Doanh nghiệp cần đầu tư nghiêm túc cho công nghệ để phát triển bền vững
(DNTO) - Tại Diễn đàn Xây dựng thương hiệu quốc gia cho công nghệ tài chính ngân hàng, diễn ra hôm nay 9/12, các chuyên gia đều cho rằng, chuyển đổi số là xu hướng tất yếu của doanh nghiệp để phát triển trong tương lai, và fintech là trọng tâm cần đưa vào chiến lược xây dựng, phát triển thương hiệu của doanh nghiệp.
Công nghệ tài chính tăng cơ hội giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường mới
Ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cho biết, thế giới và Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ của fintech (công nghệ trong tài chính). Nhưng bên cạnh đó, fintech cũng có nhiều rủi ro. Do đó, Nhà nước cần có sự can thiệp để lĩnh vực này phát triển nhanh, lành mạnh, vừa giảm thiểu được rủi ro đối với việc tạo ra năng lực tài chính Việt Nam.
Theo ông Đặng Minh Tuấn, Viện ứng dụng công nghệ CMC, Phó Chủ tịch CLB fintech cho biết, hiện Việt Nam đã có 166 công ty fintech với các hoạt động chủ yếu là thanh toán điện tử, ngân hàng số, wealth management, cho vay ngang hàng P2P, blockchain, gọi vốn cộng đồng, đánh giá điểm tín dụng, SMEs Financing, comparision, POS và Insurtech.
Trong đó, lĩnh vực thanh toán chiếm tỷ lệ lớn nhất với 47% số công ty và 98% số vốn đầu tư vào fintech Việt Nam năm 2019, nếu chỉ tính các thương vụ được công bố (theo UOB) và cho vay ngang hàng là lĩnh vực lớn thứ hai với 20 công ty, tiêu biểu là Tima và Vaymuon.vn.
Liên quan đến lĩnh vực fintech, chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu cho biết, cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đã mở cho thị trường tài chính cơ hội chưa từng có. Đây là chìa khóa để phát triển kinh tế.
“Trong tương lai, ngân hàng kỹ thuật số sẽ ngày càng phổ biến. Các công ty fintech đang tạo ra thị trường riêng của họ, nhất là trong tình hình dịch bệnh như hiện nay. Fintech tạo thị trường mới, có chương trình cho vay tín chấp với số tiền rất nhỏ đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa…”, ông Hiếu nói.
Tuy nhiên theo ông Hiếu, fintech cũng có không ít rủi ro. Đó là câu chuyện thu hồi nợ; tín dụng đen… Do đó, trong bối cảnh này, Ngân hàng Nhà nước cần đưa ra dự thảo về xây dựng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát sandbox (khung thể chế thử nghiệm có kiểm soát đối với các công nghệ…).
Nêu quan điểm về vấn đề này, ông Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng Nhà nước, cho rằng: Fintech xuất hiện đã mang lại nhiều sự thay đổi. Trước hết là sự thay đổi lớn về hành vi người tiêu dùng tài chính. Khách hàng được hưởng nhiều tiện ích hơn từ dịch vụ tài chính, kể cả tư vấn, chăm sóc tự động.
Tuy nhiên, khách hàng sẽ đối mặt với rủi ro mới: lộ lọt thông tin cá nhân; bị hack tài khoản, mất tiền; khiếu nại, giải quyết có thể phức tạp hơn.
“Fintech cũng tạo ra thách thức và thay đổi lớn về pháp lý trong ngành dịch vụ tài chính, mang lại thách thức nhưng cũng mang lại cơ hội hợp tác kinh doanh với ngân hàng thương mại, thúc đẩy phát triển đa kênh và sản phẩm và dịch vụ tài chính cung ứng cho khách hàng”, ông Hòe nói.
Cũng theo ông Hòe, fintech cũng mang lại thách thức về tư duy chính sách. Đòi hỏi mô hình kinh doanh mới, kênh cung ứng, khung pháp lý mới cũng như rất nhiều vấn đề pháp lý phải thay đổi.
Fintech vẫn còn nhiều rủi ro, thách thức
Tại diễn đàn, chuyên gia tài chính Cấn Văn Lực cho rằng, fintech ảnh hưởng rất sâu rộng đến mọi mặt trong đời sống xã hội; tăng cơ hội giúp doanh nghiệp tiếp cận những thị trường mới, đồng thời mở ra những cơ hội tương đương cho các đối thủ.
“Tuy nhiên, fintech còn gặp nhiều rủi ro và thách thức, trước hết là vấn đề pháp lý, chính sách và văn hóa. Trong đó cơ chế, chính sách hay thay đổi, thiếu đồng bộ, thiếu nhất quán. Bên cạnh đó, quy định về hoạt động fintech (dạng sandbox) chưa được ban hành, thiếu các chuẩn mực chung. Dữ liệu chưa được chia sẻ và văn hóa giấy tờ, thói quen dùng tiền mặt còn nặng nề”, TS. Cấn Văn Lực chỉ ra những thách thức.
Ngoài ra theo ông Lực, hiện chúng ta chưa có cơ sở dữ liệu định danh cá nhân quốc gia, dữ liệu về doanh nghiệp còn phân tán, thiếu đồng bộ. Đi kèm đó là thách thức về vấn đề an toàn bảo mật, an ninh mạng. Rủi ro an ninh mạng ở mức cao, trong khi nhận thức và giải pháp còn hạn chế và rủi ro phụ thuộc bên thứ ba nhiều nên rất khó kiểm soát.
Để fintech phát triển và mang lại bước phát triển mạnh mẽ cho ngành công nghệ tài chính ngân hàng, bắt nhịp với mức độ phát triển của thế giới, theo các chuyên gia, cần khẩn trương hoàn thiện hành lang pháp lý quản lý hoạt động fintech theo hướng mở nhưng kiểm soát được rủi ro (sandbox); hoàn thiện thể chế...
Song song với đó, Ngân hàng Nhà nước phải phân loại và chia cấp độ các hoạt động của công ty fintech ở từng mức độ. Ngoài ra, cần tạo được niềm tin từ cả người tiêu dùng lẫn người quản lý.
Đặc biệt, cần có hệ sinh thái và môi trường cho đổi mới sáng tạo; cần có các quy định về yêu cầu vốn, công nghệ, chuẩn mực hoạt động và quản lý rủi ro đối với các công ty muốn tham gia vào thị trường fintech….