NSND Thu Hiền: Từ nữ văn công tuyến lửa đến tượng đài âm nhạc dân ca
(DNTO) - Bắt đầu tình yêu âm nhạc với vai trò là một nữ văn công mang tiếng hát “tiếp lửa” tinh thần cho quân và dân ta trong những năm kháng chiến, giờ đây NSND Thu Hiền đã trở thành tượng đài âm nhạc trong dòng nhạc trữ tình, cách mạng mang âm hưởng dân ca.
Có thể nói NSND Thu Hiền là một trong những "cây đa, cây đề" của dòng nhạc trữ tình, cách mạng mang âm hưởng dân ca Việt Nam. Tiếng hát của NSND Thu Hiền đi cùng năm tháng từ lúc đất nước còn nồng mùi thuốc súng cho đến khi Tổ quốc hoà bình. Tại thời điểm mưa bom, bão đạn khốc liệt, cô gái nhỏ ở độ tuổi trăng tròn đã lựa chọn trở thành giọng ca động viên tinh thần cho các chiến sĩ ở khắp các mặt trận.
Lý tưởng sống hướng về quê hương, đất nước như ăn sâu vào máu, thôi thúc bản thân nghệ sĩ Thu Hiền dành trọn tuổi trẻ mang tiếng hát phục vụ quân dân. Thanh xuân của Thu Hiền chính là những năm tháng đi theo bộ đội từ Bắc vào Trung để tiếp thêm sức mạnh ý chí và giờ đây, nữ văn công ngày ấy đã trở thành Nghệ sĩ Nhân dân được nhiều người mến mộ.
Trong hơn 60 năm hoạt động nghệ thuật, NSND Thu Hiền đã để lại ấn tượng khó phai trong lòng người hâm mộ với những ca khúc như: Quảng Bình quê ta ơi, Khúc tâm tình của người Hà Tĩnh, Câu hò bên bờ Hiền Lương,... Với giọng ca ngọt ngào, da diết, tiếng hát của nữ nghệ sĩ đã khắc sâu hình ảnh và giọng hát trong tâm trí của nhiều thế hệ.
Mới đây, người nghệ sĩ gạo cội đã có dịp ôn lại những câu chuyện thời chiến mà bà khắc ghi mãi trong lòng.
“Thu Hiền vào Quảng Trị từ những năm 72, khi ấy được cất tiếng hát bài "Trông cây lại nhớ đến Người" và "Người ơi, người ở đừng về" giữa mảnh đất Đông Hà, thời điểm ra mắt Chính phủ Cách mạng lâm thời. Sau đấy được lệnh sang bên sông Thạch Hãn (con sông lớn nhất tỉnh Quảng Trị) để hát qua bên kia Thành Cổ phục vụ bộ đội.
Lúc đó mình nghĩ, phía bên Thành Cổ loa người ta to lắm, loa của bên mình thì rất bé mà sông thì rộng. Hồi đấy nhìn sông Thạch Hãn rộng lắm, mình bảo mình hát thế này thì làm sao qua bờ bên kia được nhỉ.
Thế nhưng khi ấy hát với cái loa bóp trong tay, hát được một câu mình lại quên bóp, mà bóp thì lại quên hát. Khi ấy, đồng chí chính trị viên phải cầm cây gậy vụt vào lưng để nhắc, nhưng thật không dễ để thực hiện hai động tác ấy cùng lúc. Tuy nhiên, cuối cùng Thu Hiền vẫn hoàn thành nhiệm vụ “truyền lửa tinh thần” từ bên này bờ sang bên kia bờ cho các đồng đội..." - nghệ sĩ Thu Hiền nhớ lại những năm tháng hào hùng, bi tráng của dân tộc.
Khi hát những ca khúc cũ, ký ức xưa cũng ùa về, NSND Thu Hiền hài hước bật mí câu chuyện trước khi cô được nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý đồng ý cho hát bài Khúc tâm tình của người Hà Tĩnh: “Bác Tý viết bài hát này vào năm 1974 và được nghệ sĩ - ca sĩ Hương Loan thể hiện đầu tiên. Nhưng khi Thu Hiền đi từ trong chiến trường ra, mọi người giới thiệu đây là một cô bé rất nhiều thành tích. Bác ấy bảo, thế thì hát thử cho bác nghe. Nghe xong câu đầu tiên, bác bảo cũng được đấy nhưng mà bài hát này thể hiện rất khó, tôi phải chỉ cô từng câu và nếu được tôi mới cho cô hát bài hát này"...
Giờ đây, ở tuổi 69, NSND Thu Hiền may mắn vẫn giữ vững phong độ trong giọng hát. Sự sắc nét và chất tình trong giọng hát của NSND Thu Hiền vẫn không phai mờ theo năm tháng. Đứng trên sân khấu, giọng ca của bà vẫn quyến rũ, đưa người nghe chìm đắm vào không gian âm nhạc của ký ức với những ca khúc bất hủ.
Hiện nay, ngoài niềm vui được hát, NSND Thu Hiền còn có thêm niềm vui khi được trao “nhiệm vụ” truyền đạt lại tình yêu âm nhạc, tinh hoa cho lớp trẻ. Bà cho biết, điều mà NSND Thu Hiền truyền lại cho thế hệ sau này không phải là những kỹ thuật thanh nhạc đơn thuần mà là hơi thở, là cái tình người nghệ sĩ nên đặt vào bài hát để truyền tải cho người nghe cảm nhận. Đó chính là lý tưởng mà NSND Thu Hiền muốn hướng đến. Đồng thời, bà cũng thường xuyên trau dồi kiến thức về âm nhạc, lắng nghe, học tập thế hệ trẻ để không trở nên lạc hậu.
NSND Thu Hiền cũng gửi gắm đến lớp trẻ tình yêu với dân ca. Với nghệ sĩ Thu Hiền, “Dân ca là nguồn cội. Dù chúng ta có đến 4.0 hay 5.0, bao nhiêu chấm không thì chúng ta vẫn quay về với tiếng mẹ ru. Ai sinh ra và lớn lên cũng đều như thế, bạn trẻ nào có khả năng hát thì nên yêu thương dân ca. Một khi đã xuất phát từ tình yêu thì mọi thứ sẽ yêu mình lại. Dân ca là nguồn cội, không bao giờ cũ trong mắt khán giả”.
Có lẽ, chính nhờ vào tình yêu đó mà NSND Thu Hiền - nữ văn công tuyến lửa ngày nào đã trở thành một huyền thoại âm nhạc mãi được nhiều khán giả yêu mến.