Người cao tuổi cần được tôn trọng và yêu thương
(DNTO) - Bắt đầu từ ngày 1/10/1991, Liên Hợp Quốc quyết định lấy ngày 1/10 hằng năm làm Ngày Quốc tế Người cao tuổi nhằm tuyên truyền cho việc chăm sóc và bảo vệ người cao tuổi. Việt Nam là một trong số nước đã hưởng ứng ngay từ những ngày đầu.
Kính trọng người cao tuổi vốn là truyền thống, là đạo lý có từ ngàn đời của người Việt. Ngày xưa, trong hương ước thường phổ biến quy định: “Khi làng có việc, các cụ tùy theo độ tuổi 70, 80, 90, 100 mà được ngồi ngang hàng với văn khoa, tiến sĩ, phó bảng và võ hoạn quan nhất nhị tam tứ… phẩm.
Dân gian cũng có câu: “Triều đình trọng tước, hương ước trọng xỉ”: Trong triều đình trọng người chức tước cao nhất, ở làng xã trọng người cao tuổi nhất.
Vua Trần Nhân Tông trước sự xâm lược của quân Nguyên Mông đã mời các bô lão đến Hội nghị Diên Hồng để hỏi ý kiến nên đánh hay nên hòa, là một biểu hiện kính trọng người cao tuổi.
Kính trọng người cao tuổi còn được thể chế hóa bằng văn bản pháp luật. Luật Hồng Đức (Thế kỷ thứ XVI ) có ghi: “Trong hương thôn có người già mà không kính nể, dám tự ngồi ăn uống cùng mâm thì lấy điều khinh nhờn người trên mà trị tội, người mắc tội bị đánh 30 trượng”.
Một mỹ tục dành cho người cao tuổi hiện còn giữ đến ngày nay là tục Mừng thọ được tổ chức rất chu đáo và long trọng. Trong nhà có ông bà, cha mẹ thượng thọ là một vinh dự lớn lao cho con cháu thậm chí cho cả dòng họ.
Đó là chuyện xưa, còn chuyện nay, sự ra đời của ngành Lão khoa Việt Nam dẫn đến việc thành lập Viện Lão khoa Quốc gia (nay là Bệnh viện Lão khoa Trung Ương) và Bộ môn Lão Khoa – ĐHYD TP.HCM đặt tại Bệnh viện Thống Nhất Thành phố Hồ Chí Minh là một bước tiến xứng đáng được ghi nhận như một trong những thành tựu to lớn về việc chăm lo cho người cao tuổi phù hợp với truyền thống “Kính già, già để tuổi cho” của dân tộc ta.
Ngoài ra, mô hình viện dưỡng lão chất lượng cao cũng đang là xu thế của xã hội, mặc dù chưa quen thuộc lắm với suy nghĩ của đại đa số người Việt. Nhưng nó cũng chứng tỏ được tầm nhìn và sự quan tâm của xã hội đối với người cao tuổi.
Việc phụng dưỡng các Mẹ Việt Nam Anh hùng đến trọn đời của Nhà nước và các cơ quan đoàn thể cũng thể hiện lòng biết ơn, uống nước nhớ nguồn, chăm lo đời sống người cao tuổi.
Về phía người cao tuổi, bên cạnh sự chăm lo của Đảng, nhà nước và các tổ chức cá nhân, người cao tuổi cũng rất tự hào về những đóng góp của mình đối với đất nước, với sự phát triển xã hội và với gia đình. Các phong trào, mô hình tiêu biểu từ “Hội nghị Diên Hồng” đến “Người cao tuổi mẫu mực”, “Tuổi cao gương sáng”, “Người cao tuổi tham gia xây dựng nông thôn mới”, “Người cao tuổi tham gia xây dựng dòng họ không có người vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội”, “Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền”… được người cao tuổi tham gia rất nhiệt tình.
Nhiều người cao tuổi còn hăng hái rèn luyện thể dục thể thao, sống vui, sống khỏe, sống có ích làm gương sáng cho con cháu noi theo.
Trong gia đình Việt Nam, nhất là các gia đình tam tứ đại đồng đường hầu như nhà nào cũng có người cao tuổi. Đó là ông bà cha mẹ chúng ta. Là người Việt Nam không ai không thuộc lòng câu: "Công cha như núi Thái Sơn/Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra/Một lòng thờ mẹ kính cha /Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con". Hoặc là câu: "Mẹ già ở túp lều tranh/ Sớm thăm tối viếng mới đành phận con". Hay: "Tu đâu cho bằng tu nhà/ Thờ cha, kính mẹ hơn là đi tu"…
Kính trọng, quan tâm, chăm lo cho người cao tuổi trước hết là làm tròn trách nhiệm bằng lòng yêu kính và sự chăm sóc với ông bà, bố mẹ mình. Không coi cha mẹ, ông bà là người vô dụng, là gánh nặng mà ngược đãi; Không vì họ lẩm cẩm mà sỉ vả nặng lời.
Cũng cần lưu ý việc đưa hình ảnh ông bà, bố mẹ nói riêng và người già nói chung lên mạng xã hội. Gần đây xảy ra hiện tượng một số tài khoản sử dụng mạng xã hội vì nhiều lý do, đưa hình ảnh người cao tuổi lên mạng xã hội trong tình trạng rất "xấu xí": Đầu bù, tóc rối, ăn mặc lôi thôi lếch thếch, nói cười ngờ nghệch… Đặc biệt là hình ảnh người cao tuổi trong tình trạng đang mang tã mà không che chắn, thậm chí chiếu cận mặt người già đang hấp hối…
Thực tế cho thấy, người cao tuổi là nhân chứng của lịch sử, là niềm tin và sức mạnh tinh thần vô giá của mỗi quốc gia. Pháp lệnh người cao tuổi ở Việt Nam (số 23/2000/PL-UBTVQH, ra ngày 28/04/2000) nhận định: "Người cao tuổi có công sinh thành, nuôi dưỡng, giáo dục con cháu về nhân cách và vai trò quan trọng trong gia đình và xã hội".
Vì thế người cao tuổi cần được tôn trọng và yêu thương.