Thứ bảy, 07/06/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Cuộc xâm lược của 'tăng giá đột biến' - Bài 1: Mô hình cũ, công nghệ mới

Xuân Hạo
- 19:40, 19/09/2023

(DNTO) - “Tăng giá đột biến” là một mô hình giá cả không mới, nhưng nay nó đang “xâm lược” ra khắp các ngành nghề.

Mô hình tăng giá đột biến nay hiện diện ở khắp các thể loại sản phẩm, dịch vụ. Ảnh: FT

Mô hình tăng giá đột biến nay hiện diện ở khắp các thể loại sản phẩm, dịch vụ. Ảnh: FT

Thực khách tại nhà hàng Coach House giữa lòng thành phố London, Anh Quốc bỗng dưng gặp phải một tin khó chịu: Giá bia lại tăng.

Stonegate, công ty quản lý nhà hàng, quán bar lớn nhất nước Anh, và cũng là công ty đứng đằng sau Coach House, đã công bố họ sẽ đòi khách hàng thêm 20p (penny) nữa cho mỗi ly bia, áp dụng cho những khung giờ cao điểm vào buổi chiều hay cuối tuần. Đây là một phần của chính sách “định giá dao động” của họ.

“Tăng giá đột biến” là gì?

“Giá dao động”, một cụm từ trong ngành, được biết đến với tên gọi “tăng giá đột biến” (Surge pricing) bởi người tiêu dùng, là khi một doanh nghiệp phải điều chỉnh giá vào những thời điểm nhất định để thích ứng với thay đổi cung và cầu. Biện pháp này đã tồn tại trong ngành hàng không kể từ những năm 1983, khi chính quyền Mỹ ngưng kiểm soát giá vé máy bay.

Khi khách hàng đặt mua vé chuyến bay hay đặt phòng khách sạn, họ phải làm quen với nhịp độ của mô hình “giá dao động”. Đặt sớm hay ở mùa vắng khách thì được giá rẻ, đặt trễ hay trong những ngày lễ bận rộn thì phải chấp nhận giá cao.

Tuy vậy, ngày nay “giá dao động” ngày càng phổ biến hơn, xuất hiện trong nhiều ngành nghề, dịch vụ, thể loại sản phẩm, và được thay đổi với tốc độ chóng mặt nhờ có các thuật toán máy tính, trí thông minh nhân tạo.

Amazon, một ví dụ điển hình, thay đổi giá cứ mỗi 10 phút, sử dụng hàng triệu thông tin dữ liệu được thu thập liên tục, để cạnh tranh với đối thủ cũng như theo dõi nhu cầu người dùng.

“Mô hình này sẽ xuất hiện ở khắp mọi nơi”, Robert Cross quả quyết. Ông là người đã tạo ra mô hình máy tính cho định giá dao động mà hãng hàng không Delta Air Lines đã sử dụng trong những năm 1980, và sau đó được áp dụng bởi các hãng khách sạn khổng lồ Marriott, Hyatt và InterContinental Hotels Group.

Hình ảnh tiêu cực
Khi lạm phát đang dần ăn vào lợi nhuận các doanh nghiệp, và chi phí ứng dụng mô hình máy tính ngày càng trở nên thấp hơn, “tăng giá đột biến” càng trở nên hấp dẫn cho các ngành nghề chưa bao giờ sử dụng nó.

Robert Cross cho rằng: “Nó không chỉ tăng lợi tức của doanh nghiệp mà còn có lợi cho người tiêu dùng”. Một nghiên cứu hồi 2018 của Viện Công nghệ Massachusetts cho thấy mô hình “tăng giá đột biến” đã giúp các hãng hàng không tăng lợi nhuận từ 1% đến 4%.

Thế nhưng, không phải ngành nào người tiêu dùng cũng chào đón mô hình “tăng giá đột biến”. 

Dịch vụ xe công nghệ Uber đã phải hoàn tiền cho nhiều người dùng khi hệ thống của họ “giật” giá lên cao chóng mặt sau sự kiện tấn công khủng bố Cầu London vào tháng 6/2017.

Thực khách Anh Quốc đang phải đối mặt với vấn đề giá cả dao động. Ảnh: FT

Thực khách Anh Quốc đang phải đối mặt với vấn đề giá cả dao động. Ảnh: FT

Trong những năm qua, fan hâm mộ đã nhiều lần bày tỏ sự bất bình với mức giá lên xuống dữ dội của dịch vụ bán vé sự kiện Ticketmaster. Công ty mẹ của hãng này, Live Nation Entertainment, đang bị điều tra bởi Bộ Tư pháp Mỹ với cáo trạng thao túng độc quyền.

Marco Bertini, giáo sư tiếp thị tại trường kinh doanh Esade ở Barcelona, người tư vấn cho Tập đoàn Boston về phương thức định giá, cảnh báo: “Thử thách là phải đảm bảo không có hiệu ứng tiêu cực, như làm khách hàng phật ý hay không hiểu rõ việc điều chỉnh giá. Điểm mấu chốt là trong cách thức giao tiếp với khách hàng”.

Bài 2: Một vấn đề nhiều tranh cãi

Tin khác

Tài chính - Thị Trường
Chi phí vận hành rẻ, nhiều công nghệ an toàn và sở hữu động cơ mạnh nhất phân khúc, VF 8 mang lại cho chủ xe nhiều cảm xúc trên mọi cung đường.
23 giờ
Tài chính - Thị Trường
Một cuộc "khẩu chiến" gay gắt giữa hai nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn bậc nhất thế giới, tỷ phú công nghệ Elon Musk và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây chấn động thị trường tài chính, khiến cổ phiếu Tesla lao dốc và tài sản của CEO Elon Musk bốc hơi hàng chục tỷ USD chỉ trong một ngày.
1 ngày
Tài chính - Thị Trường
Dù nhận định thực lực khu vực kinh tế tư nhân còn yếu nhưng theo PGS-TS Trần Đình Thiên, khu vực này giỏi giang, bền bỉ, đóng góp lớn cho xã hội và đã đến lúc phải tích cực gỡ rào, trao niềm tin cho lực lượng này.
1 ngày
Tài chính - Thị Trường
Nhóm cổ phiếu chăn nuôi bất ngờ hút mạnh dòng tiền khi một ông lớn trong ngành đang đối mặt với khó khăn xuất phát từ các nghi vấn liên quan đến an toàn thực phẩm, cũng như việc tuân thủ quy định pháp luật trong nước.
2 ngày
Tài chính - Thị Trường
Ngày 3/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp tăng gấp đôi mức thuế đối với nhôm và thép nhập khẩu vào nước này từ 25 lên 50% bắt đầu từ ngày 4/6.
3 ngày
Tài chính - Thị Trường
Trong kịch bản tích cực của chúng khoán, Mỹ giảm thuế đối ứng xuống dưới 20% hoặc nhà điều hành cắt giảm lãi suất mạnh tay để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, VN-Index có thể đạt trên mức 1.500 điểm, VNDirect cho biết.
3 ngày
Tài chính - Thị Trường
Trao đổi với PV Doanh Nhân Trẻ về việc xoá bỏ độc quyền vàng miếng đã tạo ra những cơ hội và thách thức nào cho doanh nghiệp, ông Nguyễn Tu Mi, Tổng giám đốc Công ty TNHH Mi Hồng khẳng định, điều này mang đến nhiều thay đổi trên thị trường với những tín hiệu tích cực.
4 ngày
Tài chính - Thị Trường
Nhiều cổ phiếu bất động sản bất ngờ tăng mạnh. Liệu có hay không sóng tăng của nhóm cổ phiếu này là điều được nhiều nhà đầu tư quan tâm?
4 ngày
Tài chính - Thị Trường
Dù vẫn được hỗ trợ từ nhóm cổ phiếu họ Vin tuy nhiên đà giảm quá mạnh từ hàng loạt nhóm cổ phiếu đã khiến chỉ số VN-Index vẫn giảm mạnh gần 10 điểm, chính thức chấm dứt chuỗi tăng điểm nhiều ngày.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Tăng trưởng lợi nhuận các ngân hàng được dự báo sẽ giảm xuống dưới 14% trong năm nay, thấp hơn mức dự phóng từ 15 - 17% trước đó khi các yếu tố bất lợi ngày càng gia tăng, theo Mirae Asset Vietnam.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Ngày 28/5 (giờ Mỹ), Tòa án Thương mại quốc tế Mỹ (U.S. Court of International Trade - CIT), một tòa án liên bang, đã đưa ra phán quyết lịch sử rằng Tổng thống Donald Trump đã vượt quá thẩm quyền hiến định khi áp đặt các mức thuế quan sâu rộng dựa trên Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế năm 1977 (IEEPA).
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Trong khi không ít cổ phiếu thuộc Top đầu vốn hóa toàn ngành chưa thể lấy lại mức ở giá thời điểm trước khi có thông tin thuế đối ứng thì nhiều cổ phiếu nhà băng nhỏ lại bật tăng khá mạnh.
1 tuần
Thời sự - Chính trị
Sau VinSpeed, Thaco cũng gửi đề xuất xin làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam theo hình thức đầu tư trực tiếp. "Cuộc đua" tham gia dự án ngày càng nóng hơn.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Diễn biến thị trường ngày càng khó dự báo trước sự tác động của nhiều yếu tố vĩ mô bên ngoài, đòi hỏi nhà đầu tư sự cẩn trọng, tránh FOMO trong chiến lược đầu tư của mình.
1 tuần
Tài chính - Thị Trường
Cục Viễn thông yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông khẩn trương thực hiện các biện pháp ngăn chặn Telegram, báo cáo phương án và kết quả thực hiện về Cục trước ngày 02/6/2025.
2 tuần
Xem thêm