Thứ tư, 03/09/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Giá trị truyền thống của ngày Tết trong tâm thức người Việt

Lương Gia Cát Tường
- 18:37, 13/01/2025

(DNTO) - Nhớ cách đây nhiều năm, trong dư luận rộ lên ý kiến xoay quanh đề nghị bỏ Tết cổ truyền. Nhưng cuối cùng, trải qua thăng trầm thời cuộc cho dù có những giá trị bị thay đổi, đảo lộn, giá trị tốt đẹp của ngày Tết cổ truyền trong tâm thức người Việt vẫn mãi còn nguyên vẹn. 

Nhiều ngày lễ hội được du nhập

Trong quá trình giao lưu hội nhập quốc tế, nước ta du nhập ngày càng nhiều lễ hội phương Tây. Trong năm hầu như không có tháng nào là không có “ngày lễ, ngày kỷ niệm”.

Có những lễ hội mang yếu tố chính trị, tôn giáo, ngoại giao như Tết Dương  lịch, Lễ Noel, Lễ hội hoa Anh Đào, Ngày Quốc tế Phụ nữ... Có các lễ hội theo trend, tự phát, được hưởng ứng nồng nhiệt - đặc biệt là giới trẻ - như một hiện tượng văn hóa - xã hội mang màu sắc mới mẻ như Valentine – Lễ Tình Nhân; Mother's Day - Ngày của Mẹ; Father's Day - Ngày của Cha; Lễ hội Halloween; Ngày Quốc tế Đàn ông - Men's Day; Ngày Quốc tế Ôm tự do - International Free Hugs Day; Ngày Quốc tế Hạnh phúc - International Day of Happiness…

Gói bánh chưng. Ảnh: Internet

Gói bánh chưng. Ảnh: Internet

Các thống kê tạm thời cho thấy, tuy các lễ hội này chỉ chiếm tỷ lệ  khoảng 0,12 % tổng số lễ hội trên cả nước, nhưng có thể nói chúng đã có những tác động nhất định với một bộ phận người dân Việt.

Ngoài một vài hiện tượng bị lạm dụng, biến tướng theo hướng tiêu cực phải nói phần lớn các lễ hội này giúp giới trẻ thỏa mãn nhu cầu giao lưu văn hóa toàn cầu, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của người dân, kích cầu kinh tế tiêu dùng…

Chúng tỏ ra phù hợp với cuộc sống hiện đại tất bật, gấp gáp, không có nhiều thời gian, không cần bỏ công chuẩn bị bởi các lễ hội thường diễn ra nhanh gọn lẹ chỉ trong một ngày. Mặt khác, ngoại trừ lễ Noel, các lễ hội khác cũng không rườm rà "nghi lễ" mà nghiêng về phần “hội” nhiều hơn. Chúng tạo ra cơ hội vui chơi, giải trí, mua sắm, tặng quà, ăn uống giao lưu người thân, bạn bè.

Hội nhập văn hóa là một phần không thể thiếu trong hội nhập toàn cầu hiện nay. Tuy nhiên cho dù có du nhập bao nhiêu lễ hội từ các nước thì trong tâm thức người Việt, Tết Nguyên đán vẫn luôn giữ vai trò quan trọng và thiêng liêng mang nét truyền thống đặc trưng được lưu truyền qua nhiều thế hệ của dân tộc mình.

Tết Nguyên đán mang đậm bản sắc dân tộc

Tết mỗi vùng miền tuy có những nét riêng nhưng tựu trung, mọi phong tục tập quán đều hướng đến những giá trị căn bản như nhau. Đó là thời khắc con cháu gác lại mọi công ăn việc làm diễn ra trong năm để hướng về nguồn cội, tạ ơn tổ tiên, ông bà, tưởng nhớ tiền nhân đã khuất, thực hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”; Là thời điểm sum họp gia đình, thăm thú bà con họ hàng chúc thọ người già, mừng tuổi cho trẻ con, gắn kết tình cảm gia đình dòng tộc; là cơ hội tỏ lòng tôn sự trọng đạo, thể hiện trong câu thành ngữ “Mùng một tết cha, mùng hai tết mẹ, mùng ba tết thầy”…

Tết Nguyên đán cũng là tiết mở đầu cho một năm mới, chào đón một chu kỳ mới với mong muốn được nhiều sức khỏe, mùa màng bội thu, của cải, thóc lúa đầy nhà, cuộc sống tươi vui, an nhàn, ấm no, sung túc, may mắn quanh năm… được người dân gửi gấm vào niềm tin “đầu xuôi đuôi lọt”.

Để đạt được như thế, người ta phải tốn thời gian chuẩn bị rất lâu. Không chỉ để phục vụ “ăn” tết (lương thực, thực phẩm, bánh mứt) mà còn “chơi” tết (hoa kiểng, trang trí).

Ngày nay, tết cổ truyền đã có nhiều sự thay đổi cho phù hợp với hoàn cảnh xã hội. Các dịch vụ dọn dẹp vệ sinh trang hoàng nhà cửa; các dịch vụ mua bán giao tận nơi của các sàn thương mại điện tử, siêu thị, cửa hàng… với rất nhiều mặt hàng phong phú, giá cả ổn định, đã hỗ trợ người dân rất hữu hiệu trong khâu chuẩn bị ăn và chơi tết.

Cúng gia tiên ngày tết. Ảnh:Internet

Cúng gia tiên ngày tết. Ảnh:Internet

Tết ngày nay không còn kéo dài từ ngày 20 tháng Chạp năm cũ sang đến mùng 10 năm mới như ngày xưa. Tết diễn ra ít ngày hơn, đỡ vất vả hơn nhưng nét văn hóa truyền thống trong ẩm thực ngày tết, các phong tục như bữa cơm tất niên chiều 30, đón giao thừa, xông đất, đi lễ xin lộc, chúc tết, mừng tuổi… vẫn được gìn giữ rõ nét và sâu đậm.

Cho dù trong năm có bao nhiêu ngày lễ lội đi nữa, thì ngày Tết Nguyên đán vẫn cần được gìn giữ lưu truyền cho muôn đời sau. Hy vọng rằng theo thời gian, theo sự phát triển của xã hội, theo sự biến đổi của cuộc sống, tết sẽ tự “uốn mình” thích nghi, tồn tại để nhắc nhở con cháu mình dù đi đâu, ở đâu cũng luôn nhớ về nguồn cội, vun đắp tình yêu gia đình, quê hương, đất nước. 

Tin khác

Văn hoá - Xã hội
Livestream bán hàng là cách tiếp cận khách hàng không giới hạn về không gian và thời gian. Gần đây, sự xuất hiện của những người cao tuổi trên thị thường này đã tạo nên khác biệt và thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng.
2 ngày
Văn hoá - Xã hội
Nằm trong khuôn khổ cuộc thi Miss Grand Vietnam 2025, Vietnam Beauty Fashion Fest XII giới thiệu 5 bộ sưu tập đến từ các nhà thiết kế Phạm Đăng Anh Thư, Thượng Gia Kỳ, Thanh Hương Bùi, Mai Phương Trang và LOUBE.
2 ngày
Văn hoá - Xã hội
Sau hai năm chuẩn bị, phim kinh dị - tâm lý "Đồi hành xác: Tà thuyết đen trở lại" của đạo diễn Lương Đình Dũng tung trailer và poster, khán giả bước vào những không gian ám ảnh cùng màn nhập vai đầy hứa hẹn của dàn diễn viên Nguyễn Xuân Thắng, Bé Quyên, Yu Dương, Hứa Vĩ Văn.
4 ngày
Văn hoá - Xã hội
Một cột mốc lịch sử vừa được ghi dấu trong cộng đồng Pickleball trên toàn thế giới khi Liên minh Pickleball toàn cầu đầu tiên chính thức ra đời, quy tụ 7 tổ chức sáng lập uy tín đến từ Mỹ, Canada, châu Âu, Ấn Độ, Úc, Anh Quốc và Việt Nam.
5 ngày
Văn hoá - Xã hội
Trở lại với một đêm nhạc tại TP.HCM sau 2 năm, ban nhạc rock Bức Tường và ca sĩ Phạm Anh Khoa không chỉ mang đến âm nhạc, mà còn khơi gợi ký ức, khẳng định sức sống bền bỉ của rock Việt sau hơn hai thập kỷ thăng trầm.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Từ những ca mổ tim đầu tiên trong điều kiện thiếu thốn, đến kỳ tích ghép tim với hành trình hơn 1.000 km xuyên Việt, Thầy thuốc Ưu tú, ThS.BS.CKII Trần Hoài Ân không chỉ mang lại sự sống cho hàng nghìn trái tim lỡ nhịp mà còn góp phần kiến tạo nền y học ghép tạng tại Việt Nam. Giờ đây, ông tiếp tục hành trình ấy tại Vinmec Nha Trang – nơi ông kỳ vọng sẽ chạm tới những đỉnh cao mới trong phẫu thuật tim mạch.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Hơn 5 tiếng đồng hồ sống trong lễ hội âm nhạc, hơn 30 bài hát được trình diễn bởi các ngôi sao hàng đầu J Balvin, DJ Snake, The Kid LAROI, DPR Ian, Soobin, Hoà Minzy, tlinh, Trọng Hiếu, cùng khoảnh khắc kết show mãn nhãn với màn pháo hoa ngợp trời… tất cả khiến hơn 50.000 khán giả có mặt tại siêu nhạc hội 8Wonder vỡ oà cảm xúc.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Trong hai ngày 22 và 23/8 tại Tây Ninh, Câu lạc bộ Bóng đá Doanh nhân trẻ Việt Nam phối hợp cùng Hội Doanh nhân trẻ Tây Ninh tổ chức Giải bóng đá Doanh nhân trẻ toàn quốc lần thứ VIII – 2025 tranh Cúp PIMA - Sacombank.
1 tuần
Hội địa phương
Sau hai năm hình thành và phát triển với nhiệm vụ kết nối, trao đi nhiều giá trị cộng đồng, CLB Doanh nhân trẻ (DNT) Doanh nghiệp Gia đình Việt Nam đã bước sang giai đoạn mới với việc ra mắt Ban Chấp hành nhiệm kỳ 2. Bà Vưu Lệ Quyên được các thành viên tín nhiệu bầu giữ chức vụ Chủ tịch CLB.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Ban tổ chức 8Wonder – Moments of Wonder vừa bất ngờ công bố full dàn lineup, giới thiệu sân chơi Wonder Sound Lab và màn Collab “đỉnh nóc kịch trần” giữa nghệ sĩ Việt và nghệ sĩ lừng danh thế giới khiến fan chao đảo.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Sau 6 năm phát triển , DTAP chính thức cho ra mắt album đầu tay với 16 tracks mà mỗi tracks thể hiện một lát cắt về Việt Nam từ văn hóa, lịch sử, con người, thắng cảnh đến những lát cắt đời thường trong tinh thần của người Việt Nam. Album còn có sự góp giọng của 25 giọng hát nhiều thế hệ. Trong đó, lớn nhất là NSND Bạch Tuyết và nhỏ nhất là em bé Winnie sinh năm 2020.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Single "Dân tôi ca" của rocker Phạm Anh Khoa ra mắt ngày 20/8/2025, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình âm nhạc của anh. Ca khúc là lời khẳng định mạnh mẽ về con đường nghệ thuật đậm chất dân tộc, hoang dã và nguyên bản, nơi Phạm Anh Khoa không chỉ hát mà còn kể câu chuyện về hành trình trở về nguồn cội và tiếng ca hòa nhịp cùng dân tộc.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Triển lãm Giấc mơ mang tên mình của hoạ sĩ Phạm Hải Nguyên - tác giả từng giành giải thưởng Khát vọng Dế Mèn 2025, lần đầu tiên được giới thiệu đến công chúng TP.HCM.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Hoà trong không khí sôi động đón chào năm học mới, Fahasa đưa vào khai thác nhà sách mới Nguyễn Ánh Thủ tại 361 Nguyễn Ánh Thủ, Phường Tân Thới Hiệp, TPHCM, với không gian văn hoá mới, trẻ trung phục vụ bạn đọc.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
BTC cuộc thi Hoa hậu Đại dương Việt Nam 2025 đã tổ chức buổi gặp gỡ và làm việc với các nhà thiết kế trẻ cùng sinh viên khoa thiết kế đến từ nhiều trường đại học trên toàn quốc. Đây là những gương mặt xuất sắc nhất được lựa chọn từ hàng trăm hồ sơ tham dự cuộc thi Thiết kế Thời trang với chủ đề “Hơi thở đại dương”, chuẩn bị cho đêm trình diễn “Thời trang Đại dương”tại Vĩnh Hy, Khánh Hòa.
2 tuần
Xem thêm