Cháy: nỗi ám ảnh của người dân và doanh nghiệp

Ngày 6/7 ngọn lửa xuất phát từ căn hộ 0.19 và căn hộ 0.20 cư xá Độc Lập, phường Phú Thọ Hòa đã gây ra vụ cháy khiến nhiều tài sản bị hư hỏng và 8 người thiệt mạng. Trong đó có một gia đình gồm hai vợ chồng và hai đứa con cùng tử vong. Nguyên nhân được xác định do đường dây dẫn điện người dân tự đấu nối bị chập.

Vụ cháy thương tâm khiến người dân chưa kịp hết bàng hoàng thì hôm sau, ngày 8/7, một vụ cháy nhà trọ lại xảy ra trên đường Đỗ Mười, phường Tân Thới Hiệp (quận 12 cũ) thiêu rụi nhiều tài sản. Rất may, thời điểm xảy ra cháy, đa số người thuê trọ đã đi làm nên không bị thiệt hại về người.  

Trong các tai nạn do bà hỏa gây ra, nạn cháy các địa điểm kinh doanh dịch vụ hoặc các nhà xưởng sản xuất, kho bãi… là diễn biến khá phức tạp và để lại thiệt hại về người cũng như tài sản nghiêm trọng nhất cho người dân và doanh nghiệp.

Vào sáng sớm ngày 3 / 7, gần 200 cán bộ, chiến sĩ cùng 29 xe chữa cháy được điều động đến hiện trường vụ hỏa hoạn tại 2 công ty nằm trong hẻm trên đường Phạm Hùng (xã Bình Hưng, TP.HCM). Địa điểm xảy ra cháy là Công ty TNHH dịch vụ Thanh Phúc và Công ty TNHH Hoàng Hà. Đám cháy gây thiệt hại lớn về tài sản nhưng may mắn không có thương vong về người. 

Ngược lại, vụ cháy tại xưởng tái chế phế liệu ở thôn Ao, xã Minh Hải, huyện Văn Lâm, Hưng Yên, ngày 28/6 trước đó, ngoài thiêu rụi tài sản, đã có ít nhất 5 - 6 trường hợp tử vong.  

 Nguyên nhân hàng đầu của cháy nổ là do sự cố về điện

Các vụ cháy thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Tuy nhiên, nguyên nhân hàng đầu phải kể đến là do sự cố về điện.

Với các địa điểm kinh doanh dịch vụ hoặc các nhà xưởng sản xuất, kho bãi: Thường do hệ thống điện hoạt động với công suất cao, dẫn đến quá tải. Cũng thường gặp, là trường hợp dây dẫn điện bị hở, tiếp xúc với nhau hoặc với các vật dẫn điện khác, tạo ra dòng điện gây cháy gọi là chập điện. Ngoài ra, sử dụng thiết bị điện kém chất lượng, sử dụng sai cách, dây dẫn điện cũ kỹ, không rõ nguồn gốc, mối nối dây điện không đúng kỹ thuật… cũng có thể gây ra cháy.

Không loại trừ việc sử dụng hệ thống chống sét không đúng hoặc công tác bảo trì, bảo dưỡng hệ thống điện định kỳ không được thực hiện nghiêm khắc, gây cháy nổ.

Về phía nhà dân, tự ý đấu nối nguồn điện là nguyên nhân được cơ quan chức năng kết luận trong vụ cháy cư xá Độc Lập làm thiện mạng 8 người. Ngoài ra, tiềm ẩn nguy cơ cháy nhà ở do chập điện được các chuyên gia lưu ý bao gồm: Sử dụng thiết bị điện gia tăng và liên tục. Đặc biệt là máy điều hòa hoặc quạt liên tục không có thời gian nghỉ trong mùa nóng.  

Khi không sử dụng, người dùng không ngắt điện thiết bị; Thiết bị quá cũ kỹ; Sử dụng nhiều thiết bị tiêu thụ điện có công suất lớn vào cùng một ổ cắm; Để các vật liệu dễ cháy quá gần nguồn điện; Sạc điện thoại, máy tính, xe đạp điện, xe máy điện qua đêm…

Bên cạnh đó, các chuyên gia khuyến cáo người dùng: Nên lắp thiết bị tự ngắt cho hệ thống điện chung, từng tầng, từng nhánh và từng thiết bị tiêu thụ điện công suất lớn. Chọn các thiết bị điện chất lượng, có khả năng tự ngắt khi có sự cố. Tránh sử dụng quá nhiều thiết bị điện cùng một lúc, đặc biệt là trên cùng một ổ cắm, để tránh quá tải.

Nên tắt tất cả các thiết bị điện khi không cần thiết và khi ra khỏi nhà. Hàng hóa dễ cháy không để gần ổ cắm. Trước khi đi ra khỏi nhà và trước khi đi ngủ phải kiểm tra, tắt các thiết bị điện không cần thiết. Nên mua vật dụng tại các trung tâm điện máy uy tín và có bảo hành; Sử dụng theo chỉ dẫn của nhà sản xuất và đến thời điểm nhất định nên thay mới.

Đặc biệt là không tự ý sửa chữa các thiết bị điện hoặc hệ thống điện khi không có kiến thức chuyên môn.

Chung cư 5 tầng trở lên phải mua bảo hiểm cháy nổ

Trước tình hình cháy nổ ngày càng phức tạp, nhằm giúp người dân có điều kiện khắc phục hậu quả về người cũng như về tài sản, Nghị định 105/2025/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đã quy định từ ngày 1/7/2025, chung cư từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 1.000m² trở lên bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nổ.  

Nghị định  thay cho Nghị định 67/2023/NĐ-CP quy định chung cư cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 10.000 m3 trở lên mới phải mua bảo hiểm cháy nổ.

Sự cố về điện là nguyên nhân hàng đầu trong các nguyên nhân gây hỏa hoạn nguy. Bên cạnh sự vào cuộc của nhà chức trách, sự tham gia giáo dục của nhà trường, mỗi người dân cần trang bị kiến thức và nâng cao ý thức cảnh giác trong việc sử dụng điện an toàn.