Bài học kinh doanh từ những người bán hàng rong
(DNTO) - Dù xã hội có hiện đại văn minh đến đâu, hàng rong vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong đời sống văn hóa của người đô thị. Không ai đếm được mỗi ngày đường phố có bao nhiêu tiếng rao từ những gánh hàng rong. Những gánh hàng rong và những tiếng rao trở thành một biểu tượng gắn kết cộng đồng trong thương mại Việt Nam.
Tiếng rao hàng rong - nỗi nhớ của ký ức
Không ai đếm được mỗi ngày đường phố có bao nhiêu tiếng rao từ những gánh hàng rong. Những gánh hàng rong và những tiếng rao trở thành một cảnh tượng quen thuộc không thể thiếu của đời sống đô thị, trong văn hóa đường phố đô thị. Những tiếng rao chợt buồn, chợt vui, chợt mênh mông khắc khoải. Những tiếng rao làm không gian ấm lại, làm cho người ta đỡ cô quạnh hơn. Đặc biệt là những tiếng rao đêm, nghe lạc loài, xa vắng, cô liêu. Tiếng rao với nhiều người ghi dấu một thời nghèo khó, với nhiều người nhắc nhớ tuổi thơ mình.
Dù xã hội có hiện đại văn minh đến đâu, hàng rong vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong đời sống văn hóa của người đô thị.Ảnh: Internet
Từ gánh hàng rong, sự đa dạng văn hóa ẩm thực được thể hiện rất rõ nét bằng sự kết hợp nét đặc trưng từ các vùng miền do sự sáng tạo, linh hoạt và khả năng thích ứng cao của người bán hàng rong. Đây cũng chính là không gian giao tiếp thân mật giữa người bán và người mua, giúp gắn kết cộng đồng rất hiệu quả.
Hàng rong không chỉ giải quyết việc làm, là nguồn thu nhập chính trang trải cuộc sống và góp phần vào nền kinh tế địa phương của nhiều người lao động bình dân, mà còn là nơi trải nghiệm ẩm thực đường phố của du khách, giúp quảng bá văn hóa địa phương ra thế giới.
Thế giới hàng rong là một “trường học kinh doanh” không chính thức
Có thể ví thế giới hàng rong như là một “trường học kinh doanh” không chính thức. Không lớp học, không cấp văn bằng nhưng ở đó người bán hàng bằng thực tế đã trang bị cho mình nhiều kỹ năng kinh doanh không thua kém gì một doang nhân chuyên nghiệp.
Chúng ta dễ nhận thấy ở họ tính linh hoạt và sáng tạo: Người bán hàng rong phải tự tạo ra sản phẩm theo thị hiếu, khẩu vị của thực khách. Họ trực tiếp quan sát, học hỏi thị trường, biết được món gì hot, món gì ế. Khi cần, chuyển đổi món theo nhu cầu khách, thậm chí theo trend.
Do ít vốn, người bán hàng rong có cách quản lý chi phí đầu ra đầu vào rất cẩn thận sao cho tiết kiệm mà vẫn đảm bảo chất lượng để tối ưu lợi nhuận của mình.
Kỹ năng tương tác, thuyết phục, xử lý tình huống và đọc vị khách hàng của người bán hàng rong cũng là một kỹ năng đáng để một số nhân viên “chuyên nghiệp” học hỏi.
Đặc biệt là “Khả năng thích ứng rủi ro” về thời tiết, cạnh tranh, về các quy định của từng địa phương… buộc họ tìm cách vượt qua khó khăn. Nhớ lại, có thời điểm hàng rong vừa bán vừa “canh me”. Thấy lực lượng trật tự đường phố, lo đẩy xe chạy bỏ khách đang ăn, cầm đũa đứng tênh hênh bên vệ đường.
Cuối cùng quan trọng là “nghệ thuật” xây dựng thương hiệu cá nhân. Không cần truyền thông rầm rộ, không sử dụng nhiều chiêu trò hoặc dramma hay scandan, người bán hàng rong thường dùng chất lượng sản phẩm, uy tín, cách tiếp xúc, thái độ phục vụ để xây dựng thương hiệu cá nhân. Bánh mì Huỳnh Hoa, Ốc Nhớ Sài Gòn, Cháo lòng bà Út Cô Giang… Xôi Tám Cẩu Điện Biên Phủ… là những thương hiệu cá nhân được xây dựng từ những gánh hàng rong hoặc xe đẩy vỉa hè.
Những giá trị mà người bán hàng rong mang lại cho kinh doanh.
Nghề bán hàng rong xưa nay thường được xem là hình thức buôn bán lặt vặt, nhỏ lẻ. Người bán hàng rong được xếp vào giới lao động bình dân, ít vốn, ít chữ. Tuy nhiên, xét thực tế, hàng rong mang lại nhiều giá trị tích cực cho kinh tế, xã hội và văn hóa đô thị.
Trước hết, nghề bán hàng rong tạo cơ hội việc làm cho một bộ phận không nhỏ người nghèo, không có chuyên môn, người thất nghiệp, dân nhập cư… giúp họ có thu nhập ổn định để cải thiện sinh kế. Hàng rong có một lượng khách hàng rất lớn nhờ sự nhanh chóng, tiện lợi và giá cả bình dân.
Thế giới hàng rong là một “trường học kinh doanh” không chính thức. Ảnh: Internet
Hàng rong góp phần tạo nên nét đặc trưng của đường phố, làm phong phú thêm cảnh quan và văn hóa ẩm thực đô thị, thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.
Bất kỳ doanh nghiệp hay những ai có ý định kinh doanh cũng đều có thể quan sát kỹ năng bán hàng, cách giao tiếp, quản lý tài chính, xử lý rủi ro của người bán hàng rong – lấy đó làm kỹ năng hữu ích cho mình.
Đặc biệt, mặc dù là kinh tế phi chính thức, nhưng những gánh hàng rong đã tham gia đóng góp vào GDP của đất nước. Họ còn giúp tiêu thụ nông sản, sử dụng dịch vụ… Một số có thể tạo nguồn thu từ thuế.