Đường đi của chuyển đổi số còn chậm

Trong 2 năm (2021-2023), thời điểm chuyển đổi số trở thành chủ đề “nóng” trên toàn cầu và ở Việt Nam nhờ được thúc đẩy bởi đại dịch, Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cho biết đã huy động nhiều nguồn tài trợ để triển khai Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025.

Một số nguồn lực tài trợ được kể đến như dự án USAID LinkSME (Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ USAID); dự án Trung tâm chuyển đổi số Việt Nam (Chính phủ Đức) cùng các cơ quan bộ ngành, các tổ chức hiệp hội... Trọng tâm là nâng cao và chuyển đổi nhận thức cho doanh nghiệp và phát triển hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số.

Tại hội nghị “Đối tác thúc đẩy chuyển đổi số doanh nghiệp Việt Nam 2023” ngày 4/10, ông Nguyễn Đức Trung, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, thông tin về kết quả sau 2 năm giúp doanh nghiệp chuyển đổi số.

Cụ thể, sau 2 năm, đã có 10.000 doanh nghiệp tại 40 tỉnh thành phố được đào tạo chuyển đổi số. Chương trình cũng tạo được mạng lưới hơn 100 chuyên gia để hỗ trợ doan nghiệp trong lĩnh vực này. Các tài liệu hướng dẫn chuyển đổi số ở nhiều lĩnh vực (như sản xuất công nghiệp, sản xuất nông nghiệp, chế biến thực phẩm, logistics….) được xây dựng.

“Nhiều doanh nghiệp đã bước vào giai đoạn số hóa dữ liệu, chuẩn hóa quy trình, ứng dụng công nghệ số và tiến tới chuyển đổi số ở phạm vi rộng và đồng bộ hơn”, ông Trung thông tin.

Mặc dù đã không còn nhiều doanh nghiệp phải băn khoăn “chuyển đổi số là gì?”, nhưng còn không ít doanh nghiệp vẫn loay hoay “chuyển đổi số bắt đầu từ đâu? chuyển đổi số làm như thế nào?”.

Thực tế, số lượng doanh nghiệp Việt Nam ước khoảng 800.000 doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm tới 98% (theo Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam). Vì thế con số 10.000 doanh nghiệp được đào tạo chuyển đổi số trong 2 năm qua vẫn còn khá khiêm tốn.

Bởi cũng theo số liệu khảo sát 1.000 doanh nghiệp từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mới có 35,3% doanh nghiệp mới chỉ số hoá dữ liệu, quy trình; chỉ 2,2% làm chủ công nghệ. 

“Các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn đang gặp nhiều khó khăn, hạn chế trong quá trình chuyển đổi số” vị Phó Cục trưởng nói và mong muốn lắng nghe góp ý của các các cơ quan, đơn vị đối tác để xây dựng chiến lược cụ thể, phương án hỗ trợ chuyên sâu hơn cho doanh nghiệp trong giai đoạn 2024-2025.

Cần liều “doping” cho chuyển đổi số

Chương trình chuyển đổi số quốc gia đặt mục tiêu kinh tế số chiếm 20% GDP đến năm 2025 và đạt 30% GDP đến năm 2030. Để đạt được mục tiêu tham vọng trên, chuyển đổi số doanh nghiệp được xem là then chốt. Nhưng nếu nhìn lại thực tế chuyển đổi số doanh nghiệp vừa qua, sự dịch chuyển này còn rất chậm. Vì thế cần liều “doping” để đẩy nhanh hơn tiến trình chuyển đổi số giai đoạn 2023-2025.

Bởi áp lực của Việt Nam, một quốc gia đi sau trong chuyển đổi số, không chỉ là chuyển dịch nhanh, mà còn phải hướng tới chuyển dịch bền vững. Ông Dennis Quennet, Giám đốc các dự án Phát triển Kinh tế bền vững, Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ) tại Việt Nam khẳng định, chuyển đổi kép, tức kết hợp chuyển đổi xanh và chuyển đổi số là một xu hướng quốc tế tất yếu khi thế giới đang hướng tới phát triển bền vững. Vị chuyên gia cho rằng quá trình này cần “cái bắt tay” chặt chẽ giữa khối công và khu vực tư nhân cùng các bên liên quan để từng bước hiện thực hoá mục tiêu.

Gợi ý cách thức chuyển đổi số nhanh hơn, đại diện Grab Việt Nam gợi ý các hộ kinh doanh nhỏ lẻ có thể chọn cách “đứng trên vai người khổng lồ”. Tức thông qua các nền tảng như Grab, các đơn vị kinh doanh vừa và nhỏ có thể mở cửa hàng online, tiếp cận nhanh hơn với nhóm người dùng mới, tối ưu chi phí và mở rộng doanh thu.

Trong năm ngoái, đã có hơn 800 hợp tác xã nông nghiệp tham gia các buổi tập huấn về sử dụng nền tảng số để quảng bá nông sản tới người dụng. Các hoạt động này được các cơ quan chức năng phối hợp cùng các nền tảng như Grab triển khai hỗ trợ và đạt nhiều kết quả tích cực.

Tuy nhiên, đại diện Cục phát triển doanh nghiệp cũng nhấn mạnh đến tính sẵn sàng của các doanh nghiệp. Vì chuyển đổi số là quá trình dài hơn và sẽ nhiều khó khăn, tốn kém. Các cơ quan chức năng, các tổ chức hỗ trợ sẽ không đứng ngoài cuộc nhưng doanh nghiệp, đặc biệt là người lãnh đạo cần sẵn sàng đổi mới và hành động, bắt đầu từ việc nhỏ nhất là thay đổi nhận thức của cán bộ nhân viên, sau đó là xây dựng chiến lược chuyển đổi số.

“Giai đoạn 2024-2025, Cục Phát triển doanh nghiệp sẽ đào tạo chuyên sâu, tư vấn lộ trình triển khai, kết hợp với hỗ trợ giải pháp chuyển đổi số cho doanh nghiệp. Cùng với đó là hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ số phát triển. Doanh nghiệp, tổ chức cần hỗ trợ có thể liên hệ với chúng tôi qua website digital.business.gov.vn”, ông Trung nhấn mạnh.