Mới đây, VIX, công ty chứng khoán có 15 năm tuổi, đã có cái bắt tay với DATX, công ty cung cấp AI, nhằm tích hợp AI vào phân tích đầu tư chứng khoán.

“Những tín hiệu đầu tư được thử nghiệm với tỉ lệ thắng lên tới 86%”, đại diện VIX cho biết và khẳng định nhà đầu tư hoàn toàn có thể “rảnh tay” giao toàn bộ giao dịch chứng khoán cho các robot ứng dụng AI, sau khi đưa ra các yêu cầu về mục tiêu, chiến lược đầu tư và những kì vọng về lợi nhuận.

Làn sóng chạy đua ứng dụng AI, học máy, BigData…, đang diễn ra sôi nổi trong lòng các công ty chứng khoán lớn tại Việt Nam như SSI, VND, BCSC, TCBS…

Hàng loạt các startup fintech như Fireant, Xwealth, Wichart, Finbox…cũng chạy đua ra mắt các ứng dụng hỗ trợ cho các nhà đầu tư chứng khoán.

Các giải pháp hỗ trợ đầu tư bằng công nghệ AI như Trade Ideas, Betterment, Acorns, TrendSpider Charles Schwab… lần lượt đưa đến tận tay nhà đầu tư, giúp họ không cần động não quá nhiều mà vẫn có thể đầu tư chứng khoán.

Các giải pháp đầu tư bằng công nghệ AI hấp dẫn với nhóm nhà đầu tư cá nhân, nhà đầu tư F0 mới tham gia thị trường, máu chiến nhưng còn thiếu kiến thức, kinh nghiệm. Nhưng dù sao công nghệ vẫn là công nghệ.

Năm 2020, đại dịch Covid-19 nổ ra, là sự kiện chưa từng có, đã khiến các quỹ đầu tư theo thuật toán của Renaissance thua lỗ 20 - 30%. Giai đoạn 2020-2021, quỹ này đã bị rút khoảng 14,6 tỷ USD (theo Bloomberg). Dù trước đó, trong nhiều năm liền, nhóm này từng làm mưa làm gió với hiệu suất đầu tư dẫn đầu thị trường. Điều này cho thấy, thuật toán dù chặt chẽ đến mấy cũng trở nên “lúng túng” trước sự kiện bất thường.

Ông Long Phan, CEO AFA Group, đồng sáng lập Cộng đồng cố vấn tài chính Việt Nam thừa nhận công nghệ là trợ thủ đắc lực trong thị trường tài chính. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, thị trường tài chính toàn cầu và ở Việt Nam đã có sự thay đổi rất lớn, đặc biệt sau đại dịch.

Trước đây, cuộc chơi chủ yếu nằm trong tay các nhà đầu tư tổ chức, có các công cụ, chuyên gia, lượng vốn lớn. Nhưng giai đoạn Covid-19, thu hút đông đảo nhà đầu tư cá nhân, nhỏ lẻ, những nhà đầu tư Robinhood. Lúc này, các nhà đầu tư nhìn lại thị trường Việt Nam và thấy rằng ưu thế thuộc về đám đông những nhà đầu tư cá nhân. Đặc điểm của nhóm nhà đầu tư cá nhân là yếu tố tâm lý chi phối và dẫn dắt rất lớn. Do vậy, theo vị này, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp phân tích, ra quyết định đầu tư cổ phiếu đang ngày càng phổ biến.

“Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo để giải quyết vấn đề tâm lý, kết hợp giữa phân tích cơ bản, phân tích kĩ thuật sẽ là lựa chọn hàng đầu của các nhà đầu tư mong muốn lựa chọn cổ phiếu hiện nay”, ông Long nhận định trong talkshow "Lựa chọn tài sản đầu tư", hôm 4/8.

Tuy nhiên, theo CEO AFA Group, dù sao công nghệ, trí tuệ nhân tạo cũng chỉ là bước khởi đầu. Mọi người cần hiểu rằng bất kì ứng dụng, công nghệ nào cũng do con người làm ra. Do đó, với nhà đầu tư nên trang bị nền tảng kiến thức cơ bản gồm phân tích cơ bản và phân tích kĩ thuật.

Trong hàng trăm năm qua, từ thời thầy giáo của huyền thoại đầu tư Warren Buffett đã đưa ra những nguyên tắc lựa chọn cổ phiếu cơ bản nhất trong cuốn phân tích cổ phiếu, là phân tích cơ bản và phân tích kĩ thuật.

Phân tích cơ bản là khi lựa chọn cổ phiếu, nhà đầu tư cần tiến hành phân tích ngành kinh doanh nào có ưu thế và tạo ra lợi thế cạnh tranh trung hạn và ngắn hạn. Trong ngành, phân tích doanh nghiệp từ chiến lược kinh doanh, tài chính, các chỉ số, triển vọng và lợi thế cạnh tranh để lựa chọn các doanh nghiệp tốt nhất, phản ánh vào giá cổ phiếu.

Phân tích kĩ thuật sẽ có chỉ số kĩ thuật biểu hiện trên biểu đồ giá và lượng. Khi kết hợp giữa biểu đồ giá và lượng, người ta sẽ ra được điểm mua và điểm bán một cổ phiếu.

Từ những kiến thức nền tảng này, ông Long cho biết, các nhà đầu tư mới đánh giá được những nền tảng công nghệ nào có thể dùng, dựa trên 2 điểm rất quan trọng là tính khách quan và dữ liệu.

Thứ nhất, tính khách quan là nhà sản xuất đưa ra nền tảng AI, liệu sử dụng các mô hình độc lập hay không, hay có sự can thiệp của con người. Điều này rất quan trọng vì khách quan mới đưa ra kết quả tốt nhất. Thứ hai là dữ liệu từ nền tảng AI lấy từ nguồn nào. Bởi ngay cả ChatGPT, dữ liệu khác là câu trả lời cũng khác. Giai đoạn đầu, ChatGPT chỉ cập nhật đến 2019, họ sẽ không trả lời được dữ kiện phát sinh từ 2020 trở lại đây.

Hiện nay, nguồn mà AI có thể lấy không còn là những chỉ số đơn giản nữa, dữ liệu sẽ chạy đồng thời real-time từ những giao dịch trên thị trường, từ việc công bố thông tin của các doanh nghiệp nhưng dữ liệu doanh nghiệp có đa nội dung, đa phương thức (công bố bằng giao diện web, file PDF hay file ảnh…) thì công nghệ phải đọc được dữ liệu đó và phân biệt được. Dữ liệu phải đủ lớn thì mới có thể ra kết quả độc lập và tốt nhất cho việc ra quyết định.

“Hay ngay cả chúng ta nói ở đây, công nghệ cũng phải bắt được câu chuyện chúng ta đang nói những chuyện gì, thì nó phải thông minh đến mức phát hiện chúng ta nói thị trường tiêu cực hay tích cực. Đó là công nghệ đọc ngôn ngữ tự nhiên, đây cũng là xu hướng bây giờ”, ông Long nói.

Do vậy, không phủ nhận sự hỗ trợ của các ứng dụng AI giúp nhà đầu tư ra quyết định chính xác hơn trong việc xuống tiền cho một cổ phiếu. Tuy nhiên, không thể loại trừ những trường hợp bất ngờ như vụ việc Covid-19 và Renaissance, hay trường hợp công nghệ bị điều phối bởi một nhóm lợi ích nào đó. Do vậy, việc giao phó sinh mệnh đồng tiền cho người khác hay dựa vào người khác đều không phải là sự lựa chọn của một nhà đầu tư thông thái, dù đối tượng đó có thông minh đến đâu.