Chưa bao giờ việc tạo ra hình ảnh lại dễ dàng đến thế. Một vài dòng lệnh, một cú nhấp chuột, và AI có thể biến ý tưởng thành một bức tranh hoàn chỉnh trong vài giây. Nó đang làm thay đổi hoàn toàn cách sinh viên tiếp cận thiết kế. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Sinh viên thiết kế đang sử dụng AI như một trợ thủ, hay đang dần trở thành kẻ bị công nghệ thao túng?

AI đang thay đổi phong cách thiết kế của sinh viên như thế nào?

Chưa bao giờ việc tạo ra hình ảnh trở nên dễ dàng đến vậy. Chỉ cần nhập một vài dòng lệnh, AI có thể tạo ra những tác phẩm trông chuyên nghiệp trong vài giây. Điều này đang tác động đến sinh viên thiết kế theo ba hướng chính.

Thứ nhất, mở rộng khả năng sáng tạo – AI như một thanh kiếm sắc bén

Trước đây, để thử nghiệm một phong cách mới, sinh viên phải dành hàng giờ nghiên cứu, vẽ phác thảo, tinh chỉnh chi tiết. Giờ đây, AI giúp họ thử nghiệm hàng trăm phong cách chỉ trong vài phút.

Điều này đẩy nhanh tốc độ sáng tạo, giúp sinh viên khám phá những hướng đi mới mà trước đây họ có thể chưa từng nghĩ đến. Một kiếm khách có một thanh kiếm tốt hơn sẽ vung kiếm nhanh và mạnh hơn, nhưng điều đó chỉ đúng nếu anh ta đã có nền tảng kỹ thuật vững chắc.

Tuy nhiên, nếu không có tư duy thiết kế, sinh viên sẽ dễ rơi vào ảo giác sáng tạo – tưởng rằng mình giỏi hơn nhờ AI, nhưng thực chất chỉ đang làm theo những gì AI tạo ra.

Thứ hai, tốc độ cao nhưng có kiểm soát không?

AI giúp sinh viên thiết kế nhanh hơn, nhưng nhanh không có nghĩa là tốt hơn. Khi AI có thể tạo ra mọi thứ trong chớp mắt, sinh viên dễ rơi vào cái bẫy chạy theo sản xuất mà quên mất bản chất sáng tạo.

Điều này giống như việc tập gym với máy móc. Bạn có thể nâng tạ nặng hơn nhờ hỗ trợ của máy, nhưng nếu không có kỹ thuật đúng, cơ thể bạn không thực sự phát triển sức mạnh. Nếu AI làm hết phần sáng tạo, sinh viên có thể tạo ra thiết kế nhanh, nhưng khả năng tư duy và cảm nhận nghệ thuật sẽ dần suy yếu.

Thứ ba, sự “đồng phục sáng tạo” – Khi ai cũng đi cùng một con đường

Một vấn đề lớn mà tôi quan sát được, đó lag càng nhiều sinh viên sử dụng AI, thiết kế càng trở nên giống nhau.

Họ dựa vào cùng một nguồn dữ liệu, cùng một thuật toán, và kết quả là phong cách trở nên đồng nhất. Khi hàng nghìn người cùng nhập một loại prompt, AI chỉ có thể tái tạo những gì nó đã học từ dữ liệu cũ – dẫn đến việc sáng tạo trở thành một vòng lặp.

Một cái cây muốn vươn cao phải có bộ rễ sâu và hấp thụ chất dinh dưỡng từ nhiều nguồn khác nhau. Nếu bạn chỉ lấy dưỡng chất từ AI mà không có tư duy sáng tạo riêng, bạn sẽ giống như một cây non mọc trên đất cằn – phát triển nhanh nhưng không bền vững. tho.ai.vn

Nếu bạn không có tư duy sáng tạo riêng, AI sẽ biến bạn thành một bản sao của những người khác. Và trong thế giới sáng tạo, những kẻ sao chép không bao giờ tồn tại lâu.

Sinh viên có đang phụ thuộc vào AI quá mức không?

Câu trả lời là có, và đây là một vấn đề nghiêm trọng.

Hãy tưởng tượng một người học vẽ nhưng chỉ dùng tracing (chép tranh) suốt nhiều năm. Ban đầu, kỹ năng vẽ của họ có vẻ tiến bộ nhanh, nhưng khi không có mẫu để chép, họ hoàn toàn không biết phải làm gì. AI cũng vậy – nếu bạn để nó làm hết, bạn sẽ mất đi khả năng tự sáng tạo.

Tôi đã thấy nhiều sinh viên dựa quá nhiều vào AI mà không còn tư duy thiết kế độc lập. Họ rơi vào ba tình huống sau:

Thứ nhất, để AI quyết định thay mình

● Khi sinh viên để AI quyết định bố cục, màu sắc, ánh sáng mà không hiểu lý do đằng sau, họ đánh mất quyền kiểm soát sáng tạo.

● Họ chỉ nhập prompt, chọn ra hình ảnh đẹp nhất và nghĩ rằng đó là sáng tạo. Nhưng thực tế, AI chỉ tái chế lại những gì nó học được từ dữ liệu cũ.

● Nếu bạn không biết vì sao một thiết kế đẹp, bạn sẽ không thể tạo ra cái đẹp một cách có chủ đích.

Thứ hai, mất khả năng thiết kế khi không có AI

● Nếu AI không hoạt động, bạn có thể tự phác thảo một ý tưởng bằng tay không?

● Nếu AI không cho ra đúng kết quả mong muốn, bạn có thể chỉnh sửa và tinh chỉnh nó theo phong cách cá nhân không?

● Nếu bạn bị yêu cầu thiết kế mà không có AI hỗ trợ, bạn còn giữ được khả năng sáng tạo không?

Một sinh viên thiết kế giỏi không thể phụ thuộc hoàn toàn vào công cụ. Giống như một võ sĩ giỏi không thể dựa vào vũ khí – nếu không có kiếm, anh ta vẫn có thể chiến đấu bằng tay không.

Thứ ba, AI trở thành thầy, không còn là trợ thủ

● Khi AI trả lời mọi câu hỏi thay vì kích thích tư duy, sinh viên không còn lý do để tự suy nghĩ.

● Khi AI đề xuất sẵn mọi phong cách, sinh viên không còn lý do để nghiên cứu lịch sử nghệ thuật hay phát triển phong cách cá nhân.

● Khi AI tạo ra mọi hình ảnh, sinh viên không còn lý do để tự luyện vẽ, thử nghiệm và cảm nhận chất liệu thiết kế.

Kết quả? Sự sáng tạo bị suy giảm ngay từ trong tư duy.

AI không phải là vấn đề, vấn đề nằm ở cách bạn sử dụng nó. Nếu bạn để AI làm thay mình tất cả, bạn không còn là nhà thiết kế – bạn chỉ là người vận hành một công cụ.