Nhân tố còn thiếu trong cuộc chơi Edtech
(DNTO) - Sự thúc đẩy từ đại dịch Covid-19 giúp thị trường công nghệ giáo dục (Edtech) ở Việt Nam phát triển như vũ bão với hàng trăm giải pháp xuất hiện trên thị trường. Tuy vậy, những giải pháp thân thiện với người dùng còn rất ít.
Miếng bánh 3,5 tỷ USD
Trong Lễ công bố các giải pháp Edtech tiêu biểu cho khối K12 2022 ở Việt Nam do Làng Công nghệ giáo dục, Techfest Việt Nam tổ chức, ngày 28/7, các chuyên gia đã có nhiều nhận định về thị trường Edtech hiện nay.
Ông Nguyễn Trí Hiển, Chủ tịch Edtech Agency, Đồng trưởng Làng Công nghệ Giáo dục, Techfest Việt Nam nhận định, hiện nay thị trường công nghệ giáo dục ở Việt Nam đã bước sang giai đoạn hoàn toàn mới, giai đoạn mà hầu hết mọi người đều biết đến e-learning (đào tạo trực tuyến) và sẵn sàng chi tiền cho nó.
Hiện tổng thị trường giáo dục Việt Nam ở giai đoạn này là khoảng 30 tỷ USD, từ việc Chính phủ hỗ trợ, người dân chi trả cho việc đào tạo tại hệ thống trong nước cho đến việc người dân chi tiền cho du học nước ngoài. Riêng thị trường công nghệ giáo dục, tổng giá trị thị trường sẵn sàng chi trả khoảng 3,5 tỷ USD với tốc độ tăng trưởng khoảng 4% và đang có nhiều dư địa phát triển các nền tảng công nghệ giáo dục.
“Thị trường E-learning bắt đầu chi tiền từ khoảng 2016 đến hiện nay. Đây cũng là giai đoạn mới, thị trường đang chuyển đổi số và sẵn sàng chi trả nhiều hơn”, ông Hiển nhấn mạnh.
Vị chuyên gia cũng thông tin, theo một thống kê cho thấy, giải pháp Edtech ở Việt Nam phát triển như vũ bão trong những năm qua, đặc biệt trong hai năm đại dịch. Nếu như năm 2020, tổng các giải pháp edtech trên thị trường Việt Nam khoảng 500 thì đến đầu năm 2022 là hơn 700 sản phẩm.
“Tốc độ quy mô thị trường, sẵn sàng chi trả và tốc độ đơn vị sẵn sàng thâm nhập thị trường cũng tăng trưởng ấn tượng. Không chỉ sản phẩm nội địa mà thị trường trong nước cũng xuất hiện nhiều sản phẩm từ nước ngoài như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Singapore, Canada, Úc, Ấn Độ… cũng tham gia cuộc chơi này”, ông Hiển nói.
Cân bằng giữa “Edu” và “Tech”
Sự phát triển như vũ bão của Edtech trong thời gian qua là tín hiệu đáng mừng cho ngành giáo dục nói riêng và công cuộc chuyển đổi số kinh tế đất nước nói chung. Thế nhưng, câu hỏi đặt lên bàn tham luận của các diễn giả là liệu những người trực tiếp sử dụng Edtech, gồm giáo viên, học sinh, nhà quản lý đã khai thác tối đa hiệu quả các giải pháp hay chưa.
Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Quốc Khánh, đại diện ViewSonic Education, đại diện một đơn vị phát triển edtech cho hay, hiện nhiều sản phẩm Edtech trên thị trường vẫn thiên về phần “tech” (công nghệ) nhiều hơn, chưa thân thiện với người dùng. Do vậy, bản thân giáo viên vẫn ngại thay đổi vì họ muốn sử dụng dễ dàng, không cần quá nhiều bước chuyển đổi trung gian.
“Ví dụ, giáo viên mong muốn áp dụng edtech trong Bộ sách Cánh diều, trong một bài cụ thể thế nào. Họ cũng mong muốn được học kinh nghiệm từ đồng nghiệp chứ không muốn có những buổi tập huấn mà nghe có những công cụ này, công nghệ kia, vì để giáo viên làm quen với công cụ và tự sáng tạo sẽ rất khó khăn. Cũng mong trong thời gian tới các công ty Edtech có sản phẩm thông dụng hơn, có case study áp dụng thực tiễn, những hướng dẫn, gợi ý sử dụng công cụ này trong giảng dạy như thế nào, bám sát thực tế nhất thì họ sẽ cảm thấy phần mềm này thân thiện với họ hơn”, ông Nguyễn Quốc Khánh cho hay.
Đánh giá về các Edtech ở Việt Nam hiện nay, ông Tôn Quang Cường, Chủ nhiệm Khoa Công nghệ Giáo dục, Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết phần lớn các Edtech giai đoạn đầu đều sử dụng công nghệ lõi của nước ngoài, sau đó bản địa hóa, tùy biến hóa để phù hợp với yêu cầu của Việt Nam.
Tuy vậy, hiện tỷ lệ edu (giáo dục) và tech trong các giải pháp edtech vẫn chưa được rạch ròi, dẫn đến nhiều đơn vị vẫn nặng về phát triển công nghệ, chạy theo xu hướng mà quên đi nguyên tắc phát triển bền vững của giáo dục.
“Edtech suy cho cùng vẫn hướng về con người, điều này đặt ra bài toán về kĩ thuật để tăng sự thân thiện cho người dùng. Ngoài ra các Edtech phải chú trọng đến đáp ứng khả năng giao tiếp, vì trước dịch Covid-19, chúng ta giao tiếp một cách khác, giờ bình thường mới nhưng đã không còn bình thường so với trước đại dịch, nên phải tiếp tục thay đổi”, ông Cường nói.
Vị chuyên gia cũng nhận định, trong thời gian tới, xu hướng Edtech là phát triển giải pháp hỗ trợ cho xu hướng dạy học hỗn hợp, tức đa phương thức, đa công cụ, đa định dạng được hỗ trợ rất mạnh bằng công nghệ.
Ngoài ra, công nghệ giáo dục sẽ phát triển theo hướng dạy học cá nhân hóa. Thể hiện từ việc tạo động lực, tạo cảm hứng và cảm xúc cho đến việc đáp ứng yêu cầu theo hướng cá nhân. Các giải pháp này hiện nay đang có sự khởi sắc ở Việt Nam kỳ vọng bắt kịp với thế giới.
Xu hướng thứ ba là dạy học trong thế giới thực - ảo, tức phát triển các giải pháp hỗ trợ chuyển đổi môi trường, không gian, trong đó metaverse, thực tế ảo tăng cường hỗn hợp… cho phép người học trải nghiệm hoàn toàn mới.