Thứ sáu, 23/05/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Những mảnh ghép còn thiếu của thị trường khởi nghiệp Việt Nam

Huyền Trang
- 15:00, 16/01/2022

(DNTO) - Dòng vốn đầu tư vào startup đạt kỷ lục trong năm 2021 vẫn chủ yếu rơi vào một số startup nổi bật ở vòng gọi vốn sau, còn nhóm startup nhỏ tiến hành gọi vốn vòng đầu vẫn còn rất khó khăn.

Startup Việt Nam năng động, nhanh nhạy nhưng vẫn còn thiếu một số nền tảng cơ bản để có thể sống sót và gọi vốn. Ảnh minh họa.

Startup Việt Nam năng động, nhanh nhạy nhưng vẫn còn thiếu một số nền tảng cơ bản để có thể sống sót và gọi vốn. Ảnh minh họa.

3 nguyên nhân khiến startup không qua cửa gọi vốn

Hiện Việt Nam có khoảng 3.800 startup nhưng chỉ có 4 “kỳ lân” – startup định giá trên 1 tỷ USD (VNG, VNLife, MoMo, Sky Mavis), cũng như 11 startup được định giá trên 100 triệu USD, theo dữ liệu từ quỹ đầu tư Nexttrans.

Năm 2021 mặc dù ghi nhận dòng vốn đầu tư mạo hiểm đạt kỷ lục vào startup Việt Nam, nhưng chỉ tập trung vào một số startup nổi bật, như MoMo gọi được 333 triệu USD sau 2 vòng gọi vốn series E và series D; VNLife (công ty mẹ của VNPay) cũng gọi được 250 triệu USD tại Series B; Tiki huy động 258 triệu USD và Sky Mavis đã nhận được 152 triệu USD vốn đầu tư.

Như vậy, chỉ riêng 4 “kỳ lân” MoMo, VNLife, Tiki và Sky Mavis đã thu hút 860 triệu USD, tương đương hơn 66% tổng số vốn cả thị trường huy động được trong năm 2021. Điều này cho thấy một thực tế, mặc dù nguồn vốn rót vào startups Việt tăng mạnh nhưng chỉ đang tập trung cho một nhóm startup nổi bật. Còn lại, hầu hết các thương vụ trong năm 2021 đều nằm ở vòng Pre-seed (sơ khai) và Seed (hạt giống).

Có thể nói, song song với cơ hội, thì startup còn rất nhiều “điểm nghẽn” cần tháo gỡ để tăng sức hấp dẫn với các nhà đầu tư. Dưới góc độ một nhà đầu tư thiên thần đã nhiều năm lăn lộn trong giới khởi nghiệp, bà Lê Mỹ Nga, CEO Hermes Management; tác giả cuốn sách “Chat với Startups”, chia sẻ 3 nguyên nhân khiến startup thường bị các “cá mập” ngó lơ.

Thứ nhất, sản phẩm, mô hình kinh doanh của startup không giải quyết được “nỗi đau” chung của thị trường, không có nhiều khác biệt và khó thay thế giải pháp hiện hữu. Điều này dẫn đến việc thị trường khó chấp nhận ngay lập tức và startup khó tăng quy mô và rất khó gọi vốn để tăng trưởng như kỳ vọng. Khi không gọi được vốn, dự án sẽ không đủ tài chính để tiếp tục phát triển, buộc phải dừng lại.

Thứ hai, startup không ứng dụng công nghệ mới hoặc ứng dụng chưa đủ để tạo sản phẩm đột phá, chưa đủ khả năng đăng ký sáng chế mang tầm quốc gia và quốc tế; chưa có sản phẩm hoặc mô hình có thể kiểm soát được thị trường mới, để đối thủ cạnh tranh khó có thể bắt chước trong thời gian ngắn. Bên cạnh đó, startup thường không chú trọng đến việc nghiên cứu và phát triển (R&D) liên tục nhằm giúp sản phẩm, mô hình kinh doanh luôn kiểm soát được thị trường và phát triển bền vững trong tương lai.

Cuối cùng, các nhà sáng lập thường là các nhân sự mạnh công nghệ và kỹ thuật, thiếu khả năng quản trị và tiếp thị để có thể chiếm lĩnh thị trường nhanh nhất có thể mà không “đốt” quá nhiều tiền. Tuy nhiên, họ lại không sẵn sàng chia sẻ cổ phần để sở hữu những nhân sự giỏi, đối tác chiến lược, bổ sung những điểm yếu mà mình không thể khắc phục trong thời gian ngắn.

Gỡ các điểm nghẽn từ đâu?

Startup Việt Nam cần trợ lực từ các cơ quan chức năng, mạng lưới chuyên gia, các nhà đầu tư cũng như các tập đoàn lớn. Ảnh: T.L.

Startup Việt Nam cần trợ lực từ các cơ quan chức năng, mạng lưới chuyên gia, các nhà đầu tư cũng như các tập đoàn lớn. Ảnh: T.L.

Theo bà Lê Mỹ Nga, để tránh 3 sai lầm cơ bản trên, các nhà sáng lập nên dành thời gian tham gia các chương trình ươm tạo và tăng tốc để được hướng dẫn bởi các cố vấn chuyên nghiệp, kết nối với các chiến lược gia, nhà đầu tư về công nghệ, thị trường, vận hành..., để được hỗ trợ về tài chính và nhân lực, giúp thương mại hóa ý tưởng, sản phẩm trong thời gian nhanh nhất.

Ở một khía cạnh khác, ông Nguyễn Huy Minh, Chủ tịch Sunshine Holdings cho rằng, phong trào khởi nghiệp Việt Nam đang trong giai đoạn nở rộ với sự hỗ trợ từ Chính phủ, các bộ ban ngành và các tổ chức liên quan trong việc tạo lập môi trường thuận lợi để thúc đẩy startup. Tuy nhiên, để có một lớp người trẻ khởi nghiệp thành công, con đường quan trọng nhất vẫn bắt đầu từ việc đào tạo trong hệ thống các nhà trường.

“Hiện các nội dung đào tạo khởi nghiệp đã được đưa vào một số trường đại học nhưng các kiến thức về quản trị cho doanh nghiệp, hoạt động quản lý về thị trường và tiền tệ nhiều khi chưa được dạy một cách đầy đủ”, ông Minh cho biết.

Để giải quyết tất cả những mảnh ghép còn thiếu cho thị trường khởi nghiệp, trong Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia TECHFEST Việt Nam 2021 đã đưa ra khái niệm hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở. Trong hệ sinh thái này, bên cạnh startup, nhà đầu tư, nhà trường, cơ quan chức năng, thì sẽ có thêm sự tham gia của các doanh nghiệp, tập đoàn lớn với vai trò là đơn vị ra đề bài cho startup.

Các chuyên gia nhận định, nếu các thành tố trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở liên kết chặt chẽ với nhau, thì chắc chắn, startup Việt Nam hoàn toàn có thể giải quyết được những điểm nghẽn hiện tại và phục vụ thị trường một cách tốt nhất.

Tin khác

Đồng hành cùng doanh nghiệp
Ngày 21/5/2025, tại khu phức hợp Selavia, Công ty CP Toàn Hải Vân (TTC Phú Quốc - thành viên Tập đoàn TTC) và Tập đoàn Ascott, đơn vị quản lý lưu trú hàng đầu thế giới, đã chính thức ký kết hợp đồng tư vấn kỹ thuật và quản lý vận hành căn hộ khách sạn mang thương hiệu Citadines Selavia Phu Quoc.
9 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Hội đồng quản trị Sacombank (HĐQT) đã thông qua quyết định thôi nhiệm vị trí Tổng giám đốc của bà Nguyễn Đức Thạch Diễm và tuyển dụng, bổ nhiệm ông Nguyễn Thanh Nhung làm Quyền Tổng giám đốc nhằm đảm bảo hoạt động Sacombank được xuyên suốt, ổn định. Bà Nguyễn Đức Thạch Diễm tiếp tục giữ chức vụ Phó Chủ tịch thường trực HĐQT của Ngân hàng.
18 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Ngày 20/5, tại Quảng Ninh đã diễn ra Hội nghị ký kết Chương trình phối hợp giữa Cảnh sát biển Việt Nam và Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam. Sự kiện đánh dấu bước phát triển mới trong mối quan hệ hợp tác giữa lực lượng cảnh sát biển và cộng đồng doanh nhân trẻ cả nước hướng tới mục tiêu bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo và hỗ trợ thiết thực cho ngư dân, nhân dân tại các vùng ven biển và hải đảo của Tổ quốc.
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Từ leo dốc cầu cao 3 m, lội nước 30 cm đến màn tăng tốc 0-100km/h trong vài giây ngắn ngủi, VinFast VF 8 đã chứng minh được khả năng vận hành vượt trội, bền bỉ và linh hoạt ngay cả khi đối mặt với những điều kiện vận hành nhiều thách thức.
2 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Sáng 18/5, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc quán triệt và triển khai Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân và đổi mới công tác xây dựng & thi hành pháp luật trong kỷ nguyên mới.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ lần thứ X tại Hà Nội diễn ra thành công tốt đẹp, hội tụ 500 đại biểu thiếu nhi xuất sắc trên cả nước, hướng đến kỷ niệm 135 ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Chương trình có sự đồng hành của thương hiệu quốc gia gắn liền với thiếu nhi Việt Nam là Vinamilk, cùng 2 nhãn hàng Susu và Sữa tươi Vinamilk 100%.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tinh thần sống xanh cùng khả năng sáng tạo và truyền cảm hứng của thế hệ trẻ đang thể hiện rõ ràng hơn bao giờ hết trong cuộc thi “Green It Loud – Khuếch Đại Chất Xanh” do Gen Green - nền tảng số dành cho thế hệ sống xanh – phát động.
5 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Ngày 14/5, Tập đoàn TTC và Trường Đại học Tôn Đức Thắng đã ký kết thỏa thuận hợp tác, nhằm phát huy sức mạnh và tiềm lực của mỗi bên, đóng góp chung vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
5 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Để thể chế hóa đầy đủ Nghị quyết 68-NQ/TW, cần tập trung sửa đổi cơ bản hệ thống pháp luật, gồm sửa luật thuộc thẩm quyền Quốc hội và sửa các văn bản dưới luật thuộc thẩm quyền Chính phủ, bộ, ngành.
5 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Cuộc gặp gỡ lần này đặt nền tảng cho việc xây dựng những chương trình hợp tác sâu rộng, mang tính ứng dụng cao, nhằm đồng hành cùng phụ nữ khởi nghiệp và nâng cao năng lực hội nhập quốc tế cho cộng đồng nữ doanh nhân Việt Nam.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Thường trực Chính phủ yêu cầu tháo gỡ, tạo động lực mới, giải phóng nguồn lực, sức sản xuất của khu vực kinh tế tư nhân; thực hiện được mục tiêu đến năm 2030 có 2 triệu doanh nghiệp và có ít nhất 20 tập đoàn lớn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu đa quốc gia.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tham gia chương trình Tick xanh trách nhiệm, nhà sản xuất phải giám sát chặt chẽ nguồn nguyên liệu; nhà phân phối tham gia kiểm soát hàng hóa theo quy trình; còn người tiêu dùng dễ dàng truy xuất nguồn gốc sản phẩm và có lựa chọn mua sắm đúng đắn.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Vận hành mạnh mẽ, trang bị, tiện nghi không xe cỡ C nào so được trong khi chi phí nhàn tênh là động lực lớn để cộng đồng chủ xe VinFast VF 7 đang háo hức lên kế hoạch tổ chức các chuyến xuyên Việt trong mùa hè này.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Viettel dẫn đầu về tốc độ mạng di động trong tháng 4/2025 trong bối cảnh chất lượng mạng di động băng rộng cả nước ghi nhận mức cải thiện mạnh mẽ nhất kể từ tháng 2/2024.
1 tuần
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Việc xây dựng và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La”, được tỉnh chú trọng, sản phẩm quả thanh long ngày càng được thị trường trong và ngoài nước đón nhận, tạo sự liên kết các doanh nghiệp, hợp tác xã, đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ, góp phần phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững.
2 tuần
Xem thêm