Thứ tư, 09/07/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

 Thấy gì từ việc doanh nghiệp FDI liên tục chiếm thế 'thượng phong' trong tăng trưởng xuất khẩu?

Bạch Dương
- 18:00, 23/12/2021

(DNTO) - Tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam đang ở mức rất cao, nhưng đóng góp chính lại hoàn toàn thuộc khối doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (FDI). Câu chuyện xuất khẩu của Việt Nam phụ thuộc quá lớn vào vốn ngoại được nhắc đến từ lâu, tuy nhiên, khi sự đóng góp "ngoại cỡ" lên tới trên 70%, thì đó là điều đáng chú ý.

Hiện nay, các doanh nghiệp FDI đang góp mặt trong toàn bộ các mặt hàng xuất nhập khẩu chủ lực của Việt Nam. Ảnh: TL.

Hiện nay, các doanh nghiệp FDI đang góp mặt trong toàn bộ các mặt hàng xuất nhập khẩu chủ lực của Việt Nam. Ảnh: TL.

Số liệu mới công bố từ Tổng cục Hải quan cho biết, từ đầu năm đến ngày 15/12, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của doanh nghiệp FDI đạt 440,15 tỷ USD, tăng 25,4% (tương ứng tăng 89,23 tỷ USD), chiếm 69,5% kim ngạch cả nước.

Trong khi đó, khối doanh nghiệp trong nước đạt 193,07 tỷ USD, tăng 17,4% (tương ứng tăng 28,66 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2020 và chiếm 30,5% kim ngạch cả nước.

Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của nhóm doanh nghiệp FDI đạt 232,2 tỷ USD, tăng 21,2%, tương ứng tăng 40,68 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước, chiếm 73,1% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu của các doanh nghiệp FDI trong 15 ngày đầu tháng 12/2021 đạt 10,86 tỷ USD, tăng 5,6% so với kỳ 2 tháng 11/2021.

Tính từ đầu năm 2021 đến hết ngày 15/12/2021, tổng kim ngạch nhập khẩu của doanh nghiệp FDI đạt 207,95 tỷ USD, tăng 30,5% so với cùng kỳ năm 2020, chiếm 65,9% tổng kim ngạch nhập khẩu của cả nước.

Như vậy, từ đầu năm 2021 đến hết ngày 15/12/2021, các doanh nghiệp FDI xuất siêu hơn 24 tỷ USD.

Hiện, các doanh nghiệp FDI góp mặt trong toàn bộ các mặt hàng xuất nhập khẩu chủ lực của Việt Nam, Chẳng hạn, với mặt hàng điện thoại và linh kiện, khu vực FDI chiếm tới chiếm 99,1%. Trong khi đó, sản phẩm điện tử, máy tính và linh kiện chiếm 98%; máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng là 93,1%. Còn với giầy dép và dệt may, những tưởng lợi thế thuộc về doanh nghiệp Việt, thì khối FDI cũng chiếm tương ứng 81,9% và 62,5%.

Có thể thấy, nhờ các chính sách ưu đãi đầu tư khác nhau và nhiều cải cách pháp lý và hành chính, Việt Nam đã trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài trong khu vực. Điều này cũng phù hợp với những cân nhắc và chiến lược của Chính phủ trong việc phát triển kinh tế. Tuy nhiên, “sự lép vế” của các doanh nghiệp Việt Nam ở chiều ngược lại cho thấy thế cân bằng chưa được thúc đẩy một cách thích đáng.

“Tỷ trọng xuất khẩu của khu vực FDI ngày càng lớn, lên tới 70%, trong khi trước đây, con số này chỉ trên 60%. Điều này cho thấy, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam ngày càng phụ thuộc vào khối FDI và đây là điều đáng chú ý”, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương nói.

Cũng về vấn đề này, vừa qua, tại thảo luận về kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) đã thể hiện sự băn khoăn về mục tiêu mà Chính phủ đặt ra là đạt khoảng 1,5 triệu doanh nghiệp tới năm 2025.

"Doanh nghiệp là linh hồn của nền kinh tế, nhưng khi chúng ta đưa ra số lượng 1,5 triệu doanh nghiệp phải đánh giá tính khả thi. Chúng ta nên quan tâm chất lượng nhiều hơn là số lượng. Tại sao doanh nghiệp FDI chỉ chiếm 2% số lượng doanh nghiệp nhưng giá trị xuất khẩu lại chiếm đến 70%?", đại biểu Trịnh Xuân An đặt câu hỏi và khẳng định, kinh tế tư nhân chưa đáp ứng được vai trò là động lực quan trọng của nền kinh tế khi động lực chính của tăng trưởng là xuất khẩu, nhưng hiện nay còn phụ thuộc lớn vào khu vực doanh nghiệp FDI.

Nêu quan điểm, ông Vũ Thành Tự Anh (Đại học Fulbright Việt Nam), cho rằng, việc nền kinh tế phụ thuộc ngày càng nhiều vào khu vực FDI là điều rất khó chấp nhận. “Nếu muốn tạo ra nội lực, thì không thể phụ thuộc vào FDI như hiện nay”, ông Tự Anh nói.

Chính vì vậy, quan điểm của các chuyên gia kinh tế là phải làm sao xây dựng nền kinh tế tự chủ trên cơ sở làm chủ công nghệ và chủ động, tích cực hội nhập, đa dạng hóa thị trường, nâng cao khả năng thích ứng của nền kinh tế.

Cùng với xây dựng năng lực sản xuất quốc gia, thì việc khuyến khích thu hút các dự án FDI tạo sức lan tỏa lớn, có kết nối với khu vực trong nước cũng đã được nhấn mạnh. Thậm chí, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã từng đề xuất việc cần có chương trình khuyến khích các chuyên gia, cán bộ quản lý đang làm việc ở các doanh nghiệp nước ngoài tách ra thành lập các doanh nghiệp của Việt Nam.

“Đây là những người có kiến thức, nắm rõ công nghệ, quy trình sản xuất, quy trình vận hành, quản trị doanh nghiệp, có mối quan hệ, kinh nghiệm... Những người này, khi tách ra thành lập doanh nghiệp, sẽ là những người thành công nhanh nhất”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.

Đó cũng là cách để doanh nghiệp Việt dần lớn lên, đủ sức trở thành đối tác với các doanh nghiệp FDI, tham gia chuỗi giá trị toàn cầu của họ. Và như thế, khu vực trong nước sẽ đóng góp nhiều hơn cho tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam, tránh bị phụ thuộc quá lớn như hiện nay.

Tin khác

Tài chính - Thị Trường
Một làn sóng chấn động đã lan khắp các thị trường châu Á vào phiên giao dịch ngày 8/7, nhưng không theo cách mà nhiều người vẫn dự đoán.
23 giờ
Tài chính - Thị Trường
Tâm lý lo lắng của người dân đã lan ra tiêu dùng, cùng đó sự chậm lại của vòng quay tiền trong nền kinh tế dù cung tiền đẩy ra nhiều là nguyên nhân dẫn đến thực tế trên, theo TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách của Thủ tướng.
1 ngày
Tài chính - Thị Trường
Tác động thuế quan với các doanh nghiệp có thể xuất hiện trong quý 3 và quý 4 tới đây. Khi mức định giá của thị trường đã không còn rẻ, VN-Index được cho sẽ hướng tới vùng giá mục tiêu 1.420 điểm, khó vượt lên vùng đỉnh lịch sử năm 2022, SHS Research cho biết.
2 ngày
Tài chính - Thị Trường
Dù còn phải chờ đợi thêm công bố chính thức về thuế quan từ Mỹ nhưng theo nhiều chuyên gia, hiện tại các yếu tố nội lực tích cực sẽ đóng vai trò then chốt hơn so với hoạt động xuất khẩu trong quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng của nền kinh tế.
4 ngày
Tài chính - Thị Trường
Chứng khoán bật tăng hơn 7 điểm trong phiên sáng, tuy nhiên phiên chiều có thời điểm chỉ số rơi xuống hơn 10 điểm, kết phiên VN-Index vẫn giảm so với phiên hôm qua khi thông tin thuế đối ứng Mỹ áp cho Việt Nam xuất hiện trên trang mạng xã hội của ông Donald Trump.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Tổng thống Mỹ, Donald Trump, công bố một thỏa thuận thương mại bước đầu đã được thiết lập với Việt Nam, trong đó thuế xuất khẩu hàng hóa từ Việt Nam đến Mỹ sẽ vào khoảng 20%, trong khi hàng hóa từ Mỹ vào nước ta sẽ được miễn thuế hoàn toàn.
6 ngày
Tài chính - Thị Trường
Nhóm cổ phiếu chứng khoán đồng loạt bật tăng trong phiên giao dịch ngày 2/7 đã kéo thị trường đi lên. VN-Index kết phiên tăng 7 điểm vượt ngưỡng 1.380 điểm.
6 ngày
Tài chính - Thị Trường
Ngày 30/6/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 174/2025/NĐ-CP quy định chính sách giảm thuế giá trị gia tăng theo Nghị quyết số 204/2025/QH15 ngày 17/6/2025 của Quốc hội. Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) có hiệu lực vào ngày 15/10 tới đây sẽ đẩy nhanh tốc độ xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, theo đó lợi nhuận của nhiều ngân hàng dự báo sẽ tăng, giúp nhóm cổ phiếu này được hưởng lợi.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Các quyết định đầu tư chứng khoán ngày càng khó khăn hơn khi thị trường có nhiều ẩn số đang chờ lời giải như thông tin thuế quan, kết quả kinh doanh quý 2 các doanh nghiệp niếm yết, giá vàng bất ngờ đảo chiều...
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Trong bối cảnh nền kinh tế số bùng nổ, các quốc gia Đông Nam Á đang đồng loạt hành động để đảm bảo công bằng và chống thất thu thuế từ lĩnh vực thương mại điện tử (TMĐT). Indonesia và Việt Nam là hai ví dụ điển hình mới nhất, mỗi nước áp dụng một cách tiếp cận riêng nhưng cùng chung mục tiêu đưa hàng triệu nhà bán hàng online vào khuôn khổ thuế.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) mới ra thông báo khuyến cáo khách hàng cảnh giác trước thủ đoạn lừa đảo rong hoạt động mua bán vàng miếng.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Chuyên gia VPBankS đã chỉ ra các nguyên nhân khiến tỷ giá tiếp tục tăng trong bối cảnh đồng đô la tiếp tục giảm.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Chiều 26/6, giá xăng dầu tiếp tục tăng theo quyết định điều chỉnh của Liên Bộ Công Thương - Tài chính. Đây là điều chỉnh tăng lần thứ 5 liên tiếp. Theo đó, giá xăng RON 95 tiến gần mốc 22.000 đồng/lít.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Malaysia quyết định dừng áp thuế chống bán phá giá với thép cuộn cán nguội và thép không hợp kim từ Việt Nam sau 5 năm áp dụng, mở ra cơ hội mới cho doanh nghiệp xuất khẩu thép.
1 tuần
Xem thêm