Thứ bảy, 18/10/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Nhà đầu tư muốn ‘giải cứu’ điện tái tạo như… ‘giải cứu dưa hấu’

Huyền Trang
- 15:33, 24/04/2023

(DNTO) - Các nhà đầu tư năng lượng tái tạo mong muốn được “giải cứu” khi họ phải sống trong tình trạng “sống dở, chết dở” vì nhiều cơ chế về việc phát triển nguồn điện, mua bán điện, giá điện…, còn bất cập.

Nhiều nhà đầu tư điện tái tạo đã cắt giảm 20% lợi nhuận, chịu mức lỗ nặng nề. Ảnh: T.L.

Nhiều nhà đầu tư điện tái tạo đã cắt giảm 20% lợi nhuận, chịu mức lỗ nặng nề. Ảnh: T.L.

Đầu tiên là tiền đâu?

Năm ngoái, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) lỗ hơn 36.294 tỷ đồng do giá sản xuất điện tăng 9,27%. Nếu trừ thu nhập tài chính khác, số lỗ là 26.236 tỷ đồng. EVN cho biết hiện tài chính của tập đoàn này rất khó khăn. Trong khi đó, EVN là đơn vị mua điện của nhiều dự án điện tái tạo. Nếu tình trạng lỗ kéo dài sẽ phải nợ tiền mua điện.

“EVN chỉ chậm trả tiền vài tháng là các nhà đầu tư cũng phải tiếp tục chịu mức lãi suất rất cao từ ngân hàng”, ông Bùi Văn Thịnh, Chủ tịch Hiệp hội điện gió, điện mặt trời Bình Thuận, Giám đốc CTCP Phong điện Thuận Bình, chia sẻ.

Cũng trong tọa đàm “Giá điện - điểm nghẽn trong cấp điện an toàn và thu hút đầu tư”, sáng 24/4, vị này cho biết, thời gian qua, các nhà đầu tư dự án năng lượng tái tạo rất chia sẻ với EVN về việc cắt giảm công suất điện tái tạo ở một số thời điểm, một số dự án tại các vùng không thể tiêu thụ, truyền tải hết. Bởi bản chất của của năng lượng tái tạo rất “đỏng đảnh”, lúc có, lúc không, để đảm bảo ổn định hệ thống lưới điện và cân bằng năng lượng tái tạo, phải có nguồn dự phòng đủ lớn.

Ở châu Âu, họ có lưới điện liên kết toàn khu vực, nguồn điện nước này sẽ gánh cho nước kia. Còn Việt Nam đã có lưới điện liên kết trong khu vực với Campuchia, Lào, Trung Quốc, nhưng công suất rất nhỏ, gần như chưa điều hòa được cho những bất ổn của năng lượng tái tạo.

Nhưng, nếu EVN không mua điện, các nhà đầu tư rất khó khăn về tài chính. Trong khi đó, đầu tư hệ thống lưu trữ điện năng cũng hoàn toàn là vấn đề kinh tế, tài chính. Khi một nhà máy năng lượng tái tạo đầu tư một hệ thống lưu trữ, giá điện sẽ tăng gấp đôi. Khi giá tăng gấp đôi, người mua là EVN chắc chắn không chịu nổi. Nhà đầu tư mà không bán được điện cũng không dám đầu tư vì rủi ro quá lớn.

“Bản bản chất của giá FIT (giá ưu đãi) là phát ra bao nhiêu thì lưới phải tiêu thụ bấy nhiêu, EVN phải trả tiền tương ứng. Mọi tính toán khi đầu tư dự án đều dựa trên cơ sở đó. Với lợi nhuận đưa vào tính toán là 12-15%, chỉ cần cắt giảm 10% đã hết lãi. Có dự án hiện nay đang cắt giảm 20%...”, ông Thịnh thông tin.

Năm 2021, khi đưa vào vận hành 4.000 MW điện gió, những doanh nghiệp hàng đầu thế giới vào Việt Nam để chuẩn bị tư thế sẵn sàng cho điện gió ngoài khơi. Nhưng đến thời điểm hiện tại, theo ông Thịnh, họ đang định hướng chuyển sang các thị trường khác như Đài Loan, Philippines…

“Thời gian vừa qua, việc chậm trễ của 34 dự án năng lượng tái tạo, trong đó 28 dự án điện gió, phần lớn do yếu tố khách quan là dịch bệnh Covid-19, dẫn đến 1/3 dự án năng lượng tái tạo không kịp hưởng giá FIT. Đến giờ này, họ đang phải sống trong cảnh 'sống dở, chết dở'.

Trước chúng ta kêu gọi giải cứu dưa hấu, nông sản, giờ chúng tôi mong muốn Chính phủ, các bộ ngành cùng chung tay giải cứu điện tái tạo. Nếu các dự án không sống được thì tương lai năng lượng tái tạo Việt Nam sẽ như thế nào, vì để đạt được mục tiêu Net Zero 2050 thì không thể thiếu nguồn năng lượng tái tạo, trong đó có điện gió ngoài khơi”, ông Thịnh cho biết.

“Dài cổ” chờ Quy hoạch điện VIII

Cơ chế thuận lợi sẽ khuyến khích điện tái tạo phát triển ổn định, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Ảnh: T.L.

Cơ chế thuận lợi sẽ khuyến khích điện tái tạo phát triển ổn định, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Ảnh: T.L.

Cách đây 2 hôm (22/4), trong cuộc họp với Thủ tướng Chính phủ, đại diện Hiệp hội doanh nghiệp Mỹ, châu Âu, Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN… một lần nữa đề nghị sớm thông qua Quy hoạch điện VIII, cơ chế mua bán điện trực tiếp. Bởi đây là cơ sở pháp lý để thực hiện các dự án nguồn điện, lưới điện.

Ông Hà Đăng Sơn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và tăng trưởng xanh, cho biết, chuyển từ cơ chế giá FIT sang cơ chế đấu thầu là thách thức rất lớn với các dự án bị trễ hẹn với giá FIT. Bởi các khung pháp lý còn khá lỏng lẻo khi các văn bản hướng dẫn các Quyết định, Nghị định chưa đầy đủ để giúp các nhà đầu tư đàm phán tốt nhất với bên mua là EVN.

“Bản thân các mức giá, điều khoản hiện nay để đưa ra đàm phán cũng rất khó khăn, chưa phản ánh đủ chi phí mà nhà đầu tư bỏ ra do ảnh hưởng của đại dịch. Lẽ ra, ngay từ lúc đó đã phải có chính sách để giải quyết bài toán này, phải là các cơ chế mang tính đặc thù.

Ví dụ trong Quyết định 13 về điện mặt trời, ghi rõ khi kết thúc cơ chế giá FIT sẽ chuyển sang cơ chế đấu thầu. Lúc đó chúng tôi đã biết cơ chế đấu thầu chưa được thiết kế đầy đủ và hoàn chỉnh thì rất khó để áp dụng khi chuyển tiếp. Các cơ quan liên quan gần như bị động trong việc đề xuất và đưa ra chính sách đủ linh hoạt và đáp ứng nhu cầu của thị trường trong thời điểm đó”, ông Hà nói.

Cũng theo ông Hà, hai cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc nghiên cứu về giá mua – bán điện là Bộ Công thương và Bộ Tài chính. Rất nhiều cơ chế hỗ trợ năng lượng tái tạo phải tham vấn nhưng đã bị điều chỉnh khác so với thiết kế ban đầu.

Như cơ chế điện mặt trời mái nhà vừa qua gây ra câu chuyện ầm ĩ liên quan đến việc thanh tra, kiểm tra do phát triển nóng. Bản chất, Bộ Công thương thiết kế cơ chế điện mặt trời mái nhà theo cách thức bù trừ, một cách thức rất hiện đại theo xu hướng quốc tế.

Nhưng khi sang Bộ Tài chính, do các quy định về thuế, dòng tiền chi trả không thể phù hợp với quy định Việt Nam, buộc phải chuyển về cơ chế 2 dòng tiền riêng. Điều này làm nảy sinh vấn đề các nhà đầu tư chỉ quan tâm đến chuyện bán điện nhiều nhất lên điện lưới, thay vì sử dụng để bù trừ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Cơ chế điện mặt trời mái nhà do vậy bị méo mó đi.

“Để giải cứu các nhà đầu tư điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp, theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Tài chính cũng phải tham gia tích cực hơn và đưa ra các phương án cụ thể, rõ ràng. Phải giải cứu theo cơ chế nào, có nên ghi sổ trước 50% không vì còn liên quan đến tài sản, dòng tiền, quyết toán thuế của EVN… rất nhiều câu chuyện thuộc về tài chính”, ông Hà nói.

Theo Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên, bản thảo mới nhất Quy hoạch điện VIII đang được gấp rút hoàn thiện và dự kiến trình Thủ tướng phê duyệt trong tháng 5 tới.

Tin khác

Doanh nhân - Doanh nghiệp
Chiều 17/10, Tập đoàn Novaland (NVL) chính thức công bố thông tin về những nỗ lực và kết quả đạt được trong việc khắc phục các vấn đề liên quan đến phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, theo tinh thần kết luận của Thanh tra Chính phủ.
4 giờ
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Tại buổi gặp mặt doanh nhân Việt Nam mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gửi gắm một thông điệp đầy cảm hứng: “Doanh nhân cần tiếp tục phát huy tinh thần tự tin, tự lực để bước những bước dài hơn, vươn xa ra biển lớn, đi sâu vào lòng đất, bay cao lên vũ trụ”...
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Trong hai ngày 15 & 16/10, tại Kuala Lumpur, Malaysia, đã diễn ra Carnival Doanh nhân trẻ (DNT) ASEAN lần thứ 10 - 2025. Sự kiện là dấu ấn kỷ niệm hành trình 10 năm của Hội đồng DNT ASEAN (AYEC) với chủ đề "Kết nối ASEAN, kiến tạo thay đổi toàn cầu".
2 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Herbalife Việt Nam vừa tổ chức Lễ tái ký kết với các đối tác Casa Herbalife trên toàn quốc. Theo đó, Herbalife Việt Nam sẽ cung cấp hỗ trợ tài chính cho 15 trung tâm Casa Herbalife tại Việt Nam để hỗ trợ bữa ăn hằng ngày cho hơn 3.000 trẻ em và người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn đang được chăm sóc và nuôi dưỡng bởi các đối tác này.
2 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Đó là ý kiến của ông Nguyễn Quốc Khánh – Giám đốc Điều hành Nghiên cứu và Phát triển của Vinamilk, tại Diễn đàn “Công nghệ Định danh và Truy xuất Nguồn gốc – Nâng tầm Hàng Việt” của Bộ Công Thương phối hợp cùng các bộ, ngành, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp tổ chức tuần qua (ngày 9/10).
3 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Hướng đến chào mừng Kỷ niệm 30 năm ngày thành lập Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn – TNHH Một thành viên (SATRA) (02/11/1995 – 02/11/2025), Hội diễn văn nghệ “SATRA trong trái tim tôi” đã diễn ra sôi nổi tại Cung Văn hóa Lao động TP. Hồ Chí Minh. Sự kiện ghi nhận sự tham gia nhiệt tình của gần 50 tiết mục đến từ 18 đơn vị thành viên trong toàn hệ thống.
3 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Nhiều doanh nghiệp trong hệ sinh thái SATRA tiếp tục khẳng định vị thế khi tiếp tục được vinh danh tại giải thưởng ‘Sản phẩm, dịch vụ tiêu biểu TP.HCM 2025’, đồng thời ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Chủ tịch Hội đồng thành viên SATRA cũng được tôn vinh “Doanh nhân tiêu biểu TP.HCM” trong dịp này.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Ngày 13/10/2025, Hội Doanh nhân Sài Gòn đã tổ chức lễ kỷ niệm 20 năm thành lập Hội và 21 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10/2004 – 13/10/2025) với chủ đề “Hội tụ tri thức – Vươn tới tương lai”. Sự kiện thu hút hơn 1.000 đại biểu gồm lãnh đạo TP.HCM, các sở ngành, tổ chức chính trị – xã hội, trường đại học, doanh nghiệp hội viên và cơ quan báo chí – truyền thông.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Bà Mai Kiều Liên - Thành viên Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Vinamilk được Tạp chí Fortune (Mỹ) vinh danh trong danh sách 100 Phụ nữ quyền lực nhất Châu Á năm 2025 (Fortune Most Powerful Women Asia 2025). Bà là nữ doanh nhân Việt Nam duy nhất trong ngành F&B và FMCG hai năm liên tiếp được vinh danh trong danh sách này (2024, 2025).
5 ngày
Tiếng nói doanh nhân
Trong thế giới kinh doanh, có những người được định hình bởi hành trình trải nghiệm, nhưng cũng có người tự mình viết nên hành trình ấy bằng sự tận tâm của một người “ham học”. Doanh nhân Lê Thanh Bình đang khẳng định hành trình vững vàng của mình trên lối đi được chắt lọc từ những trải nghiệm đắt giá và một triết lý không thay đổi: “Làm hết mình dù chỉ làm 1 ngày”.
5 ngày
Tiếng nói doanh nhân
Trong hành trình tăng trưởng mới, SATRA sẽ không ngừng tìm kiếm các mô hình vận hành, sản xuất phù hợp với bối cảnh mới, thực hiện chuyển đổi kép Xanh và Số nhằm hướng tới mục tiêu tạo giá trị bền vững và định vị lại vị thế doanh nghiệp.
5 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
“Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ không chỉ là sự ghi nhận quý báu cho những nỗ lực bền bỉ của tập thể Phuc Khang Corporation trong hành trình phát triển xanh – bền vững, mà còn là nguồn động lực mạnh mẽ để chúng tôi tiếp tục sáng tạo, cống hiến và đồng hành cùng Chính phủ trong mục tiêu xây dựng một Việt Nam xanh, thịnh vượng và hội nhập” – CEO Lưu Thị Thanh Mẫu – Tổng giám đốc Phuc Khang Corporation chia sẻ.
1 tuần
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Ngày 10/10, Công ty Cổ phần Nhựa tái chế Stavian (Stavian Recycling), đã ký kết Biên bản ghi nhớ (MOU) hợp tác với 2 doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ tái chế nhựa, gồm Công ty TNHH Starlinger (Cộng hoà Áo) và Công ty Cổ phần AMUT (Cộng hoà Ý).
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tập đoàn TTC vừa được vinh danh trong top 40 doanh nghiệp tư nhân tiêu biểu - đại diện cho tầm vóc kinh tế, tinh thần tiên phong, khát vọng đổi mới sáng tạo, trách nhiệm xã hội, cùng tâm thế sẵn sàng đồng hành với dân tộc bước vào kỷ nguyên phát triển mới.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
"Sự quan tâm đặc biệt của Thường trực Chính phủ hôm nay là nguồn động viên vô giá, tiếp thêm sức mạnh cho đội ngũ doanh nhân chúng tôi trên hành trình phụng sự Tổ quốc", Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam phát biểu tại hội nghị Thủ tướng gặp mặt cộng đồng doanh nghiệp nhân ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10). Hội nghị diễn ra chiều nay (09/10) tại Hà Nội.
1 tuần
Xem thêm