Vào đầu năm 2022, kỷ nguyên kiếm tiền dễ dàng kết thúc. Lúc này, nhiều startup bắt đầu lạc hướng khi chỉ dựa vào “đốt tiền” để tăng trưởng mà thiếu các hoạt động kinh doanh cốt lõi mạnh mẽ, tạo ra lợi nhuận để tiếp tục hoạt động. Họ buộc phải lựa chọn một là tái cấu trúc, hai là đưa mình vào danh sách hơn 90% startup thất bại khi khởi nghiệp.

Cắt giảm là việc đầu tiên mà startup nghĩ tới khi thực hiện tái cấu trúc. Năm ngoái, con số cắt giảm trong lĩnh vực công nghệ lên tới hơn 150.000 người. Chỉ trong tháng 1 năm nay, khoảng 83.000 nhân viên tại 256 công ty công nghệ đã bị sa thải, theo Layoffs.fyi.

Việc cắt giảm đã được giới kinh doanh xem như là một câu ngạn ngữ và lời nhắc nhở khi trải qua thời kì khủng hoảng. Nhưng, theo đại diện của quỹ đầu tư Monk’s Hill Ventures, nên cắt giảm một lần và cắt giảm sâu hơn là cắt giảm nhiều lần và ngẫu nhiên.

“Cắt giảm 1 lần chứ không phải 3-4 lần. Chỉ với một lần cắt giảm, mọi người cảm thấy an tâm hơn. Nếu bạn cắt giảm một lần nữa, mọi người bắt đầu hoảng loạn. Vì vậy, bạn muốn cắt nhiều, nhưng nhiều đến đâu sẽ phụ thuộc vào tình hình tài chính của bạn. Nếu bạn có thể làm điều đó, bây giờ là thời điểm tuyệt vời để kiên định trong nỗ lực tìm kiếm nhân tài kỹ thuật vì nguồn nhân lực đang dồi dào và giá hợp lý.” Justin Nguyen, General Partner tại Monk’s Hill Ventures cho biết.

Trong quý 1 năm nay, các startup ở Đông Nam Á chỉ huy động được 2.08 tỷ USD, giảm 52% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống mức thấp nhất hai năm qua, theo Data Vantage. Điều này cho thấy mùa đông gọi vốn vẫn còn kéo dài.

Huy động vốn khó khăn ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng hoạt động của các công ty công nghệ ở Đông Nam Á, khi họ vẫn chìm trong thua lỗ và phải mất từ 1-2 năm nữa mới đạt điểm hòa vốn. Các chuyên gia kinh tế dự báo việc cắt giảm nhân sự sẽ tiếp tục diễn ra khi các công ty bước vào các đợt tái cấu trúc sâu hơn.

Thực tế, bất kì một sự tái cấu trúc nào trong doanh nghiệp cũng ảnh hưởng đến mọi người, kể cả những người được ở lại. Và bất kì sự thay đổi nào cũng có thể tạo ra những sự phản kháng nhất định từ phía những người bị ảnh hưởng. Người lãnh đạo lúc này nên trực tiếp đứng ra trình bày rõ ràng về lý do về quyết định cắt giảm.

“Hãy làm chủ những sai lầm của bạn, vì nhân viên sẽ tìm đến bạn để được hướng dẫn và lãnh đạo. Tính minh bạch, bối cảnh và giao tiếp là rất quan trọng. Một tin nhắn văn bản ngắn hoặc email ngắn gọn để thông báo cho nhóm của bạn có thể làm giảm niềm tin của họ vào công ty và khả năng lãnh đạo của bạn”, đại diện của Glints - nền tảng tuyển dụng đang hoạt động ở 6 quốc gia, cho biết.

Cũng theo Glints, 2 yếu tố quan trọng khi thực hiện sa thải nhân sự là phải công bằng và có phúc lợi tốt cho những người bị ảnh hưởng. Điều này duy trì sự tin tưởng của các lãnh đạo với nhân viên và chứng minh doanh nghiệp coi trọng họ như thế nào. Mức độ hỗ trợ có thể phụ thuộc vào kinh phí và quy mô của startup.

Glints khuyến nghị các startup nên thiết lập một phòng chiến lược, nơi có các lãnh đạo và bộ phận nhân sự, để xem xét kĩ lưỡng những quyết định tài chính và nhân sự và vạch ra những điều tốt nhất có thể làm cho những nhân viên bị ảnh hưởng cũng như những người ở lại.

Với startup có hoạt động đa quốc gia, nguyên tắc thông tin minh bạch, hành xử công bằng và cảm thông, đảm bảo phúc lợi, cũng phải được thực hiện đồng bộ nếu có sự cắt giảm đồng loạt ở các thị trường.

Tuy vậy, mỗi thị trường lại có nét văn hóa làm việc khác nhau, các nhà sáng lập nên lựa chọn ngôn ngữ đơn giản nhất để giao tiếp, đảm bảo cho nhân viên cảm thấy được hòa nhập. Nên làm việc với đội ngũ quản lý nhân sự ở mỗi thị trường để xây dựng cách giao tiếp tốt nhất với nhân viên của mình.

“Nếu bạn có đội ngũ phân bổ theo khu vực, hãy lưu ý đến luật lao động và sự khác biệt về văn hóa trong khu vực Đông Nam Á. Hãy làm theo đúng quy định. Ví dụ, có các khoản trợ cấp thôi việc bắt buộc dựa trên thời gian làm việc ở Indonesia, nơi luật lao động có xu hướng có lợi cho người sử dụng lao động”, Cheryl Liew, Giám đốc tài năng tại Monk’s Hill Ventures cho biết.