Dành thu nhập cả đời mới mua nổi một căn nhà

Theo dữ liệu của Batdongsan.com.vn, giá rao bán trung bình các loại hình nhà ở Hà Nội hiện nay là 22,8 tỷ đồng/căn với nhà mặt phố, 17,8 tỷ đồng/căn với biệt thự, 6,3 tỷ đồng/căn với nhà riêng và 3,1 tỷ đồng/căn đối với chung cư. 

Batdongsan.com.vn ước tính thu nhập bình quân của người lao động Hà Nội năm 2023 là 135 triệu đồng/năm. Như vậy, để sở hữu một căn nhà mặt phố tại Hà Nội, người dân thủ đô cần “cày cuốc” 169 năm, muốn sở hữu nhà riêng thì cần 132 năm, mua nhà riêng sẽ mất 47 năm, còn mua căn hộ chung cư mất 23 năm (giả thiết họ dùng toàn bộ thu nhập để mua nhà).

Trong khi đó, tại TP. HCM, giá rao bán trung bình một căn nhà mặt phố là 25 tỷ đồng, tương đương với 169 năm thu nhập bình quân của người lao động tại thành phố này. Giá trung bình mỗi căn biệt thự là 24 tỷ đồng, tương đương 162 năm thu nhập của người dân. Giá nhà riêng rơi vào khoảng 7,9 tỷ đồng/căn, tương đương 53 năm thu nhập. Còn chung cư được rao bán với mức giá trung bình 3,5 tỷ đồng/căn, gần bằng 24 năm thu nhập.

Mức thu nhập bình quân của người lao động TP. HCM trong năm 2023 được Batdongsan.com.vn ước tính khoảng 148 triệu đồng/năm. Dù số năm tích lũy để mua chung cư Hà Nội và TP. HCM là hơn 20 năm, thấp hơn nhiều so với các loại hình khác nhưng đây vẫn là một con số lớn.

Trong khi đó, giá trung bình căn hộ chung cư tại Vùng thủ đô Tokyo (Nhật Bản) vào năm 2019 chỉ bằng 8,8 năm thu nhập bình quân hộ gia đình ở thủ đô Tokyo và khu vực lân cận, theo dữ liệu từ Công ty Nghiên cứu thị trường Statista (Đức). Cũng theo đơn vị này, giá căn hộ sơ cấp Singapore năm 2020 tương đương 15,4 năm thu nhập bình quân hộ gia đình.

Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Batdongsan.com.vn nhận định việc mua nhà ở các đô thị lớn Việt Nam sẽ ngày càng khó khăn, do đó người dân cần có kế hoạch tích lũy, gia tăng thu nhập để sớm mua được nhà thay vì chờ đợi giá giảm sâu.

Báo cáo của Batdongsan.com.vn cho thấy Việt Nam đứng hàng đầu Đông Nam Á về mức độ chênh lệch giữa giá nhà và thu nhập bình quân của người lao động. Từ năm 2018 đến 2021, tỷ lệ chênh lệch giá bất động sản với thu nhập bình quân của người Việt Nam không ngừng tăng, vượt cả Singapore. Trong khi chỉ số này ở Indonesia, Malaysia và Thái Lan có dấu hiệu giảm.

Ông Nguyễn Quốc Anh dự báo, giá bất động sản Việt Nam sẽ khó có xu hướng giảm và khoảng cách giữa giá nhà với thu nhập bình quân của người dân sẽ ngày càng tăng lên. Tuy nhiên, thu nhập thực tế của người dân có thể cao hơn con số thống kê, nhiều người Việt không chỉ sống bằng lương.

Báo cáo tâm lý người tiêu dùng bất động sản Việt Nam (CSS) đầu năm 2023 của Batdongsan.com.vn phản ảnh 80% số người tham gia khảo sát đã sở hữu ít nhất một bất động sản và có từ 66% – 87% trong số họ dự định mua thêm bất động sản thứ hai, thứ ba trong vòng một năm tới.

Sếp Batdongsan.com.vn cũng đưa ra một số lưu ý cho người mua bất động sản trước khi "xuống tiền” cho loại tài sản giá trị lớn này. Thứ nhất, cần dành thời gian tìm hiểu và đến khảo sát thực tế khu vực, căn nhà mình muốn mua, xem xét các yếu tố giao thông, hạ tầng có thuận tiện hay không. Thứ hai, cần tính toán kỹ phương án tài chính, nhất là những ai dùng đến đòn bẩy tài chính, trong bối cảnh lãi suất ngân hàng vẫn đang ở mức cao. Thứ ba, người mua nên tìm hiểu nhiều nguồn thông tin rõ ràng, uy tín cũng như tham khảo tư vấn từ người có kinh nghiệm và những chuyên gia trong lĩnh vực bất động sản.

Người dân thích thuê hơn mua

Dữ liệu của Batdongsan.com.vn cho thấy mảng cho thuê vẫn là điểm sáng của thị trường bất động sản trong 2 tháng đầu năm 2023. Nhu cầu tìm thuê bất động sản toàn quốc tăng 24%, tăng cao nhất đối với loại hình nhà mặt phố và cửa hàng (tăng 61% - 62%). Ngược lại, nhu cầu tìm mua bất động sản giảm 23% so với cùng kỳ năm trước.

Chung cư là loại hình bất động sản bán duy nhất có mức độ quan tâm tăng trong 2 tháng đầu năm nay, với mức tăng nhẹ 3% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đất nền, nhà riêng, nhà mặt phố, biệt thự đều giảm từ 17% - 54%.

Tín hiệu này phần nào thể hiện xu hướng khách hàng đã tìm kiếm, nghe ngóng nhiều hơn về các cơ hội mua căn hộ chung cư. Lãi suất ngân hàng có dấu hiệu giảm, cùng với các chính sách, chủ trương hỗ trợ thị trường bất động sản gần đây, đã có tác động khá tích cực đến tâm lý người mua nhà.

Trong tháng đầu năm nay, giá cho thuê trung bình của căn hộ chung cư ở Hà Nội và TP. HCM tăng lần lượt là 8% và 4% so với năm 2022, neo ở khoảng 13 triệu đồng/căn/tháng. Mặt bằng giá bán chung cư cũng không giảm mặc dù thanh khoản còn gặp nhiều rào cản. Thậm chí giá rao bán căn hộ tại Hà Nội trong 2 tháng đầu năm 2023 vẫn tăng từ 9% - 16% ở tất cả các phân khúc so với cùng kỳ năm trước, và tăng mạnh nhất ở dòng sản phẩm trung cấp. Chung cư TP. HHCM cũng tăng giá từ 3% - 6% đối với phân khúc trung và cao cấp.

Thị trường đảo chiều nhờ chính sách

Hầu hết các chính sách, quyết định được ban hành gần đây như gói hỗ trợ 120,000 nghìn tỷ đồng cho nhà ở xã hội, thành lập 5 tổ công tác tháo gỡ đầu tư công, Nghị định 08 về quy định trái phiếu, Nghị quyết 33 về giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, đã có tác động tích cực. Trước đó, Batdongsan.com.vn dự báo về tín hiệu đảo chiều của thị trường, có thể kỳ vọng thời gian phục hồi vào khoảng cuối năm 2023.

Bàn về tác động của Nghị định 08, ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan.com.vn khu vực phía Nam cho rằng việc kéo giãn kỳ hạn trái phiếu 2 năm mang tới kỳ vọng sẽ giúp các doanh nghiệp bất động sản có thể tháo gỡ các dự án đang vướng pháp lý, chuyển nhượng dự án (M&A) hay tích lũy dòng tiền . 

“Nghị định 08 không chỉ giúp giảm tải áp lực cho doanh nghiệp mà còn có thể bảo vệ nhà đầu tư. Đối với các trái chủ không muốn gia hạn 2 năm, Nghị định bảo vệ trực tiếp quyền lợi của họ vì vẫn cho họ quyền chọn lựa chứ doanh nghiệp không được tự ý gia hạn. Với những nhà đầu tư chưa có nhu cầu ngay, doanh nghiệp có thời gian tái cơ cấu, không bán rẻ tài sản, từ đó bảo toàn giá trị tài sản trong thời gian ngắn hạn để đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư. Ngoài ra nhà đầu tư với số tiền chứng khoán ít hơn 2 tỷ nhưng có các khoản tiết kiệm nhàn rỗi ở ngân hàng có thể xem xét tham gia, hỗ trợ thanh khoản cho thị trường. Khi thanh khoản tăng lên cũng sẽ hỗ trợ tốt hơn cho việc phát hành mới, cũng như phân loại các doanh nghiệp", ông Tuấn nhấn mạnh.

Với Nghị quyết 33, ông Nguyễn Quốc Anh cho biết đây là chính sách thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc tháo gỡ những điểm nghẽn của thị trường bất động sản, đặc biệt là về nguồn vốn và pháp lý. Trong đó, việc xử lý, tháo gỡ về pháp lý liên quan đến các dự án bất động sản để hỗ trợ và tạo ra nguồn cung trên thị trường.

"Đây là yếu tố rất quan trọng vì thị trường hiện có hơn 100 nghìn căn hộ đang xây dựng. Nếu các thủ tục ảnh hưởng đến tiến độ dự án được được thông qua, sẽ cải thiện nguồn cung trên thị trường, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người mua", ông Quốc Anh nói.