Thứ sáu, 20/06/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Để Đài Loan trở thành 'nền kinh tế không thể thiếu' - Bài 1: Thế trận tam giác

Xuân Hạo
- 06:48, 01/06/2023

(DNTO) - Lo sợ hiểm họa xung đột ở châu Á, các công ty phương Tây đang tìm cách đưa dây chuyền sản xuất ra khỏi Đài Loan. Nhưng việc cắt đứt quan hệ với đảo quốc này luôn kèm theo một cái giá đắt.

Đài Loan trở thành tâm điểm của tranh chấp Mỹ-Trung. Ảnh: Norwich University

Đài Loan trở thành tâm điểm của tranh chấp Mỹ-Trung. Ảnh: Norwich University

Trong những ngày sau chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ - Nancy Pelosi vào hồi 2022, các công ty cung cấp linh kiện cho những hãng công nghệ lớn nhất nước Mỹ, trong đó bao gồm Apple, Google, Meta và Amazon, đã bị tràn ngập trong yêu cầu từ khách hàng: Liệu họ có thể sản xuất ở nơi nào khác ngoài Đài Loan, trong trường hợp Bắc Kinh tấn công đảo quốc này?

Thế trận tam giác

Chuyến thăm của bà Pelosi đã khơi mào không chỉ cuộc tranh chấp giữa chính quyền Washington và Bắc Kinh, mà còn làm dấy lên một cuộc khủng hoảng trong ngành công nghệ, đe dọa chuỗi sản xuất thiết bị điện tử trên toàn thế giới.

Nếu ai đó tấn công Đài Loan, chắc chắn sẽ xảy ra một gián đoạn nghiêm trọng… ngành công nghệ và thiết bị điện tử trên toàn thế giới sẽ bị ảnh hưởng dữ dội.

Hsieh Yong-fen, nhà sáng lập hãng thí nghiệm vật liệu và chip vi xử lý MA-tek.

Đài Loan được biết đến là “lò” sản xuất chất bán dẫn tối tân nhất trên thế giới. Các công ty tọa lạc tại đây sản xuất những linh kiện vô cùng quan trọng, từ bảng mạch điện tử cho đến các ống kính camera cao cấp, và họ cũng kiểm soát các dây chuyền lắp ráp khổng lồ tại Trung Quốc.

Điều này đã tạo ra một “thế trận tam giác” dựa dẫm lẫn nhau, ngày càng thắt chặt giữa Đài Loan, Trung Quốc và Mỹ, mặc cho căng thẳng chính trị giữa Bắc Kinh, Washington và Đài Bắc.

Dây chuyền iPhone

Để có thể hiểu được lý do của sự dựa dẫm này, ta có thể nhìn vào iPhone. Chiếc điện thoại smartphone này đã là sản phẩm tiêu dùng thành công nhất trong lịch sử, với 2,4 tỷ sản phẩm được bán ra kể từ khi nó ra đời vào 2007, mang lại hơn 1 nghìn tỷ đô la lợi nhuận cho Apple trong vòng 15 năm.

Sự thành công của iPhone dựa vào một chuỗi sản xuất rộng không thể tưởng tại châu Á, sản xuất chip vi xử lý, màn hình, loa,... Mỗi iPhone được lắp từ khoảng 1.500 linh kiện khác nhau.

Trong số các công ty đứng đầu trong dây chuyền sản xuất của Apple, 26% có tổng hành dinh đặt tại Trung Quốc, 23% nằm ở Đài Loan, 18% ở Mỹ, (Nhật Bản chiếm 17% và Hàn Quốc, 7%).

Những linh kiện có giá trị cao nhất trong iPhone bao gồm chip vi xử lý, modem mạng 5G, chip Wi-Fi và ống kính camera, đều được sản xuất bởi các hãng Đài Loan. Xét về giá trị, đảo quốc này chịu trách nhiệm cho gần 36% tổng giá trị linh kiện cho mỗi chiếc iPhone, tương đương $200.

Các chip vi xử lý này lại được thiết kế bởi Apple hay các công ty công nghệ Mỹ, Nhật Bản hay châu Âu, chẳng hạn như Qualcom, Sony và Bosch. Các loại chất liệu công nghệ cao cũng được cung cấp bởi các hãng Mỹ, như kính bảo vệ màn hình từ Corning và keo dán từ 3M.

Các linh kiện bên trong iPhone. Màu xanh lam: Được sản xuất tại Đài Loan. Màu xanh dương: Mỹ. Màu đỏ: Trung Quốc. Ảnh: Nikkei Asia

Các linh kiện bên trong iPhone. Màu xanh lam: Được sản xuất tại Đài Loan. Màu xanh dương: Mỹ. Màu đỏ: Trung Quốc. Ảnh: Nikkei Asia

Ở đỉnh còn lại của “tam giác”, các nhà sản xuất Trung Quốc tập trung vào các mảng công nghệ thấp hơn như lắp ráp và bộ phận cơ học. Về số lượng các công ty sản xuất thì Trung Quốc đã vượt mặt tất cả các vùng khác, trở thành nhà cung ứng số một thế giới. Họ cũng dần dần “leo thang” thứ bậc công nghệ trong chuỗi sản xuất.

Hãng Luxshare Precision Industry của Trung Quốc, khởi đầu là một hãng cung cấp linh kiện cho Apple, đến 2021 đã có thể tham gia chế tạo iPhone. Hãng con của họ là BOE Technology Group đã có thể sản xuất màn hình OLED cao cấp, vốn từng là độc quyền của các nhà sản xuất Hàn Quốc.

Hãng sản xuất ống kính camera Sunny Optical Technology ra mắt lần đầu vào 2023, bắt đầu “ăn” vào thị phần của các hãng Đài Loan.

Trung Quốc cũng là nơi 95% iPhone được lắp ráp, một con số không mấy thay đổi từ khi sản phẩm này ra đời. Không những thế, Trung Quốc cũng là một thị trường khổng lồ cho Apple, cung cấp khoảng ⅕ tổng doanh thu hàng năm.

Bức tranh đó còn trở nên phức tạp hơn nữa bởi có rất nhiều hãng Đài Loan và Mỹ, cung cấp linh kiện cho Apple, nhưng đặt dây chuyền sản xuất tại hàng trăm nhà máy ở Trung Quốc.

Công thức cho dây chuyền sản xuất iPhone nay đang bị thách thức bởi căng thẳng leo thang giữa các cường quốc đứng đầu thế giới, một hiện tượng có thể buộc ngành sản xuất công nghệ phải thay đổi hoàn toàn.

Bài 2: Hiểm họa chiến tranh

Tin khác

Doanh nhân - Doanh nghiệp
Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị ra đời với tầm nhìn chiến lược, xác định rõ kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Ngay sau đó, các nghị quyết hành động của Chính phủ, Quốc hội và các bộ ngành đã bắt đầu triển khai. Tuy nhiên, trong dòng chảy thực tế, dòng vốn đến với doanh nghiệp tư nhân vẫn chưa thực sự “thông mạch”.
14 giờ
Thời sự - Chính trị
Điểm đáng chú ý nhất trong bản tóm tắt các dự báo kinh tế cập nhật của Fed là việc nâng dự báo lạm phát chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) lên 3% vào cuối năm 2025, cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% dài hạn.
15 giờ
Thời sự - Chính trị
Sáng 16/6, với 470/470 đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
3 ngày
Thời sự - Chính trị
Chiều tối 13/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành phiên họp cho ý kiến về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi).
5 ngày
Công nghệ Số hóa
Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng sẽ trở thành hai “điểm đến” trong chiến lược đầy tham vọng đưa Việt Nam vươn tầm trở thành điểm trung chuyển vốn toàn cầu. Kế hoạch đã có, nghị quyết sắp ban hành. Việt Nam có thể biến cơ hội vàng này thành hiện thực?
6 ngày
Thời sự - Chính trị
Sáng 11/6 theo giờ địa phương (chiều cùng ngày theo giờ Hà Nội), tại Paris, trong chương trình hoạt động song phương tại Cộng hòa Pháp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp lãnh đạo một số tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu của Pháp và châu Âu, trong đó có tập đoàn Alstom trong lĩnh vực giao thông vận tải.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Ngân hàng Thế giới dự đoán nền kinh tế toàn cầu sẽ trải qua ​​thập kỷ tăng trưởng chậm nhất kể từ những năm 1960 do tác động từ chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Hai ngày đàm phán tại London đã giúp hai cường quốc đưa đến một "khuôn khổ" nhằm tiến đến các điều khoản thỏa thuận “đình chiến” thương mại.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Các nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Washington và Bắc Kinh gặp nhau hôm nay (9/6) trong một nỗ lực được theo dõi sát sao, mang theo hy vọng mong manh về việc hạ nhiệt một trong những mặt trận căng thẳng nhất của cuộc chiến kinh tế: nguyên liệu đất hiếm.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Ngày 6/6 (giờ Hoa Kỳ), tại Thủ đô Washington D.C, Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đã dự hội nghị bàn tròn với đông đảo các doanh nghiệp, tập đoàn hàng đầu thuộc Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC).
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Hôm nay 7/6, Sở Y tế TP.HCM công bố thiết lập đường dây nóng 0989.401.155 và tích hợp phản ánh trên ứng dụng “Y tế trực tuyến”, nhằm tiếp nhận thông tin từ người dân về hành vi sản xuất, kinh doanh, quảng cáo hàng giả, hàng kém chất lượng trong lĩnh vực y tế.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Thay vì mô hình '2 cây - 1 con' tập trung vào sầu riêng, chuối và heo, Hoàng Anh Gia Lai sẽ đi theo mô hình '4 cây - 1con', thêm dâu tằm và cà phê vào danh mục sản phẩm, với tỷ trọng 20% mỗi loại.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, ông và nhà lãnh đạo Trung Quốc - Tập Cận Bình đã có cuộc trao đổi qua điện thoại, đánh dấu sự trở lại vòng đàm phán giữa hai nước. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng đây chỉ là sự trì hoãn tạm thời, vẫn còn nhiều bất đồng trong thỏa thuận thương mại.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Một cuộc "khẩu chiến" gay gắt giữa hai nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn bậc nhất thế giới, tỷ phú công nghệ Elon Musk và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây chấn động thị trường tài chính, khiến cổ phiếu Tesla lao dốc và tài sản của CEO Elon Musk bốc hơi hàng chục tỷ USD chỉ trong một ngày.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Quan hệ thương mại giữa Canada và Mỹ đang bước vào giai đoạn căng thẳng mới sau khi Mỹ tăng gấp đôi thuế nhập khẩu đối với thép và nhôm. Động thái này đã tạo ra một làn sóng phản ứng mạnh mẽ từ Canada, buộc chính phủ nước này phải cân nhắc các biện pháp đáp trả.
2 tuần
Xem thêm