Dấu ấn Donald Trump tại Fed: Những lựa chọn định hình chính sách

(DNTO) - Xuyên suốt nhiệm kỳ của mình và cho đến tận bây giờ, ông Donald Trump luôn thể hiện một nỗ lực không ngừng nhằm gây ảnh hưởng lên Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), một định chế vốn được thiết kế để hoạt động độc lập với chính trị.

Stephen Miran, người vừa được ông Trump tuyên bố ý định đề cử làm thành viên Hội đồng Thống đốc Fed, sẽ có quyền bỏ phiếu quyết định lãi suất, vốn là điểm tranh cãi chính giữa Nhà Trắng và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ. Ảnh: AP
Công cụ chính của ông chính là quyền đề cử các thành viên vào Hội đồng Thống đốc, và mỗi lựa chọn đều là một nước cờ chiến lược nhằm định hình chính sách tiền tệ Hoa Kỳ theo ý muốn.
Câu chuyện bắt đầu rõ nét vào tháng 7/2019, khi ông Trump, theo các hãng thông tấn như Associated Press, cùng lúc đưa ra hai đề cử trái ngược nhau: bà Judy Shelton, một cố vấn kinh tế trung thành, và ông Christopher Waller, một chuyên gia kinh tế uy tín từ Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis.
Đề cử bà Shelton ngay lập tức gây bão. Tờ The Wall Street Journal và các hãng tin khác đã chỉ ra các quan điểm không chính thống của bà, như việc ủng hộ quay lại bản vị vàng và liên tục thay đổi lập trường về lãi suất để phù hợp với mong muốn của ông Trump. Chính sự thiếu nhất quán và những lời chỉ trích nhắm vào sự độc lập của Fed đã khiến bà đối mặt với sự phản đối dữ dội, đỉnh điểm là một bức thư từ hơn 130 nhà kinh tế học, trong đó có 7 người đoạt giải Nobel, kêu gọi Thượng viện bác bỏ đề cử bà.
Cuối cùng, vào tháng 11/2020, Reuters tường thuật rằng Thượng viện đã chặn đứng đề cử của bà Shelton với kết quả bỏ phiếu 47-50. Sự thất bại này một phần do hai Thượng nghị sĩ Cộng hòa phải cách ly vì Covid-19 và sự phản đối từ các thành viên khác trong cùng đảng.
Trái ngược với số phận của bà Shelton, ông Christopher Waller lại vượt qua cửa ải Thượng viện vào tháng 12/2020, dù với tỷ lệ phiếu sít sao 48-47, theo thông tin chính thức từ Thượng viện. Việc ông được xác nhận cho thấy, dù vấp phải phản ứng, ông Trump vẫn có thể cài cắm thành công những nhân vật có nền tảng chuyên môn vững chắc.
Tuy nhiên, ông Waller đã không hành động như một "người của tổng thống". Gần đây nhất, trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg vào tháng 7 và trong một tuyên bố chính thức trên trang web của Fed vào ngày 1/8/2025, ông Waller đã công khai lý do bất đồng với quyết định giữ nguyên lãi suất của Fed, cho rằng các dữ liệu kinh tế đã có dấu hiệu suy yếu và việc cắt giảm lãi suất là cần thiết.
Chính sự độc lập tương đối này đã đưa ông trở thành một ứng cử viên tiềm năng cho chiếc ghế Chủ tịch Fed trong tương lai.
Tiếp nối chiến lược này, Al Jazeera đưa tin, vào ngày 7/8, ông Trump đã tuyên bố ý định đề cử ông Stephen Miran, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng, vào một vị trí trống trong Hội đồng.
Ông Miran được mô tả là một "người trung thành" và là người công khai bảo vệ các chính sách kinh tế đặc trưng của Trump như cắt giảm thuế và tăng thuế quan.
Động thái này được xem là một thông điệp rõ ràng, một nỗ lực tiếp tục đưa một đồng minh thân cận vào trung tâm hoạch định chính sách tiền tệ, nhất là trong bối cảnh ông Trump không ngừng chỉ trích Chủ tịch Fed hiện tại, Jerome Powell.
Nhìn chung, các đề cử vào Fed không chỉ đơn thuần là việc lấp đầy những chiếc ghế trống. Đối với ông Donald Trump, đó là một cuộc chiến dai dẳng và có chủ đích nhằm định hình lại một trong những trụ cột kinh tế quyền lực nhất của Hoa Kỳ. Từ thất bại của Judy Shelton đến sự hiện diện của Christopher Waller và giờ là Stephen Miran, mỗi cái tên đều là một chương trong câu chuyện về cuộc đối đầu giữa ý chí chính trị và sự độc lập của chính sách tiền tệ.