Cách đây không lâu, dường như mỏi mắt mới tìm thấy và chọn được một chiếc máy tính xách tay ưng ý. Sức hút của thế giới gadget (hàng tiện ích) đã làm nên một thời hoàng kim không ngắn cho những thiết bị điện tử thời thượng dùng trong gia đình, và người tiêu dùng luôn trong tình trạng nóng lòng chờ và chụp kịp… hàng ra thị trường.

Ngay cả trong những tháng sát đại dịch Covid-19, nhiều khách hàng vẫn mang tâm trạng háo hức, tranh mua cho kịp bộ định tuyến Internet, máy tính xách tay, bảng điều khiển trò chơi điện tử và các thiết bị công nghệ khác vừa “ra lò”. Tất cả thế giới gadget đa dạng này một thời gian dài trước dịch đã giúp người người làm việc hiệu quả ở công sở và cảm thấy ấm cúng khi giải trí ở nhà, đến nỗi tình trạng khan hàng liên tiếp xảy ra. Thế nhưng “ông kẹ” Covid-19 đang dần làm nhạt nhòa những hình ảnh ấy, khiến không ít chuyên gia đành lên tiếng cảnh báo “xem chừng thời của hàng tiện ích đã qua!”

Một hai năm nay, có vẻ như nhiều nhãn hàng công nghệ đã mất cảnh giác trước những thay đổi trong lựa chọn chi tiêu của người tiêu dùng. Đơn giản chỉ cần ngẫm nghĩ một hình ảnh: dân Mỹ giờ đang háo hức đi du lịch và tiệc tùng sau hai năm bó chân bó cẳng ở nhà vì dịch bệnh. Họ dồn tiền đầu tư cho những cặp vé khứ hồi hay quần áo sang trọng, bỏ qua những gì từng nằm trong nội thất của mỗi mái nhà, trong đó, hàng điện tử tiêu dùng xem chừng đang là trung tâm của việc thay đổi đáng buồn thói quen mua sắm. Hoạt động sắm sửa đồ gia dụng đã đột ngột chuyển từ nóng sang ế nhệ, một cú sốc thay đổi rất có thể sẽ mang lại bối rối và hụt hẫng cho nhiều công ty trước sự hả hê của những tay ghiền sắm hàng điện tử gadget vì đỡ phải… cạnh tranh xếp hàng chầu chực như trước đây.

Mức độ thay đổi chóng mặt những phân khúc hàng vừa kể trong mua sắm tiện ích diễn ra hai năm qua khiến nhiều người ngạc nhiên, thậm chí là sốc. Từ tháng 1 đến tháng 5 vừa rồi, các cửa hàng điện tử và thiết bị tiện ích là những danh mục bán lẻ duy nhất hứng chịu doanh số bán hàng giảm so với cùng kỳ 5 tháng hồi 2019 - 2020.

Cách đây không lâu lắm, ông lớn Best Buy đã phải mở miệng than thở về tình trạng tiêu thụ hàng tại các cửa tiệm của hãng đã bị giảm trên diện rộng, đặc biệt là đối với máy tính và thiết bị giải trí gia đình, và tình trạng này có nguy cơ sẽ kéo dài. Công ty nghiên cứu IDC còn bạo miệng dự đoán, doanh số bán điện thoại thông minh toàn cầu sẽ giảm trong năm nay, mạnh nhất là ở Trung Quốc.

Theo The New York Times, giá một số thiết bị điện tử đang được giới sản xuất và kinh doanh “cắn răng" miễn cưỡng hạ giá. Buôn bán giữa lúc lạm phát đang hoành hành ở mức cao nhất trong 40 năm ở những nước như Hoa Kỳ hiện nay chắc chắn sẽ không thiếu những tiếng thở dài từ giới kinh doanh. Cứ nương theo thói quen mua sắm như trước dịch đã khiến những Walmart, Target, Gap và một số chuỗi bán lẻ khác nay phải ngán ngẩm vì hàng hóa ứ đọng.

Viễn cảnh u ám ấy cũng đang ám ảnh đợt mua sắm hè tới đối với nhiều thương hiệu khác như Amazon hay Best Buy. Thị trường đang dự đoán, máy tính bảng, thiết bị mạng Internet và một số loại máy tính xách tay bao gồm cả Chromebook sẽ giảm giá đáng kể. Nghiên cứu của NPD Group dự báo, trong năm nay, doanh số bán hàng điện tử tiêu dùng rất có thể sẽ hạ sâu, và tiềm tàng nguy cơ kéo dài sang 2023, 2024.

Hiện tượng bán hàng điện tử “lên voi xuống chó” trong tình hình này đang làm những người sản xuất và bán đồ điện tử mất phương hướng, khiến bối cảnh kinh doanh càng thêm tồi tệ. Lúc này, đưa ra được các dự đoán dài hạn xem chừng rất khó đối với nhà sản xuất, giới bán lẻ và cả người mua thiết bị điện tử. Vận chuyển toàn cầu và sự sẵn có của các thành phần thiết yếu như chip máy tính liệu có phải là giải pháp cứu nguy? Một số thiết bị điện tử như TV và máy tính xách tay giá siêu rẻ liệu có còn chỗ đứng khi các nhà sản xuất và giới bán lẻ lóa mắt vì lợi nhuận cao từ các sản phẩm đắt tiền hơn?

Suốt một thời gian dài, người dân ở các nước giàu đã quen với dòng hàng điện tử, đồ nội thất, quần áo và những hàng hóa khác, vừa rẻ vừa dồi dào, nhờ các nhà máy và vận chuyển toàn cầu được kết nối với nhau. Thế nhưng đại dịch và tai ách tồi tệ do nó gây ra cho chuỗi cung ứng đã khiến một số nhà kinh tế và giám đốc điều hành phải suy nghĩ lại về hiện trạng để tìm cách giữ chân cho được lượng khách “sộp” này.

Có thể đà thăng trầm của doanh số bán hàng điện tử kể từ năm 2020 sẽ tự giải quyết sau một vài năm. Hoặc giả cũng có thể thân phận của đồ điện tử tiêu dùng sẽ trở thành mô hình thu nhỏ của một thế giới bị thay đổi bởi đại dịch, mà biết đâu sẽ chẳng bao giờ quay trở lại được như xưa nữa. Tất cả đều đang là dự đoán!