Thứ tư, 25/06/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Hạn chế vay vốn, chuyên gia nói doanh nghiệp nên học Thế giới Di động, VNG pha loãng cổ phần để gọi vốn

Huyền Trang
- 19:24, 24/11/2022

(DNTO) - Các công ty sử dụng vốn vay sẽ rủi ro rất cao khi thị trường biến động, giá trị công ty thấp. Theo chuyên gia, doanh nghiệp nên nghiên cứu mô hình công ty cơ chế vốn, tức lấy vốn chủ sở hữu trọng tâm như nhiều doanh nghiệp lớn ở Việt Nam và thế giới đang làm.

Mekong Capital đầu tư vào Thế Giới Di Động năm 2007 với tổng vốn tư 3,5 triệu USD, tỷ lệ sở hữu 35%. Sau 10 năm rưỡi nắm giữ, khoản đầu tư này đạt tỷ suất lợi nhuận 57 lần và tỷ suất hoàn vốn nội bộ là 61.1%, trở thành một trong những khoản đầu tư thành công nhất trong lịch sử đầu tư cổ phần tư nhân của châu Á. Ảnh: T.L.

Mekong Capital đầu tư vào Thế Giới Di Động năm 2007 với tổng vốn tư 3,5 triệu USD, tỷ lệ sở hữu 35%. Sau 10 năm rưỡi nắm giữ, khoản đầu tư này đạt tỷ suất lợi nhuận 57 lần và tỷ suất hoàn vốn nội bộ là 61.1%, trở thành một trong những khoản đầu tư thành công nhất trong lịch sử đầu tư cổ phần tư nhân của châu Á. Ảnh: T.L.

Doanh nghiệp lỗ nhưng vẫn được định giá cao

Chia sẻ trong Hội thảo Quản lý dòng tiền và Huy động vốn, chiều 24/11, ông Đặng Hà Lâm, Sáng lập và Chủ tịch Quỹ đầu tư VOC Capital; Sáng lập và CEO chuỗi phở The Noodle House và chuỗi cà phê Gemini Coffee Chain, cho biết, dòng tiền được xem là yếu tố then chốt tạo sự ổn định trong hoạt động, khả năng chi trả và quyết định sự sống còn của doanh nghiệp.

Dòng vốn của doanh nghiệp hiện chủ yếu thông qua vốn chủ sở hữu và vốn vay, hai nguồn vốn này ảnh hưởng trực tiếp tới sự sống còn của doanh nghiệp và quyết định khả năng huy động vốn của doanh nghiệp.

Cụ thể, với mô hình công ty truyền thống, chủ yếu sử dụng vốn vay, ông Đặng Hà Lâm cho biết nguy cơ đứt gãy dòng tiền trong kinh doanh rất cao, vì kinh tế thế giới biến động và dự báo sẽ khủng hoảng rất sâu trong 3 năm tới, nếu càng vay lớn mà không có nguồn trả thì rất nguy hiểm.

Mô hình công ty thứ hai là công ty cơ chế vốn, sử dụng vốn công ty cá nhân và công ty xã hội, tức lấy vốn chủ sở hữu trọng tâm. Những mô hình như vậy vốn vay rất nhỏ, thường dưới 30-50% vốn chủ sở hữu.

Điển hình như Thế giới Di động thực hiện pha loãng cổ phần để gọi vốn. Họ đạt được định giá 10 triệu USD khi chỉ có 7 cửa hàng nhờ có Mekong Capital đầu tư. VNG, Uber… cũng vậy, họ vẫn được định giá cao mặc dù lỗ. Phương pháp này cũng đang được áp dụng phổ biến tại nhiều công ty trên thế giới.

“Có một sự nghịch lý là đôi khi lợi nhuận không đi cùng giá trị công ty. Khi tôi cùng bạn bè mở chuỗi phở, lúc đó dù vẫn lỗ nhưng vẫn huy động hơn 2 triệu USD và sau đó là cam kết 5 triệu USD, định giá công ty hàng chục triệu USD. Chúng tôi xác định 50 điểm là đạt điểm hòa vốn, nhưng trước đạt điểm hòa vốn không phải không có giá trị. Nhưng nếu lúc này đi vay ngân hàng, không ngân hàng nào công nhận cho chúng ta. Nếu một công ty chỉ dựa vào vốn vay thì sớm muộn sẽ gặp khó khăn. Có công ty doanh số 3-5 nghìn tỷ/năm nhưng nợ trên vốn chủ sở hữu rất lớn, gấp 3 lần, điều này gây rủi ro cho doanh nghiệp”, ông Lâm nói.

Chọn % nhỏ trong một miếng bánh to

Sử dụng nhiều vốn vay ngân hàng sẽ gây rủi ro cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn trong các năm tới. Ảnh: T.L.

Sử dụng nhiều vốn vay ngân hàng sẽ gây rủi ro cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn trong các năm tới. Ảnh: T.L.

Cũng theo ông Lâm, khi xây dựng mô hình dựa vào vốn chủ sở hữu, doanh nghiệp phải cấu trúc lại mô hình kinh doanh cũng như chế độ ưu đãi cổ phiếu cho nhân viên. Nếu được cấu trúc chuẩn, mỗi vòng gọi vốn sẽ là một vòng IPO. Doanh nghiệp có thể lên sàn hoặc không lên sàn, có thể thực hiện mau bán và sáp nhập (M&A), nhưng nếu huy động vốn mà không biết quản lý và minh bạch với nhà đầu tư thì không thể hoạt động tốt và khó gọi vốn trong những vòng tiếp theo.

“Giống như cách FPT khi bắt đầu niêm yết, họ dành suất mua cổ phiếu đầu tiên cho các nhân viên của mình. Khi toàn bộ nhân viên có quyền lợi thì họ mới gắn bó với công ty và họ làm cho họ chứ không phải làm cho công ty. Nhiều doanh nghiệp muốn sở hữu 100% của công ty giá trị 1-2 tỷ, nhưng tỷ phú Bill Gate hiện chỉ sở hữu 1% cổ phần của Microsoft do ông đồng sáng lập, nhưng tổng tài sản của ông vẫn ở mức 139 tỷ USD năm 2021 vì vốn hóa của Microsoft lên tới hơn 2.000 tỷ USD. Các công ty này lựa chọn % rất nhỏ của miếng bánh rất to”, ông Lâm nêu ví dụ.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng cho biết, mô hình kinh doanh vẫn là gốc rễ của doanh nghiệp, tức phải tạo ra giá trị cho người dùng. Mô hình tài chính, vốn chỉ là đòn bẩy, giúp giảm áp lực vốn vay, tăng giá trị doanh nghiệp. Còn nếu mô hình kinh doanh không tốt, mô tài chính dù tốt cũng khó “gánh” được số mệnh của doanh nghiệp.

70-80% doanh nghiệp vừa và nhỏ không dự báo dòng tiền

Một kế hoạch dự trù tài chính chi tiết sẽ giúp doanh nghiệp chủ động dòng tiền để ứng phó với biến động. Ảnh: T.L.

Một kế hoạch dự trù tài chính chi tiết sẽ giúp doanh nghiệp chủ động dòng tiền để ứng phó với biến động. Ảnh: T.L.

Cũng chia sẻ trong Hội thảo, bà Nguyễn Phương Hoa, Giám đốc Công ty tư vấn tài chính MBFC cho biết, mặc dù dự báo dòng tiền quan trọng với tất cả doanh nghiệp nhưng trong nhiều năm tư vấn, bà Hoa nhận thấy có tới 70-80% doanh nghiệp vừa và nhỏ không làm kế hoạch tài chính để dự báo dòng tiền. Điều này ảnh hưởng đến khả năng phát triển kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp.

Đặc biệt, theo bà Hoa, nguyên tắc rất rõ trong đầu tư là các khoản vay ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn dùng đầu tư với thời điểm tương ứng ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn để ổn định tài chính doanh nghiệp. Nhưng nhiều doanh nghiệp lại dùng các khoản vay ngắn hạn để đầu tư cho trung và dài hạn, điều này tạo nên áp lực lớn về vốn, khiến doanh nghiệp luôn lâm vào cảnh thiếu tiền, tạo nên rủi ro rất lớn.

“Nhiều doanh nghiệp bị mắc khi đầu tư các dự án mới. Đa phần các chủ đầu tư tính toán dòng tiền cho các dự án mới gồm 30% vốn tự có, 70% vốn đi vay. Doanh nghiệp nghĩ rằng bỏ 30% vốn rồi thì dùng để đầu tư dự án mới. Nhưng trong trường hợp hoạt động chính của doanh nghiệp vẫn chạy tốt thì không sao, nếu gặp vấn đề thì nguồn tiền dành cho dự án mới bị ngắt quãng, các dự án mới cũng sẽ bị kéo dài và chưa thể có dòng tiền thu về như kế hoạch. Từ đó ảnh hưởng đến cả hoạt động chính của doanh nghiệp”, bà Hoa lấy ví dụ.

Vị chuyên gia cũng cho biết, thời điểm 3 tháng cuối năm, các doanh nghiệp bắt đầu làm kế hoạch tài chính cho năm sau. Để có kế hoạch dự trù tài chính từ doanh thu, chi phí cho từng tháng, doanh nghiệp phải phân tích số liệu liên tục trong 3 năm cũng như các xu hướng của thị trường, xã hội, hoàn cảnh kinh tế để cho ra bức tranh tài chính sát sườn nhất. Nếu làm được điều này, khi áp dụng triển khai, doanh nghiệp đạt được 80% kế hoạch.

Tin khác

Doanh nhân - Doanh nghiệp
Từng sở hữu nhiều xe tiền tỷ, anh Phạm Ngọc Dương (Hà Nội) “dừng lại” với VinFast VF 9 vì trải nghiệm vượt mong đợi về sản phẩm cũng như dịch vụ hậu mãi. Chiếc xe đã đồng hành với vị doanh nhân này trên hàng chục nghìn cây số dọc đất nước.
11 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tại các nước châu Âu, một trong những nơi tiêu thụ thịt nhiều nhất trên thế giới, các công ty sản xuất thịt đã nghiên cứu và sử dụng các công nghệ hiện đại trong quy trình giết mổ - chế biến - bảo quản và vận chuyển để giúp thịt luôn tươi ngon.
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Sự bắt tay giữa SATRA, một tổng công ty thương mại hàng đầu và UEH, một trường đại học kinh tế có tiếng, được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cộng đồng và đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của xã hội.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị ra đời với tầm nhìn chiến lược, xác định rõ kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Ngay sau đó, các nghị quyết hành động của Chính phủ, Quốc hội và các bộ ngành đã bắt đầu triển khai. Tuy nhiên, trong dòng chảy thực tế, dòng vốn đến với doanh nghiệp tư nhân vẫn chưa thực sự “thông mạch”.
5 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Gần đây, dư luận xôn xao trước việc một doanh nhân, sau khi chấp hành xong án phạt tù, tham gia buổi làm việc với Chủ tịch một tỉnh để đề xuất dự án phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh đó. Thay vì ghi nhận thiện chí cống hiến và năng lực của người đã hoàn lương, nhiều ý kiến công khai nghi ngờ, cho rằng “người như vậy không xứng đáng ngồi cùng lãnh đạo địa phương”.
5 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Hai phòng chờ thương gia mới The SENS Business Lounge và SH Premium Lounge Tan Son Nhat vừa chính thức được Sacombank bổ sung vào hệ thống phòng chờ đặc quyền dành cho chủ thẻ cao cấp. Đây là hoạt động nổi bật nhất nhằm nâng cao trải nghiệm khách hàng tại sân bay Quốc tế Tân Sơn Nhất, TP.HCM.
6 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Từng trải nghiệm đủ loại xe từ phổ thông đến siêu xe, anh Phạm Hoàng Đức (TP.HCM) không dễ hài lòng với một chiếc xe gia đình. Tuy nhiên, VinFast VF 8 đã khiến anh gật đầu ngay lập tức bằng sự êm ái, công nghệ an toàn hiện đại, khả năng tăng tốc ấn tượng cùng chi phí bằng 0.
6 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Techcombank triển khai chương trình ưu đãi đến 3,5 triệu đồng “Thu tiền cực tiện, hoàn tiền cực đã” cho doanh nghiệp sử dụng POS, QR code. Chương trình có ý nghĩa đặc biệt với các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ chuyển từ mô hình hộ kinh doanh… 
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Herbalife Việt Nam, một trong những công ty về sức khỏe và thể chất, là nhà tài trợ dinh dưỡng cho giải chạy VnExpress Marathon Quy Nhơn năm thứ ba liên tiếp. Giải chạy VnEpxress Marathon Quy Nhơn 2025, được tổ chức từ ngày 13-15/6, đã thu hút hơn 12.000 vận động viên tham gia – con số cao nhất trong lịch sử sáu năm tổ chức giải.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Là một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực sức khỏe và thể chất, Herbalife Việt Nam đã đồng hành và trở thành thương hiệu quen thuộc với người Việt Nam trong hơn 15 năm qua.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
VinFast VF 9 đang chiếm được lòng tin của nhiều khách hàng bởi cảm giác “yên tâm toàn diện” – từ trải nghiệm vận hành vượt trội, chi phí sử dụng gần như bằng 0, đến chế độ hậu mãi chuẩn “xe chủ tịch”.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Gần 10.000 tình nguyện viên đã cùng nhau tạo nên một “làn sóng xanh” lan tỏa khắp 28 tỉnh, thành trên cả nước trong chiến dịch “Cùng hành động vì biển xanh” do Quỹ Vì tương lai xanh (thuộc Tập đoàn Vingroup) phát động vào ngày 8/6.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Ngày 7/6/2025, Công ty Cổ phần Phát triển Năng lượng Xanh Intech Việt Nam (Intech Solar) phối hợp cùng các đơn vị đồng hành đã tổ chức lễ bàn giao hệ thống điện mặt trời công suất 5kWp, lưu trữ 10kWh cho điểm trường Bản Lũng thuộc tỉnh Cao Bằng, tiếp thêm ánh sáng cho hành trình học tập của các em nhỏ nơi đây.
2 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Trường Đại học VinUni chính thức công bố chiến lược tăng tốc phát triển Giai đoạn 2 với mục tiêu trở thành một trong 100 đại học xuất sắc nhất toàn cầu. Điểm tựa của chiến lược là chương trình “VinUni 500” – mời tuyển 500 nhân sự học thuật tinh hoa thế giới và nguồn kinh phí 9.300 tỷ đồng từ Tập đoàn Vingroup để mở rộng quy mô đào tạo và xây dựng hệ sinh thái nghiên cứu chuẩn quốc tế tại Việt Nam.
2 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Ngày 8/6, tại Khánh Hòa, Chương trình tập huấn công tác Hội DNT toàn quốc 2025 bước sang ngày làm việc thứ hai với chuyên đề trọng tâm “Xây dựng quy trình tổ chức và kiểm soát công tác Hội hiệu quả”.
2 tuần
Xem thêm