Thứ ba, 16/09/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Quy định mới chống phá rừng của EU - Bài 2: Cơ hội, thách thức cho Việt Nam và Campuchia

Lưu Xuân Hạo
- 17:57, 05/11/2023

(DNTO) - Trong bối cảnh chuẩn bị cho EUDR, Campuchia và Việt Nam đang đối mặt với những thách thức và cơ hội riêng biệt. Trong khi Campuchia đang phải vật lộn với việc thực thi các quy định thương mại phức tạp, Việt Nam lại đối mặt với vấn đề truy nguồn gốc sản phẩm.

Bài 1: Các nước sản xuất cao su Đông Nam Á đau đầu

Hoạt động mua bán mủ cao su từ một trang trại ở tỉnh Tbong Khmum, Campuchia. Phần lớn cao su thô sẽ được xuất khẩu đến Việt Nam. Ảnh: Nikkei Asia

Hoạt động mua bán mủ cao su từ một trang trại ở tỉnh Tbong Khmum, Campuchia. Phần lớn cao su thô sẽ được xuất khẩu đến Việt Nam. Ảnh: Nikkei Asia

Tuy nhiên, cả hai quốc gia đều đang phải chịu áp lực tài chính do chi phí sản xuất tăng lên. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến các nhà sản xuất, mà còn đến khách hàng mua sản phẩm cao su. Dù vậy, cả hai quốc gia đều đang tìm cách thích ứng và phát triển để đáp ứng yêu cầu mới.

Trong công cuộc chuẩn bị cho EUDR của Đông Nam Á, có lẽ Campuchia là ví dụ điển hình nhất về tính chất phức tạp của việc thực thi các quy định thương mại như vậy, một điều trớ trêu khi quốc gia này xuất khẩu rất ít cao su sang Châu Âu.

Hầu hết cao su tự nhiên của Campuchia được đưa sang Việt Nam, phần lớn ở dạng thô, hay còn được biết đến với tên gọi “coagulum” (mủ cao su). Hoạt động thương mại không chính ngạch này phần lớn được thực hiện bởi các môi giới trung gian, thường trả tiền mặt ngay tại nơi khai thác với mức giá cao hơn so với các nhà máy chế biến địa phương ở Campuchia đưa ra.

Tầm cỡ của hoạt động giao thương này tạo ra một sự khác biệt đáng kể trong số liệu. Campuchia báo cáo đã xuất khẩu số cao su trị giá 289 triệu USD sang Việt Nam vào 2021, nhưng Việt Nam lại ghi nhận nhập khẩu cao su từ Campuchia với tổng trị giá 1,5 tỷ USD - theo dữ liệu của UN Comtrade.

Theo Diepart, tình trạng giao thương này khiến các nhà chế biến địa phương của Campuchia thiếu cao su thô tươi để chế biến thành các mặt hàng có giá trị cao hơn, gây thiệt hại kinh tế “đáng kể” về giá trị gia tăng và tạo việc làm.

Còn ở phía Việt Nam, một nước xuất khẩu cao su lớn đến EU, đó lại là một vấn đề hoàn toàn khác. Theo nghiên cứu của Forest Trends, khi đã đến Việt Nam, cao su từ Campuchia hay Lào sẽ được trộn lẫn với cao su trong nước, khiến việc truy nguồn gốc gần như không thể.

Vấn đề đau đầu nhất cho các nhà sản xuất cao su trong vùng Đông Nam Á, dù lớn dù nhỏ, là chi phí để theo đuổi điều luật EUDR.

Ông Tô Xuân Phúc, một chuyên gia phân tích chính sách của Forest Trends, Hoa Kỳ, cho biết các thương gia Việt Nam sẽ phải giảm thiểu nhập khẩu từ Campuchia.

Thẩm định theo yêu cầu của EUDR bao gồm đánh giá rủi ro với 14 tiêu chí, bao gồm mức độ tràn lan của nạn phá rừng trong nước, tác động đến cộng đồng bản địa, sự tồn tại của vấn đề tham nhũng và mức độ hành pháp.

Ông Phúc nói: “Theo lý thuyết thì chính phủ Campuchia có thể cung cấp thông tin cho các thương gia, nhưng thực tế thì họ sẽ chắc chắn sẽ không làm như thế”. Diepart đưa ra quan điểm tương tự, nói rằng bằng viễn thám, nhóm của ông đã xác định được 1,1 triệu ha cao su trong khu vực nghiên cứu rộng 5,5 triệu ha, trong đó chính phủ Campuchia ước tính tổng diện tích cao su là khoảng 445.000 ha.

Chuyên gia Tô Xuân Phúc cho rằng các nhà làm luật EU đã không tính đến các thương nhân mua bán xuyên biên giới bằng tiền mặt như ở Campuchia và Lào.

Một lời chỉ trích khác cho EUDR là đã quá muộn để khắc phục những thiệt hại về môi trường do khai thác cao su gây ra, vốn đã từng tạo ra sự sụt giảm giá một thập kỷ trước.

Tại Campuchia, Diepart cho biết, cao su là nguyên nhân chính gây ra nạn phá rừng cho đến khoảng giữa năm 2012-2013. Hiện nay, nguyên nhân chính lại là hạt điều. Các đồn điền cao su đã phá rừng trước tháng 12/2020 sẽ không bị cấm theo EUDR miễn là hoạt động kinh doanh của họ tuân thủ luật pháp địa phương.

Tuy nhiên, vấn đề đau đầu nhất cho các nhà sản xuất cao su trong vùng Đông Nam Á, dù lớn dù nhỏ, là chi phí để theo đuổi điều luật EUDR.

Men Sopheak, người đứng đầu hiệp hội phát triển cao su Campuchia, cho biết các nhà sản xuất đang phải chịu áp lực tài chính rất lớn do chi phí sản xuất tăng nhưng giá cao su lại trì trệ do tình trạng dư thừa hàng hóa. Nhưng ông cũng mong rằng các yêu cầu khắt khe sẽ dẫn đến tăng trưởng sản xuất tại địa phương. Campuchia có hai nhà máy sản xuất lốp ô tô và đang có kế hoạch xây dựng thêm ba nhà máy nữa.

Giá thành sản phẩm nối đuôi chi phí đi lên cũng là một vấn đề cho khách hàng mua sản phẩm cao su. Chủ tịch Tập đoàn Cao su Thái Lan Vorathep Wongsasuthikul cho biết việc xây dựng một hệ thống hỗ trợ khách hàng truy xuất nguồn gốc sản phẩm sẽ đẩy chi phí sản xuất lên 10%.

Veerasith Sinchareonkul, Giám đốc điều hành Sri Trang Agro-Industry, cho biết ngành cao su sẽ phải làm việc với chính quyền để thích ứng.

Veerasith cho biết: “Chúng tôi nghĩ rằng xu hướng này sẽ không chỉ xảy ra ở châu Âu, nhưng sẽ là một xu hướng bền vững mới được áp dụng trên toàn thế giới và đó là lý do tại sao chúng tôi cần tự phát triển để đáp ứng”.

Tin khác

Thời sự - Chính trị
Triển lãm tranh nghệ thuật với chủ đề Tái Sinh của họa sĩ Hùng Rô mở cửa từ ngày 9/9. Đây là triển lãm đầu tiên về tranh sơn mài, đánh dấu bước ngoặt mới trong quá trình hoạt động của anh. Triển lãm giới thiệu 19 bức tranh bằng kỹ thuật sơn mài của Việt Nam, với chủ đề thiên nhiên và tôn giáo
5 ngày
Thời sự - Chính trị
Sau báo cáo dữ liệu việc làm gây thất vọng vào tháng 8, Tổng thống Trump đã sa thải quan chức phụ trách thống kê dữ liệu. Tuy nhiên, dữ liệu tháng 9 lại tiếp tục cho thấy một kết quả đáng thất vọng không kém.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Ngày 2/9/2025, Hà Nội rực rỡ sắc cờ hoa trong không khí thiêng liêng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh. Hàng vạn bước chân diễu binh hùng dũng, triệu ánh mắt tự hào và những nụ cười rạng rỡ lan tỏa khắp thủ đô như viết tiếp câu chuyện hào hùng của dân tộc. Hòa chung nhịp đập tự hào ấy, Vinamilk hiện diện như một phần thân quen của mọi gia đình Việt, tiếp thêm năng lượng và tinh thần cho ngày hội lớn của non sông.
1 tuần
Tiếng nói doanh nhân
Khát vọng đưa Việt Nam hóa rồng vào năm 2045 không phải là một con đường trải hoa hồng. Nó đòi hỏi một thế hệ doanh nhân trẻ không chỉ có hoài bão, mà còn phải đủ bản lĩnh để gánh vác những sức ép thời đại, và ngược lại, họ cần một bệ đỡ đủ vững từ chính quốc gia.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Bất chấp phán quyết mang tính bước ngoặt từ Tòa Phúc thẩm Liên bang cho rằng phần lớn chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump là bất hợp pháp, chính quyền của ông vẫn đang tiếp tục các cuộc đàm phán thương mại với các đối tác quốc tế. Động thái này đẩy cuộc chiến pháp lý về quyền lực thương mại của tổng thống lên một tầm cao mới, tạo ra một làn sóng bất ổn lan rộng khắp các thị trường toàn cầu.
2 tuần
Thời sự - Chính trị
Một quy định thương mại tồn tại gần một thế kỷ vừa bị xóa bỏ, và ngay lập tức gây ra cơn địa chấn trên toàn chuỗi cung ứng toàn cầu.
2 tuần
Thời sự - Chính trị
Quyết định của Tổng thống Donald Trump về việc áp đặt mức thuế quan 50% lên hàng hóa Ấn Độ, với lý do New Delhi tiếp tục mua dầu của Nga, đã chính thức có hiệu lực, tạo ra một cú sốc lớn cho nền kinh tế lớn thứ năm thế giới và làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ thương mại song phương Mỹ - Ấn.
2 tuần
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Hội thảo khoa học với chủ đề “Thể chế kiến tạo – Khơi thông dòng chảy phát triển” được xem là phiên chuyên đề pháp lý trong khuôn khổ Vòng đối thoại địa phương thuộc Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025 (VPSF 2025). Các vấn đề chính sách, pháp lý được các chuyên gia đặt ra với những góc nhìn thực tế, nhằm tạo cầu nối chính sách để cộng đồng doanh nhân an tâm kinh doanh và cống hiến.
3 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Làm sao để doanh nghiệp có thể tận dụng hiệu quả những nguồn lực sẵn có để thực hiện chuyển đổi số, tháo gỡ được các khó khăn hiện tại, những chiến lược và định hướng nào cần thiết cho giai đoạn mới, là một trong những chủ đề được các doanh nghiệp tham gia thảo luận và hiến kế tại Vòng đối thoại địa phương Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025, cụm Đông Nam bộ.
3 tuần
Thời sự - Chính trị
Washington và Brussels vừa công bố các chi tiết cuối cùng trong thỏa thuận thương mại khung, chính thức áp mức thuế trần 15% lên hầu hết hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU) vào Mỹ, bao gồm các lĩnh vực trọng yếu như ôtô, chất bán dẫn và gỗ.
3 tuần
Thời sự - Chính trị
Quyết định mới nhất của Washington về việc áp thuế bổ sung lên hơn 400 mặt hàng chứa nhôm và thép không chỉ là một động thái bảo hộ đơn thuần, mà là đòn tấn công tinh vi nhằm bịt các lỗ hổng gian lận thương mại, tạo ra thách thức trực tiếp cho các quốc gia đóng vai trò trung chuyển trong chuỗi cung ứng toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
3 tuần
Tài chính - Thị Trường
Nvidia và các nhà cung cấp sản phẩm phần cứng AI dẫn đầu đợt tăng giá cổ phiếu khi lo ngại về thuế quan giảm bớt.
3 tuần
Thời sự - Chính trị
Sáng nay (19/8), 250 công trình, dự án trọng điểm tại 79 điểm cầu trên khắp các tỉnh, thành cả nước đã đồng loạt làm lễ khởi công, khánh thành nhằm chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
3 tuần
Thời sự - Chính trị
Sáng ngày 18/8/2025, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có buổi gặp mặt thân mật với các đồng chí lão thành cách mạng và nguyên lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước. Buổi gặp mặt được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh 2/9 (2/9/1945 - 2/9/2025).
4 tuần
Bất động sản
Tập đoàn bất động sản Trung Quốc Evergrande sẽ chính thức bị hủy niêm yết khỏi Sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông vào ngày 25/8 tới. Đây không chỉ là dấu chấm hết cho 16 năm huy hoàng trên thị trường mà còn là đỉnh điểm của vụ sụp đổ doanh nghiệp lớn nhất trong lịch sử Trung Quốc, phơi bày những con số khổng lồ và tác động sâu rộng đến nền kinh tế.
1 tháng
Xem thêm