Thứ sáu, 23/05/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Giá trị truyền thống của ngày Tết trong tâm thức người Việt

Lương Gia Cát Tường
- 18:37, 13/01/2025

(DNTO) - Nhớ cách đây nhiều năm, trong dư luận rộ lên ý kiến xoay quanh đề nghị bỏ Tết cổ truyền. Nhưng cuối cùng, trải qua thăng trầm thời cuộc cho dù có những giá trị bị thay đổi, đảo lộn, giá trị tốt đẹp của ngày Tết cổ truyền trong tâm thức người Việt vẫn mãi còn nguyên vẹn. 

Nhiều ngày lễ hội được du nhập

Trong quá trình giao lưu hội nhập quốc tế, nước ta du nhập ngày càng nhiều lễ hội phương Tây. Trong năm hầu như không có tháng nào là không có “ngày lễ, ngày kỷ niệm”.

Có những lễ hội mang yếu tố chính trị, tôn giáo, ngoại giao như Tết Dương  lịch, Lễ Noel, Lễ hội hoa Anh Đào, Ngày Quốc tế Phụ nữ... Có các lễ hội theo trend, tự phát, được hưởng ứng nồng nhiệt - đặc biệt là giới trẻ - như một hiện tượng văn hóa - xã hội mang màu sắc mới mẻ như Valentine – Lễ Tình Nhân; Mother's Day - Ngày của Mẹ; Father's Day - Ngày của Cha; Lễ hội Halloween; Ngày Quốc tế Đàn ông - Men's Day; Ngày Quốc tế Ôm tự do - International Free Hugs Day; Ngày Quốc tế Hạnh phúc - International Day of Happiness…

Gói bánh chưng. Ảnh: Internet

Gói bánh chưng. Ảnh: Internet

Các thống kê tạm thời cho thấy, tuy các lễ hội này chỉ chiếm tỷ lệ  khoảng 0,12 % tổng số lễ hội trên cả nước, nhưng có thể nói chúng đã có những tác động nhất định với một bộ phận người dân Việt.

Ngoài một vài hiện tượng bị lạm dụng, biến tướng theo hướng tiêu cực phải nói phần lớn các lễ hội này giúp giới trẻ thỏa mãn nhu cầu giao lưu văn hóa toàn cầu, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của người dân, kích cầu kinh tế tiêu dùng…

Chúng tỏ ra phù hợp với cuộc sống hiện đại tất bật, gấp gáp, không có nhiều thời gian, không cần bỏ công chuẩn bị bởi các lễ hội thường diễn ra nhanh gọn lẹ chỉ trong một ngày. Mặt khác, ngoại trừ lễ Noel, các lễ hội khác cũng không rườm rà "nghi lễ" mà nghiêng về phần “hội” nhiều hơn. Chúng tạo ra cơ hội vui chơi, giải trí, mua sắm, tặng quà, ăn uống giao lưu người thân, bạn bè.

Hội nhập văn hóa là một phần không thể thiếu trong hội nhập toàn cầu hiện nay. Tuy nhiên cho dù có du nhập bao nhiêu lễ hội từ các nước thì trong tâm thức người Việt, Tết Nguyên đán vẫn luôn giữ vai trò quan trọng và thiêng liêng mang nét truyền thống đặc trưng được lưu truyền qua nhiều thế hệ của dân tộc mình.

Tết Nguyên đán mang đậm bản sắc dân tộc

Tết mỗi vùng miền tuy có những nét riêng nhưng tựu trung, mọi phong tục tập quán đều hướng đến những giá trị căn bản như nhau. Đó là thời khắc con cháu gác lại mọi công ăn việc làm diễn ra trong năm để hướng về nguồn cội, tạ ơn tổ tiên, ông bà, tưởng nhớ tiền nhân đã khuất, thực hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”; Là thời điểm sum họp gia đình, thăm thú bà con họ hàng chúc thọ người già, mừng tuổi cho trẻ con, gắn kết tình cảm gia đình dòng tộc; là cơ hội tỏ lòng tôn sự trọng đạo, thể hiện trong câu thành ngữ “Mùng một tết cha, mùng hai tết mẹ, mùng ba tết thầy”…

Tết Nguyên đán cũng là tiết mở đầu cho một năm mới, chào đón một chu kỳ mới với mong muốn được nhiều sức khỏe, mùa màng bội thu, của cải, thóc lúa đầy nhà, cuộc sống tươi vui, an nhàn, ấm no, sung túc, may mắn quanh năm… được người dân gửi gấm vào niềm tin “đầu xuôi đuôi lọt”.

Để đạt được như thế, người ta phải tốn thời gian chuẩn bị rất lâu. Không chỉ để phục vụ “ăn” tết (lương thực, thực phẩm, bánh mứt) mà còn “chơi” tết (hoa kiểng, trang trí).

Ngày nay, tết cổ truyền đã có nhiều sự thay đổi cho phù hợp với hoàn cảnh xã hội. Các dịch vụ dọn dẹp vệ sinh trang hoàng nhà cửa; các dịch vụ mua bán giao tận nơi của các sàn thương mại điện tử, siêu thị, cửa hàng… với rất nhiều mặt hàng phong phú, giá cả ổn định, đã hỗ trợ người dân rất hữu hiệu trong khâu chuẩn bị ăn và chơi tết.

Cúng gia tiên ngày tết. Ảnh:Internet

Cúng gia tiên ngày tết. Ảnh:Internet

Tết ngày nay không còn kéo dài từ ngày 20 tháng Chạp năm cũ sang đến mùng 10 năm mới như ngày xưa. Tết diễn ra ít ngày hơn, đỡ vất vả hơn nhưng nét văn hóa truyền thống trong ẩm thực ngày tết, các phong tục như bữa cơm tất niên chiều 30, đón giao thừa, xông đất, đi lễ xin lộc, chúc tết, mừng tuổi… vẫn được gìn giữ rõ nét và sâu đậm.

Cho dù trong năm có bao nhiêu ngày lễ lội đi nữa, thì ngày Tết Nguyên đán vẫn cần được gìn giữ lưu truyền cho muôn đời sau. Hy vọng rằng theo thời gian, theo sự phát triển của xã hội, theo sự biến đổi của cuộc sống, tết sẽ tự “uốn mình” thích nghi, tồn tại để nhắc nhở con cháu mình dù đi đâu, ở đâu cũng luôn nhớ về nguồn cội, vun đắp tình yêu gia đình, quê hương, đất nước. 

Tin khác

Văn hoá - Xã hội
Sau khi chính thức trở thành Đại sứ Festival Hoa Lan 2025, Hoa hậu Quế Anh tiếp tục gây ấn tượng tại Vietnam Floral Show 2025 với phần trình diễn đầy cảm xúc trong bộ trang phục dạ hội được thiết kế lấy cảm hứng từ hoa lan – loài hoa tượng trưng cho sự kiêu hãnh và thanh cao.
5 giờ
Văn hoá - Xã hội
Chiều ngày 21/5 ca sĩ Hà Nhi tổ chức buổi ra mắt MV Sau ngần ấy năm- một bản ballad sâu lắng đánh dấu bước chuyển mình trong âm nhạc lẫn cảm xúc. Đây cũng là buổi họp báo đầu tiên trong sự nghiệp của nữ ca sĩ gốc Nghệ An sau 10 năm ca hát.
12 giờ
Văn hoá - Xã hội
Hoa hậu Ý Nhi vừa hoàn thành vòng thi đầu tiên của Head To Head Challenge. Đại diện Việt Nam giới thiệu dự án tặng tủ sách “Heart To Head” đến Miss World, bày tỏ khát vọng nuôi dưỡng và chắp cánh ước mơ cho trẻ em Việt Nam.
12 giờ
Văn hoá - Xã hội
Xuất hiện trong Gala Nhạc Việt Chat, ca sĩ Phương Thanh đã có những chia sẻ sâu sắc, chân thật về hành trình “tái sinh” sau hơn một thập kỷ đầy biến động, khẳng định sự trở lại không chỉ với âm nhạc mà còn là một hành trình chữa lành, chiêm nghiệm và cống hiến.
1 ngày
Văn hoá - Xã hội
Đại nhạc hội Mega Booming - Huế 2025 đang trở thành tâm điểm chú ý của giới yêu nhạc và du lịch cả nước với quy mô hoành tráng cùng dàn nghệ sĩ hàng đầu Việt Nam, đánh dấu một trong những đại nhạc hội lớn nhất từng được tổ chức tại Huế.
1 ngày
Văn hoá - Xã hội
Không xuất hiện trên sân khấu, không có ánh đèn chiếu vào, không nhiều người biết tới tên tuổi nhưng không có vai trò người quản lý , chưa chắc show diễn đã có thể bắt đầu. Đỗ Quang Chí – người đứng sau nhiều nghệ sĩ nổi tiếng đã nói về hành trình đặc biệt của nghề này.
1 ngày
Văn hoá - Xã hội
Ca sĩ Đan Trường thu hút sự chú ý khi xác nhận sẽ góp mặt trong Sing! Asia 2025 - chương trình âm nhạc của Trung Quốc quy tụ đông đảo dàn nghệ sĩ đến từ nhiều quốc gia khác nhau.
2 ngày
Văn hoá - Xã hội
Phát biểu tại buổi họp báo ngày 20/5, ông Trần Trọng Dũng - Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, Giải đi bộ - chạy bộ “Tự hào Thành phố tôi yêu” Cúp Agribank 2025 sẽ chính thức xuất phát vào ngày 15/6/2025 tại TP. Hồ Chí Minh với khoảng 6.000 VĐV tham gia.
2 ngày
Văn hoá - Xã hội
Một công việc ổn định và thêm một nghề tay trái - “Side job” - trong thời đại mà mọi thứ biến chuyển nhanh như chớp, đang là xu hướng của các bạn trẻ. Việc kết hợp công việc chính và nghề tay trái không chỉ là một cơ hội để phát triển, thỏa mãn đam mê cá nhân mà còn giúp gia tăng thu nhập. Thậm chí nhiều người còn vượt qua giai đoạn khó khăn tài chính nhờ có nghề tay trái.
2 ngày
Văn hoá - Xã hội
"Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ Vua Đinh” đã có mặt tại Liên hoan phim Cannes, để giới thiệu đến các nhà phát hành phim trên thế giới trong hội thảo, tiệc Vietnam Cine Cocktail, tại gian hàng Việt Nam ở chợ phim cũng như trực tiếp đến nhiều khách hàng tiềm năng.
2 ngày
Văn hoá - Xã hội
Trong khuôn khổ Lễ báo công dâng Bác và Đại hội Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác toàn quốc lần thứ VIII, ca sĩ Phương Mỹ Chi đã được tuyên dương và nhận Huy hiệu “Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác” – một dấu mốc đặc biệt ghi nhận hành trình hơn 10 năm hoạt động nghệ thuật gắn liền với âm nhạc truyền thống của nữ ca sĩ genz
3 ngày
Văn hoá - Xã hội
Tối 18/5, bộ sưu tập thời trang MINHTUAN COUTURE No.4 với chủ đề Aurora’s Cry được ra mắt được khán giả đón nhận nồng nhiệt. Nhà thiết kế của các hoa hậu đã cho thấy tài năng sáng tạo cũng như ý tưởng cùng bàn tay khéo léo, mang đến bữa tiệc thời trang cuốn hút..
3 ngày
Văn hoá - Xã hội
Đó là một trong những thông điệp mà khán giả nhận được tại Nhà hát kịch sân khấu nhỏ, tối thứ 7, với một đêm no đầy cảm xúc của bữa tiệc tinh thần, qua vở kịch mang tên: Ghen!
4 ngày
Văn hoá - Xã hội
Giọng ca đầy trữ tình, sâu lắng và dạt dào cảm xúc của Ôn Vĩnh Quang lần đầu tiên được hát trên vịnh Hạ Long, trên du thuyền đã để lại cho khán giả nhiều câu chuyện bất ngờ.
4 ngày
Văn hoá - Xã hội
Thất nghiệp tuổi trung niên (từ 40-50 tuổi) ngày càng gia tăng hiện đang là vấn đề toàn cầu, là nỗi lo của nhiều quốc gia. Nếu thất nghiệp ở tuổi đôi mươi là trải nghiệm thành bại của cá nhân thì thất nghiệp ở tuổi trung niên mang theo cả sự “sụp đổ” của cả một gia đình.
5 ngày
Xem thêm