Thứ bảy, 21/06/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Việt Nam dốc sức cho hạt cà phê chống biến đổi khí hậu - Bài 1: Bức tranh đang thay đổi

Xuân Hạo
- 10:13, 17/05/2023

(DNTO) - Biến đổi khí hậu đang đe dọa ngôi vị của hạt cà phê Arabica trên thế giới. Cùng lúc đó, nông dân Việt Nam đang tìm cách nâng tầm hạt cà phê Robusta thành một lựa chọn mới.

 

Việt Nam đang giữ vai trò là quốc gia xuất khẩu một nửa lượng cà phê Robusta toàn cầu. Ảnh: Internet

Việt Nam đang giữ vai trò là quốc gia xuất khẩu một nửa lượng cà phê Robusta toàn cầu. Ảnh: Internet

Trong nhiều thập kỷ qua, thế giới cà phê chỉ có một ngôi sao duy nhất: Hạt cà phê Arabica. Loại hạt này sở hữu hương vị “phức tạp” và “tinh túy ngon miệng”, theo nhận xét của các công ty như Starbucks, vốn từ chối sử dụng bất kỳ loại hạt nào khác. Arabica đã trở thành một “đứa con cưng” của những ai đam mê cà phê.

Nhưng biến đổi khí hậu đang thay đổi bức tranh đó.

Cây cà phê Arabica cực kỳ mẫn cảm với sự thay đổi nhiệt độ đang phải đối mặt với hiểm họa thế giới ấm dần lên. Trong khi đó, “đứa em” Robusta, bền bỉ với các điều kiện khắc nghiệt, đang lăm le một cuộc “soán ngôi”.

Sản lượng xuất khẩu cà phê trên thế giới. Dữ liệu: Statista

Sản lượng xuất khẩu cà phê trên thế giới. Dữ liệu: Statista

Việt Nam đang giữ vai trò là quốc gia xuất khẩu một nửa lượng Robusta toàn cầu, cũng như vai trò cứu vãn cà phê khỏi ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Theo các nghiên cứu, cà phê Robusta trồng tại các vùng cao nguyên nước ta cho ra sản lượng cao nhất thế giới. Nhiều giống cà phê thậm chí có sản lượng cao gấp hai đến ba lần so với các giống cà phê ở những nước khác.

Một bức tranh mới

“Arabica không còn đủ để thỏa mãn nhu cầu”, theo ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê và ca cao Việt Nam. “Và ai cũng biết cà phê Robusta của Việt Nam là số một thế giới”.

Lý do lớn nhất của hướng nhìn chuyển đến Robusta là một lý do thực tiễn: Năm 2021, một đợt lạnh bất ngờ đã phá hủy hơn 200.000 hécta đồn điền trồng cà phê Arabica ở Brazil, có thể mất nhiều năm mới hồi phục. Cùng lúc, nhiều đợt bão liên tiếp cũng đã phá hủy vườn trồng Arabica tại Honduras, và các đợt mưa thất thường tàn phá thành quả của người trồng cà phê ở Colombia.

“Biến đổi khí hậu đã tạo nên rất nhiều vấn đề cho các quốc gia sản xuất Arabica”- Vanúsia Nogueira, Giám đốc điều hành của Tổ chức cà phê quốc tế, một hiệp hội các nước sản xuất cà phê có trụ sở tại London, đánh giá.

Năm ngoái, sản lượng giảm mạnh từ Brazil đã giúp mức xuất khẩu cà phê Việt Nam đạt con số kỷ lục 4 tỷ đô la, vượt hơn 30% so với cùng kỳ năm trước. Hơn 93% sản lượng cà phê sản xuất trong nước là Robusta.

Trái cà phê mọc trên nhánh cây Robusta tại nông trại tỉnh Lâm Đồng. Ảnh: Washington Post

Trái cà phê mọc trên nhánh cây Robusta tại nông trại tỉnh Lâm Đồng. Ảnh: Washington Post

Cây cà phê Robusta không hẳn là hoàn toàn an toàn với biến đổi khí hậu, nó vẫn nhạy cảm với nhiều hiểm họa chẳng hạn như hạn hán. Nhưng các nhà nông học đều đồng ý loại cây này đã tiến hóa để kháng chịu sự thay đổi nhiệt độ tốt hơn so với Arabica. Đã và đang có nhiều nghiên cứu tìm hiểu về giống cây này.

Tây Nguyên - Cái nôi của Robusta

Tại Bảo Lộc, một thành phố nông nghiệp chỉ mất hai giờ đồng hồ đi xe từ Đà Lạt, nhiều nhà nghiên cứu Việt Nam và châu Âu đang tìm tòi cách thức tái tạo kiểu hình (phenotype) các giống Robusta bản địa, vốn đã cho thấy khả năng chống chịu bền bỉ với cái nóng và sâu bệnh.

Tới Nguyễn, một nông dân địa phương, nói: “Cộng đồng nông dân đang chuẩn bị. Vì chắc chắn tương lai của cà phê sẽ là đây”.

Sử dụng các phương thức canh tác và xử lý mới, ông Tới Nguyễn, 48 tuổi, đã tạo ra loại cà phê Robusta đạt chứng nhận chất lượng cao bởi các chuyên gia quốc tế. Hạt Robusta của ông có thể pha chế ra cà phê có vị thanh thoát chứ không đắng “như cao su cháy” như loại hạt Robusta thông thường. Như thế, ông Tới Nguyễn đã có thể bán cà phê của mình với giá cao gấp ba lần và thu hút nhiều fan hâm mộ ở Việt Nam, Pháp và Nhật Bản, và tham gia một phong trào nhỏ sôi động, đang tìm cách nâng tầm danh tiếng của giống cà phê vốn chỉ được sử dụng để làm cà phê hòa tan.

Nhà nông Tới Nguyễn, tại vườn cà phê Future Coffee Farm. Ảnh: Washington Post

Nhà nông Tới Nguyễn, tại vườn cà phê Future Coffee Farm. Ảnh: Washington Post

“Việt Nam sẽ đóng vai trò to lớn không chỉ trong việc sản xuất Robusta, mà còn là giúp thế giới học cách làm được việc đó” - theo Sahra Nguyễn, nhà sáng lập gốc Việt của hãng Nguyen Coffee Supply. Hãng của cô đã thuyết phục thành công các hãng bán lẻ lớn tại Mỹ như Whole Foods và Blue Bottle Coffee bắt đầu bày bán hạt cà phê này.

Sahra Nguyễn cho biết nông dân và các nhà chế biến rang hạt cà phê ở Việt Nam là “những chuyên gia am tường, sáng tạo nhất” đối với Robusta. Họ đã có thể phát triển cách thức tinh chế với các nguyên liệu tự nhiên như mật ong, hay đi tiên phong trong việc ủ lên men trong môi trường chân không để tạo các hương vị mới.

Các nhà sản xuất trên thế giới đang ngày càng quan tâm đến các kỹ thuật này, đặc biệt là ở các quốc gia Nam Mỹ Latin. Những quốc gia này đã từng thống trị ngành cà phê thế giới với hạt Arabica, nay đang trở nên hứng thú với tiềm năng của hạt Robusta - theo Nogueira, Tổ chức cà phê quốc tế.

Bài 2: Tìm ứng cử viên

Tin khác

Thời sự - Chính trị
Ngày 19/6, Cục Thuế tổ chức Hội nghị trao đổi, thảo luận các giải pháp hỗ trợ người nộp thuế nhằm triển khai đồng bộ Nghị quyết về phát triển khu vực kinh tế tư nhân. Từ năm sau, ngành thuế sẽ phân loại hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo doanh thu để áp dụng phương pháp quản lý.
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị ra đời với tầm nhìn chiến lược, xác định rõ kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Ngay sau đó, các nghị quyết hành động của Chính phủ, Quốc hội và các bộ ngành đã bắt đầu triển khai. Tuy nhiên, trong dòng chảy thực tế, dòng vốn đến với doanh nghiệp tư nhân vẫn chưa thực sự “thông mạch”.
2 ngày
Thời sự - Chính trị
Điểm đáng chú ý nhất trong bản tóm tắt các dự báo kinh tế cập nhật của Fed là việc nâng dự báo lạm phát chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) lên 3% vào cuối năm 2025, cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% dài hạn.
2 ngày
Thời sự - Chính trị
Sáng 16/6, với 470/470 đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
5 ngày
Thời sự - Chính trị
Chiều tối 13/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành phiên họp cho ý kiến về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi).
1 tuần
Công nghệ Số hóa
Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng sẽ trở thành hai “điểm đến” trong chiến lược đầy tham vọng đưa Việt Nam vươn tầm trở thành điểm trung chuyển vốn toàn cầu. Kế hoạch đã có, nghị quyết sắp ban hành. Việt Nam có thể biến cơ hội vàng này thành hiện thực?
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Sáng 11/6 theo giờ địa phương (chiều cùng ngày theo giờ Hà Nội), tại Paris, trong chương trình hoạt động song phương tại Cộng hòa Pháp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp lãnh đạo một số tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu của Pháp và châu Âu, trong đó có tập đoàn Alstom trong lĩnh vực giao thông vận tải.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Ngân hàng Thế giới dự đoán nền kinh tế toàn cầu sẽ trải qua ​​thập kỷ tăng trưởng chậm nhất kể từ những năm 1960 do tác động từ chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Hai ngày đàm phán tại London đã giúp hai cường quốc đưa đến một "khuôn khổ" nhằm tiến đến các điều khoản thỏa thuận “đình chiến” thương mại.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Các nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Washington và Bắc Kinh gặp nhau hôm nay (9/6) trong một nỗ lực được theo dõi sát sao, mang theo hy vọng mong manh về việc hạ nhiệt một trong những mặt trận căng thẳng nhất của cuộc chiến kinh tế: nguyên liệu đất hiếm.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Ngày 6/6 (giờ Hoa Kỳ), tại Thủ đô Washington D.C, Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đã dự hội nghị bàn tròn với đông đảo các doanh nghiệp, tập đoàn hàng đầu thuộc Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC).
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Hôm nay 7/6, Sở Y tế TP.HCM công bố thiết lập đường dây nóng 0989.401.155 và tích hợp phản ánh trên ứng dụng “Y tế trực tuyến”, nhằm tiếp nhận thông tin từ người dân về hành vi sản xuất, kinh doanh, quảng cáo hàng giả, hàng kém chất lượng trong lĩnh vực y tế.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Thay vì mô hình '2 cây - 1 con' tập trung vào sầu riêng, chuối và heo, Hoàng Anh Gia Lai sẽ đi theo mô hình '4 cây - 1con', thêm dâu tằm và cà phê vào danh mục sản phẩm, với tỷ trọng 20% mỗi loại.
2 tuần
Thời sự - Chính trị
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, ông và nhà lãnh đạo Trung Quốc - Tập Cận Bình đã có cuộc trao đổi qua điện thoại, đánh dấu sự trở lại vòng đàm phán giữa hai nước. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng đây chỉ là sự trì hoãn tạm thời, vẫn còn nhiều bất đồng trong thỏa thuận thương mại.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Một cuộc "khẩu chiến" gay gắt giữa hai nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn bậc nhất thế giới, tỷ phú công nghệ Elon Musk và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây chấn động thị trường tài chính, khiến cổ phiếu Tesla lao dốc và tài sản của CEO Elon Musk bốc hơi hàng chục tỷ USD chỉ trong một ngày.
2 tuần
Xem thêm