Theo Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số, thời gian vừa qua, do diễn biến của tình hình dịch bệnh Covid-19 ngày càng phức tạp, tình trạng các đối tượng lợi dụng không gian mạng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật thông qua các sàn thương mại điện tử diễn ra phổ biến.

Cụ thể:

Thủ đoạn 1: Đối tượng lập tài khoản người bán với thông tin giả trên sàn thương mại điện tử giả mạo các cửa hàng, công ty kinh doanh trên thực tế để tạo lòng tin cho khách hàng. Sau đó, các đối tượng đăng bán các sản phẩm có mức giá rẻ hơn niêm yết từ 3-4 lần, cùng với đó những dòng mô tả như “giảm giá sốc”, “thanh lý xả kho” và những mặt hàng này đều có giá trị cao, nhỏ gọn, dễ có hàng giả, hàng nhái như đồ điện tử, điện thoại…

Khi người mua đặt đơn hàng, các đối tượng sẽ được sàn thương mại điện tử cung cấp thông tin cá nhân của người mua và sử dụng các phương thức liên lạc như Zalo, Facebook để chủ động liên lạc dụ dỗ mua các mã giảm giá (voucher) để giao dịch trực tuyến không thông qua sàn thương mại điện tử mới mức giá thấp hơn mức giá đang niêm yết.

Sau khi người bị hại chuyển khoản thanh toán, các đối tượng chặn liên lạc hoặc gửi bưu kiện trong đó có các vật phẩm không giá trị.

Thủ đoạn 2: Các đối tượng cài đặt đơn hàng ở trạng thái treo hoặc hủy đơn hàng nhưng vẫn tạo đơn vận chuyển của các công ty vận chuyển logistic đến địa chỉ người mua. Khi đó đối tượng tráo hàng, thay đổi hàng thật bằng các mặt hàng giả, hàng nhái hoặc vật phẩm không có gía trị.

Người bị hại sử dụng phương thức thanh toán trả trước và không kiểm tra sản phẩm khi nhận hàng hoặc lầm tưởng đây là sản phẩm mình đặt mua trên sàn thương mại điện tử nên vẫn tiến hành thanh toán tiền bình thường khi nhận hàng.

Do việc giao dịch của người bị hại ngoài phạm vi của các sàn thương mại điện tử nên người dùng không được đảm bảo quyền lợi đổi trả, hoàn tiền sản phẩm vì hệ thống các sàn thương mại điện tử không ghi nhận bất kỳ giao dịch mua hàng hay xác định người dùng bị thiệt hại.

Thủ đoạn 3: Các đối tượng tự nhận là nhân viên của các sàn thương mại điện tử hỗ trợ về việc đổi trả về đơn hàng mà khách hàng đã đặt trên các sàn thương mại điện tử trước đó.

Lợi dụng nhu cầu phát sinh đổi trả từ khách hàng, các đối tượng sẽ hứa thu hồi và hoàn tiền/đền tiền gấp 3 lần, sau đó lừa người dùng bấm vào link lừa đảo và yêu cầu họ cung cấp thông tin cá nhân như: số điện thoại, tên định danh, chi tiết thông tin thẻ tín dụng/tài khoản ngân hàng (bao gồm cả mật khẩu và/hoặc OTP) để chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng.

Các đối tượng gửi tin nhắn/cuộc gọi với nội dung “Bạn được nhận một phần quà vì bạn là khách hàng may mắn trúng thưởng của chương trình (nào đó)" hoặc “Bạn là khách hàng thân thiết”… Các đối tượng này sẽ yêu cầu người dùng phải trả thêm phí vận chuyển hoặc phí hỗ trợ.

Các đối tượng sẽ gửi tin nhắn đến người dùng hoặc đăng tin tuyển dụng trên các trang thông tin trôi nổi bằng cách giả mạo là nhân viên/ nhân sự cấp cao Lazada và tuyển dụng cộng tác viên không chính thống, với các nội dung như tuyển số lượng nhân viên chuyên đặt hàng hoặc mỗi ngày người dùng có thể dễ dàng kiếm tiền bằng điện thoại di động.

Nội dung tin nhắn yêu cầu người dùng kết bạn trên ứng dụng thông tin khác nhằm trục lợi thông tin cá nhân cũng như với những mục đính không tốt khác.