Với Ray Dalio, Bill Gates và Jack Dorsey, quỹ đạo sự nghiệp của cả ba dường như được đặt đúng vị trí. Riêng Dalio đã học cách điều hướng thị trường chứng khoán ở tuổi 12 và hấp thụ thế giới thông tin khi còn rất trẻ, ở lứa tuổi mà ông cho rằng sẽ ảnh hưởng cực lớn, sau này người ta không thể học được. Thực ra đã có một số bằng chứng khoa học hỗ trợ suy nghĩ ấy của Dalio.

Một nghiên cứu năm 2018 từ đại học MIT đã phát hiện, dù chưa rõ nguyên nhân, nhưng đã có rất nhiều bằng chứng cho thấy trẻ em - đặc biệt là dưới 10 tuổi – dễ sở hữu thời gian để thông thạo một ngôn ngữ cũng như nắm vững các quy tắc ngữ pháp hơn. Một nghiên cứu khác do các nhà tâm lý học của Đại học Berkeley thực hiện cũng cho kết quả tương tự, nghĩa là trẻ em dường như tò mò hơn người lớn. Có lẽ lý do là chúng xem chừng ít lo lắng đến sơ sót mắc lỗi so với nhóm đứng tuổi. Cả ba tỷ phú kể trên đều đã công khai phản ánh những sở thích thời niên thiếu của mình, tác nhân dẫn đến cuộc sống nghề nghiệp thành công sau này của họ. Hãy cũng thử tìm hiểu cách mà niềm đam mê ban đầu đã giúp cả ba phát triển sự nghiệp hầu sinh sôi lợi lộc.

Ray Dalio

Vào những năm 1960, cậu bé 12 tuổi Ray Dalio đã bắt đầu làm việc trên một sân gôn ở Long Island, New York, phục vụ các giám đốc điều hành Phố Wall. Hồi đó chỉ tình cờ nghe lỏm nhóm này kháo chuyện thị trường chứng khoán, thế mà cậu bé dám quyết định đầu tư chút tiền lương caddie ít ỏi “đu” theo chơi, trong khi thực sự không biết mình đang dấn thân vào thứ gì.

Rồi vào thời điểm vừa tốt nghiệp trung học, Dalio đã xây dựng một danh mục đầu tư chứng khoán trị giá hàng nghìn đô la. Giờ nghĩ lại đôi khi ông thấy mình hồi đó “vừa thật ngu ngốc lại vừa may mắn”. Nay đã ở tuổi 72, Dalio vẫn quyết định chọn đầu tư vào hãng hàng không từng sát nhập với Delta Air Lines hồi năm 1972, với lý do rất đơn giản: chỉ do nghe nói đây là công ty duy nhất bán ra một cổ phiếu giá dưới 5 USD. Thế rồi dần dần ông đã tăng gấp ba lần khoản đầu tư và mọi thứ đều trót lọt, suôn sẻ. Dalio đã tận dụng những thành công ban đầu kiểu ấy giống như khi liều lĩnh thành lập quỹ đầu cơ Bridgewater Associates vào năm 1975. Ấy vậy mà chỉ trong khoảng 4 thập kỷ, Dalio đã phát triển nó thành quỹ đầu cơ lớn nhất thế giới, trước khi ông từ chức CEO vào năm 2017.

Bill Gates

Bill Gates bắt đầu muộn hơn Dalio một chút khi bắt tay viết các chương trình máy tính ở tuổi 13. Lúc đang học lớp 8, Gates đã mày mò viết các chương trình phần mềm. Cùng với đối tác kinh doanh kiêm bạn vàng Paul Allen, cả hai đã thiết kế một hệ thống lên lịch lớp tự động cho trường dự bị cả hai đang theo học. Năm 1993, trong một buổi họp mặt ở viện Smithsonian, Gates chia sẻ: kinh nghiệm học tập và thất bại khi bắt tay viết mã máy tính ở độ tuổi non tơ như vậy đã cho ông cơ hội để thử một thứ gì đó mình giỏi hoặc yêu thích.

Với Bill Gates, khám phá bản thân ở độ tuổi măng non là điều tuyệt vời, bởi trẻ phát triển được cảm giác tự tin và nhìn nhận bản thân qua các quá trình sai và sửa. Đồng hành bên nhau, Gates và Allen đã thành lập Microsoft vào năm 1975 và chính ông đã là Giám đốc điều hành của công ty cho đến năm 2000. Hiện này Microsoft đã có vốn hóa thị trường là 1,85 nghìn tỷ đô la.

Jack Dorsey

Riêng Jack Dorsey lại bắt đầu viết lập trình trước cả khi bước vào tuổi thiếu niên. Khi lớn lên, thấy người cha là kỹ sư thỉnh thoảng đi làm về mang theo bảng vi mạch, ở ông dấy lên mối quan tâm tin học và bắt đầu học lập trình với máy tính của cha. Bước vào tuổi thiếu niên, khi làm công việc hỗ trợ ứng cứu khẩn cấp với các chú cảnh sát, mối quan tâm của Dorsey mở rộng đến các chương trình định tuyến chuyên điều phối cung đường cho các phương tiện như taxi, ngành chuyển phát nhanh và dịch vụ cấp cứu y tế.

Những cuộc trao đổi ngắn giúp chuyển tiếp vị trí xe và hoạt động của tài xế đã truyền cảm hứng nghề nghiệp cho ông chủ Twitter sau này. Dorsey đồng sáng lập Twitter vào năm 2006 và điều hành công ty hai giai đoạn, 2006-2008 và 2015-2021. Ông cũng là đồng sáng lập Block vào năm 2009 và vẫn là CEO của công ty đó cho đến ngày nay. Trong suốt sự nghiệp, Dorsey đã đóng góp hàng triệu đô la cho các chương trình giáo dục mã hóa, và luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng các kỹ năng khi còn trẻ.