Thứ ba, 10/12/2024
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Không để giải ngân đầu tư công mãi ì ạch

Huyền Trang
- 15:52, 10/12/2024

(DNTO) - Những lý do như xin chủ trương phê duyệt, giải phóng mặt bằng… đã được Quốc hội tháo gỡ bằng việc sử đổi nhiều bộ luật liên quan. Việc còn lại của giải ngân đầu tư công nằm ở chính những người thực hiện.

Vốn đầu tư công được giải ngân sẽ kích thích vốn đầu tư tư nhân, tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế. Ảnh: T.L.

Vốn đầu tư công được giải ngân sẽ kích thích vốn đầu tư tư nhân, tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế. Ảnh: T.L.

Vẫn câu chuyện khó tiêu tiền 

Đến hết ngày 30/11/2024 các dự án quan trọng quốc gia, dự án giao thông liên vùng, dự án xử lý sạt lở bờ sông, bờ biển đã giải ngân 82,336 tỷ đồng, đạt 50.96% kế hoạch năm, thấp hơn ước tỷ lệ giải ngân bình quân chung của cả nước (60.43%), theo Bộ Tài chính.

Tại Tọa đàm “Để đầu tư công tiếp tục “sứ mệnh” là động lực tăng trưởng kinh tế - xã hội” sang 10/12, chuyên gia kinh tế TS. Võ Trí Thành cho biết  con số giải ngân đầu tư công  trong 11 tháng đầu năm quá thấp vì thời gian còn lại để hoàn thành kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công còn rất ít, trong khi áp lực về khối lượng công việc lớn. Vì vậy khó có thể đạt mục tiêu Thủ tướng Chính phủ giao là hoàn thành ít nhất 95% kế hoạch giải ngân đầu tư công trong năm nay.

Lý do việc chậm giải ngân đầu tư công có rất nhiều, thậm chí ông Thành cho biết có những lý do đã “nói rồi lại nói”. Ví dụ như việc phê duyệt, phân bổ dự án cho các bộ ngành. Những năm trước quá trình này tốn rất nhiều thời gian, thường phải mất 4-5 tháng đầu năm. Hay vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, nguyên liệu đầu vào, triển khai thực thi, phối kết hợp giữa địa phương và trung ương…

Bên cạnh đó, việc giải ngân đầu tư công gắn với yếu tố mới như biến động giá cả nguyên vật liệu trực tiếp ảnh hưởng tới tiêu chí, tiêu chuẩn của các dự án, hoạt động triển khai ảnh hưởng từ công cuộc chống tham nhũng, lãng phí…

Luật sư Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch Công ty Luật SBLAW nêu thực tế, với một dự án trọng điểm quốc gia thuộc quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, muốn được thông qua phải qua tổng cộng 11 bước, từ bộ ban ngành Chính phủ (6 bước) và Quốc hội (5 bước). Mỗi bước qua một cơ quan lại có điểm nghẽn, dẫn đến kéo dài thời gian. 

Khi đã có quyết định chủ trương đầu tư, đến giai đoạn triển khai dự án thì có rất nhiều vấn đề phát sinh khi tình hình thực tế thay đổi. Ví dụ như không nhận được sự đồng thuận về giá thành đền bù đất, phải tăng tiền đền bù, lúc này phải làm thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư và sẽ phải làm lại tất cả các bước nêu trên.

“Hiện nay các quyết định chủ trương đầu tư hay điều chỉnh chủ trương đầu tư đều phải do các cơ quan dân cử (Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng nhân dân các tỉnh thành) quyết định. Nhưng các cơ quan này họp theo kì, vì vậy muốn trình thủ tục trên phải đợi đến kì họp định kì, kéo dài thời gian thủ tục hành chính, chưa nói đến việc chậm tiến độ ở khâu thực thi thực tế”, ông Hà cho biết.

Cần những 'thuyền trưởng' quyết liệt

Kì tích đường dây 500kV mạch 3 với sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng là bài học trong việc đẩy nhanh đầu tư công. Ảnh: T.L.

Kì tích đường dây 500kV mạch 3 với sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng là bài học trong việc đẩy nhanh đầu tư công. Ảnh: T.L.

Từ đầu năm 2024 đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có các Nghị quyết, Chỉ thị, văn bản chỉ đạo điều hành, đôn đốc việc giải ngân vốn đầu tư công.

Đồng thời, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi 7 luật gồm: Luật Đầu tư công (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Đấu thầu; Luật ngân sách nhà nước; Luật quản lý sử dụng tài sản công,... 

Đặc biệt, trong Luật Đầu tư công (sửa đổi) nâng tổng mức đầu tư với dự án quan trọng quốc gia từ 10.000 tỷ lên 30.000 tỷ để giảm thời gian Quốc hội xem xét, thông qua. Giao Thủ tướng quyền điều chỉnh chủ trương đầu tư thay vì trước đây là Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Quốc hội. Đối với dự án nhóm B, C ở địa phương giao UBND quyền quyết định chủ trương đầu tư, thay vì HĐND như trước. Điều này thể hiện rõ sự phân cấp phân quyền để xóa điểm nghẽn về kéo dài thời gian thủ tục. 

“Khi giao quyền quyết định chủ trương đầu tư cho Thủ tướng sẽ giảm được 6 bước, tương đương 4 tháng. Hay giải phóng mặt bằng thường tốn rất nhiều thời gian, giờ đây sẽ được thực hiện song song với quá trình chuẩn bị dự án. Tức chuẩn bị dự án xong, được phê duyệt cũng sẽ giải phóng mặt bằng xong, tiết kiệm rất nhiều thời gian. Đây là cải cách hành chính rất tốt. Bối cảnh hiện nay ngoài quản lý nhà nước thì phải tạo ra không gian phát triển và thúc đẩy sự phát triển”, ông Hà phân tích.

Như vậy về cơ bản thể chế, chính sách dần hoàn thiện để tháo gỡ những điểm nghẽn cố hữu làm chậm việc giải ngân đầu tư công và thực hiện dự án. Vấn đề còn lại nằm ở khả năng thực thi của các bộ ngành, địa phương và các chủ đầu tư. 

Chuyên gia cho biết chúng ta đã có bài học từ việc đẩy nhanh thực hiện đường dây 500kV mạch 3 nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng. Các địa phương cần có sự vào cuộc quyết liệt tháo gỡ khó khăn cho những dự án địa phương, để ít nhất cũng phải đảm bảo đúng tiến độ chứ không thể chậm tiến độ như hiện nay.

“Nếu các bộ ngành, địa phương, các chủ đầu tư cùng vào cuộc, sát sao hơn thì con số giải ngân đầu tư công những năm sau không chỉ 95% mà còn phải vượt kế hoạch. Giải ngân 1 đồng vốn đầu tư công sẽ thúc đẩy 2-3 đồng vốn đầu tư tư nhân. Đây là nguồn lực rất quan trọng để đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số”, ông Hà nói.

Tin khác

Thời sự - Chính trị
Những lý do như xin chủ trương phê duyệt, giải phóng mặt bằng… đã được Quốc hội tháo gỡ bằng việc sử đổi nhiều bộ luật liên quan. Việc còn lại của giải ngân đầu tư công nằm ở chính những người thực hiện.
13 phút
Thời sự - Chính trị
Với những dấu hiệu tích cực của dòng tiền, các chuyên gia đánh giá chỉ số VN-Index có thể tiếp tục vận động đi lên và hướng tới vùng kháng cự mạnh 1.280-1.300 điểm trong tuần giao dịch mới (9-13/12).
1 ngày
Thời sự - Chính trị
Khai mạc phiên họp Chính phủ sáng 7/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu phấn đấu tăng trưởng GDP cả năm 2024 khoảng trên 7%, năm 2025 khoảng 8% để tạo đà cho giai đoạn 2026-2030 đạt tăng trưởng hai con số.
3 ngày
Thời sự - Chính trị
Việc giữ giá điện thấp lâu dài sẽ dẫn đến thiếu hụt nguồn cung, gây áp lực lớn lên nền kinh tế trong khi chủ yếu mang lại lợi ích cho doanh nghiệp FDI. Vì vậy cần tạo ra thị trường điện cạnh tranh để đảm bảo an ninh lương thực.
3 ngày
Thời sự - Chính trị
Sau Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đề xuất thành lập khu thương mại tự do. Chuyên gia cho rằng Việt Nam có cơ hội tiến tới trở thành quốc gia thương mại tự do giống như Singapore.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Chiều 30/11, với 464/464 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, (100% đại biểu có mặt tham gia biểu quyết tán thành), Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Chiều 30/11, với 443/454 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Đại biểu Quốc hội đề nghị cần mở rộng phạm vi quản lý đối với doanh nghiệp có dưới 50% vốn Nhà nước và quy định về nguyên tắc quản lý: Dòng tiền Nhà nước đi tới đâu thì Nhà nước theo dõi, quản lý tới đó, và chỉ quản lý dựa theo tỷ lệ sở hữu vốn cổ phần.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Luật được Quốc hội thông qua bổ sung quy định xác định rõ 6 hành vi được coi là thao túng thị trường chứng khoán.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Bối cảnh đặc biệt của thế giới và trong nước vừa tạo công cuộc đổi mới, sáng tạo, phát triển trong kỷ nguyên mới của Việt Nam những triển vọng mới đầy hứa hẹn, vừa đặt ra những nhiệm vụ mới hết sức nặng nề.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Nhiều đại biểu Quốc hội đề xuất áp dụng mức thuế suất ưu đãi 10% hoặc có thể thấp hơn với các cơ quan báo chí.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Đại biểu Quốc hội đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm các quốc gia theo hướng tăng, có thể là 20%, thay vì 10% như dự thảo và xây dựng lộ trình tăng thuế phù hợp đến năm 2030.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Sáng 27/11, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Việc làm (sửa đổi). Trước đó, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật phòng không nhân dân; thông qua Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035...
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Sáng 26/11, tiếp tục kỳ họp 8 Quốc hội khóa XV, Quốc hội nghe Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong báo cáo công tác phòng, chống tham nhũng năm 2024 (kỳ báo cáo 1/10/2023 - 1/10/2024).
2 tuần
Thời sự - Chính trị
Học hỏi và chọn lọc kinh nghiệm từ quốc tế, nghiên cứu kĩ lưỡng địa điểm đặt nhà máy điện hạt nhân và tuân thủ đầy đủ hướng dẫn của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) sẽ giúp việc phát triển điện hạt nhân đi đúng hướng.
2 tuần
Xem thêm