Thứ sáu, 23/05/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Cuộc chạy bền cho xuất khẩu

Huyền Trang
- 15:27, 20/08/2022

(DNTO) - Thị trường cần nguồn hàng của Việt Nam không thiếu, ngay cả ở thị trường truyền thống và thị trường mới. Thế nhưng, hàng Việt ra quốc tế chưa đủ lớn do chính nội lực xuất khẩu nước ta còn yếu để đi đường dài.

Lượng tồn kho của nhiều doanh nghiệp ngành gỗ tăng cao trong năm 2022. Ảnh minh họa.

Lượng tồn kho của nhiều doanh nghiệp ngành gỗ tăng cao trong năm 2022. Ảnh minh họa.

Những ngày gần đây, đồng loạt đại diện của các ngành hàng xuất khẩu mũi nhọn như thủy sản, dệt may, da giày, gỗ... đều lên tiếng bày tỏ lo ngại về tình hình xuất khẩu ảm đạm trong những tháng cuối năm. Trong đó, 80% doanh nghiệp ngành gỗ dự báo mức doanh thu năm nay sẽ sụt giảm. 

Thực tế cho thấy, con số xuất khẩu hàng hóa 7 tháng đầu năm đạt 217,3 tỷ USD, mặc dù khá khả quan so với năm trước, nhưng chỉ tăng trưởng 16,6%, thấp hơn nhiều so với mức tăng cùng kỳ là 30,9%.

Bên cạnh những thuận lợi cho xuất khẩu như việc khai thác hiệu quả các Hiệp định Thương mại tự do (FTA), đặc biệt là các FTA thế hệ mới, đầu tư nước ngoài tiếp tục gia tăng, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công… thì Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cũng chỉ rõ nhiều khó khăn, thách thức trong công tác xuất nhập khẩu những tháng cuối năm.

Cụ thể là kinh tế toàn cầu tiếp tục khó khăn làm giảm sức cầu hàng hóa. Chiến sự tại Ukraine và việc Trung Quốc duy trì chiến lược “Zero Covid” khiến chuỗi cung ứng nguyên vật liệu tiếp tục khó khăn và đứt gãy. Giá nguyên liệu đầu vào, giá cước vận tải dù giảm nhưng vẫn ở mức cao, làm cản đà phục hồi kinh tế và tăng trưởng thương mại toàn cầu. Cùng với đó, lạm phát tăng cao ở nhiều quốc gia, là thị trường lớn của Việt Nam (Hoa Kỳ 9,1%, EU là 8,6%) gây sụt giảm nhu cầu nhập khẩu...

Đó là những nguyên nhân từ bên ngoài có thể tác động không nhỏ đến đất nước có độ mở kinh tế lớn như Việt Nam (trên 200% ). Thế nhưng, nguyên nhân sâu xa khiến xuất khẩu Việt Nam dù tăng trưởng nhanh trong những năm qua nhưng thực sự chưa bền vững, đó là câu chuyện nội lực của xuất khẩu.

Nhìn lại việc khai thác các thị trường xuất khẩu trong những năm qua có thể thấy, chúng ta vẫn chưa hoàn toàn chinh phục được thị trường truyền thống, chưa kể “đánh” sang các thị trường mới.

Ví dụ tại EU, một thị trường đã có mối làm ăn với Việt Nam trong hơn 30 năm nay, có kim ngạch xuất nhập khẩu với Việt Nam đạt hơn 36,8 tỷ USD trong 7 tháng đầu năm, hiện là thị trường lớn xuất nhập khẩu lớn thứ 2 của nước ta và đang rất thuận lợi nhờ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA), nhưng cách tiếp cận của doanh nghiệp Việt Nam với thị trường này còn chưa chuyên nghiệp, chưa biết cách làm hài lòng khách hàng.

“Doanh nghiệp xuất sang EU hiện chủ yếu với một số đơn hàng nhỏ lẻ, thiếu liên kết, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế tại thị trường này. Vì vậy, Việt Nam cần đổi mới cách tiếp cận theo hướng linh hoạt, hai bên cùng có lợi, đáp ứng những yêu cầu cụ thể từ EU như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, năng lượng xanh. Chính phủ nên lựa chọn một số ngành hàng tiêu biểu, mũi nhọn và kiểm soát tốt chất lượng đầu ra để đưa vào thị trường EU như cách Thái Lan đang làm rất hiệu quả tại thị trường này”, ông Trần Ngọc Quân, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Bỉ cho hay.

Xuất khẩu Việt Nam tăng trưởng trong những năm qua nhưng vẫn chưa thực sự bền vững. Ảnh: T.L.

Xuất khẩu Việt Nam tăng trưởng trong những năm qua nhưng vẫn chưa thực sự bền vững. Ảnh: T.L.

Tương tự như EU, thì Mỹ và Trung Quốc, hai bạn hàng lớn, cũng chưa được doanh nghiệp Việt Nam khai thác tốt. Nếu như Mỹ thường xuyên ra đòn phòng vệ thương mại để kiểm soát hàng nhập khẩu, thì Trung Quốc cũng liên tục sử dụng biện pháp ngừng thông quan để kiểm dịch, ngoài kiểm soát về chất lượng hàng hóa.

Mặc dù đây không phải là biện pháp mới mà các thị trường này đưa ra, nhưng mỗi lần như vậy, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đều rất lao đao và chịu thiệt hại lớn. Điều này cho thấy việc phòng ngừa, chuẩn bị ứng phó với rủi ro của doanh nghiệp nước ta còn rất yếu kém.

Trong hai năm đại dịch, khi xuất khẩu hàng hóa gặp khó khăn, câu chuyện đa dang hóa thị trường xuất khẩu được nhắc đến nhiều, và đương nhiên đây là việc phải làm của một quốc gia coi xuất khẩu là một trong những mũi nhọn phát triển kinh tế.

Hiện ngoài EU, Mỹ, Trung Quốc, các thị trường nhỏ khác như Nam Phi, UAE, Italia, Canada, Úc, Arab Saudi, Ấn Độ, Philippines, Indonesia… cũng được các Thương vụ Việt Nam tại đây thông tin là có nhiều tiềm năng để Việt Nam đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa.

Như vậy có thể thấy, bạn hàng tiềm năng Việt Nam không thiếu. Quan trọng nhất là trước khi mở rộng thị trường xuất khẩu, cần chuẩn bị nội lực đủ mạnh. Bởi hiện tại, ngay cả ở các thị trường truyền thống, Việt Nam cũng chưa hoàn toàn tự tin cạnh tranh với các đối thủ cũng như gia tăng tỉ lệ hàng Việt vào thị trường này. Đây là sức mạnh “lõi” giúp xuất khẩu bền vững.

Bởi sẽ không một thị trường nào sẽ dễ tính mãi mãi, vì yêu cầu của người tiêu dùng với hàng hóa ngày một tăng lên khi đời sống được nâng cao. Do đó, kể cả châu Phi, châu Á hay Trung Quốc hiện cũng không còn là những thị trường dễ tính.

Đó cũng là lý do Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Lê Minh Hoan, phát biểu rằng: “phải lấy thị trường để phát triển sản xuất, chứ không phải sản xuất để tìm kiếm thị trường”. Bởi nếu Việt Nam sản xuất trước khi tìm kiếm thị trường thì sẽ rất khó khăn bởi đôi khi hàng hóa không phù hợp với tiêu chuẩn thị trường, văn hóa người dùng tại quốc gia đó.

Đương nhiên, việc tăng nội lực cho xuất khẩu không chỉ dừng lại ở việc nâng cao chất lượng hàng hóa, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường nhập khẩu, mà còn câu chuyện cơ sở hạ tầng, logistics, đầu tư, nguồn nhân lực… vẫn còn nhiều điểm nghẽn mà Việt Nam chưa thể tháo gỡ. Vì vậy cần một chiến lược bài bản và tổng thể để đi đường dài cả, ở phía cơ quan quản lý lẫn doanh nghiệp.

Tin khác

Đồng hành cùng doanh nghiệp
Ngày 21/5/2025, tại khu phức hợp Selavia, Công ty CP Toàn Hải Vân (TTC Phú Quốc - thành viên Tập đoàn TTC) và Tập đoàn Ascott, đơn vị quản lý lưu trú hàng đầu thế giới, đã chính thức ký kết hợp đồng tư vấn kỹ thuật và quản lý vận hành căn hộ khách sạn mang thương hiệu Citadines Selavia Phu Quoc.
5 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Hội đồng quản trị Sacombank (HĐQT) đã thông qua quyết định thôi nhiệm vị trí Tổng giám đốc của bà Nguyễn Đức Thạch Diễm và tuyển dụng, bổ nhiệm ông Nguyễn Thanh Nhung làm Quyền Tổng giám đốc nhằm đảm bảo hoạt động Sacombank được xuyên suốt, ổn định. Bà Nguyễn Đức Thạch Diễm tiếp tục giữ chức vụ Phó Chủ tịch thường trực HĐQT của Ngân hàng.
13 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Ngày 20/5, tại Quảng Ninh đã diễn ra Hội nghị ký kết Chương trình phối hợp giữa Cảnh sát biển Việt Nam và Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam. Sự kiện đánh dấu bước phát triển mới trong mối quan hệ hợp tác giữa lực lượng cảnh sát biển và cộng đồng doanh nhân trẻ cả nước hướng tới mục tiêu bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo và hỗ trợ thiết thực cho ngư dân, nhân dân tại các vùng ven biển và hải đảo của Tổ quốc.
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Từ leo dốc cầu cao 3 m, lội nước 30 cm đến màn tăng tốc 0-100km/h trong vài giây ngắn ngủi, VinFast VF 8 đã chứng minh được khả năng vận hành vượt trội, bền bỉ và linh hoạt ngay cả khi đối mặt với những điều kiện vận hành nhiều thách thức.
2 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Sáng 18/5, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc quán triệt và triển khai Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân và đổi mới công tác xây dựng & thi hành pháp luật trong kỷ nguyên mới.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ lần thứ X tại Hà Nội diễn ra thành công tốt đẹp, hội tụ 500 đại biểu thiếu nhi xuất sắc trên cả nước, hướng đến kỷ niệm 135 ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Chương trình có sự đồng hành của thương hiệu quốc gia gắn liền với thiếu nhi Việt Nam là Vinamilk, cùng 2 nhãn hàng Susu và Sữa tươi Vinamilk 100%.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tinh thần sống xanh cùng khả năng sáng tạo và truyền cảm hứng của thế hệ trẻ đang thể hiện rõ ràng hơn bao giờ hết trong cuộc thi “Green It Loud – Khuếch Đại Chất Xanh” do Gen Green - nền tảng số dành cho thế hệ sống xanh – phát động.
5 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Ngày 14/5, Tập đoàn TTC và Trường Đại học Tôn Đức Thắng đã ký kết thỏa thuận hợp tác, nhằm phát huy sức mạnh và tiềm lực của mỗi bên, đóng góp chung vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
5 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Để thể chế hóa đầy đủ Nghị quyết 68-NQ/TW, cần tập trung sửa đổi cơ bản hệ thống pháp luật, gồm sửa luật thuộc thẩm quyền Quốc hội và sửa các văn bản dưới luật thuộc thẩm quyền Chính phủ, bộ, ngành.
5 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Cuộc gặp gỡ lần này đặt nền tảng cho việc xây dựng những chương trình hợp tác sâu rộng, mang tính ứng dụng cao, nhằm đồng hành cùng phụ nữ khởi nghiệp và nâng cao năng lực hội nhập quốc tế cho cộng đồng nữ doanh nhân Việt Nam.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Thường trực Chính phủ yêu cầu tháo gỡ, tạo động lực mới, giải phóng nguồn lực, sức sản xuất của khu vực kinh tế tư nhân; thực hiện được mục tiêu đến năm 2030 có 2 triệu doanh nghiệp và có ít nhất 20 tập đoàn lớn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu đa quốc gia.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tham gia chương trình Tick xanh trách nhiệm, nhà sản xuất phải giám sát chặt chẽ nguồn nguyên liệu; nhà phân phối tham gia kiểm soát hàng hóa theo quy trình; còn người tiêu dùng dễ dàng truy xuất nguồn gốc sản phẩm và có lựa chọn mua sắm đúng đắn.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Vận hành mạnh mẽ, trang bị, tiện nghi không xe cỡ C nào so được trong khi chi phí nhàn tênh là động lực lớn để cộng đồng chủ xe VinFast VF 7 đang háo hức lên kế hoạch tổ chức các chuyến xuyên Việt trong mùa hè này.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Viettel dẫn đầu về tốc độ mạng di động trong tháng 4/2025 trong bối cảnh chất lượng mạng di động băng rộng cả nước ghi nhận mức cải thiện mạnh mẽ nhất kể từ tháng 2/2024.
1 tuần
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Việc xây dựng và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La”, được tỉnh chú trọng, sản phẩm quả thanh long ngày càng được thị trường trong và ngoài nước đón nhận, tạo sự liên kết các doanh nghiệp, hợp tác xã, đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ, góp phần phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững.
2 tuần
Xem thêm