Hoạ sĩ Phan Như Lâm dành những mảng màu tươi vui tụng ca phụ nữ
(DNTO) - Triển lãm nghệ thuật Ánh sáng tình tôi của hoạ sĩ Phan Như Lâm khai mạc ngày 28/7 tại Huyen Art House (8A Đặng Tất, Q.1, TP.HCM ) với nhiều đề tài phong phú, nhưng nổi bật là những tác phẩm về phụ nữ đã tạo nhiều cảm xúc tích cực cho người xem.
Theo nhận xét của giám tuyển Lý Đợi, bộ tranh của hoạ sĩ Phan Như Lâm triển làm lần này là một kết hợp của lối vẽ chân dung mang hơi hướng bán cổ điển, kỹ thuật biểu hiện và tinh thần lãng mạn. Dù Phan Như Lâm có mời mẫu Việt để nghiên cứu tạo hình cho một số tác phẩm, nhưng giải phẫu và tạo hình nhân vật nữ lại phảng phất một chút nét Tây.
Yếu tố Tây này có lẽ đến từ quan niệm về vẻ đẹp cổ điển của loại tranh chân dung mà bản thân Lâm yêu thích, hoặc từ tỷ lệ giải phẫu mà Lâm theo đuổi, cũng như từ sự thay đổi về nhân dáng nhờ dinh dưỡng và lối sống mới của nhiều phụ nữ Việt ngày nay. Xem Ánh sáng tình tôi, thấy Phan Như Lâm dành nhiều ánh sáng và sự tụng ca cho các nhân vật nữ, để rồi từ họ, nhận về những ánh sáng cho chính mình.
Phụ nữ trong tranh Phan Như Lâm luôn được nhìn thấy trong trạng thái điềm nhiên, thụ hưởng cuộc sống, thụ hưởng tình yêu và hạnh phúc. Nỗi buồn với họ, nếu có, cũng chỉ là nét buồn vương, buồn đài các, kiểu “Tâm tư tơ vướng vàng đôi sợi/ Gối nặng say hồn hương với hoa” (Phan Thanh Phước), vậy thôi. Dường như bao nhiêu những khó nhọc, băn khoăn thì để cánh đàn ông lo (có thể thấy ở bức Ngư dân, chẳng hạn), còn phụ nữ thì nên đẹp đẽ, an nhàn, nên sống trong năng lượng tích cực.
Tất nhiên, đây là một ước muốn lãng mạn của Phan Như Lâm, như một cách thi vị hóa đời thực hoặc tình yêu, vì vậy, đó cũng là một cách tự chữa lành. Và thật sự, những bức tranh trong Ánh sáng tình tôi đã giúp chữa lành cho Phan Như Lâm trong nhiều khía cạnh, mà đầu tiên là tâm lý sáng tác.
"Sau triển lãm này, Lâm sẽ nhìn thấy rõ hơn, tự tin hơn trên con đường mình sẽ đi hoặc sẽ rẽ lối, sẽ thay đổi. Chữa lành cả khía cạnh tham gia thị trường, để bình tĩnh hơn trong làm giá tranh và bán tranh. Chữa lành các mối quan hệ bị rạng nứt trong đời thường, trong tình cảm riêng tư, trong cộng đồng nghệ thuật. Nói như nhà phê bình mỹ thuật Nguyên Hưng: “Họa sĩ - kẻ sáng tạo nên mình”, ở tuổi “tam thập nhi lập”, Phan Như Lâm đang có không ít cơ hội hoặc ánh sáng để tạo nên chính mình", Lý Đợi nhận xét.
Sinh năm 1993 ở vùng quê nghèo huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận, trong một gia đình thuần nông, Phan Như Lâm cũng gặp không ít khó khăn khi duy trì đam mê cầm cọ. Tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật TPHCM năm 2023 , hoạ sĩ Phan Như Lâm cho biết anh bắt đầu sự nghiệp từ chính những mơ ước tại xưởng vẽ qua những bức tranh sống động, chân thực và giàu cảm xúc
"Giống như tôi ghi lại những nét của thời đại đã sống qua những bức vẽ và tranh của tôi. Tôi ghi lại cuộc đấu tranh hằng ngày của con người thông qua niềm đam mê và vẻ đẹp, với màu sắc thú vị của những biểu cảm được thể hiện trên gương mặt, những vệt màu đắt giá được tính toán đặt để ở những vị trí tinh tế nhất, trông cứ ngỡ vô ý, mà tự nhiên nhất, khiến bạn đắm chìm trong thế giới của tôi và của bạn nữa.
Chân dung được tạo ra, những chân dung sống động và chân thật của bạn bè, người thân, gia đình, những người ngư dân, như một cách để chia sẽ quan điểm của tôi về cuộc sống hiện đại cùng đời thường bình dị. Bằng cách ghi lại thế hệ này trong các bức tranh “hiện thực và ấn tượng, cộng cả trang trí” được vẽ của mình tô ghi lại cuộc đấu tranh của thời đại này, trong thời đại kinh tế đổi mới".
"Tôi mong những bức tranh của tôi mang lại cho người xem cảm nhận được tôi và đối tượng của tôi và cảm nhận được vẻ đẹp từ chúng, mang lại cho người xem cảm nhận được bản thân và khoảng thời gian mà người xem thuộc về. Giữa những bon chen của cuộc sống hằng ngày hiện đại của chính ta, hy vọng sẽ tìm thấy và giữ được vẻ đẹp lẫn đam mê".
Gần đây, khái niệm chữa lành hoặc liệu pháp/trị liệu nghệ thuật (art therapy) được sử dụng khá rộng rãi, mà phần nhiều là theo xu hướng từ ngữ hoặc lạm dụng để tạo sự chú ý. Trong sáng tạo cũng vậy, những tác phẩm bắt đầu từ một liệu pháp/trị liệu, hoặc trở thành một liệu pháp/trị liệu cũng thường khá ít, còn những tác phẩm “làm màu”, “tỏ vẻ” thì khá nhiều. Xem Ánh sáng tình tôi của Phan Như Lâm, thấy có yếu tố liệu pháp/trị liệu tự thân, vì người vẽ đang tìm cách trở thành chính mình.