Thứ hai, 19/05/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

11 ngân hàng bị 'soi' đầu tư trái phiếu doanh nghiệp: Chuyên gia nói gì?

Bạch Dương
- 17:21, 15/03/2023

(DNTO) - Việc 11 ngân hàng thương mại bị "sờ gáy" về đầu tư trái phiếu doanh nghiệp, các chuyên gia cho rằng, đây là động thái rất quan trọng, bởi không có gì đảm bảo việc các ngân hàng không "đổ vỡ" khi hiện nay, trái phiếu ngân hàng nắm giữ đang rất rủi ro.

17 ngân hàng đang nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp sẵn sàng để bán tại ngày 31/12/2022. Ảnh: TL.

17 ngân hàng đang nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp sẵn sàng để bán tại ngày 31/12/2022. Ảnh: TL.

Trước cú sụp đổ của Ngân hàng Thung lũng Silicon (SVB) mới đây, các chuyên gia đã đưa ra nhận định, SVB có thể không liên quan trực tiếp đến ngân hàng Việt Nam nhưng những cảnh báo đắt giá về quản trị rủi ro trong ngân hàng là điều đáng lưu ý.

“Ở Việt Nam, các ngân hàng hiện nay cũng "chung cảnh ngộ" khi vẫn huy động vốn ngắn hạn để mua trái phiếu. Và những ngân hàng đứng đầu bảng về huy động lãi suất hiện nay đều là những ngân hàng đang "ôm" trái phiếu nhiều”, TS. Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên Trường Đại học Kinh tế TP.HCM, nhận định.

Cụ thể, hết năm 2022, nhiều ngân hàng đã giảm nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp (TPDN). Tuy nhiên, tại một số nhà băng, danh mục đầu tư trái phiếu doanh nghiệp vẫn tăng.

Đánh giá của FiinRatings tại Báo cáo "Nhìn lại 2022 & Triển vọng thị trường vốn 2023", danh mục TPDN của một số ngân hàng đang tiềm ẩn rủi ro tín dụng khi thị trường đã xuất hiện một số trường hợp chậm trả lãi và gốc trái phiếu. Đây cũng là một trong những lý do, NHNN nhiều lần yêu cầu các ngân hàng thương mại kiểm soát chặt chẽ rủi ro tín dụng đối với hoạt động đầu tư TPDN, lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như đầu tư, kinh doanh chứng khoán, lĩnh vực bất động sản...

Đơn cử, mới đây Thống đốc ngân hàng nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho hay, cơ quan Thanh tra ngành ngân hàng đã thanh tra đột xuất và có kết luận thanh tra tại 11 tổ chức tín dụng. Trên cơ sở kết quả thanh tra, cơ quan quản lý tiền tệ đã ban hành một số quyết định xử phạt vi phạm hành chính với các ngân hàng có hành vi vi phạm về đầu tư TPDN.

Đánh giá về động thái này, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu khẳng định, việc "soi' ngân hàng đầu tư trái phiếu doanh nghiệp là rất quan trọng, không có gì đảm bảo việc các ngân hàng không đổ vỡ vì hiện nay ngân hàng ở mức độ rủi ro lớn khi thị trường đã xuất hiện một số trường hợp chậm trả lãi và gốc trái phiếu.

Mặc dù chỉ chiếm gần 2,2% tổng tài sản sinh lời của các ngân hàng nhưng khi TPDN bị "nhảy" nhóm nợ cũng sẽ làm các khoản vay khác của doanh nghiệp đó tại các ngân hàng khác bị phân loại vào nhóm có chất lượng nợ thấp hơn, gia tăng tỷ lệ nợ xấu của toàn hệ thống. 

 

Theo các chuyên gia, trái phiếu ngân hàng nắm giữ đang rất rủi ro. Ảnh: TL.

Theo các chuyên gia, trái phiếu ngân hàng nắm giữ đang rất rủi ro. Ảnh: TL.

Thông tin cụ thể, TS. Nguyễn Trí Hiếu, cho rằng, hiện số trái phiếu ngân hàng nắm giữ khoảng 300.000 tỷ đồng, trong đó nhiều trái phiếu đến hạn năm nay và năm tới, trong số này 1/3 là doanh nghiệp bất động sản, nhiều doanh nghiệp xếp hàng dài trong chuỗi nợ xấu. Như vậy, trái phiếu ngân hàng nắm giữ đang rất rủi ro. 

Ông Hiếu cho biết, việc này sẽ kéo hệ số an toàn vốn của ngân hàng 11,6%. Nếu trái phiếu ngân hàng đang nắm giữ "vỡ nợ" hàng loạt sẽ kéo hệ số rủi ro xuống 10%. Điều này sẽ làm tăng mức độ rủi ro của ngân hàng. Do đó, việc thanh tra trái phiếu rất quan trọng, đặc biệt là những ngân hàng là "sân sau" của doanh nghiệp.

Phân tích những bất cập, ông Nguyễn Hữu Huân, Trưởng bộ môn tài chính Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, đánh giá, thay vì cho doanh nghiệp vay, ngân hàng lại đi mua trái phiếu của doanh nghiệp. Điều này là không tách bạch giữa hoạt động ngân hàng thương mại và ngân hàng đầu tư. Trong hoạt động đầu tư trái phiếu, ngân hàng đầu tư vào trái phiếu Chính phủ thì an toàn hơn. Còn huy động tiền của dân mà mua TPDN có độ rủi ro cao.

"Dư nợ trái phiếu trong các nhà băng hiện nay chiếm 10% tổng tài sản, gấp đôi vốn chủ sở hữu của ngân hàng. Nếu như khoản này thành nợ xấu thì rủi ro rất cao. Vì thế cần sửa đổi luật Các tổ chức tín dụng tách bạch giữa ngân hàng thương mại và ngân hàng đầu tư để tránh rủi ro cho hệ thống", ông Huân kiến nghị.

Nhấn mạnh về rủi ro của nhà đầu tư khi "gõ cửa" trái phiếu ngân hàng, ở góc độ luật sư, ông Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cho rằng, phải làm rõ trách nhiệm của ngân hàng trong bảo lãnh phát hành trái phiếu. Bởi lẽ, nhà đầu tư cá nhân khó xác định trái phiếu doanh nghiệp được bảo lãnh thanh toán hay bảo lãnh phát hành. Ví dụ, khi tư vấn nhân viên ngân hàng chỉ nói bảo lãnh, nhưng nhà đầu tư lại dễ hiểu đó là bảo lãnh thanh toán, trong khi ngân hàng lại chỉ bảo lãnh phát hành, bán xong là hết trách nhiệm...

Tình trạng một số ngân hàng giới thiệu, mời mọc người đến gửi tiền chuyển sang mua TPDN hay tổ chức cung cấp dịch vụ phân phối TPDN “mập mờ” trong môi giới khiến không ít khách hàng tin tưởng: Mua trái phiếu qua ngân hàng sẽ được đảm bảo hơn so với mua từ các doanh nghiệp, và hệ lụy từ đó nảy sinh...

“Nếu TPDN do ngân hàng phát hành hoặc bảo lãnh có ghi trong hợp đồng, ngân hàng đó sẽ chịu trách nhiệm, khách hàng không lo mất tiền. Hoặc trái phiếu của những công ty lớn, đang làm ăn ổn định thì nhà đầu tư cũng không quá lo lắng. Tuy nhiên nếu những trái phiếu không thuộc 2 dạng trên thì nhà đầu tư sẽ gặp rủi ro”, ông Đức nhận định và cho rằng, nên có hành lang pháp lý để cấm tư vấn viên tư vấn cho nhà đầu tư cá nhân mua trái phiếu.

Tin khác

Tài chính - Thị Trường
VN-Index nhanh chóng lùi về sát mốc 1.300 điểm khi mất hơn 11 điểm, khối ngoại quay đầu bán ròng trên thị trường chứng khoán ngày 16/5.
2 ngày
Tài chính - Thị Trường
MoMo công bố lợi nhuận cả năm lần đầu tiên, một chiến thắng vừa ấn tượng vừa vô cùng cần thiết cho ngành startup tài chính Đông Nam Á.
3 ngày
Tài chính - Thị Trường
Nhiều nhà cung cấp dù đánh giá cao Chương trình Tick xanh trách nhiệm tuy nhiên lại khá cân nhắn khi đặt bút ký cam kết tham gia, một phần có thể do nỗi lo đánh mất hoàn toàn thị trường nếu làm sai và phần khác do chế tài chưa đủ mạnh với doanh nghiệp khi hàng hóa có vấn đề, lãnh đạo Sở Công thương TP.HCM cho biết.
3 ngày
Tài chính - Thị Trường
Đầu tư đêm diễn lớn, mời các tên tuổi nổi bật tham dự đang giúp nhiều doanh nghiệp thu hút khách hàng, nâng cao độ nhận diện thương hiệu, qua đó thị giá cổ phiếu cũng được kích hoạt mạnh mẽ.
4 ngày
Tài chính - Thị Trường
Cổ phiếu Trung Quốc giảm vào hôm thứ Ba, khi sự lạc quan từ thỏa thuận đình chiến thuế quan với Hoa Kỳ nhường chỗ cho lo ngại rằng Bắc Kinh sẽ giảm các biện pháp kích thích kinh tế.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Ngay ngày đầu giao dịch trên HoSE, VPL của Công ty cổ phần Vinpearl đã tăng gần hết biên độ với mức tăng 19,9% và chỉ có 4.800 cổ phiếu được khớp lệnh dù vẫn còn hàng 2 triệu đơn vị nằm ở chiều dư mua.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Từ ngày 21 - 23/5/2025, Triển lãm Chuỗi cung ứng lạnh & Công  nghiệp lạnh (Cold Chain & Refrigeration Exhibition) sẽ khai mạc tại Trung tâm Triển lãm Quốc tế WTC Expo, Bình Dương. Đây là sự kiện nổi bật trong năm dành cho các doanh nghiệp hoạt động trong ngành chuỗi cung ứng lạnh và công nghiệp lạnh, mở ra cơ hội để kết nối, giao thương và mở rộng cơ hội hợp tác.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Cục Thuế vừa có thư ngỏ gửi người nộp thuế về thực hiện nghĩa vụ thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số.
5 ngày
Tài chính - Thị Trường
Phiên sáng có thời điểm tăng hơn 12 điểm và đà tăng được giữ đến phiên chiều, kết phiên với mức tăng gần 16 điểm cho thấy sự lạc quan của thị trường trước kết quả đàm phán thuế quan với Mỹ.
6 ngày
Thời sự - Chính trị
Xuất khẩu từ Trung Quốc đã tăng 8,1% vào tháng 4 so với cùng kỳ năm ngoái, vượt xa ước tính tăng 1,9%. Số liệu này cũng cho thấy lượng hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ đã giảm hơn 21%, trong khi lượng hàng nhập khẩu giảm gần 14%.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Cổ phiếu PLX của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam tăng kịch trần, khối lượng khớp lệnh vượt trội sau thông tin Tổng giám đốc Đào Nam Hải bị tạm đình chỉ chức vụ. Ông Phạm Văn Thanh, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn, sẽ tạm thời điều hành tập đoàn.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Phiên giao dịch thu hút sự quan tâm đặc biệt của nhà đầu tư khi hệ thống KRX chính thức vận hành sau thời gian dài chờ đợi của nhà đầu tư và sự chuẩn bị kỹ lưỡng của HoSE và các công ty chứng khoán.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Nhiều kỳ vọng dành cho thị trường khi hệ thống công nghệ thông tin mới KRX sau thời gian dài chờ đợi sẽ chính thức vận hành. Theo các chuyên gia, tác động giá cổ phiếu trong ngắn hạn sẽ không đáng kể, tuy nhiên trong dài hạn, đây sẽ là yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Sẽ có có 11 thay đổi khi áp dụng hệ thống KRX tạo ra cơ hội, cũng như thách thức và những luật chơi mới sẽ định hình thị trường Việt Nam.
2 tuần
Tài chính - Thị Trường
Trải qua giai đoạn biến động mạnh, nhiều cổ phiếu nhóm ngành bị suy giảm theo xu hướng chung của thị trường. Và điều này đang giúp định giá nhiều cổ phiếu trở nên hấp dẫn hơn, mở ra nhiều cơ hội mới cho nhà đầu tư.
2 tuần
Xem thêm