Khi chưa có các công cụ tìm kiếm trên Internet, những quyển từ điển dường như là thứ gì đó rất hàn lâm đối với nhiều người. Họ mở chúng ra vì công việc cần đến khi cần nắm rõ định nghĩa hay gợi ý của một từ chứ dường như khó thấy sự ham thích nào. Với những người thời hoang khai của kỹ thuật số, có vẻ như từ điển không chuyển tải ngôn ngữ một cách đích thực, dạng như chỉ giúp người ta nắm bắt được một cây chứ không hiểu cả khu rừng.

Mọi thứ đã thay đổi toàn diện lúc Internet xuất hiện. Khi những cuốn sách từ điển được xếp ngay ngắn, trang trọng trên kệ chẳng khác gì những chai rượu thương hiệu hạng sang trưng trên quầy tủ bar, khi những người xưa năm cũ với tay lấy xuống lật từng trang vì cảm giác tò mò, từ điển bắt đầu trở thành cơ hội mới để độc giả khám phá ra bao điều họ chưa từng muốn biết.   

Caddy, 51 tuổi, người Brooklyn đã nhận ra sự thay đổi ấy với cuốn từ điển New International Dictionary của Nhà xuất bản Webster in năm 1954. Sách dày đến 3.000 trang giấy Ấn Độ được đánh dấu mẫu tự nằm thành đường chéo ở cạnh đối mặt với gáy. Lý do để bây giờ Caddy đụng đến quyển từ điển hoàn toàn khác xưa. Ông vốn thường chơi ô chữ buổi trưa hoặc nằm trên giường đọc tạp chí, tiểu thuyết vào ban đêm, nên khi bắt gặp những từ không quen thuộc, Caddy đã với tay tra cứu từ điển thay vì lướt trên smartphone.

Caddy dần chợt nhận ra sự khác biệt xưa, nay. Mỗi từ tìm kiếm như nâng cao các giác quan, tựa như nó ẩn chứa một số chất có hóa tính làm thay đổi tâm trí. Chúng hướng sự chú ý của ông ra bên ngoài, dẫn dắt ông vào từng cuộc trò chuyện với ngôn ngữ. Chúng cũng khiến ông tự hỏi về những thứ lâu nay chưa chủ động để ý tìm hiểu. Rồi lạ lùng thay, đó cũng là lần đầu tiên trong đời, Caddy nhận ra mình hài lòng trong cảm xúc khi truy nguyên được ngữ nghĩa của một từ, chứ không thuần đánh giá cao sự hữu ích của việc tìm ra từ ấy như ngày xưa nữa.

Với sách từ điển Caddy đang sử dụng như bây giờ, các từ chưa biết nay trở thành những bí ẩn có thể giải đáp. Wikipedia và Google dùng nhiều câu hỏi hơn để trả lời các câu hỏi, mở ra các trang thông tin mà ta chẳng bao giờ yêu cầu giải đáp. Còn sách từ điển được xây dựng dựa trên kiến thức phổ biến, sử dụng những từ đơn giản để giải thích những từ phức tạp hơn. Khi tra cứu, nó cho ta cảm giác tò mò, kích thích như đang cạy mở vỏ một con hàu.

Giờ đây Caddy quan niệm, tại sao không tham khảo từ điển và cảm nhận sự hài lòng ngay lập tức khi ghép nối ngữ cảnh với một định nghĩa? Với ông, từ điển tưởng thưởng cho độc giả vì đã chú ý, cho cả thứ ta được hưởng lẫn thứ khiến ta tò mò. Chúng là một cánh cổng dẫn đến kiến thức nhưng được lĩnh hội tựa dưới dạng trò chơi. Caddy cảm thấy thích thú nhất với những từ hoàn toàn không có nghĩa như ông thường nghĩ.

Tất nhiên, có rất nhiều loại từ điển khác nhau. Cách chúng sinh sôi nảy nở theo thời gian là một lời nhắc nhở về tiêu chí tối thượng của tiếp cận ngôn ngữ, đó là tích lũy từ những gì chưa đầy đủ. Cuốn Dictionary of the English Language của Samuel Johnson được xuất bản năm 1755 chỉ định nghĩa khoảng 40.000 từ khiêm tốn. Hơn 70 năm sau, phát triển từ bản gốc, phiên bản mới đã chứa hơn 400.000 mục từ.

Bộ từ điển đồ sộ The Merriam-Webster xuất bản năm 1828, chỉ do một mình Noah Webster biên soạn trong suốt hơn 20 năm, chứa 70.000 từ mà gần 1/5 trong số đó chưa bao giờ được định nghĩa. Trao đổi thư từ với những thân hào nhân sĩ đáng kính của nước Mỹ ngày ấy như Benjamin Franklin và John Adams, Webster xem việc học từ vựng là một hành động của lòng yêu nước. Ông tin rằng việc thiết lập các tiêu chuẩn chính tả và định nghĩa của Mỹ là cần thiết để củng cố bản sắc văn hóa của một quốc gia trẻ như Hoa Kỳ, tách biệt hẳn với bản sắc văn hóa Anh.

Chính vì nhiều người quá chú trọng về ý nghĩa ngôn ngữ mà từ điển Webster ngày ấy bị đánh giá là loại sách có tầm sử dụng hạn chế, không giúp gì nhiều cho việc mở rộng phạm vi diễn đạt của người dùng. Họ quên một điều, từ điển không tạo ra ngôn ngữ mà là một cánh cổng dẫn đến kiểu tìm kiếm kiến thức không tính toán. Còn theo ý đồ của Webster, nó là công cụ quảng bá khoa học, nghệ thuật mang khuynh hướng game như hiện nay, với chất xúc tác là cho người tra cứu cảm giác thú vị, hài lòng vì được khơi gợi trí tò mò, thứ quan trọng chẳng khác gì năng lực chú ý.