Thứ năm, 18/09/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Hạn chế vay vốn, chuyên gia nói doanh nghiệp nên học Thế giới Di động, VNG pha loãng cổ phần để gọi vốn

Huyền Trang
- 19:24, 24/11/2022

(DNTO) - Các công ty sử dụng vốn vay sẽ rủi ro rất cao khi thị trường biến động, giá trị công ty thấp. Theo chuyên gia, doanh nghiệp nên nghiên cứu mô hình công ty cơ chế vốn, tức lấy vốn chủ sở hữu trọng tâm như nhiều doanh nghiệp lớn ở Việt Nam và thế giới đang làm.

Mekong Capital đầu tư vào Thế Giới Di Động năm 2007 với tổng vốn tư 3,5 triệu USD, tỷ lệ sở hữu 35%. Sau 10 năm rưỡi nắm giữ, khoản đầu tư này đạt tỷ suất lợi nhuận 57 lần và tỷ suất hoàn vốn nội bộ là 61.1%, trở thành một trong những khoản đầu tư thành công nhất trong lịch sử đầu tư cổ phần tư nhân của châu Á. Ảnh: T.L.

Mekong Capital đầu tư vào Thế Giới Di Động năm 2007 với tổng vốn tư 3,5 triệu USD, tỷ lệ sở hữu 35%. Sau 10 năm rưỡi nắm giữ, khoản đầu tư này đạt tỷ suất lợi nhuận 57 lần và tỷ suất hoàn vốn nội bộ là 61.1%, trở thành một trong những khoản đầu tư thành công nhất trong lịch sử đầu tư cổ phần tư nhân của châu Á. Ảnh: T.L.

Doanh nghiệp lỗ nhưng vẫn được định giá cao

Chia sẻ trong Hội thảo Quản lý dòng tiền và Huy động vốn, chiều 24/11, ông Đặng Hà Lâm, Sáng lập và Chủ tịch Quỹ đầu tư VOC Capital; Sáng lập và CEO chuỗi phở The Noodle House và chuỗi cà phê Gemini Coffee Chain, cho biết, dòng tiền được xem là yếu tố then chốt tạo sự ổn định trong hoạt động, khả năng chi trả và quyết định sự sống còn của doanh nghiệp.

Dòng vốn của doanh nghiệp hiện chủ yếu thông qua vốn chủ sở hữu và vốn vay, hai nguồn vốn này ảnh hưởng trực tiếp tới sự sống còn của doanh nghiệp và quyết định khả năng huy động vốn của doanh nghiệp.

Cụ thể, với mô hình công ty truyền thống, chủ yếu sử dụng vốn vay, ông Đặng Hà Lâm cho biết nguy cơ đứt gãy dòng tiền trong kinh doanh rất cao, vì kinh tế thế giới biến động và dự báo sẽ khủng hoảng rất sâu trong 3 năm tới, nếu càng vay lớn mà không có nguồn trả thì rất nguy hiểm.

Mô hình công ty thứ hai là công ty cơ chế vốn, sử dụng vốn công ty cá nhân và công ty xã hội, tức lấy vốn chủ sở hữu trọng tâm. Những mô hình như vậy vốn vay rất nhỏ, thường dưới 30-50% vốn chủ sở hữu.

Điển hình như Thế giới Di động thực hiện pha loãng cổ phần để gọi vốn. Họ đạt được định giá 10 triệu USD khi chỉ có 7 cửa hàng nhờ có Mekong Capital đầu tư. VNG, Uber… cũng vậy, họ vẫn được định giá cao mặc dù lỗ. Phương pháp này cũng đang được áp dụng phổ biến tại nhiều công ty trên thế giới.

“Có một sự nghịch lý là đôi khi lợi nhuận không đi cùng giá trị công ty. Khi tôi cùng bạn bè mở chuỗi phở, lúc đó dù vẫn lỗ nhưng vẫn huy động hơn 2 triệu USD và sau đó là cam kết 5 triệu USD, định giá công ty hàng chục triệu USD. Chúng tôi xác định 50 điểm là đạt điểm hòa vốn, nhưng trước đạt điểm hòa vốn không phải không có giá trị. Nhưng nếu lúc này đi vay ngân hàng, không ngân hàng nào công nhận cho chúng ta. Nếu một công ty chỉ dựa vào vốn vay thì sớm muộn sẽ gặp khó khăn. Có công ty doanh số 3-5 nghìn tỷ/năm nhưng nợ trên vốn chủ sở hữu rất lớn, gấp 3 lần, điều này gây rủi ro cho doanh nghiệp”, ông Lâm nói.

Chọn % nhỏ trong một miếng bánh to

Sử dụng nhiều vốn vay ngân hàng sẽ gây rủi ro cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn trong các năm tới. Ảnh: T.L.

Sử dụng nhiều vốn vay ngân hàng sẽ gây rủi ro cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn trong các năm tới. Ảnh: T.L.

Cũng theo ông Lâm, khi xây dựng mô hình dựa vào vốn chủ sở hữu, doanh nghiệp phải cấu trúc lại mô hình kinh doanh cũng như chế độ ưu đãi cổ phiếu cho nhân viên. Nếu được cấu trúc chuẩn, mỗi vòng gọi vốn sẽ là một vòng IPO. Doanh nghiệp có thể lên sàn hoặc không lên sàn, có thể thực hiện mau bán và sáp nhập (M&A), nhưng nếu huy động vốn mà không biết quản lý và minh bạch với nhà đầu tư thì không thể hoạt động tốt và khó gọi vốn trong những vòng tiếp theo.

“Giống như cách FPT khi bắt đầu niêm yết, họ dành suất mua cổ phiếu đầu tiên cho các nhân viên của mình. Khi toàn bộ nhân viên có quyền lợi thì họ mới gắn bó với công ty và họ làm cho họ chứ không phải làm cho công ty. Nhiều doanh nghiệp muốn sở hữu 100% của công ty giá trị 1-2 tỷ, nhưng tỷ phú Bill Gate hiện chỉ sở hữu 1% cổ phần của Microsoft do ông đồng sáng lập, nhưng tổng tài sản của ông vẫn ở mức 139 tỷ USD năm 2021 vì vốn hóa của Microsoft lên tới hơn 2.000 tỷ USD. Các công ty này lựa chọn % rất nhỏ của miếng bánh rất to”, ông Lâm nêu ví dụ.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng cho biết, mô hình kinh doanh vẫn là gốc rễ của doanh nghiệp, tức phải tạo ra giá trị cho người dùng. Mô hình tài chính, vốn chỉ là đòn bẩy, giúp giảm áp lực vốn vay, tăng giá trị doanh nghiệp. Còn nếu mô hình kinh doanh không tốt, mô tài chính dù tốt cũng khó “gánh” được số mệnh của doanh nghiệp.

70-80% doanh nghiệp vừa và nhỏ không dự báo dòng tiền

Một kế hoạch dự trù tài chính chi tiết sẽ giúp doanh nghiệp chủ động dòng tiền để ứng phó với biến động. Ảnh: T.L.

Một kế hoạch dự trù tài chính chi tiết sẽ giúp doanh nghiệp chủ động dòng tiền để ứng phó với biến động. Ảnh: T.L.

Cũng chia sẻ trong Hội thảo, bà Nguyễn Phương Hoa, Giám đốc Công ty tư vấn tài chính MBFC cho biết, mặc dù dự báo dòng tiền quan trọng với tất cả doanh nghiệp nhưng trong nhiều năm tư vấn, bà Hoa nhận thấy có tới 70-80% doanh nghiệp vừa và nhỏ không làm kế hoạch tài chính để dự báo dòng tiền. Điều này ảnh hưởng đến khả năng phát triển kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp.

Đặc biệt, theo bà Hoa, nguyên tắc rất rõ trong đầu tư là các khoản vay ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn dùng đầu tư với thời điểm tương ứng ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn để ổn định tài chính doanh nghiệp. Nhưng nhiều doanh nghiệp lại dùng các khoản vay ngắn hạn để đầu tư cho trung và dài hạn, điều này tạo nên áp lực lớn về vốn, khiến doanh nghiệp luôn lâm vào cảnh thiếu tiền, tạo nên rủi ro rất lớn.

“Nhiều doanh nghiệp bị mắc khi đầu tư các dự án mới. Đa phần các chủ đầu tư tính toán dòng tiền cho các dự án mới gồm 30% vốn tự có, 70% vốn đi vay. Doanh nghiệp nghĩ rằng bỏ 30% vốn rồi thì dùng để đầu tư dự án mới. Nhưng trong trường hợp hoạt động chính của doanh nghiệp vẫn chạy tốt thì không sao, nếu gặp vấn đề thì nguồn tiền dành cho dự án mới bị ngắt quãng, các dự án mới cũng sẽ bị kéo dài và chưa thể có dòng tiền thu về như kế hoạch. Từ đó ảnh hưởng đến cả hoạt động chính của doanh nghiệp”, bà Hoa lấy ví dụ.

Vị chuyên gia cũng cho biết, thời điểm 3 tháng cuối năm, các doanh nghiệp bắt đầu làm kế hoạch tài chính cho năm sau. Để có kế hoạch dự trù tài chính từ doanh thu, chi phí cho từng tháng, doanh nghiệp phải phân tích số liệu liên tục trong 3 năm cũng như các xu hướng của thị trường, xã hội, hoàn cảnh kinh tế để cho ra bức tranh tài chính sát sườn nhất. Nếu làm được điều này, khi áp dụng triển khai, doanh nghiệp đạt được 80% kế hoạch.

Tin khác

Doanh nhân - Doanh nghiệp
Hệ thống bán lẻ SATRA giới thiệu chương trình mua hàng online cùng combo “đi chợ hộ”: “30 năm đồng hành – gắn kết bữa cơm Việt” với mức giá ưu đãi, đa dạng sự lựa chọn như một sự tri ân sâu sắc dành cho khách hàng của mình nhân kỷ niệm 30 năm ngày thành lập.
13 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Giữa thị trường đa dạng, VinFast Motio được nhiều phụ huynh lựa chọn để đồng hành cùng con em đến trường, không chỉ với mức giá phải chăng mà còn bởi những ưu điểm về hiệu năng vượt trội so với phân khúc xe học sinh.
22 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Larry Ellison, người đồng sáng lập và Chủ tịch của tập đoàn phần mềm Oracle, đã chính thức vượt qua Elon Musk để trở thành người giàu nhất hành tinh. Sự bứt phá ngoạn mục này đến từ một phiên giao dịch lịch sử của cổ phiếu Oracle, đưa tên tuổi của vị tỷ phú 81 tuổi này trở lại tâm điểm của truyền thông toàn cầu.
6 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Trong bối cảnh tiêu dùng nội địa hồi phục, WinCommerce (WCM, thành viên của Masan, vận hành chuỗi WinMart/WinMart+/WiN) tiếp tục là điểm sáng khi duy trì đà tăng trưởng trong nhiều tháng liên tiếp. Riêng tháng 8/2025, doanh nghiệp ghi nhận doanh thu 3.573 tỷ đồng, tăng 24,2% so với cùng kỳ, nâng lũy kế 8 tháng lên 25.000 tỷ đồng, vượt xa kế hoạch tăng trưởng năm.
6 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025 không chỉ ghi nhận bức xúc từ cộng đồng doanh nghiệp, mà còn là nơi kết tinh cam kết cải cách từ địa phương đến trung ương. Trong đó Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam đóng vai trò then chốt trong việc dẫn dắt và kiến tạo.
6 ngày
Tài chính - Thị Trường
Việt Nam đang đến gần cột mốc nâng hạng thị trường, mở ra cơ hội cho dòng vốn toàn cầu gia nhập sâu hơn. Trong đó, cổ phiếu của Tập đoàn Masan (HOSE: MSN) sở hữu vốn hóa gần 4,8 tỷ USD, với thanh khoản cao và room ngoại còn rộng cùng nền tảng kinh doanh vững chắc, được kỳ vọng sẽ được dòng vốn ngoại “chọn mặt gửi vàng”.
6 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Sau 5 tháng triển khai, chương trình “Hào khí Việt Nam - Sức Xanh lan tỏa” của Xanh SM đã chính thức khép lại. 34 chiếc VinFast VF 3 cùng hàng trăm phần quà với tổng trị giá 16 tỷ đồng đã được trao tận tay khách hàng và những bác tài xanh may mắn.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Hiện nay, người tiêu dùng sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho những sản phẩm Vietgap, GlobalGap có chứng nhận, hay bao bì truy xuất mã QR. Điều này thể hiện nhận thức cũng như xu hướng tiêu dùng mới: không chỉ ăn để no, mà còn ăn để khỏe và tin tưởng vào sản phẩm mình sử dụng.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Niềm tin vào chất lượng xe VinFast được xây dựng từ chiếc Fadil, đến nay anh La Hải (TP.HCM) đã là chủ nhân của nhiều dòng xe điện, trong đó VF 6 mang lại nhiều cảm xúc khác biệt với anh.
1 tuần
Công nghệ Số hóa
Nhằm tạo ra một không gian chung, kết nối và nâng cao năng lực cho cộng đồng khởi nghiệp công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã giao nhiệm vụ cho Trung tâm Ươm tạo - Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ phối hợp với Vườn ươm Khởi nghiệp Doanh nhân trẻ (YESI) triển khai nghiên cứu phát triển một nền tảng trực tuyến liên kết vườn ươm cấp quốc gia.
1 tuần
Bất động sản
Dự án do Trung tâm Tư vấn Phát triển Kinh tế Thương mại Việt Nam tổ chức, được xem là nơi khơi dậy tinh thần đoàn kết, hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm trong cộng đồng doanh nghiệp, tạo nền tảng cho phát triển bền vững. Chương trình góp phần xây dựng hình ảnh doanh nhân Việt Nam bản lĩnh, năng động, nhân văn và hội nhập.
2 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Phát triển kinh doanh bền vững không thể tách rời trách nhiệm xã hội. Với Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn TNHH Một thành viên (SATRA), giá trị cốt lõi ấy không chỉ là chiến lược, mà trở thành bản sắc trong từng hoạt động. Hơn nửa thế kỷ qua, SATRA không chỉ nỗ lực khẳng định vị thế trên thương trường mà còn bền bỉ lan tỏa những giá trị nhân văn, xây dựng doanh nghiệp vững mạnh từ nội lực, gieo mầm hạnh phúc trong cộng đồng.
2 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Thu gom lục bình tái chế thành than sinh học và phân hữu cơ, dự án của ông Lê Minh Hiếu tại Đồng Tháp được kỳ vọng không chỉ giải quyết được tình trạng tắc nghẽn lục bình trên sông Vàm Cỏ Đông, gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người dân, mà còn mang đến nguồn doanh thu từ 25-30 tỷ đồng mỗi năm cho doanh nghiệp.
2 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Phát triển kinh tế xanh, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả các nguồn tài nguyên, góp phần bảo vệ môi trường đang nổi lên như một xu hướng tất yếu, tạo động lực tăng trưởng kinh tế bền vững. Đồng thời, thực tế này cũng từng bước tạo nên thị trường lao động với những việc làm xanh, đòi hỏi người lao động linh hoạt thích nghi, có những kỹ năng phù hợp.
2 tuần
Tiếng nói doanh nhân
Khát vọng đưa Việt Nam hóa rồng vào năm 2045 không phải là một con đường trải hoa hồng. Nó đòi hỏi một thế hệ doanh nhân trẻ không chỉ có hoài bão, mà còn phải đủ bản lĩnh để gánh vác những sức ép thời đại, và ngược lại, họ cần một bệ đỡ đủ vững từ chính quốc gia.
2 tuần
Xem thêm