Thứ năm, 10/07/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Bị 'vạ lây' từ bất động sản, ngân hàng 'gia cố' điều chỉnh hệ số rủi ro để 'vượt bão'

Hồng Gấm
- 16:14, 12/05/2023

(DNTO) - Những rủi ro liên thông giữa thị trường tiền tệ - vốn và bất động sản đang rõ nét hơn, nguy cơ nợ xấu có thể “phình” lên. Song, theo chuyên gia, kể cả trong kịch bản xấu nhất, với "sức khỏe" của hệ thống ngân hàng thì Việt Nam vẫn có đủ nền tảng vững chắc để đi qua “cơn bão”.

Theo số liệu được bám sát và rà soát từ công bố của Ngân hàng Nhà nước, toàn bộ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam chiếm khoảng 21% tổng dư nợ. Ảnh: TL.

Theo số liệu được bám sát và rà soát từ công bố của Ngân hàng Nhà nước, toàn bộ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam chiếm khoảng 21% tổng dư nợ. Ảnh: TL.

Ngân hàng đang "liên đới" bất động sản ra sao? 

VNDirect vừa công bố báo cáo ngành ngân hàng với nhiều nhận định, trong đó là đánh giá thị trường bất động sản ảm đạm sẽ tác động tiêu cực lên ngành ngân hàng khi rủi ro tín dụng gia tăng và chất lượng tài sản suy yếu.   

Từ đầu năm 2023 đến nay, một loạt chủ đầu tư bất động sản gặp khó khăn trong việc tuân thủ nghĩa vụ thanh toán trái phiếu đến hạn. Chỉ số khả năng thanh toán hiện thời và hệ số thanh toán lãi vay của nhiều doanh nghiệp địa ốc giảm xuống mức thấp nhất nhiều năm trở lại đây đang dẫn đến lo ngại nhiều tổ chức sẽ không thể hoàn tất nghĩa vụ thanh toán gốc và lãi của các khoản vay, trái phiếu đến hạn trong thời gian tới.

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối quý I/2023, tỷ lệ nợ xấu nội bảng toàn ngành đã tăng lên mức 2,9%, so với 2% cuối 2022. Đa số các ngân hàng đều ghi nhận tỷ lệ nợ xấu tăng và tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng giảm so với quý trước do chịu nhiều bởi rủi ro từ các khoản nợ tái cơ cấu, sự trầm lắng của thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp. 

Dù nhận được thông điệp tích cực từ chính sách hỗ trợ liên quan đến tín dụng và trái phiếu, nhưng xét về nội tại "sức khỏe" tài chính của các doanh nghiệp bất động sản, "những vết thương" chưa lên da non vẫn là vấn đề đáng lo ngại.   

Theo phân tích của các chuyên gia, các doanh nghiệp bất động sản tại Việt Nam đang được chia thành 4 nhóm điển hình là rủi ro, cân bằng, tiềm lực và người chơi mới. Cách thức phân loại dựa trên đánh giá về áp lực nợ ngắn hạn và tổng nợ so sánh với quy mô tài sản theo báo cáo tài chính 2022 do các doanh nghiệp công bố.

Hiện tín dụng từ ngân hàng thương mại đổ vào lĩnh vực bất động sản có tới 1,7 triệu tỷ đồng dưới dạng các khoản vay phục vụ nhu cầu đời sống. Nhiều ý kiến cho rằng, điều này có thể tạo rủi ro chéo tới ổn định và an toàn của hệ thống ngân hàng thương mại nếu diễn biến thị trường xấu đi, đồng thời tồi tệ hơn tình trạng cung lệch cầu trên thị trường bất động sản. Những thị trường và sản phẩm như vậy thường lập tức đóng băng khi lãi suất tăng, đòn bẩy bị thu hẹp.

Chính vì vậy, nhiều nguy cơ các ngân hàng sẽ phải đối mặt với vấn đề chất lượng tài sản trong thời gian tới. Trừ khi có các quy định đặc biệt về phân loại nợ và trích lập dự phòng cho các khoản vay hay trái phiếu đáo hạn vào năm 2023 được thực hiện, nợ xấu và trích lập dự phòng sẽ là những áp lực tương đối lớn.

"Quý II/2023, ngành ngân hàng sẽ tiếp tục hành trình vượt bão trong chu kỳ bất động sản đi xuống cùng với triển vọng kém tích cực của xuất nhập khẩu..., nhưng khả năng chống chịu của từng ngân hàng sẽ tùy thuộc vào chất lượng tài sản và mức độ thận trọng phản ứng với "rủi ro" của ngân hàng trong những năm qua", Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), nhận định.

Chuyên gia cho rằng, so với tổng quan nền kinh tế của các nước phát triển thì tỷ lệ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam vẫn chưa phải ở mức cảnh báo. Ảnh: TL.

Chuyên gia cho rằng, so với tổng quan nền kinh tế của các nước phát triển thì tỷ lệ cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam vẫn chưa phải ở mức cảnh báo. Ảnh: TL.

"Sức bền" được kiểm chứng

Những bất lợi đang diễn ra trên thị trường khiến nhiều nhà đầu tư lo lắng về việc rủi ro từ lĩnh vực bất động sản sẽ lan sang hệ thống ngân hàng, nhất là khi đã hơn 2 tháng đi qua, song nguyên nhân khiến SVB đổ vỡ và bài học cho các ngân hàng đang hoạt động vẫn là một chủ đề được quan tâm với nhiều thành viên thị trường… 

Nêu quan điểm về vấn đề này, TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia cho rằng, nhà đầu tư nên hiểu rằng khó khăn của thị trường bất động sản lần này rất khác so với 10 năm trước đây. Lần này thị trường bất động sản gặp khó là do thiếu cung, còn 10 năm trước là dư cung. Lần này nhu cầu thực vẫn có nhưng vấn đề là đang bị ách tắc về mặt pháp lý, vi phạm pháp luật và dòng vốn cũng bị đứt đoạn. Giả sử mọi thứ được khơi thông bởi pháp lý và vốn thì lập tức thị trường bất động sản sẽ phục hồi rất nhanh chứ không "xập xệ" như 10 năm trước.

Thứ hai, tỷ trọng cho vay bất động sản được công bố, trong đó 68% là cho vay gắn với nhà ở, 32% là cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản. Theo TS Cấn Văn Lực, tỷ lệ này là khá "êm" so với nước láng giềng là Trung Quốc.  

Thứ ba, về chất lượng tín dụng bất động sản, nếu tính bình quân, TS Cấn Văn Lực cho rằng tỷ lệ nợ xấu cho vay bất động sản có cao hơn tỷ lệ nợ xấu bình quân của hệ thống ngân hàng, nhưng vẫn trong tầm kiểm soát. Nguyên nhân là các ngân hàng hiện nay đã xây dựng được bộ đệm dự phòng tương đối lớn có có thể xử lý được số nợ xấu trong vòng 1- 1,5 năm. Bên cạnh đó, NIM của các ngân hàng hiện tại khoảng 4,1% (có giảm nhẹ so với trước), từ đó ước tính lãi ròng của ngân hàng khoảng 1,8 - 2%, đủ sức xử lý nợ xấu ở tỷ lệ nói trên.

Hơn nữa, nếu so tỷ lệ 21% cho vay bất động sản của hệ thống ngân hàng Việt Nam với quốc tế thì tỷ lệ này vẫn khá là thấp. Các nước thông thường họ cho vay bất động sản bao gồm cả cho vay nhà ở và cho vay kinh doanh bất động sản chiếm khoảng 28-29% tổng dư nợ

"Rõ ràng Việt Nam vẫn còn rất nhiều dư địa cho vay bất động sản, nhất là phân khúc cho vay nhà ở và kể cả cho vay phát triển khu công nghiệp", ông Lực cho hay.

“Ngoài ra, điểm đáng chú ý cuối cùng là hệ thống ngân hàng Việt Nam hiện nay hoàn toàn có đủ kinh nghiệm phòng chống rủi ro, quản trị rủi ro, kinh nghiệm vượt qua khủng hoảng, kinh nghiệm xử lý nợ xấu, mua bán sáp nhập (M&A) ngân hàng. Khủng hoảng 10 năm trước đã cho Việt Nam rất nhiều bài học quý giá nên tôi tin rằng thị trường của chúng ta sẽ có khả năng vượt qua được khó khăn”, TS Cấn Văn Lực đánh giá.

Tin khác

Thời sự - Chính trị
Tâm điểm của bức tranh kinh tế thế giới hôm nay là một sự đối lập sâu sắc: trong khi những đòn thuế quan cứng rắn từ Hoa Kỳ phủ bóng đen lên triển vọng thương mại và tăng trưởng toàn cầu, thì một "ngọn hải đăng" công nghệ mang tên Nvidia vẫn rực sáng, xô đổ mọi kỷ lục để trở thành công ty đầu tiên trên thế giới được định giá 4 nghìn tỷ USD.
3 giờ
Tài chính - Thị Trường
Một làn sóng chấn động đã lan khắp các thị trường châu Á vào phiên giao dịch ngày 8/7, nhưng không theo cách mà nhiều người vẫn dự đoán.
2 ngày
Tài chính - Thị Trường
Tâm lý lo lắng của người dân đã lan ra tiêu dùng, cùng đó sự chậm lại của vòng quay tiền trong nền kinh tế dù cung tiền đẩy ra nhiều là nguyên nhân dẫn đến thực tế trên, theo TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách của Thủ tướng.
2 ngày
Tài chính - Thị Trường
Tác động thuế quan với các doanh nghiệp có thể xuất hiện trong quý 3 và quý 4 tới đây. Khi mức định giá của thị trường đã không còn rẻ, VN-Index được cho sẽ hướng tới vùng giá mục tiêu 1.420 điểm, khó vượt lên vùng đỉnh lịch sử năm 2022, SHS Research cho biết.
3 ngày
Tài chính - Thị Trường
Dù còn phải chờ đợi thêm công bố chính thức về thuế quan từ Mỹ nhưng theo nhiều chuyên gia, hiện tại các yếu tố nội lực tích cực sẽ đóng vai trò then chốt hơn so với hoạt động xuất khẩu trong quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng của nền kinh tế.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Chứng khoán bật tăng hơn 7 điểm trong phiên sáng, tuy nhiên phiên chiều có thời điểm chỉ số rơi xuống hơn 10 điểm, kết phiên VN-Index vẫn giảm so với phiên hôm qua khi thông tin thuế đối ứng Mỹ áp cho Việt Nam xuất hiện trên trang mạng xã hội của ông Donald Trump.
6 ngày
Tài chính - Thị Trường
Tổng thống Mỹ, Donald Trump, công bố một thỏa thuận thương mại bước đầu đã được thiết lập với Việt Nam, trong đó thuế xuất khẩu hàng hóa từ Việt Nam đến Mỹ sẽ vào khoảng 20%, trong khi hàng hóa từ Mỹ vào nước ta sẽ được miễn thuế hoàn toàn.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Nhóm cổ phiếu chứng khoán đồng loạt bật tăng trong phiên giao dịch ngày 2/7 đã kéo thị trường đi lên. VN-Index kết phiên tăng 7 điểm vượt ngưỡng 1.380 điểm.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Ngày 30/6/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 174/2025/NĐ-CP quy định chính sách giảm thuế giá trị gia tăng theo Nghị quyết số 204/2025/QH15 ngày 17/6/2025 của Quốc hội. Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) có hiệu lực vào ngày 15/10 tới đây sẽ đẩy nhanh tốc độ xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, theo đó lợi nhuận của nhiều ngân hàng dự báo sẽ tăng, giúp nhóm cổ phiếu này được hưởng lợi.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Các quyết định đầu tư chứng khoán ngày càng khó khăn hơn khi thị trường có nhiều ẩn số đang chờ lời giải như thông tin thuế quan, kết quả kinh doanh quý 2 các doanh nghiệp niếm yết, giá vàng bất ngờ đảo chiều...
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Trong bối cảnh nền kinh tế số bùng nổ, các quốc gia Đông Nam Á đang đồng loạt hành động để đảm bảo công bằng và chống thất thu thuế từ lĩnh vực thương mại điện tử (TMĐT). Indonesia và Việt Nam là hai ví dụ điển hình mới nhất, mỗi nước áp dụng một cách tiếp cận riêng nhưng cùng chung mục tiêu đưa hàng triệu nhà bán hàng online vào khuôn khổ thuế.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) mới ra thông báo khuyến cáo khách hàng cảnh giác trước thủ đoạn lừa đảo rong hoạt động mua bán vàng miếng.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Chuyên gia VPBankS đã chỉ ra các nguyên nhân khiến tỷ giá tiếp tục tăng trong bối cảnh đồng đô la tiếp tục giảm.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Chiều 26/6, giá xăng dầu tiếp tục tăng theo quyết định điều chỉnh của Liên Bộ Công Thương - Tài chính. Đây là điều chỉnh tăng lần thứ 5 liên tiếp. Theo đó, giá xăng RON 95 tiến gần mốc 22.000 đồng/lít.
1 tuần
Xem thêm