Khóa học “Đạo đức AI” do Viện ABAII phối hợp cùng Đại sứ quán Hoa Kỳ tổ chức trong hai ngày 12-13/5 tại Hà Nội, được thiết kế dành riêng cho cộng đồng chuyên gia công nghệ, cán bộ quản lý nhà nước, giảng viên và nhà nghiên cứu. Đây là khoá học về đạo đức AI đầu tiên tại Việt Nam đề cập đến chuẩn mực đạo đức và khung pháp lý trong phát triển AI, hướng tới xây dựng nguồn nhân lực phát triển AI có trách nhiệm cho Việt Nam.

Khoá học về đạo đức AI đầu tiên tại Việt Nam

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ và có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt đời sống, từ giáo dục, y tế đến quản trị công, những thách thức về minh bạch, trách nhiệm giải trình và bảo vệ quyền riêng tư trở nên cấp thiết. Tại Việt Nam, Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng Trí tuệ nhân tạo đến năm 2030 tại Quyết định số 127/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 26/01/2021 đã nhấn mạnh đào tạo về đạo đức và chính sách AI là trụ cột. 

“Việc phát triển AI có đạo đức là nhiệm vụ mang tính chiến lược, đặc biệt tại các quốc gia đang trong quá trình xây dựng hệ sinh thái công nghệ số như Việt Nam. Bối cảnh thực tiễn đặt ra yêu cầu cần bồi dưỡng thế hệ chuyên gia công nghệ, cán bộ quản lý nhà nước, giảng viên, nhà nghiên cứu… có tư duy phản biện, hiểu biết pháp lý và cam kết đạo đức trong triển khai các giải pháp số”, ông Lê Linh Lương, Phó Viện trưởng Viện ABAII phát biểu khai mạc khoá học.

Với vai trò là đơn vị tài trợ khoá học, bà Elenita Tapawan, Giám đốc các Trung tâm Hoa Kỳ tại khu vực, Đại sứ quán Hoa Kỳ Hà Nội cho biết, khóa học Đạo đức AI không chỉ giúp hiểu về các thuật toán hay dữ liệu, mà mục tiêu của khóa học là tăng cường khả năng ra quyết định một cách minh bạch, công bằng, có trách nhiệm và đặt con người làm trung tâm. 

“Khóa học dựa trên các bài học từ kinh nghiệm của các tổ chức và xã hội Hoa Kỳ trong việc thúc đẩy phát triển và quản trị trí tuệ nhân tạo (AI) một cách đạo đức, nhằm trang bị cho người học, những nhà lãnh đạo trong lĩnh vực công nghệ, giáo dục, kinh doanh và chính sách các công cụ để đưa ra các quyết định sáng suốt và có tầm nhìn. Bằng cách cùng nhau thúc đẩy công nghệ có đạo đức và toàn diện, chúng ta đang xây dựng một tương lai vững mạnh hơn, an toàn hơn và thịnh vượng hơn, cho cả Hoa Kỳ và Việt Nam”, bà Elenita Tapawan nhấn mạnh.

Khoá học thu hút sự tham gia của 500 học viên tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, tập trung vào các nội dung như nguyên tắc đạo đức trong thiết kế và vận hành hệ thống AI, quản trị rủi ro và trách nhiệm pháp lý, phân tích thiên lệch thuật toán và hệ quả xã hội, cùng với hệ thống pháp lý và chính sách AI tại Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và châu Á.

Xây dựng đội ngũ nhân lực phát triển AI có trách nhiệm

Ông Đào Trung Thành, Phó Viện trưởng kiêm Chủ tịch Hội đồng Giảng viên Viện ABAII, thành viên Hội đồng Đạo đức Tài sản số và Trí tuệ nhân tạo ABAII cho biết, chương trình được thiết kế dựa trên những tiêu chuẩn đạo đức quốc tế từ Đạo đức AI của UNESCO, Nguyên tắc AI của OECD, tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Hoa Kỳ (NIST), cho đến các sắc lệnh hành pháp mới nhất do Tổng thống Mỹ ban hành. Ông nhấn mạnh, học viên sẽ không chỉ học kiến thức, mà còn rèn luyện tư duy phản biện và cảm thức đạo đức trong chính công việc thường nhật của mình – từ xây dựng phần mềm đến hoạch định chính sách.

“Trong bối cảnh AI đang len lỏi vào từng quyết định y tế, tài chính, giáo dục, truyền thông, và thậm chí cả chính sách công, câu hỏi không còn là nên hay không nên dùng AI, mà là: Chúng ta sẽ dùng AI theo cách nào để không làm tổn thương chính chúng ta? Tôi tin rằng, AI không nên thay thế con người mà phải nâng tầm con người. Và đạo đức AI không phải là lựa chọn, mà là nền móng của niềm tin xã hội trong kỷ nguyên số”, ông Đào Trung Thành gợi mở.

Bên cạnh ông Thành, khóa học còn quy tụ đội ngũ giảng viên và cố vấn chuyên môn uy tín: Bà Trần Vũ Hà Minh, Thành viên Hội đồng Giảng viên Viện ABAII, Thành viên Hội đồng Đạo đức tài sản số và Trí tuệ nhân tạo ABAII, cố vấn về Trí tuệ Nhân tạo có trách nhiệm tại FPT, Nhà sáng lập Humane-AI Asia; Ông Nguyễn Trần Minh Quân, chuyên gia tư vấn hàng đầu về pháp lý và quản trị rủi ro trong lĩnh vực AI, Giám đốc Điều hành Krysos Trust; Ông Jeffery Recker, Giám đốc điều hành Babl AI - một trong những tổ chức hàng đầu tại Hoa Kỳ trong việc đảm bảo các hệ thống AI tuân thủ các quy định và chuẩn mực đạo đức quốc tế.

Khóa học không chỉ cung cấp kiến thức nền tảng mà còn tạo ra môi trường kết nối đa ngành và liên lĩnh vực, giúp học viên đến từ các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp công nghệ, tổ chức giáo dục và viện nghiên cứu trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, cùng nhau xây dựng một cộng đồng thực hành đạo đức AI tại Việt Nam. Đây chính là tiền đề quan trọng để hình thành mạng lưới chuyên gia, góp phần hỗ trợ chính sách và nâng cao năng lực phản ứng với các thách thức công nghệ trong thời gian tới.