Fed cắt giảm lãi suất lần thứ ba trong bối cảnh chia rẽ lịch sử và áp lực chính trị
(DNTO) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã thực hiện đợt cắt giảm lãi suất thứ ba trong năm 2025 nhằm đối phó với những tín hiệu suy yếu của thị trường lao động. Tuy nhiên, hành động này đã phơi bày sự chia rẽ sâu sắc và phức tạp nhất trong nội bộ ngân hàng trung ương suốt nhiều năm qua, đồng thời vấp phải phản ứng trái chiều từ Tổng thống Donald Trump và các nhà đầu tư.
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ - Jerome Powell trong một cuộc họp báo sau cuộc họp của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang tại Washington. Ảnh: Bloomberg
Các nhà hoạch định chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã bỏ phiếu để hạ lãi suất cơ bản thêm một phần tư điểm phần trăm (0,25%) lần thứ ba liên tiếp trong năm 2025, đưa phạm vi lãi suất cho vay chuẩn xuống mức từ 3,5% đến 3,75%, mức thấp nhất trong hơn ba năm qua.
Quyết định này được đưa ra nhằm nỗ lực giữ vững thị trường lao động nước này, vốn đang có dấu hiệu giảm tốc với tốc độ tăng trưởng việc làm chậm bất thường và tỷ lệ thất nghiệp cao hơn ở giới trẻ và các nhóm thiểu số.
Tuy nhiên, trong cuộc họp báo sau cuộc họp này, Chủ tịch Jerome Powell nhấn mạnh rằng Fed hiện tại "đã ở vị thế tốt để chờ xem nền kinh tế diễn biến ra sao," đồng thời cho rằng việc tìm lý do cho các đợt cắt giảm bổ sung sẽ khó khăn hơn.
Trong các dự báo kinh tế mới nhất, các quan chức Fed đã chỉ ra một lần cắt giảm lãi suất vào năm 2026, không thay đổi so với ước tính hồi tháng 9. Tuyên bố về chính sách cho thấy họ sẽ "đánh giá cẩn thận" về "mức độ và thời điểm" của bất kỳ đợt cắt giảm bổ sung nào.
Những diễn biến này diễn ra trong bối cảnh thị trường tài chính và chính trường Mỹ có nhiều biến động. Trước quyết định này, các nhà đầu tư đã bị chia rẽ, nhưng sau bài phát biểu vào ngày 21/11 của Chủ tịch Fed New York John Williams, người ưu tiên sức khỏe của thị trường lao động, kỳ vọng của Phố Wall về việc cắt giảm vào tháng 12 đã tăng từ 40% lên khoảng 70%, dựa theo hợp đồng tương lai.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tham gia cuộc thảo luận bàn tròn với các lãnh đạo doanh nghiệp tại Nhà Trắng ở Washington. Ảnh: CNBC
Ngược lại, Tổng thống Donald Trump đã bày tỏ sự không hài lòng với quy mô của đợt cắt giảm, gọi quyết định 0,25% là "khá nhỏ" và cho rằng nó "lẽ ra phải được ít nhất là gấp đôi." Ông Trump cũng gọi Chủ tịch Powell là "kẻ cứng nhắc". Ông nhấn mạnh rằng lãi suất của Mỹ "nên thấp hơn nhiều."
Sự đòi hỏi của Tổng thống về việc cắt giảm lãi suất mạnh mẽ tương phản với dự báo thận trọng của Fed về chỉ một lần cắt trong năm tới. Tổng thống Trump đang tìm kiếm người kế nhiệm ông Powell, với Kevin Warsh và Kevin Hassett là các ứng cử viên hàng đầu, và tuyên bố người được chọn sẽ được kỳ vọng cắt giảm lãi suất.
Quyết định cắt giảm lần này lại một lần nữa bộc lộ sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ Fed. Đây là lần thứ tư liên tiếp quyết định không đạt được sự đồng thuận, chuỗi dài nhất kể từ năm 2019, với ba lá phiếu phản đối. Thống đốc Fed Stephen Miran tiếp tục bỏ phiếu ủng hộ việc cắt giảm lớn hơn, nửa điểm phần trăm (0,5%). Trong khi đó, Chủ tịch Fed Kansas City, Jeffrey Schmid và Chủ tịch Fed Chicago, Austan Goolsbee lại phản đối việc cắt giảm và muốn giữ nguyên lãi suất.
Ngoài ra, những "sự bất đồng thầm lặng" cũng được tiết lộ. Sáu nhà hoạch định chính sách đã dự báo mức lãi suất chuẩn sẽ kết thúc năm 2025 trong phạm vi 3,75% đến 4,0%, cao hơn mức hiện tại, ngụ ý họ phản đối việc cắt giảm. Ông Patrick Harker, cựu Chủ tịch Fed Philadelphia, cho biết: "Tôi sẽ là một trong những người bất đồng thầm lặng đó... Tôi nghĩ việc cắt giảm là một sai lầm." Sự bất đồng này tập trung ở các chủ tịch ngân hàng khu vực, với chỉ bốn trong số 12 ngân hàng khu vực yêu cầu giảm lãi suất.
Chủ tịch Powell thừa nhận tình hình hiện tại là "một tình huống khó khăn và phức tạp," nơi thị trường lao động đang chịu áp lực trong khi lạm phát vẫn ở mức cao. Ông nói: "Ta có một công cụ trong tay nhưng ta không thể sử dụng nó để làm hai tính năng cùng một lúc." Ông cũng trực tiếp đổ lỗi cho các chính sách thuế quan của Tổng thống Trump là nguyên nhân chủ yếu gây ra "vượt mục tiêu lạm phát," nhưng ông cho rằng đây có thể là một đợt tăng giá "một lần."
Đánh giá về thị trường lao động, ông Powell tiết lộ rằng các chuyên gia của Fed tin rằng có "sự tính toán quá mức trong số liệu việc làm theo bảng lương," và tốc độ tăng trưởng việc làm "thậm chí có thể là tiêu cực." Ông nhấn mạnh: "Tôi nghĩ trong một thế giới mà việc tạo việc làm là tiêu cực, tôi nghĩ chúng ta cần theo dõi tình hình rất cẩn thận." Dù vậy, ông tái khẳng định cam kết của Fed: "Mọi người đều hiểu rằng chúng tôi (Fed) cam kết đạt lạm phát 2%, và chúng tôi sẽ mang lại lạm phát 2%."
Bình luận về sự chia rẽ, nhà kinh tế Claudia Sahm, cựu chuyên gia của Fed, cảnh báo các nhà đầu tư nên thận trọng: "Nếu Fed của Powell thực hiện thêm nhiều đợt cắt giảm, thì chúng ta sẽ không có một nền kinh tế tốt. Hãy cẩn thận với những gì bạn mong đợi." Bà Sahm lưu ý rằng lạm phát cốt lõi vẫn còn dai dẳng ở mức 2,8%.
Chuyên gia Calvin Tse của BNP Paribas nhận định rằng nếu "ngay cả dưới sự lãnh đạo của một người có nhiều kỷ luật như ông ấy (Powell)" mà đã có ba người phản đối, thì người kế nhiệm sẽ còn khó đạt được sự nhất trí hơn nữa.
Về di sản của mình, ông Powell bày tỏ mong muốn: "Tôi thực sự muốn bàn giao công việc này cho người thay thế với nền kinh tế ở trạng thái thực sự tốt... Tôi muốn lạm phát được kiểm soát, quay trở lại mức 2%, và tôi muốn thị trường lao động phải mạnh mẽ. Đó là những gì tôi muốn."