Thứ năm, 10/07/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Lắng nghe và khám phá bản thân để chọn nghề cho tương lai

Lương Gia Cát Tường
- 09:39, 17/04/2024

(DNTO) - Hoàn thành xong bậc trung học phổ thông là một bước ngoặt quan trọng của mỗi đời người. Đây cũng là thời điểm các bạn trẻ phải đứng trước một thử thách rất lớn và hoàn toàn mới mẻ, đó là chọn ngành học để chuẩn bị cho mình một nghề nghiệp trong tương lai.

Bối rối trước sự phát triển đa dạng các ngành học và nghề nghiệp mới

Cùng với sự phát triển của xã hội, cơ hội vào đại học của các bạn trẻ ngày càng rộng mở. Tuy nhiên, việc một số ngành nghề cũ mất đi, nhiều ngành học mới được ra đời, phương thức, quy trình xét tuyển đa dạng… đã tạo ra một sự phức tạp nhất định không những làm cho thí sinh bối rối mà cả phụ huynh cũng tỏ ra lúng túng.

Nếu như trước đây, bố mẹ thường là người tư vấn, định hướng trong việc chọn trường, chọn ngành, chọn nghề cho con thì vài năm trở lại đây, vai trò của phụ huynh tỏ ra mờ nhạt hơn.

Thứ nhất do các ngành nghề hiện nay đã phát triển rất đa dạng, nhiều ngành nghề mới xuất hiện hoàn toàn xa lạ với phụ huynh. Nếu chỉ dựa vào những trải nghiệm của bản thân, họ sẽ không thể nào hiểu hết, thậm chí không thể hình dung được một số ngành nghề cụ thể là làm việc gì. Thứ hai, các bạn trẻ nhất là các bạn thuộc gen Z ngày càng lộ rõ tâm lý độc lập, chủ động khiến các bậc phụ huynh đặt niềm tin vào các bạn nhiều hơn, không còn tâm lý chọn trường cho con theo kiểu bắt con “viết tiếp trang đời dang dở của bố mẹ” hoặc theo nghề truyền thống gia đình như trước đây. Thứ ba, các bạn được sự hỗ trợ rất hiệu quả qua các chương trình tư vấn tuyển sinh của các trường đại học, các cơ quan báo chí, đơn vị có liên quan… 

Hãy lắng nghe và khám phá bản thân khi chọn ngành học chuẩn bị cho nghề nghiệp trong tương lai. Ảnh: Internet

Hãy lắng nghe và khám phá bản thân khi chọn ngành học chuẩn bị cho nghề nghiệp trong tương lai. Ảnh: Internet

Tuy  nhiên, cho dù có đổi mới như thế nào, trước quyết định chọn nghề, chọn ngành, chọn trường trong mùa thi và xét tuyển đại học, cao đẳng, các bạn vẫn không thể bỏ qua các tiêu chí cũ nhưng không bao giờ lỗi thời được các chuyên gia nhắc đi nhắc lại trước mỗi mùa thi. Đó là hãy lắng nghe và khám phá bản thân mình - bí quyết hàng đầu giúp bạn thành công.

Năng lực, sở thích và đam mê

Đây là ba phạm trù thống nhất không thể tách bạch. Năng lực phù hợp với yêu cầu đặc trưng của ngành nghề sẽ bảo đảm đạt hiệu quả cao. Năng lực sẽ ngày càng hoàn thiện và phát triển hơn khi trải qua quá trình làm việc, rèn luyện trong môi trường phù hợp.

Để giúp các thí sinh xác định đúng năng lực của mình, vừa qua một số trường đại học đã tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực và sử dụng kết quả thi thực tế đó để xét tuyển giúp thí sinh gia tăng cơ hội vào được các trường đại học và lựa chọn đúng ngành học và nghề nghiệp trong tương lai phù hợp với năng lực của bản thân.

Đặc biệt với các bạn có năng khiếu về một lĩnh vực nào đó, các bạn không nên bỏ qua nó vì bất cứ lẽ gì. Năng khiếu là tiềm năng bẩm sinh của mỗi người, được rèn luyện đúng sẽ phát triển thành tài năng. Thực tế đã chứng minh năng khiếu ảnh hưởng rất lớn đến sự thành công.  

Năng lực và sở trường làm cho bạn yêu thích công việc, ngành nghề của mình. Sự yêu thích dẫn đến niềm đam mê, là động lực để bạn vượt qua trở ngại, khó khăn, hết lòng với công việc và nảy ra được những ý tưởng tuyệt vời.  

Lắng nghe và khám phá bản thân còn có nghĩa là bạn phải đánh giá được sức khỏe, thể trạng của mình xem có phù hợp với công việc mà bạn chọn lựa tới đâu, bạn phải cải thiện như thế nào để đáp ứng nhu cầu chuyên môn đòi hỏi. Ngoài ra với với một số nghề nghiệp nhất định cần ngoại hình, bạn cũng cần xem xét.

Nhu cầu lao động xã hội và hoàn cảnh gia đình

Ngoài lắng nghe và khám phá bản thân thì nhu cầu lao động xã hội và hoàn cảnh gia đình là yếu tố khách quan chi phối rất lớn đến việc chọn ngành nghề của các bạn trước thềm tuyển sinh đại học.

Nhu cầu xã hội về ngành mình theo học có cao không? Điều này thật khó đoán vì thị trường lao động luôn biến đổi không ngừng. Ngoại trừ những ngành truyền thống có yếu tố bền vững như y dược, luật, sư phạm… thì nhu cầu xã hội của một số ngành nghề sau một thời gian nhất định sẽ dẫn đến bão hòa, không còn hot nữa… Bạn cần cân nhắc, tìm hiểu thông tin, dự đoán xem xét thấu đáo để khỏi rơi vào tình trạng phải làm lại từ đầu. Việc này có nhiều yếu tố may rủi. Nhưng chắc chắn bạn không nên đặc cược vào một ngành mà ngay khi chọn, bạn đã biết xã hội rất ít nhu cầu, ngoài trừ bạn đi làm “vì đam mê chứ không phải vì tiền”.  

Cuối cùng hoàn cảnh gia đình cũng là một yếu tố ảnh hưởng có tính chất quyết định. Hiện nay có rất nhiều trường đại học bao gồm cả trường công và trường tư, chi phí cho việc học 4 năm đại học là hoàn toàn không nhỏ. Do đó, việc chọn ngành, chọn trường phù hợp với khả năng kinh tế của gia đình cũng cần được ưu tiên xem xét.

Tin khác

Văn hoá - Xã hội
Nhận được 4 giải thưởng lớn cho bộ phim Chị Dâu tại Liên hoan phim Châu Á Đà Nẵng lần thứ III 2025 (DANAFF III), đạo diễn Khương Ngọc mới đây chia sẻ về dự án mới nói về sự hy sinh của người bà dành cho cháu có tên gọi Cục vàng của ngoại.
1 ngày
Văn hoá - Xã hội
Sau thời gian im ắng, Cao Thái Sơn trở lại với ca khúc “Cứ khóc hết đi em” – một bản ballad đầy cảm xúc đánh dấu sự chuyển mình trong tư duy âm nhạc của nam ca sĩ, đồng thời cũng thay lời đồng hành thầm lặng với những ai chưa dám kể câu chuyện của mình.
1 ngày
Văn hoá - Xã hội
Mấy hôm nay trên mạng xã hội nhiều câu chuyện xúc động bước ra từ qua khứ nhờ chế độ Street View của Google Maps được chia sẻ. Nhiều hình ảnh người xưa, cảnh cũ hiện ra không chỉ khiến cho người trong cuộc thổn thức mà còn thôi thúc người ngoài cuộc mau mau mở Google Maps thao tác và hồi hộp tìm kiếm. Tuy nhiên, cuộc chơi nào cũng có “cái giá” của nó.
1 ngày
Văn hoá - Xã hội
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu trở thành vấn đề cấp bách toàn cầu, ô nhiễm môi trường ngày càng trở nên nghiêm trọng… lối sống xanh gần đây trở thành xu thế của thời đại. Tại Việt Nam, lối sống xanh được đưa vào quốc sách với rất nhiều chương trình hành động. Trong đó có cuộc vận động tiêu dùng xanh.  
3 ngày
Văn hoá - Xã hội
Nam ca sĩ Phan Đinh Tùng chính thức ra mắt MV lyrics cho ca khúc kinh điển 'Ngồi bên em"'- một món quà tinh thần đặc biệt mà anh muốn gửi tặng đến những khán giả đã luôn ủng hộ và đồng hành cùng anh trong suốt thời gian qua.
4 ngày
Văn hoá - Xã hội
Hội Phòng chống HIV/AIDS TP.HCM khởi động chiến dịch truyền thông kỷ niệm 35 năm ứng phó với đại dịch HIV tại Việt Nam. NSND Kim Xuân; NSND Trịnh Kim Chi; NSƯT Tuyết Thu; hoa hậu H’Hen Niê; hoa hậu Bùi Quỳnh Hoa; á hậu Kim Duyên; á hậu Thanh Ngân, cùng nhiều nghệ sĩ đã tham gia.
5 ngày
Văn hoá - Xã hội
Đoàn Thiên Ân hôm nay là hình ảnh của một người phụ nữ hiện đại: biết ước mơ, dám hành động, và luôn sống để lan tỏa giá trị tốt đẹp đến xã hội.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
MV Tự nhiên thất tình - phần tiếp theo dự án Tự Tâm của Nguyễn Trần Trung Quân và Denis Đặng đã ra mắt khán giả.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Ngày 1/7, Công ty Cổ phần Vinpearl đã khai trương VinWonders Vũ Yên - Công viên giải trí và vườn thú lớn nhất miền Bắc. Với quy mô gần 20ha, dự án không chỉ mở ra hành trình vui chơi, khám phá bất tận, mà còn là mảnh ghép chiến lược, góp phần hoàn thiện hệ sinh thái sống – nghỉ dưỡng – giải trí đẳng cấp quốc tế tại Vinhomes Royal Island, đưa nơi đây thành điểm đến thượng lưu bậc nhất khu vực.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Ca sĩ Hồ Ngọc Hà đã tạo nên một dấu ấn đặc biệt khi góp mặt liên tiếp tại 3 đêm chung kết lớn trong năm 2025 tại 3 thành phố khác nhau: Chung kết Hoa hậu Việt Nam 2024, diễn ra ngày 27/6 tại TP Huế; Chung kết Hoa hậu Trái đất Việt Nam 2025 tổ chức ngày 28/6 tại Hải Phòng, và đêm Chung kết Điểm hẹn tài năng ngày 29/6 tại Hà Nội.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Nhà hát sân khấu nhỏ và NSND Mỹ Uyên vừa trình làng vở kịch ca nhạc thiếu nhi - ảo thuật mới nhất mùa hè 2025 Biệt đội gà vịt. Câu chuyện ngụ ngôn giàu tính giáo dục dựa trên ngòi bút sắc sảo và thú vị Vương Huyền Cơ - biên kịch đứng sau chuỗi tác phẩm sân khấu ăn khách dành cho thiếu nhi trong những năm qua.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Giữa một thị trường giải trí thay đổi không ngừng và luôn đề cao yếu tố kịch tính trong kịch bản, “Gia Đình Haha – Những ngày trời bao la” nổi lên như một hiện tượng tương phản thú vị, một 'bộ phim không kịch bản'.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Tối 28/6, chung kết Hoa hậu Biển Việt Nam Toàn cầu 2025 diễn ra tại Quảng Ninh với màn tranh tài của 30 ứng viên đến từ mọi miền của Tổ quốc. Với phần thi ứng xử thuyết phục , Nguyễn Hoài Phương Anh đã xuất sắc đăng quang Hoa hậu Biển Việt Nam toàn cầu 2025
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Với chất giọng truyền cảm cùng những bản tình ca gắn liền với cảm xúc, Vicky Nhung đã đưa khán giả qua một hành trình âm nhạc nhiều tầng bậc, trên sân khấu Love in the Bay by Ambassador Cruise.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Tối 28/6, Hiệp hội Áo dài TP.HCM tổ chức Đêm Gala “Áo dài tri ân”. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện Ngày hội Văn hóa Áo dài TP.HCM 2025.
1 tuần
Xem thêm