Thứ ba, 01/07/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Thống đốc NHNN: Nhiều 'thủ thuật' trong sở hữu chéo ngân hàng khiến không quy định nào có thể xử lý triệt để

Bạch Dương
- 14:56, 18/09/2023

(DNTO) - Sự tinh vi của các công cụ tài chính khiến sở hữu chéo ngân hàng ngày càng phức tạp hơn khi không chỉ cho vay trực tiếp mà còn sử dụng công cụ để tài trợ lẫn nhau. Theo đó rất khó có thể xử lý triệt để chỉ bằng một quy định, mà phải nằm ở nhiều luật, chính sách, lĩnh vực khác...

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh không quy định nào có thể xử lý triệt để sở hữu chéo. Ảnh: TL.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh không quy định nào có thể xử lý triệt để sở hữu chéo. Ảnh: TL.

Tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 18/9, cho ý kiến về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội từ đầu nhiệm kỳ, tình trạng "sở hữu chéo tại ngân hàng, thao túng, sân trước, sân sau" được đưa ra "mổ xẻ". Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh Lê Tấn Tới băn khoăn, hiện nay còn tình trạng sở hữu chéo không và điều này có tác động đến sự phát triển lành mạnh của nền kinh tế hiện nay hay không?

"Nội dung này tác động gì đến chính sách trong Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi và đặc biệt có ảnh hưởng gì đến sự phát triển lành mạnh của nền kinh tế không", ông Tới hỏi và đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết hướng giải quyết.

Báo cáo giải trình, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng khẳng định, vấn đề sở hữu chéo, thao túng, sân trước sân sau trong lĩnh vực ngân hàng đến nay đã được khắc phục. Tức là trên hồ sơ cá nhân, tổ chức nào giữ tỉ lệ cổ phần như thế nào đối với hệ thống ngân hàng qua hoạt động cho vay đã thể hiện”, bà Hồng nói.

Tuy nhiên, thực tế việc sở hữu chéo rất khó phát hiện, các tổ chức, cá nhân có thể đứng tên hoặc nhờ đứng tên sở hữu cổ phần, thậm chí thành lập doanh nghiệp trong hệ sinh thái để cho vay vốn ngân hàng. Vấn đề này qua điều tra và một số vụ việc vừa qua phát hiện. “Cho nên đây là vấn đề NHNN rất quan tâm”, bà Hồng nhấn mạnh.

Thống đốc cho hay, khi Luật Các Tổ chức tín dụng sửa đổi lần 2 năm 2010 siết lại việc sở hữu chéo, các ông chủ nhà băng đã "né" theo hướng khác.Thay vì dùng vốn của ngân hàng này đi góp vốn ngân hàng khác, họ sẽ dùng vốn của ngân hàng này cho một ông chủ vay vốn, để tài trợ góp vốn vào một ngân hàng khác, gọi là cho vay chéo để tăng vốn.

Trong điều khoản của Luật Các Tổ chức tín dụng có quy định giới hạn cho vay các công ty liên kết với ông chủ ngân hàng. Tuy nhiên, để NHNN giám sát và thực thi điều khoản giới hạn cho vay trong một nhóm các công ty liên kết gần như rất khó. Việc này càng khó khi các công ty này được lập nên không có phả hệ mà luật pháp quy định, ví dụ con rể, con dâu, em vợ, em chồng… Chẳng hạn, qua mùa mỗi mùa họp đại hội cổ đông, việc công bố danh sách cổ đông có quyền dự họp dễ dàng thấy có vài trăm doanh nghiệp đang là cổ đông trong ngân hàng.

Lần thứ 3 sửa đổi Luật Các Tổ chức tín dụng tiếp tục "siết" mạnh tay hơn, đó là hạn chế cho vay số tiền lớn. Thời điểm này, các ông chủ nhà băng lại nghĩ ra cách khác, đó là cầm cố cổ phiếu của chính các ngân hàng để lấy vốn nhằm tăng vốn. Nhưng sau đó, điều khoản này bị hủy bỏ. 

Cũng từ đây, sở hữu chéo tạo ra một hệ sinh thái các doanh nghiệp "sân sau" của ông chủ để sở hữu ngân hàng. Phần sở hữu ở trong các công ty đó được họ thế chấp ngân hàng vay vốn, rồi dùng vốn vay này gia tăng vốn sở hữu trong ngân hàng. Sự phát triển các công cụ tài chính đã tạo điều kiện cho sở hữu chéo ngày càng tinh vi hơn, không chỉ cho vay trực tiếp mà còn sử dụng các công cụ để tài trợ lẫn nhau nhằm mục đích chi phối ngân hàng đó của giới chủ.

Sau nhiều lần sửa đổi, Thống đốc thông tin, Dự thảo Luật Các Tổ chức tín dụng (sửa đổi) có đề cập đến việc giảm tỷ lệ sở hữu đã được trình lên Quốc hội xem xét vào kỳ họp 2023 vừa qua. Dự thảo đã thiết kế một số giải pháp giảm hiện tượng sở hữu chéo như mở rộng phạm vi khái niệm có liên quan, giảm tỉ lệ sở hữu cổ phần tại các tổ chức tín dụng, giảm giới hạn cấp tín dụng… Thế nhưng, quá trình lấy ý kiến còn chưa hoàn tất. 

“Nhưng nếu chờ quy định xử lý triệt để vấn đề sở hữu chéo thì không có, quy định như dự thảo luật chỉ là một phần, cần phải kết hợp với các quy định khác để làm sao hoạt động của các tổ chức, cá nhân minh bạch thì mới hướng tới giảm tình trạng này", bà Hồng nhận định.

Nêu thêm quan điểm về ý kiến cho rằng quy định trong Luật nội dung này sẽ tác động đến thị trường chứng khoán, tăng chi phí, bà Hồng nhấn mạnh nếu đặt vấn đề ưu tiên cho phát triển chứng khoán thì không được quy định, nhưng ngược lại, mục tiêu của việc xây dựng quy định này là đảm bảo an toàn hệ thống và kiểm soát được những rủi ro.

"Thị trường chứng khoán lúc nào cũng phát triển rất nhiều do các yếu tố khác nhau và các thành viên tham gia thị trường chứng khoán hầu hết là doanh nghiệp, cá nhân. Cho nên phân tích tác động cũng cần bức tranh lớn hơn về vai trò điều tiết thị trường kinh tế, ngay cả việc các tổ chức tín dụng phải tăng chi phí để điều tiết", theo bà Hồng. 

Tin khác

Tài chính - Thị Trường
Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) có hiệu lực vào ngày 15/10 tới đây sẽ đẩy nhanh tốc độ xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, theo đó lợi nhuận của nhiều ngân hàng dự báo sẽ tăng, giúp nhóm cổ phiếu này được hưởng lợi.
1 ngày
Tài chính - Thị Trường
Các quyết định đầu tư chứng khoán ngày càng khó khăn hơn khi thị trường có nhiều ẩn số đang chờ lời giải như thông tin thuế quan, kết quả kinh doanh quý 2 các doanh nghiệp niếm yết, giá vàng bất ngờ đảo chiều...
2 ngày
Tài chính - Thị Trường
Trong bối cảnh nền kinh tế số bùng nổ, các quốc gia Đông Nam Á đang đồng loạt hành động để đảm bảo công bằng và chống thất thu thuế từ lĩnh vực thương mại điện tử (TMĐT). Indonesia và Việt Nam là hai ví dụ điển hình mới nhất, mỗi nước áp dụng một cách tiếp cận riêng nhưng cùng chung mục tiêu đưa hàng triệu nhà bán hàng online vào khuôn khổ thuế.
4 ngày
Tài chính - Thị Trường
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) mới ra thông báo khuyến cáo khách hàng cảnh giác trước thủ đoạn lừa đảo rong hoạt động mua bán vàng miếng.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Chuyên gia VPBankS đã chỉ ra các nguyên nhân khiến tỷ giá tiếp tục tăng trong bối cảnh đồng đô la tiếp tục giảm.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Chiều 26/6, giá xăng dầu tiếp tục tăng theo quyết định điều chỉnh của Liên Bộ Công Thương - Tài chính. Đây là điều chỉnh tăng lần thứ 5 liên tiếp. Theo đó, giá xăng RON 95 tiến gần mốc 22.000 đồng/lít.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Malaysia quyết định dừng áp thuế chống bán phá giá với thép cuộn cán nguội và thép không hợp kim từ Việt Nam sau 5 năm áp dụng, mở ra cơ hội mới cho doanh nghiệp xuất khẩu thép.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Việt Nam vẫn chưa thể góp mặt trong danh sách xem xét nâng hạng từ thị trường cận biên sang thị trường mới nổi của MSCI trong tháng 6 này. Thị trường đặt nhiều kỳ vọng cho đợt đánh giá nâng hạng tháng 9 này của FTSE Russell.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Bật tăng mạnh sau thông tin Tổng thống Mỹ Donald Trump không kích Iran, giá dầu thế giới tăng bốc đầu, nhóm cổ phiếu dầu khí lại bất ngờ quay đầu giảm, trung bình giảm gần 5% thị giá, sau thông tin có thỏa thuận ngừng bắn tại Trung Đông.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Sau khi giảm mạnh hơn 10 điểm, tương đương giảm khoảng 0,7%, thị trường chứng khoán ngày 23/6 chỉ còn mất 1,7 điểm thời điểm chốt phiên sáng.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Động thái tấn công Iran từ Chính quyền ông Trump đã làm căng thẳng thêm xung đột giữa Israel và Iran, các thị trường tài chính trên thế giới, trong đó có chứng khoán, được cho sẽ đứng trước nhiều thách thức.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Theo chuyên gia, thị trường đang cùng lúc xuất hiện nhiều biến số, từ câu chuyện của Fed, xung tại Trung Đông hay thuế quan của Mỹ, tuy nhiên biến số lớn nhất nhà đầu tư cần quan tâm chín là nội tại nền kinh tế.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Thị trường chứng khoán trong nước giữ tâm lý lạc quan khi bật tăng hơn 22 điểm nhờ đồng loạt các mã cổ phiếu và các nhóm ngành tăng giá, bất chấp lo lắng từ như xung đột giữa Iran - Israel hay thông tin thuế đối ứng của Mỹ.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Tình hình kinh tế tại châu Á trong các ngày qua có phần ổn định mặc cho nhiều biến động trên thế giới và giá dầu tăng.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
F88 đang từng bước chuẩn bị để chính thức tham gia thị trường chứng khoán với hơn 8,2 triệu cổ phiếu đăng ký, mệnh giá 10.000 đồng.
2 tuần
Xem thêm