Thứ ba, 24/06/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Bị 'vạ lây' từ bất động sản, ngân hàng 'gia cố' điều chỉnh hệ số rủi ro để 'vượt bão'

Hồng Gấm
- 16:14, 12/05/2023

(DNTO) - Những rủi ro liên thông giữa thị trường tiền tệ - vốn và bất động sản đang rõ nét hơn, nguy cơ nợ xấu có thể “phình” lên. Song, theo chuyên gia, kể cả trong kịch bản xấu nhất, với "sức khỏe" của hệ thống ngân hàng thì Việt Nam vẫn có đủ nền tảng vững chắc để đi qua “cơn bão”.

Theo số liệu được bám sát và rà soát từ công bố của Ngân hàng Nhà nước, toàn bộ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam chiếm khoảng 21% tổng dư nợ. Ảnh: TL.

Theo số liệu được bám sát và rà soát từ công bố của Ngân hàng Nhà nước, toàn bộ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam chiếm khoảng 21% tổng dư nợ. Ảnh: TL.

Ngân hàng đang "liên đới" bất động sản ra sao? 

VNDirect vừa công bố báo cáo ngành ngân hàng với nhiều nhận định, trong đó là đánh giá thị trường bất động sản ảm đạm sẽ tác động tiêu cực lên ngành ngân hàng khi rủi ro tín dụng gia tăng và chất lượng tài sản suy yếu.   

Từ đầu năm 2023 đến nay, một loạt chủ đầu tư bất động sản gặp khó khăn trong việc tuân thủ nghĩa vụ thanh toán trái phiếu đến hạn. Chỉ số khả năng thanh toán hiện thời và hệ số thanh toán lãi vay của nhiều doanh nghiệp địa ốc giảm xuống mức thấp nhất nhiều năm trở lại đây đang dẫn đến lo ngại nhiều tổ chức sẽ không thể hoàn tất nghĩa vụ thanh toán gốc và lãi của các khoản vay, trái phiếu đến hạn trong thời gian tới.

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối quý I/2023, tỷ lệ nợ xấu nội bảng toàn ngành đã tăng lên mức 2,9%, so với 2% cuối 2022. Đa số các ngân hàng đều ghi nhận tỷ lệ nợ xấu tăng và tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng giảm so với quý trước do chịu nhiều bởi rủi ro từ các khoản nợ tái cơ cấu, sự trầm lắng của thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp. 

Dù nhận được thông điệp tích cực từ chính sách hỗ trợ liên quan đến tín dụng và trái phiếu, nhưng xét về nội tại "sức khỏe" tài chính của các doanh nghiệp bất động sản, "những vết thương" chưa lên da non vẫn là vấn đề đáng lo ngại.   

Theo phân tích của các chuyên gia, các doanh nghiệp bất động sản tại Việt Nam đang được chia thành 4 nhóm điển hình là rủi ro, cân bằng, tiềm lực và người chơi mới. Cách thức phân loại dựa trên đánh giá về áp lực nợ ngắn hạn và tổng nợ so sánh với quy mô tài sản theo báo cáo tài chính 2022 do các doanh nghiệp công bố.

Hiện tín dụng từ ngân hàng thương mại đổ vào lĩnh vực bất động sản có tới 1,7 triệu tỷ đồng dưới dạng các khoản vay phục vụ nhu cầu đời sống. Nhiều ý kiến cho rằng, điều này có thể tạo rủi ro chéo tới ổn định và an toàn của hệ thống ngân hàng thương mại nếu diễn biến thị trường xấu đi, đồng thời tồi tệ hơn tình trạng cung lệch cầu trên thị trường bất động sản. Những thị trường và sản phẩm như vậy thường lập tức đóng băng khi lãi suất tăng, đòn bẩy bị thu hẹp.

Chính vì vậy, nhiều nguy cơ các ngân hàng sẽ phải đối mặt với vấn đề chất lượng tài sản trong thời gian tới. Trừ khi có các quy định đặc biệt về phân loại nợ và trích lập dự phòng cho các khoản vay hay trái phiếu đáo hạn vào năm 2023 được thực hiện, nợ xấu và trích lập dự phòng sẽ là những áp lực tương đối lớn.

"Quý II/2023, ngành ngân hàng sẽ tiếp tục hành trình vượt bão trong chu kỳ bất động sản đi xuống cùng với triển vọng kém tích cực của xuất nhập khẩu..., nhưng khả năng chống chịu của từng ngân hàng sẽ tùy thuộc vào chất lượng tài sản và mức độ thận trọng phản ứng với "rủi ro" của ngân hàng trong những năm qua", Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), nhận định.

Chuyên gia cho rằng, so với tổng quan nền kinh tế của các nước phát triển thì tỷ lệ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam vẫn chưa phải ở mức cảnh báo. Ảnh: TL.

Chuyên gia cho rằng, so với tổng quan nền kinh tế của các nước phát triển thì tỷ lệ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam vẫn chưa phải ở mức cảnh báo. Ảnh: TL.

"Sức bền" được kiểm chứng

Những bất lợi đang diễn ra trên thị trường khiến nhiều nhà đầu tư lo lắng về việc rủi ro từ lĩnh vực bất động sản sẽ lan sang hệ thống ngân hàng, nhất là khi đã hơn 2 tháng đi qua, song nguyên nhân khiến SVB đổ vỡ và bài học cho các ngân hàng đang hoạt động vẫn là một chủ đề được quan tâm với nhiều thành viên thị trường… 

Nêu quan điểm về vấn đề này, TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia cho rằng, nhà đầu tư nên hiểu rằng khó khăn của thị trường bất động sản lần này rất khác so với 10 năm trước đây. Lần này thị trường bất động sản gặp khó là do thiếu cung, còn 10 năm trước là dư cung. Lần này nhu cầu thực vẫn có nhưng vấn đề là đang bị ách tắc về mặt pháp lý, vi phạm pháp luật và dòng vốn cũng bị đứt đoạn. Giả sử mọi thứ được khơi thông bởi pháp lý và vốn thì lập tức thị trường bất động sản sẽ phục hồi rất nhanh chứ không "xập xệ" như 10 năm trước.

Thứ hai, tỷ trọng cho vay bất động sản được công bố, trong đó 68% là cho vay gắn với nhà ở, 32% là cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản. Theo TS Cấn Văn Lực, tỷ lệ này là khá "êm" so với nước láng giềng là Trung Quốc.  

Thứ ba, về chất lượng tín dụng bất động sản, nếu tính bình quân, TS Cấn Văn Lực cho rằng tỷ lệ nợ xấu cho vay bất động sản có cao hơn tỷ lệ nợ xấu bình quân của hệ thống ngân hàng, nhưng vẫn trong tầm kiểm soát. Nguyên nhân là các ngân hàng hiện nay đã xây dựng được bộ đệm dự phòng tương đối lớn có có thể xử lý được số nợ xấu trong vòng 1- 1,5 năm. Bên cạnh đó, NIM của các ngân hàng hiện tại khoảng 4,1% (có giảm nhẹ so với trước), từ đó ước tính lãi ròng của ngân hàng khoảng 1,8 - 2%, đủ sức xử lý nợ xấu ở tỷ lệ nói trên.

Hơn nữa, nếu so tỷ lệ 21% cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam với quốc tế thì tỷ lệ này vẫn khá là thấp. Các nước thông thường họ cho vay bất động sản bao gồm cả cho vay nhà ở và cho vay kinh doanh bất động sản chiếm khoảng 28-29% tổng dư nợ

"Rõ ràng Việt Nam vẫn còn rất nhiều dư địa cho vay bất động sản, nhất là phân khúc cho vay nhà ở và kể cả cho vay phát triển khu công nghiệp", ông Lực cho hay.

“Ngoài ra, điểm đáng chú ý cuối cùng là hệ thống ngân hàng Việt Nam hiện nay hoàn toàn có đủ kinh nghiệm phòng chống rủi ro, quản trị rủi ro, kinh nghiệm vượt qua khủng hoảng, kinh nghiệm xử lý nợ xấu, mua bán sáp nhập (M&A) ngân hàng. Khủng hoảng 10 năm trước đã cho Việt Nam rất nhiều bài học quý giá nên tôi tin rằng thị trường của chúng ta sẽ có khả năng vượt qua được khó khăn”, TS Cấn Văn Lực đánh giá.

Tin khác

Tài chính - Thị Trường
Sau khi giảm mạnh hơn 10 điểm, tương đương giảm khoảng 0,7%, thị trường chứng khoán ngày 23/6 chỉ còn mất 1,7 điểm thời điểm chốt phiên sáng.
15 giờ
Tài chính - Thị Trường
Động thái tấn công Iran từ Chính quyền ông Trump đã làm căng thẳng thêm xung đột giữa Israel và Iran, các thị trường tài chính trên thế giới, trong đó có chứng khoán, được cho sẽ đứng trước nhiều thách thức.
1 ngày
Tài chính - Thị Trường
Theo chuyên gia, thị trường đang cùng lúc xuất hiện nhiều biến số, từ câu chuyện của Fed, xung tại Trung Đông hay thuế quan của Mỹ, tuy nhiên biến số lớn nhất nhà đầu tư cần quan tâm chín là nội tại nền kinh tế.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Thị trường chứng khoán trong nước giữ tâm lý lạc quan khi bật tăng hơn 22 điểm nhờ đồng loạt các mã cổ phiếu và các nhóm ngành tăng giá, bất chấp lo lắng từ như xung đột giữa Iran - Israel hay thông tin thuế đối ứng của Mỹ.
6 ngày
Tài chính - Thị Trường
Tình hình kinh tế tại châu Á trong các ngày qua có phần ổn định mặc cho nhiều biến động trên thế giới và giá dầu tăng.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
F88 đang từng bước chuẩn bị để chính thức tham gia thị trường chứng khoán với hơn 8,2 triệu cổ phiếu đăng ký, mệnh giá 10.000 đồng.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Diễn biến của tỷ giá VND/USD không còn xuất phát từ các yếu tố quốc tế như DXY hay CNY, mà đến từ sự thay đổi trong chiến lược cấu trúc vốn và nghĩa vụ trả nợ ngoại tệ, điều này có thể tạo nên áp lực mang tính dài hạn, ông Trần Ngọc Báu - CEO Công ty Dữ liệu Kinh tế Tài chính WiGroup cho biết.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Ngân hàng Thế giới dự đoán nền kinh tế toàn cầu sẽ trải qua ​​thập kỷ tăng trưởng chậm nhất kể từ những năm 1960 do tác động từ chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Hưởng ứng chiến lược phát triển thanh toán không dùng tiền mặt của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, Sacombank tiếp tục giữ vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy hành vi tiêu dùng hiện đại bằng cách đồng hành với vai trò nhà tài trợ Bạc cho chương trình “Ngày không tiền mặt” 2025.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Nhóm cổ phiếu Viettel đồng loạt tăng điểm dù thị trường ảm đạm, lình xình chờ thông tin từ đàm phán thuế quan. Các mã CTR, VTP, VGI, VTK đều bật mạnh.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
VN-Index khởi động tuần mới bằng hình mẫu cây nến giảm mạnh khiến nhiều nhà đầu tư lo lắng, tuy nhiên điều này chủ yếu do một vài mã vốn hóa lớn bị bán mạnh. Ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc Chiến lược VPBankS kỳ vọng, sau nhịp chỉnh này, xu hướng tích cực tiếp tục với nhịp bật đi lên.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Tính đến cuối tháng 5, tổng số tài khoản giao dịch chứng khoán tại Việt Nam đã chính thức vượt 10 triệu đơn vị, tương đương 10% dân số.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Chi phí vận hành rẻ, nhiều công nghệ an toàn và sở hữu động cơ mạnh nhất phân khúc, VF 8 mang lại cho chủ xe nhiều cảm xúc trên mọi cung đường.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Một cuộc "khẩu chiến" gay gắt giữa hai nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn bậc nhất thế giới, tỷ phú công nghệ Elon Musk và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây chấn động thị trường tài chính, khiến cổ phiếu Tesla lao dốc và tài sản của CEO Elon Musk bốc hơi hàng chục tỷ USD chỉ trong một ngày.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Dù nhận định thực lực khu vực kinh tế tư nhân còn yếu nhưng theo PGS-TS Trần Đình Thiên, khu vực này giỏi giang, bền bỉ, đóng góp lớn cho xã hội và đã đến lúc phải tích cực gỡ rào, trao niềm tin cho lực lượng này.
2 tuần
Xem thêm