23 địa phương, 15 bộ, cơ quan trả lại kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương
(DNTO) - "Giải pháp quan trọng nhất trong thời gian tới là tập trung kiểm soát dịch bệnh để sớm phục hồi, triển khai các hoạt động đầu tư, sản xuất - kinh doanh bình thường, trong đó có đầu tư công", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.
4 bộ và 11 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 60%
Báo cáo tại hội nghị trực tuyến toàn quốc Chính phủ với các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương về đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công năm 2021, tổ chức sáng nay, 28/9, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, tính đến ngày 27/9 đã nhận được đề xuất của 15 bộ, cơ quan trung ương và 23 địa phương trả lại kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương năm 2021 với tổng số vốn là 21.771,492 tỷ đồng; trong đó, vốn trong nước là 3.917,057 tỷ đồng; vốn nước ngoài là 17.854,435 tỷ đồng.
Ngoài ra, 6 địa phương có văn bản đề nghị bổ sung kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương với tổng số vốn là 1.643,888 tỷ đồng; trong đó, vốn ngân sách Trung ương trong nước là 1.595 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 48,888 tỷ đồng.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, dự kiến đến ngày 30/9, ước giải ngân vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước đạt trên 218.550 tỷ đồng, đạt 47,38% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn tỷ lệ giải ngân của cùng kỳ năm 2020 (56,33%); trong đó, vốn trong nước đạt 51,71% (cùng kỳ năm 2020 là 60,88%), vốn nước ngoài đạt 12,69% (cùng kỳ năm 2020 đạt 21,65%).
Tỷ lệ giải ngân này là khá chậm. Theo rà soát của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến nay có 4 bộ và 11 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 60%, không thuộc trường hợp điều chỉnh theo quy định trên.
Lý giải việc giải ngân vốn đầu tư công chậm, lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, do nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan đã tồn tại từ lâu như: Công tác giải phóng mặt bằng, đấu thầu, thay đổi chính sách và quy định, năng lực chủ đầu tư, nhà thầu, quyết toán cuối năm, nên kế hoạch thực hiện, thi công xây dựng các công trình, dự án cũng phụ thuộc vào kế hoạch vốn.
Cùng với đó là một số nguyên nhân khách quan như: Một số vướng mắc liên quan đến các quy định tại Luật Đầu tư công năm 2019; các nghị định hướng dẫn về thẩm quyền thẩm định thiết kế, dự toán đầu tư dự án không có cấu phần xây dựng; thẩm quyền phê duyệt dự toán nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư, nhiệm vụ quy hoạch; thủ tục nhập cảnh cho các chuyên gia dự án ODA, thủ tục về điều chỉnh dự án, quy định về điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án ODA… cũng ảnh hưởng đến việc giải ngân các dự án ODA.
Ngoài ra, dịch bệnh Covid-19 bùng phát, các địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội triệt để hơn, khiến tác động đến cả các hoạt động tư vấn như khảo sát, thiết kế và thi công công trình. Việc giá nguyên liệu đầu vào gia tăng cùng thiếu hụt nguyên liệu như đất đai cũng ảnh hưởng đến phương án tài chính và tìm kiếm nguồn cung, nguyên liệu thay thế khi triển khai dự án theo hợp đồng đã ký, qua đó ảnh hưởng tỷ lệ giải ngân.
"2021 là năm rất đặc biệt bởi chưa bao giờ nền kinh tế nước ta phải dồn tâm sức và nguồn lực cho công tác phòng, chống đại dịch như vậy; cũng chưa bao giờ nhiều tỉnh, thành, địa phương phải thực hiện các biện pháp giãn cách, hạn chế tiếp xúc như năm nay... Kết quả là, mỗi một bộ, cơ quan trung ương, địa phương, dự án giải ngân chậm đều ảnh hưởng đến tỷ lệ giải ngân chung của cả nước", lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết.
Quyết liệt "thúc" đầu tư công 2022 để đạt tăng trưởng GDP 6-6,5%
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, cần nhận diện đúng và xử lý kịp thời các "điểm nghẽn" để đẩy mạnh giải ngân đi đôi với bảo đảm chất lượng công trình, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công… Đây là một nhiệm vụ chính trị quan trọng, cấp thiết để đảm bảo thực hiện thành công “mục tiêu kép”, góp phần kích thích tổng cầu, tạo thêm việc làm, thu nhập, nâng cao đời sống cho người lao động, đồng thời xây dựng thành công kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và đầu tư công năm 2022, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 6-6,5%.
"Giải pháp quan trọng nhất trong thời gian tới cần tập trung vào việc kiểm soát dịch bệnh để sớm phục hồi và triển khai các hoạt động đầu tư, sản xuất - kinh doanh bình thường, trong đó có đầu tư công; thực hiện điều chỉnh ngay các vướng mắc về quy định pháp lý, giảm thủ tục hành chính quản lý và sử dụng vốn đầu tư công để đẩy mạnh hơn việc giải ngân vốn đầu tư công", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.
Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị xác định phát triển kinh tế trong bối cảnh đại dịch Covid-19 là nhiệm vụ chính trị trọng tâm trong năm 2021, trong đó đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tập trung 5 nhóm giải pháp.
Thứ nhất, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, tháo gỡ kịp thời các rào cản, khó khăn vướng mắc, khơi thông điểm nghẽn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công.
Thứ hai, Bộ Y tế khẩn trương ban hành Hướng dẫn lộ trình trở lại trạng thái bình thường mới, hướng dẫn đối với những người đã tiêm đủ 2 mũi vaccine, người nhiễm Covid-19 nhưng đã khỏi bệnh và triển khai các hoạt động kinh tế, xã hội đảm bảo an toàn phòng, chống dịch Covid-19.
Thứ ba, xây dựng, sửa đổi các quy định đang còn chồng chéo, cản trở đến hoạt động đầu tư công.
Thứ tư, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong kiểm soát chi, xử lý đơn rút vốn tại Bộ Tài chính, Kho bạc Nhà nước, giải ngân vốn ODA, vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài để rút ngắn thời gian, không để tồn đọng hồ sơ mà không có lý do.
Thứ năm, tiếp tục đẩy mạnh hoạt động của các tổ công tác đặc biệt của Thủ tướng Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, trong đó tập trung các dự án lớn, các dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài để kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ tháo gỡ vướng mắc.
Đồng thời, các địa phương phải chủ động xây dựng đề án khôi phục kinh tế sau đại dịch Covid-19. Căn cứ vào tình hình thực tế để xây dựng kế hoạch năm 2022 trên cơ sở phù hợp mức vốn dự kiến. Trong đó, cần xác định rõ mục tiêu, tránh dàn trải, bố trí theo thứ tự ưu tiên từ kế hoạch đầu tư công năm 2022 phù hợp khả năng cân đối các nguồn vốn đầu tư khả năng thực hiện, tiến độ giải ngân của từng dự án.