Thứ bảy, 21/06/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Còn thiếu điện lâu dài nếu không ‘hút’ được đầu tư

Huyền Trang
- 16:59, 09/06/2023

(DNTO) - Việc đầu tư các dự án điện đang bị chậm lại do các nhà đầu tư không mặn mà, một phần vì thua lỗ, một phần vì sợ vướng pháp lý do cơ chế chính sách không hấp dẫn.

Tình trạng cắt điện tại miền Bắc còn tiếp diễn dài vì nhu cầu điện ngày càng gia tăng trong khi nguồn điện mới hạn chế. Ảnh: T.L.

Tình trạng cắt điện tại miền Bắc còn tiếp diễn dài vì nhu cầu điện ngày càng gia tăng trong khi nguồn điện mới hạn chế. Ảnh: T.L.

Điện không được dùng hiệu quả

Hội thảo "Giải quyết bài toán thiếu điện cách nào?" chiều 9/6, diễn ra trong bối cảnh hệ thống điện miền Bắc có thể thiếu hụt lên tới 1.600 MW cho đến 1.900 MW trong cao điểm nắng nóng tháng 5,6. Nguy cơ thiếu điện còn tiếp diễn khi tăng trưởng kinh tế mỗi năm từ 6-7%.

Ông Hà Đăng Sơn, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Năng lượng và Tăng trưởng xanh, cho biết vấn đề thiếu điện không phải bây giờ mới xuất hiện mà đã được cảnh báo cách đây vài năm. Lý do là miền Bắc gần như không có nguồn cung điện mới. Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 vừa đi vào vận hành cũng đã xây dựng được 10 năm, có nhiều trục trặc.

Giai đoạn 2019, các chuyên gia đã thảo luận về cơ chế thúc đẩy đầu tư năng lượng tái tạo ở miền Bắc. Lúc đó, cơ chế giá FIT (giá ưu đãi) lần thứ 2 cho điện mặt trời chưa được ban hành. Trong một dự thảo do Bộ Công thương đưa ra có nêu vấn đề cần phải phân vùng để có ưu đãi giá khác nhau.

Ví dụ các khu vực thuận lợi đầu tư, nắng tốt nhưng nghẽn về lưới truyền tải thì nên hạn chế bằng giá FIT thấp. Thay vào đó ưu tiên cho khu vực miền Bắc, khu vực khó khăn, không thuận lợi bằng giá FIT cao hơn. Nhưng dự thảo này không được thông qua.

“Chúng tôi không biết làm sao những phân tích, đánh giá, đề xuất đó không được chấp nhận và chúng ta có giá FIT 2 ngang bằng giữa khu vực miền Bắc với nơi khác. Điều này dẫn đến vấn đề nhà đầu tư nhìn nhận rõ ràng xây dựng ở miền Bắc khó khăn hơn nhiều, nắng kém hơn khu vực Bình Thuận và Ninh Thuận, nên họ tiếp tục dồn vốn vào các dự án điện mặt trời, sau là điện gió về những khu vực Tây Nguyên, Bình Thuận, Ninh Thuận, những nơi đang bị nghẽn truyền tải rất lớn. Đó là lý do có lượng nguồn điện mới rất lớn nhưng sử dụng chưa hiệu quả”, ông Sơn nêu ví dụ.

Về phát triển hệ thống truyền tải điện, ông Võ Quang Lâm, Tổng Giám đốc EVN cho biết, khi Thủ tướng Võ Văn Kiệt khởi xướng xây dựng đường dây 500kV Bắc Nam mạch 1 mất rất nhiều thời gian, nhưng đến mạch 2 nhanh hơn rất nhiều do cơ chế chính sách ưu đãi, thuận tiện. Nhưng đến nay, để làm đường dây từ Quảng Trạch (Quảng Bình) ra đến Phố Nối (Hưng Yên), các thủ tục sẽ khó khăn hơn rất nhiều. Bởi với Luật đầu tư hiện nay, riêng việc xác định chủ đầu tư, thủ tục đầu tư, các loại chứng nhận cũng là một vấn đề nan giải.

“Đó là lý do EVN giao cho Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia (EVNNPT) tích cực làm việc với Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm sao để tháo gỡ, để ngay lập tức khi Bộ Công thương có kế hoạch triển khai Quy hoạch điện 8, EVN và EVNNPT có thể triển khai ngay việc này. Kế hoạch ban đầu là làm đường dây từ Vũng Áng đi ra, nhưng hiện sân phân phối tại Vũng Áng không đủ chỗ để lắp đặt trạm biến áp, buộc phải đi từ Quảng Trạch, đương nhiên sẽ mất thêm một đoạn nhưng hệ thống sẵn sàng hơn để kết nối ra Phố Nối”, ông Lâm cho biết.

Nhà đầu tư sợ pháp lý

Các nhà đầu tư điện tái tạo lo lắng vì chính sách ngành điện còn nhiều bất cập. Ảnh: T.L.

Các nhà đầu tư điện tái tạo lo lắng vì chính sách ngành điện còn nhiều bất cập. Ảnh: T.L.

Mặc dù trong Quyết định 500 của Thủ tướng liên quan đến Quy hoạch điện 8 cho biết tạo điều kiện tối đa, không hạn chế với các dự án điện mặt trời mái nhà, không nối lưới, tức tự dùng; nhưng hiện nay chưa có quy định, cơ chế chính sách hỗ trợ và định hướng cho nguồn này.

Theo ông Hà Đăng Sơn, việc ban hành chính sách khuyến khích đầu tư năng lượng tái tạo chưa phù hợp. Bởi sau khi hết cơ chế giá FIT, các doanh nghiệp đã xem xét vấn đề đầu tư cho các dự án điện mặt trời mái nhà nhưng gặp rất nhiều vướng mắc trong giấy phép xây dựng, phòng cháy chữa cháy.

“Vừa rồi, kết luận của Thanh tra Chính phủ về điện mặt trời khi đưa lên phương tiện truyền thông đã tạo cơn ‘sóng thần’ với các nhà đầu tư, họ thật sự lo lắng về rủi ro pháp lý. Trong kết luận của thanh tra có nhiều điểm ám chỉ việc các nhà đầu tư có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý cho dự án năng lượng tái tạo. Một mặt chúng ta hô khẩu hiệu phải làm sao thu hút vốn tư nhân, thị trường hóa, xã hội hóa, phá bỏ thế độc quyền của EVN nhưng một mặt cơ chế chính sách không hỗ trợ các nhà đầu tư làm điều đó”, ông Sơn nhấn mạnh.

Đồng tình với quan điểm này, TS Nguyễn Đình Cung, thành viên Tổ Tư vấn Kinh tế của Thủ tướng, cho biết dưới góc độ kinh tế thị trường, cần coi việc thiếu điện tại miền Bắc là cơ hội đầu tư, kinh doanh chứ không phải nút thắt để kìm hãm sự phát triển. Phải thay đổi cách làm chính sách, vận hành chính sách và tiếp cận, xử lý vấn đề.

“Giải quyết vấn đề thiếu điện, cần nhìn bằng con mắt rất thực tế. Trước mắt, những nhà máy điện than đang ở trong quy hoạch, đã được phê duyệt cần đẩy nhanh tiến độ hơn, đừng nói đến điện gió, điện gió ngoài khơi vì nếu chờ kế hoạch hành động để triển khai quy hoạch điện 8 thì có thể 1 năm sau chưa chắc đã có. Cần có một chính sách nhà đầu tư, người tiêu dùng dự tính được. Thời gian vừa rồi tại sao ngừng các dự án đầu tư điện, vì chính sách không ổn định, người ta không dự tính được, hôm nay FIT 1, mai FIT 2, mức như thế nào cũng không biết”, ông Cung nói.

Tin khác

Thời sự - Chính trị
Ngày 19/6, Cục Thuế tổ chức Hội nghị trao đổi, thảo luận các giải pháp hỗ trợ người nộp thuế nhằm triển khai đồng bộ Nghị quyết về phát triển khu vực kinh tế tư nhân. Từ năm sau, ngành thuế sẽ phân loại hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo doanh thu để áp dụng phương pháp quản lý.
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị ra đời với tầm nhìn chiến lược, xác định rõ kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Ngay sau đó, các nghị quyết hành động của Chính phủ, Quốc hội và các bộ ngành đã bắt đầu triển khai. Tuy nhiên, trong dòng chảy thực tế, dòng vốn đến với doanh nghiệp tư nhân vẫn chưa thực sự “thông mạch”.
1 ngày
Thời sự - Chính trị
Điểm đáng chú ý nhất trong bản tóm tắt các dự báo kinh tế cập nhật của Fed là việc nâng dự báo lạm phát chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) lên 3% vào cuối năm 2025, cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% dài hạn.
2 ngày
Thời sự - Chính trị
Sáng 16/6, với 470/470 đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
5 ngày
Thời sự - Chính trị
Chiều tối 13/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành phiên họp cho ý kiến về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi).
1 tuần
Công nghệ Số hóa
Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng sẽ trở thành hai “điểm đến” trong chiến lược đầy tham vọng đưa Việt Nam vươn tầm trở thành điểm trung chuyển vốn toàn cầu. Kế hoạch đã có, nghị quyết sắp ban hành. Việt Nam có thể biến cơ hội vàng này thành hiện thực?
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Sáng 11/6 theo giờ địa phương (chiều cùng ngày theo giờ Hà Nội), tại Paris, trong chương trình hoạt động song phương tại Cộng hòa Pháp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp lãnh đạo một số tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu của Pháp và châu Âu, trong đó có tập đoàn Alstom trong lĩnh vực giao thông vận tải.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Ngân hàng Thế giới dự đoán nền kinh tế toàn cầu sẽ trải qua ​​thập kỷ tăng trưởng chậm nhất kể từ những năm 1960 do tác động từ chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Hai ngày đàm phán tại London đã giúp hai cường quốc đưa đến một "khuôn khổ" nhằm tiến đến các điều khoản thỏa thuận “đình chiến” thương mại.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Các nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Washington và Bắc Kinh gặp nhau hôm nay (9/6) trong một nỗ lực được theo dõi sát sao, mang theo hy vọng mong manh về việc hạ nhiệt một trong những mặt trận căng thẳng nhất của cuộc chiến kinh tế: nguyên liệu đất hiếm.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Ngày 6/6 (giờ Hoa Kỳ), tại Thủ đô Washington D.C, Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đã dự hội nghị bàn tròn với đông đảo các doanh nghiệp, tập đoàn hàng đầu thuộc Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC).
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Hôm nay 7/6, Sở Y tế TP.HCM công bố thiết lập đường dây nóng 0989.401.155 và tích hợp phản ánh trên ứng dụng “Y tế trực tuyến”, nhằm tiếp nhận thông tin từ người dân về hành vi sản xuất, kinh doanh, quảng cáo hàng giả, hàng kém chất lượng trong lĩnh vực y tế.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Thay vì mô hình '2 cây - 1 con' tập trung vào sầu riêng, chuối và heo, Hoàng Anh Gia Lai sẽ đi theo mô hình '4 cây - 1con', thêm dâu tằm và cà phê vào danh mục sản phẩm, với tỷ trọng 20% mỗi loại.
2 tuần
Thời sự - Chính trị
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, ông và nhà lãnh đạo Trung Quốc - Tập Cận Bình đã có cuộc trao đổi qua điện thoại, đánh dấu sự trở lại vòng đàm phán giữa hai nước. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng đây chỉ là sự trì hoãn tạm thời, vẫn còn nhiều bất đồng trong thỏa thuận thương mại.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Một cuộc "khẩu chiến" gay gắt giữa hai nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn bậc nhất thế giới, tỷ phú công nghệ Elon Musk và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây chấn động thị trường tài chính, khiến cổ phiếu Tesla lao dốc và tài sản của CEO Elon Musk bốc hơi hàng chục tỷ USD chỉ trong một ngày.
2 tuần
Xem thêm