Thứ bảy, 13/09/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Bị 'vạ lây' từ bất động sản, ngân hàng 'gia cố' điều chỉnh hệ số rủi ro để 'vượt bão'

Hồng Gấm
- 16:14, 12/05/2023

(DNTO) - Những rủi ro liên thông giữa thị trường tiền tệ - vốn và bất động sản đang rõ nét hơn, nguy cơ nợ xấu có thể “phình” lên. Song, theo chuyên gia, kể cả trong kịch bản xấu nhất, với "sức khỏe" của hệ thống ngân hàng thì Việt Nam vẫn có đủ nền tảng vững chắc để đi qua “cơn bão”.

Theo số liệu được bám sát và rà soát từ công bố của Ngân hàng Nhà nước, toàn bộ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam chiếm khoảng 21% tổng dư nợ. Ảnh: TL.

Theo số liệu được bám sát và rà soát từ công bố của Ngân hàng Nhà nước, toàn bộ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam chiếm khoảng 21% tổng dư nợ. Ảnh: TL.

Ngân hàng đang "liên đới" bất động sản ra sao? 

VNDirect vừa công bố báo cáo ngành ngân hàng với nhiều nhận định, trong đó là đánh giá thị trường bất động sản ảm đạm sẽ tác động tiêu cực lên ngành ngân hàng khi rủi ro tín dụng gia tăng và chất lượng tài sản suy yếu.   

Từ đầu năm 2023 đến nay, một loạt chủ đầu tư bất động sản gặp khó khăn trong việc tuân thủ nghĩa vụ thanh toán trái phiếu đến hạn. Chỉ số khả năng thanh toán hiện thời và hệ số thanh toán lãi vay của nhiều doanh nghiệp địa ốc giảm xuống mức thấp nhất nhiều năm trở lại đây đang dẫn đến lo ngại nhiều tổ chức sẽ không thể hoàn tất nghĩa vụ thanh toán gốc và lãi của các khoản vay, trái phiếu đến hạn trong thời gian tới.

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối quý I/2023, tỷ lệ nợ xấu nội bảng toàn ngành đã tăng lên mức 2,9%, so với 2% cuối 2022. Đa số các ngân hàng đều ghi nhận tỷ lệ nợ xấu tăng và tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng giảm so với quý trước do chịu nhiều bởi rủi ro từ các khoản nợ tái cơ cấu, sự trầm lắng của thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp. 

Dù nhận được thông điệp tích cực từ chính sách hỗ trợ liên quan đến tín dụng và trái phiếu, nhưng xét về nội tại "sức khỏe" tài chính của các doanh nghiệp bất động sản, "những vết thương" chưa lên da non vẫn là vấn đề đáng lo ngại.   

Theo phân tích của các chuyên gia, các doanh nghiệp bất động sản tại Việt Nam đang được chia thành 4 nhóm điển hình là rủi ro, cân bằng, tiềm lực và người chơi mới. Cách thức phân loại dựa trên đánh giá về áp lực nợ ngắn hạn và tổng nợ so sánh với quy mô tài sản theo báo cáo tài chính 2022 do các doanh nghiệp công bố.

Hiện tín dụng từ ngân hàng thương mại đổ vào lĩnh vực bất động sản có tới 1,7 triệu tỷ đồng dưới dạng các khoản vay phục vụ nhu cầu đời sống. Nhiều ý kiến cho rằng, điều này có thể tạo rủi ro chéo tới ổn định và an toàn của hệ thống ngân hàng thương mại nếu diễn biến thị trường xấu đi, đồng thời tồi tệ hơn tình trạng cung lệch cầu trên thị trường bất động sản. Những thị trường và sản phẩm như vậy thường lập tức đóng băng khi lãi suất tăng, đòn bẩy bị thu hẹp.

Chính vì vậy, nhiều nguy cơ các ngân hàng sẽ phải đối mặt với vấn đề chất lượng tài sản trong thời gian tới. Trừ khi có các quy định đặc biệt về phân loại nợ và trích lập dự phòng cho các khoản vay hay trái phiếu đáo hạn vào năm 2023 được thực hiện, nợ xấu và trích lập dự phòng sẽ là những áp lực tương đối lớn.

"Quý II/2023, ngành ngân hàng sẽ tiếp tục hành trình vượt bão trong chu kỳ bất động sản đi xuống cùng với triển vọng kém tích cực của xuất nhập khẩu..., nhưng khả năng chống chịu của từng ngân hàng sẽ tùy thuộc vào chất lượng tài sản và mức độ thận trọng phản ứng với "rủi ro" của ngân hàng trong những năm qua", Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), nhận định.

Chuyên gia cho rằng, so với tổng quan nền kinh tế của các nước phát triển thì tỷ lệ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam vẫn chưa phải ở mức cảnh báo. Ảnh: TL.

Chuyên gia cho rằng, so với tổng quan nền kinh tế của các nước phát triển thì tỷ lệ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam vẫn chưa phải ở mức cảnh báo. Ảnh: TL.

"Sức bền" được kiểm chứng

Những bất lợi đang diễn ra trên thị trường khiến nhiều nhà đầu tư lo lắng về việc rủi ro từ lĩnh vực bất động sản sẽ lan sang hệ thống ngân hàng, nhất là khi đã hơn 2 tháng đi qua, song nguyên nhân khiến SVB đổ vỡ và bài học cho các ngân hàng đang hoạt động vẫn là một chủ đề được quan tâm với nhiều thành viên thị trường… 

Nêu quan điểm về vấn đề này, TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia cho rằng, nhà đầu tư nên hiểu rằng khó khăn của thị trường bất động sản lần này rất khác so với 10 năm trước đây. Lần này thị trường bất động sản gặp khó là do thiếu cung, còn 10 năm trước là dư cung. Lần này nhu cầu thực vẫn có nhưng vấn đề là đang bị ách tắc về mặt pháp lý, vi phạm pháp luật và dòng vốn cũng bị đứt đoạn. Giả sử mọi thứ được khơi thông bởi pháp lý và vốn thì lập tức thị trường bất động sản sẽ phục hồi rất nhanh chứ không "xập xệ" như 10 năm trước.

Thứ hai, tỷ trọng cho vay bất động sản được công bố, trong đó 68% là cho vay gắn với nhà ở, 32% là cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản. Theo TS Cấn Văn Lực, tỷ lệ này là khá "êm" so với nước láng giềng là Trung Quốc.  

Thứ ba, về chất lượng tín dụng bất động sản, nếu tính bình quân, TS Cấn Văn Lực cho rằng tỷ lệ nợ xấu cho vay bất động sản có cao hơn tỷ lệ nợ xấu bình quân của hệ thống ngân hàng, nhưng vẫn trong tầm kiểm soát. Nguyên nhân là các ngân hàng hiện nay đã xây dựng được bộ đệm dự phòng tương đối lớn có có thể xử lý được số nợ xấu trong vòng 1- 1,5 năm. Bên cạnh đó, NIM của các ngân hàng hiện tại khoảng 4,1% (có giảm nhẹ so với trước), từ đó ước tính lãi ròng của ngân hàng khoảng 1,8 - 2%, đủ sức xử lý nợ xấu ở tỷ lệ nói trên.

Hơn nữa, nếu so tỷ lệ 21% cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam với quốc tế thì tỷ lệ này vẫn khá là thấp. Các nước thông thường họ cho vay bất động sản bao gồm cả cho vay nhà ở và cho vay kinh doanh bất động sản chiếm khoảng 28-29% tổng dư nợ

"Rõ ràng Việt Nam vẫn còn rất nhiều dư địa cho vay bất động sản, nhất là phân khúc cho vay nhà ở và kể cả cho vay phát triển khu công nghiệp", ông Lực cho hay.

“Ngoài ra, điểm đáng chú ý cuối cùng là hệ thống ngân hàng Việt Nam hiện nay hoàn toàn có đủ kinh nghiệm phòng chống rủi ro, quản trị rủi ro, kinh nghiệm vượt qua khủng hoảng, kinh nghiệm xử lý nợ xấu, mua bán sáp nhập (M&A) ngân hàng. Khủng hoảng 10 năm trước đã cho Việt Nam rất nhiều bài học quý giá nên tôi tin rằng thị trường của chúng ta sẽ có khả năng vượt qua được khó khăn”, TS Cấn Văn Lực đánh giá.

Tin khác

Tài chính - Thị Trường
Việt Nam đang đến gần cột mốc nâng hạng thị trường, mở ra cơ hội cho dòng vốn toàn cầu gia nhập sâu hơn. Trong đó, cổ phiếu của Tập đoàn Masan (HOSE: MSN) sở hữu vốn hóa gần 4,8 tỷ USD, với thanh khoản cao và room ngoại còn rộng cùng nền tảng kinh doanh vững chắc, được kỳ vọng sẽ được dòng vốn ngoại “chọn mặt gửi vàng”.
1 ngày
Tài chính - Thị Trường
Cuộc đối đầu trên thị trường đồ chơi sưu tầm đang nóng hơn bao giờ hết khi Miniso chính thức bước vào cuộc chơi với loạt sản phẩm Wakuku. Quyết định táo bạo này được đưa ra sau khi đối thủ Pop Mart làm mưa làm gió toàn cầu với búp bê Labubu, đạt doanh thu và lợi nhuận tăng kỷ lục.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
VN-Index vượt ngưỡng kháng cự quan trọng 1.700 điểm vào sáng nay với lực đỡ lớn đến từ nhóm cổ phiếu ngân hàng, bất động sản.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Việc các chỉ số nợ công của Việt Nam được giữ ở mức thấp kỷ lục, chỉ 34% GDP vào cuối năm 2024, đang tạo ra một dư địa chính sách tài khóa chưa từng có. Đây vừa là cơ hội vàng để thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, vừa là áp lực đòi hỏi hiệu quả sử dụng vốn phải được đặt lên hàng đầu trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất định.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
VinFast Evo Grand đang ghi điểm trong mắt người dùng với “cốp rộng miên man”, phạm vi hoạt động lên tới 262 km/lần sạc cùng giá bán mềm hơn hẳn xe xăng cùng cỡ.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Riêng tháng 8, giá trị bán ròng của nhà đầu tư ngoại trên cả 3 sàn đã đạt trên 30 ngàn tỷ đồng, con số này chiếm tới 48% tổng giá trị bán ròng của khối này kể từ đầu năm tới nay.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
PDD Holdings, gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc và là công ty mẹ của nền tảng đang gây bão toàn cầu Temu, vừa công bố kết quả kinh doanh quý II đầy ấn tượng.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Đồng loạt nhiều cổ phiếu ngân hàng tăng đỉnh lịch sử, thu hút mạnh dòng tiền trên thị trường và trở thành trụ đỡ cho thị trường chinh phục các mốc kỳ lục mới.
3 tuần
Tài chính - Thị Trường
Xu thế chốt lời của thị trường trong phiên sáng nhanh chóng được dòng tiền đón nhận khiến thị trường bật tăng trở lại. Dù rung lắc mạnh mẽ, VN-Index từng mất gần 40 điểm trong phiên sáng, tuy nhiên kết phiên chỉ số vẫn chinh phục đỉnh cao mới 1.664 điểm trong phiên giao dịch ngày 20/8.
3 tuần
Tài chính - Thị Trường
Nvidia và các nhà cung cấp sản phẩm phần cứng AI dẫn đầu đợt tăng giá cổ phiếu khi lo ngại về thuế quan giảm bớt.
3 tuần
Tài chính - Thị Trường
Thị trường chứng khoán Mỹ vừa trải qua một phiên giao dịch đầy biến động vào thứ Ba (19/8), chứng kiến sự sụt giảm mạnh của nhóm cổ phiếu công nghệ, trong khi các nhà đầu tư trên toàn cầu đều đang dồn sự chú ý vào bài phát biểu sắp tới của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), ông Jerome Powell.
3 tuần
Tài chính - Thị Trường
Tháng 7/2025 ghi dấu một bước tiến tích cực của Masan khi mảng bán lẻ WinCommerce tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ, củng cố kỳ vọng vào triển vọng kinh doanh nửa cuối năm. Kết quả này không chỉ khẳng định hiệu quả chiến lược mở rộng và tối ưu vận hành, mà còn trở thành động lực quan trọng hỗ trợ xu hướng tăng giá của cổ phiếu MSN, vốn vừa vượt đỉnh một năm và thu hút mạnh mẽ dòng tiền trên thị trường.
3 tuần
Tài chính - Thị Trường
Định giá của thị trường mới chỉ ở mức trung bình 5 năm, tương đương với thị trường tương tự Việt Nam. Dòng tiền vẫn chưa có dấu hiệu tăng trưởng nóng. Theo SSI Research, mức tăng điểm thị trường ở hiện tại vẫn chưa phản ánh hết câu chuyện tăng trưởng sắp tới của Việt Nam.
3 tuần
Tài chính - Thị Trường
Dù nhận định thị trường sẽ tích cực cho đến cuối năm nay, nhưng nhóm nghiên cứu của Agriseco Research vẫn lưu ý nhà đầu tư 3 yếu tố ảnh hưởng đến thị trường cần quan sát: tỷ giá, thuế quan Mỹ và bất ổn chính trị trên toàn cầu.
3 tuần
Tài chính - Thị Trường
Thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới vừa khép lại một tuần giao dịch (11-17/8) đầy biến động với những gam màu đối lập.
3 tuần
Xem thêm