Thứ hai, 13/01/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Giá trị truyền thống của ngày Tết trong tâm thức người Việt

Lương Gia Cát Tường
- 18:37, 13/01/2025

(DNTO) - Nhớ cách đây nhiều năm, trong dư luận rộ lên ý kiến xoay quanh đề nghị bỏ Tết cổ truyền. Nhưng cuối cùng, trải qua thăng trầm thời cuộc cho dù có những giá trị bị thay đổi, đảo lộn, giá trị tốt đẹp của ngày Tết cổ truyền trong tâm thức người Việt vẫn mãi còn nguyên vẹn. 

Nhiều ngày lễ hội được du nhập

Trong quá trình giao lưu hội nhập quốc tế, nước ta du nhập ngày càng nhiều lễ hội phương Tây. Trong năm hầu như không có tháng nào là không có “ngày lễ, ngày kỷ niệm”.

Có những lễ hội mang yếu tố chính trị, tôn giáo, ngoại giao như Tết Dương  lịch, Lễ Noel, Lễ hội hoa Anh Đào, Ngày Quốc tế Phụ nữ... Có các lễ hội theo trend, tự phát, được hưởng ứng nồng nhiệt - đặc biệt là giới trẻ - như một hiện tượng văn hóa - xã hội mang màu sắc mới mẻ như Valentine – Lễ Tình Nhân; Mother's Day - Ngày của Mẹ; Father's Day - Ngày của Cha; Lễ hội Halloween; Ngày Quốc tế Đàn ông - Men's Day; Ngày Quốc tế Ôm tự do - International Free Hugs Day; Ngày Quốc tế Hạnh phúc - International Day of Happiness…

Gói bánh chưng. Ảnh: Internet

Gói bánh chưng. Ảnh: Internet

Các thống kê tạm thời cho thấy, tuy các lễ hội này chỉ chiếm tỷ lệ  khoảng 0,12 % tổng số lễ hội trên cả nước, nhưng có thể nói chúng đã có những tác động nhất định với một bộ phận người dân Việt.

Ngoài một vài hiện tượng bị lạm dụng, biến tướng theo hướng tiêu cực phải nói phần lớn các lễ hội này giúp giới trẻ thỏa mãn nhu cầu giao lưu văn hóa toàn cầu, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của người dân, kích cầu kinh tế tiêu dùng…

Chúng tỏ ra phù hợp với cuộc sống hiện đại tất bật, gấp gáp, không có nhiều thời gian, không cần bỏ công chuẩn bị bởi các lễ hội thường diễn ra nhanh gọn lẹ chỉ trong một ngày. Mặt khác, ngoại trừ lễ Noel, các lễ hội khác cũng không rườm rà "nghi lễ" mà nghiêng về phần “hội” nhiều hơn. Chúng tạo ra cơ hội vui chơi, giải trí, mua sắm, tặng quà, ăn uống giao lưu người thân, bạn bè.

Hội nhập văn hóa là một phần không thể thiếu trong hội nhập toàn cầu hiện nay. Tuy nhiên cho dù có du nhập bao nhiêu lễ hội từ các nước thì trong tâm thức người Việt, Tết Nguyên đán vẫn luôn giữ vai trò quan trọng và thiêng liêng mang nét truyền thống đặc trưng được lưu truyền qua nhiều thế hệ của dân tộc mình.

Tết Nguyên đán mang đậm bản sắc dân tộc

Tết mỗi vùng miền tuy có những nét riêng nhưng tựu trung, mọi phong tục tập quán đều hướng đến những giá trị căn bản như nhau. Đó là thời khắc con cháu gác lại mọi công ăn việc làm diễn ra trong năm để hướng về nguồn cội, tạ ơn tổ tiên, ông bà, tưởng nhớ tiền nhân đã khuất, thực hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”; Là thời điểm sum họp gia đình, thăm thú bà con họ hàng chúc thọ người già, mừng tuổi cho trẻ con, gắn kết tình cảm gia đình dòng tộc; là cơ hội tỏ lòng tôn sự trọng đạo, thể hiện trong câu thành ngữ “Mùng một tết cha, mùng hai tết mẹ, mùng ba tết thầy”…

Tết Nguyên đán cũng là tiết mở đầu cho một năm mới, chào đón một chu kỳ mới với mong muốn được nhiều sức khỏe, mùa màng bội thu, của cải, thóc lúa đầy nhà, cuộc sống tươi vui, an nhàn, ấm no, sung túc, may mắn quanh năm… được người dân gửi gấm vào niềm tin “đầu xuôi đuôi lọt”.

Để đạt được như thế, người ta phải tốn thời gian chuẩn bị rất lâu. Không chỉ để phục vụ “ăn” tết (lương thực, thực phẩm, bánh mứt) mà còn “chơi” tết (hoa kiểng, trang trí).

Ngày nay, tết cổ truyền đã có nhiều sự thay đổi cho phù hợp với hoàn cảnh xã hội. Các dịch vụ dọn dẹp vệ sinh trang hoàng nhà cửa; các dịch vụ mua bán giao tận nơi của các sàn thương mại điện tử, siêu thị, cửa hàng… với rất nhiều mặt hàng phong phú, giá cả ổn định, đã hỗ trợ người dân rất hữu hiệu trong khâu chuẩn bị ăn và chơi tết.

Cúng gia tiên ngày tết. Ảnh:Internet

Cúng gia tiên ngày tết. Ảnh:Internet

Tết ngày nay không còn kéo dài từ ngày 20 tháng Chạp năm cũ sang đến mùng 10 năm mới như ngày xưa. Tết diễn ra ít ngày hơn, đỡ vất vả hơn nhưng nét văn hóa truyền thống trong ẩm thực ngày tết, các phong tục như bữa cơm tất niên chiều 30, đón giao thừa, xông đất, đi lễ xin lộc, chúc tết, mừng tuổi… vẫn được gìn giữ rõ nét và sâu đậm.

Cho dù trong năm có bao nhiêu ngày lễ lội đi nữa, thì ngày Tết Nguyên đán vẫn cần được gìn giữ lưu truyền cho muôn đời sau. Hy vọng rằng theo thời gian, theo sự phát triển của xã hội, theo sự biến đổi của cuộc sống, tết sẽ tự “uốn mình” thích nghi, tồn tại để nhắc nhở con cháu mình dù đi đâu, ở đâu cũng luôn nhớ về nguồn cội, vun đắp tình yêu gia đình, quê hương, đất nước. 

Tin khác

Văn hoá - Xã hội
Nhớ cách đây nhiều năm, trong dư luận rộ lên ý kiến xoay quanh đề nghị bỏ Tết cổ truyền. Nhưng cuối cùng, trải qua thăng trầm thời cuộc cho dù có những giá trị bị thay đổi, đảo lộn, giá trị tốt đẹp của ngày Tết cổ truyền trong tâm thức người Việt vẫn mãi còn nguyên vẹn. 
10 phút
Văn hoá - Xã hội
Các quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP có hiệu lực thi hành đến nay đã 10 ngày.  Bên cạnh những mặt tích cực được hầu hết người dân đồng tình, cũng còn một số ý kiến trái chiều nêu lên những bất cập đang được các cơ quan chức năng ráo riết khắc phục. 
2 ngày
Văn hoá - Xã hội
Hãy cùng Doanh Nhân Trẻ Xuân Ất Tỵ 2025 khám phá những tiềm năng vô hạn của trí tuệ nhân tạo, tinh thần xanh bền vững, khát vọng vươn xa của thế hệ CEO trẻ và những giá trị thương hiệu vượt thời gian. Những câu chuyện đầy cảm hứng sẽ là nguồn động lực mạnh mẽ cho hành trình tìm kiếm hạnh phúc và thành công trong năm mới.
3 ngày
Văn hoá - Xã hội
Dù tất bật với lịch trình hoạt động cuối năm nhưng siêu mẫu Vũ Thu Phương vẫn nỗ lực tổ chức ngày hội du Xuân tại Ann Quán, nhằm tạo cơ hội để mọi người cùng nhau gặp gỡ, hòa mình vào những trò chơi đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.
5 ngày
Văn hoá - Xã hội
Hình ảnh về màu sắc tết ấm áp, hạnh phúc được thể hiện tại triển lãm nghệ thuật Thẩm/ Thấu, Thưởng, trưng bày gần 50 tác phẩm đến từ 3 nghệ sĩ: Nguyễn Quốc Huy, Trần Nam Tước và HuongColor ngay trước thềm Tết Ất Tỵ tại TP. Hồ Chí Minh.
5 ngày
Văn hoá - Xã hội
Sau live concert Sketch a rose ở Nhà hát Sydney Opera House (Úc), ca sĩ Hà Anh Tuấn đã khép lại đêm diễn với lời hẹn về hành trình "phác thảo hoa hồng" tiếp theo tại quê nhà. Nam ca sĩ và ekip đã chính thức ấn định cuộc hẹn diễn ra với hai đêm 8 và 9/3/2025, tại The Global City, TP.HCM.
5 ngày
Văn hoá - Xã hội
"Em đau" là sản phẩm mới ra mắt khán giả đầu năm 2025, sau dự án "Ước anh tan nát con tim" từ tháng 9/2024 của nữ ca sĩ, nhạc sĩ Phùng Khánh Linh. Đây là một cuộc đối thoại nội tâm, nơi Phùng Khánh Linh đối diện với nỗi đau cùng quá trình nhận thức về nguyên nhân.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Làng giải trí đã có thêm "tân binh" - The Smith Entertaiment tham gia đường đua với tiêu chí tạo ra những sản phẩm giải trí đẳng cấp, đồng thời là cầu nối đưa giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới. Rất nhiều nghệ sĩ nổi tiếng, các nhân vật có ảnh hưởng đã đến tham gia sự kiện ra mắt.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Cuyên gia trang điểm Thanh Phan đã cho ra đời Tập sách The Next Level - Vươn tầm từ vườn tâm. Đây là cuốn sách song ngữ Anh-Việt mang đến những góc nhìn đa chiều, giúp những bạn trẻ có sự lựa chọn đúng khi chọn con đường khởi nghiệp
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Tham gia cộng đồng Rise Your Future (RYF), các bạn trẻ có cơ hội học hỏi kỹ năng, kiến thức để phát triển bản thân, được nâng cao khả năng hùng biện, được làm việc nhóm, thực hành lòng biết ơn… Đây là hành trang để các bạn bước vào đời và trở thành nguồn nhân lực quý giá cho các doanh nghiệp hiện nay.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Ca sĩ Hà Anh Tuấn phát hành hai album Chân trời rực rỡ và Người Việt Nam, trên các nền tảng phát nhạc trực tuyến tại Việt Nam. Cùng lúc này, ca sĩ Hoàng Thuỳ Linh cũng công bố phát hành phim tài liệu âm nhạc Chúng ta là người Việt Nam.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Hôm nay là ngày đầu tiên của năm mới - Ngày 1/1/2025 -  cũng là thời điểm mà một số luật có hiệu lực thi hành. Trong đó được người dân đặc biệt quan tâm là Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024. Đồng thời các quy định xử phạt theo Nghị định 45/2022/NĐ-CP liên quan đến Luật môi trường có hiệu lực từ ngày 25/8/2022, vào hôm nay cũng sẽ được “xé nháp”. 
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Trong năm 2024 vừa qua, hơn 40 mỹ nhân Việt đã toả sáng với các thiết kế đến từ thương hiệu CONG TRI. Những chiếc đầm gắn liền với các ngôi sao tại các sự kiện, lễ trao giải và tạp chí thời trang lớn.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Tết cổ truyền sắp đến, nhu cầu tiêu thụ thực phẩm trong người dân tăng cao. Đây là thời điểm để một số cơ sở sản xuất thực phẩm vì lợi ích cá nhân cố tình đưa ra thị trường các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, chứa chất cấm làm ảnh hưởng sức khỏe, thậm chí gây nguy hiểm tính mạng người tiêu dùng.
2 tuần
Văn hoá - Xã hội
Thí sinh Nguyễn Ngọc Kiều Duy, đến từ Cần Thơ, vượt qua 58 thí sinh và đăng quang Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024. Danh hiệu á hậu 1 và á hậu 2 lần lượt thuộc về Phương Thanh (Thái Bình) và Cẩm Ly (Đắk Lắk).
2 tuần
Xem thêm