Ảnh hưởng của kinh tế Mỹ lên thị trường chứng khoán châu Á đang trở nên rõ rệt hơn trong năm nay, khi đồng đô la vẫn rất mạnh và lãi suất tương đối cao, trì trệ các đồng tiền cũng như cổ phiếu trong khu vực.

Với các nhà đầu tư đô la, các đồng tiền châu Á yếu ớt đã làm suy giảm mức lợi nhuận từ cổ phiếu trong cùng châu lục. Nhiều chuyên gia theo dõi thị trường đã dự đoán xu hướng này sẽ tiếp tục xuyên suốt năm 2024, khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ có thể bắt đầu giảm lãi suất cho vay.

Kieran Calder, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu vốn cổ phần châu Á tại UBP ở Singapore cho biết: “Đối với thị trường chứng khoán địa phương, đồng tiền yếu có thể làm giảm thu nhập xuất khẩu thông qua chuyển đổi ngoại hối. Nhật Bản là trường hợp cực đoan nhất”, ông nói.

Chỉ số Nikkei Stock Average, thang đo chuẩn của Nhật Bản đã tăng 18% tính theo đồng nội tệ trong nửa đầu năm, trong khi Chỉ số giá chứng khoán Tokyo (Topix) nói chung đã tăng gần 19%.  Nhưng đối với các nhà đầu tư đô la, lợi nhuận đã đạt mức lần lượt là 3,6% và 4%, theo FactSet.  Đồng yên đã giảm xuống dưới 160 yên/USD vào tuần trước, mức thấp nhất kể từ năm 1986.

Có một cuộc chiến giằng co đang diễn ra: Đồng yên yếu song song với lợi nhuận doanh nghiệp Nhật Bản vững chắc và giá cổ phiếu trong nước mạnh hơn ở nước này, trong khi đồng yên trượt giá làm xói mòn lợi nhuận của các nhà đầu tư bằng đồng đô la.

Tuy nhiên, Nicholas Smith, chiến lược gia cổ phiếu Nhật Bản tại CLSA, cho biết ông kỳ vọng chiều hướng này sẽ quay ngược như trước khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản áp dụng lãi suất cực thấp hơn hai thập kỷ trước. Theo phân tích của ông, trong những năm 1970 và 1980, khi xuất khẩu thúc đẩy nền kinh tế Nhật Bản, đồng yên mạnh đã không mấy ảnh hưởng đến lợi nhuận doanh nghiệp.

“Điều tôi mong đợi sẽ xảy ra là nếu ta ngừng khóa lãi suất ở Nhật Bản ở mức 0, ta sẽ thấy giá cổ phiếu tăng, lợi nhuận tăng và đồng yên tăng. Trong khi trước đó, những lợi nhuận ta giành được từ giá cổ phiếu cao hơn lại mất đi bởi tỷ giá tiền tệ", Smith nói và cũng dự đoán đồng yên sẽ mạnh lên sau hai lần tăng lãi suất trong năm nay và chỉ số Topix sẽ tăng cao hơn.

Trong khi nhiều chiến lược gia vẫn giữ quan điểm tăng giá dài hạn đối với chứng khoán Nhật Bản, thì đó lại là một câu chuyện hoàn toàn khác đối với hầu hết các nước Đông Nam Á.

Tại Thái Lan, các nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng 2,8 tỷ USD cổ phiếu tính đến giữa tháng 6, một trong những đợt bán tháo tồi tệ nhất ở châu Á - theo Nomura. Chỉ số SET, thang bậc chuẩn của quốc gia này, đã giảm 8% tính theo đồng nội tệ trong năm nay. Các nhà đầu tư đô la đã mất khoảng 15%, theo FactSet.

Ngân hàng trung ương nước này đã tìm cách chống lại nỗ lực thúc đẩy cắt giảm lãi suất của chính phủ. Chetan Seth, chiến lược gia cổ phiếu khu vực châu Á -Thái Bình Dương tại Nomura ở Singapore cho biết: “Thị trường đang rất lo lắng rằng ngân hàng trung ương sẽ thể không chịu nổi áp lực”.

Tại Indonesia, chỉ số JSX Composite đã giảm khoảng 3% từ đầu năm đến nay và 9% tính theo đồng đô la, theo FactSet. Tháng trước, Morgan Stanley đã đánh giá thấp cổ phiếu của đất nước này, với các chiến lược gia cổ phiếu của họ, đứng đầu bởi Daniel K Blake, cho biết: “Chúng tôi nhận thấy trong tương lai gần vẫn còn nhiều điều bất ổn về định hướng lập trường chính sách tài chính, cũng như một số điểm yếu trên thị trường ngoại hối trong bối cảnh lãi suất của Mỹ vẫn ở mức cao và triển vọng đồng đô la Mỹ vững chắc”. 

Một cam kết trong chiến dịch tranh cử của tân tổng thống Indonesia, Prabowo Subianto, nhằm cung cấp bữa trưa và sữa miễn phí cho học sinh có thể tiêu tốn khoảng 29 tỷ USD mỗi năm, đè nặng lên ngân sách quốc gia.

Tại Đài Loan, chỉ số chứng khoán nặng về công nghệ vốn hóa TWSE Capitalization Weighted Stock Index đã tăng khoảng 29% trong năm nay, mặc dù tính theo đồng đô la, nó đã tăng ít hơn - chỉ 22%, theo FactSet. Theo một cuộc khảo sát của Bank of America Securities, với khoảng 240 nhà quản lý quỹ khu vực được công bố vào tháng trước, hòn đảo chuyên về công nghệ bán dẫn này được coi là thị trường đầu tư hấp dẫn tại châu Á nhờ nhu cầu toàn cầu mạnh mẽ cho trí thông minh nhân tạo.

Ấn Độ là một ngoại lệ với xu hướng chung: Cuộc phục hồi của thị trường chứng khoán ước này đã không bị thị trường ngoại hối cản trở. Theo FactSet, chỉ số chuẩn của Ấn Độ, Sensex, đã tăng khoảng 9% tính theo cả đồng nội tệ và đồng đô la trong năm nay. Đồng rupee là một trong những đồng tiền ổn định nhất châu Á.

Jonathan Garner, giám đốc chiến lược cổ phiếu thị trường mới nổi châu Á tại Morgan Stanley ở Singapore cho biết, chứng khoán Ấn Độ đang tăng giá nhờ các nhà đầu tư trẻ địa phương đăng ký vào quỹ tương hỗ và các loại sản phẩm tiết kiệm khác.

Ông cho biết chứng khoán Ấn Độ đã vượt hơn chứng khoán ở Trung Quốc gấp ba lần tính theo đồng đô la kể từ đầu năm 2021. “Tôi nghĩ điều quan trọng là ta phải hiểu rằng thị trường chứng khoán Ấn Độ đang trên đà trở thành thị trường lớn nhất trong danh mục thị trường mới nổi,” ông nói.

Tại Đông Nam Á, thị trường chứng khoán Malaysia nổi bật hơn cả vì mang lại lợi nhuận vững chắc cho cả nhà đầu tư bằng đồng nội tệ và đồng đô la trong năm nay. Theo FactSet, chỉ số chuẩn của nước này, FTSE Bursa Malaysia KLCI, đã tăng khoảng 9% trong năm nay và 6% tính theo đồng đô la.

Seth của Nomura cho biết, đất nước này đang được hưởng lợi từ các công ty đang đa dạng hóa chuỗi cung ứng bên ngoài Trung Quốc, chẳng hạn như việc xây dựng trung tâm dữ liệu của các công ty phương Tây đang góp phần vào các lĩnh vực như bất động sản, xây dựng và tiện ích.

Một khi Fed Mỹ bắt đầu giảm lãi suất, các ngân hàng trung ương châu Á khác ngoài Nhật Bản dự kiến cũng sẽ làm theo. Theo CME FedWatch, công cụ theo dõi giá hợp đồng tương lai dựa theo lãi suất quỹ liên bang Mỹ, các thị trường chứng khoán đang định giá theo tỷ lệ 56% khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9. Các quan chức Fed đã phát tín hiệu rằng họ dự kiến sẽ giảm lãi suất một lần trong năm nay.

Arnaud Leteissier, người đứng đầu bộ phận giao dịch cổ phiếu khu vực châu Á -Thái Bình Dương tại Citi ở Hồng Kông nhận định: “Nếu đồng đô la suy yếu thì tâm lý tại châu Á sẽ trở nên tích cực hơn. Nhìn chung, tâm lý của các nhà đầu tư sẽ phụ thuộc vào diễn biến của thị trường chứng khoán Mỹ”.