Phối hợp kiểm soát để nỗi lo hàng giả không còn 'hoành hành'
(DNTO) - Mới đây, Bộ NN&PTNT đã "bắt tay" với Bộ Công thương phối hợp liên ngành về kiểm tra, kiểm soát, phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật... để người dân yên tâm sản xuất, góp phần ổn định kinh tế.
Nỗi lo về vật tư nông nghiệp kém chất lượng
Phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) đóng vai trò rất quan trọng, quyết định tới năng suất, chất lượng của cây trồng. Tuy nhiên, hiện trên thị trường có rất nhiều loại phân bón, thuốc BVTV nên nông dân thường mua theo hướng dẫn, khuyến cáo của các chủ đại lý bán hàng. Điều này dẫn đến tình trạng có cơ sở lấy hàng trôi nổi về bán với giá rẻ hơn nhưng khi bón cho cây thì cây chậm lớn, thậm chí không có tác dụng.
Theo thống kê, hiện nay, thuốc BVTV được phép sử dụng và phân bón được công nhận lưu hành ở nước ta có số lượng rất lớn. Cụ thể, gần 21 nghìn sản phẩm phân bón; 400 hoạt chất đơn, hàng nghìn hoạt chất hỗn hợp và khoảng 4.000 tên thương phẩm thuốc BVTV... Điều này khiến cho người tiêu dùng rất khó lựa chọn, đây cũng chính là kẽ hở để các đối tượng xấu lợi dụng kinh doanh bất chính.
Thời gian qua, với sự vào cuộc của cơ quan chức năng, nhiều cơ sở, công ty sản xuất phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng, thậm chí làm giả, nhái thương hiệu đã bị phát hiện và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Cụ thể, thống kê của UBND huyện Hoài Đức cho thấy, trên địa bàn huyện có 36 cửa hàng kinh doanh thuốc BVTV. Từ năm 2011 đến nay, huyện đã tiến hành thanh kiểm tra 173 lượt cơ sở kinh doanh thuốc BVTV, qua đó phát hiện 36 cơ sở vi phạm, chủ yếu là kinh doanh thuốc cấm, thuốc ngoài danh mục, thuốc hết hạn sử dụng... Tại thời điểm kiểm tra, cửa hàng không xuất trình được hóa đơn mua hàng đối với một số loại thuốc BVTV nên không biết rõ nhà cung cấp sản phẩm.
Mới đây, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 3 (Cục QLTT tỉnh) và Phòng An ninh kinh tế (Công an tỉnh) phối hợp kiểm tra, phát hiện cơ sở kinh doanh phân bón của ông Nguyễn Ngọc Tiến, thôn Quỳnh Cả, xã Nghĩa Phương (Lục Nam) bán phân bón NPK 12-2-12 + TE (loại 25 kg/bao) do Công ty Cổ phần Đầu tư Vinaso (Hải Dương) sản xuất không được phép lưu hành tại Việt Nam.
Ngoài các vụ việc trên, Ban Chỉ đạo phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389) tỉnh cho hay, từ đầu năm đến nay, các lực lượng chức năng tỉnh đã kiểm tra 52 lượt hộ sản xuất, kinh doanh; lấy 25 mẫu phân bón, thuốc BVTV kiểm tra chất lượng. Qua đó xử lý hàng chục trường hợp vi phạm điều kiện kinh doanh; tem, nhãn, lưu trữ hàng hóa... Hiện vẫn còn 10 mẫu phân bón có dấu hiệu vi phạm đang được cơ quan chức năng giám định, làm căn cứ xử lý trong thời gian tới.
Theo TS Bùi Huy Hiền – nguyên Viện trưởng Viện Nông dưỡng thổ hóa, hiện nay, việc khuyến cáo sử dụng phân bón gần như “khoán trắng” cho doanh nghiệp nên không tránh khỏi tình trạng “con hát mẹ khen hay”. Cả nước có trên 800 đơn vị sản xuất và gần 30.000 đơn vị kinh doanh phân bón, chủ yếu là quy mô nhỏ. Nhiều cơ sở không đáp ứng được điều kiện cần thiết nhưng vẫn tham gia sản xuất, kinh doanh gây khó khăn cho công tác quản lý.
“Tình trạng sản xuất và kinh doanh phân bón kém chất lượng, phân bón giả, nhãn mác nhập nhèm đánh lừa nông dân vẫn còn phổ biến” – TS Nguyễn Huy Hiền nhận định.
Siết chặt quy định về phân bón, thuốc BVTV
Thời điểm này, diện tích lúa, hoa màu tại các địa phương đang trong giai đoạn bón thúc, các loại cây ăn quả vừa đậu trái non. Đây là lúc nhu cầu sử dụng phân bón, thuốc BVTV tăng cao. Lợi dụng thời cơ này, không ít đối tượng cố tình tuồn sản phẩm kém chất lượng vào các cửa hàng bán cho nông dân.
Bên cạnh đó, các đối tượng vi phạm có thủ đoạn tinh vi, chuyên nghiệp gây khó khăn cho công tác kiểm tra, xử lý. Người dân chưa có thói quen sử dụng hóa đơn khi mua hàng, lưu giữ sản phẩm sau sử dụng khiến các chủ cơ sở dễ dàng "phủi" trách nhiệm khi xảy ra hậu quả, cơ quan chức năng cũng không có căn cứ xử lý.
Nhằm ngăn chặn vi phạm và kiểm soát chặt chẽ, Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) và Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã phối hợp liên ngành để điều hành tập trung, thống nhất về kiểm tra, kiểm soát, phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV.
Cụ thể, theo nội dung quy chế, hai bên sẽ cùng nhau trao đổi, cung cấp thông tin, phục vụ cho việc đấu tranh chống nạn phân bón, thuốc BVTV giả, không bảo đảm chất lượng trên thị trường;
Phối hợp, hỗ trợ các đơn vị nghiệp vụ của hai bên trong công tác kiểm tra, xử lý hành vi vi phạm trong sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh, sử dụng phân bón, thuốc BVTV;
Bố trí nhân lực tăng cường nắm bắt, kiểm soát chặt chẽ thị trường, thành lập các tổ công tác liên ngành vào cuộc kiểm tra, lấy mẫu giám định, xử lý nghiêm vi phạm;
Tổng hợp, phân tích, đánh giá đúng thực trạng việc chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân sản xuất, xuất nhập khẩu, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV…
Đồng thời hai bộ cũng khuyến cáo người dân chỉ chọn mua sản phẩm tại các cơ sở uy tín, không tiếp tay tiêu thụ phân bón, thuốc BVTV giả, kém chất lượng. Khi phát hiện hoặc nghi ngờ có vi phạm cần giữ lại tang vật, hóa đơn mua hàng và trình báo ngay để lực lượng chức năng kiểm tra, xử lý.