‘Mày biết tao là ai không?’
(DNTO) - Thời gian gần đây, khi bị phát hiện vi phạm chuẩn mực đạo đức, vi phạm pháp luật… nhiều người thường đem vị thế xã hội của cá nhân hoặc những mối quan hệ “cấp cao” xung quanh ra để đe dọa, thách thức, gây áp lực cho người khác, phủi mọi trách nhiệm đối với hành vi sai trái của mình bằng câu nói “Mày biết tao là ai không?”.
Hôm qua, 27/9, Tòa án Nhân dân tỉnh Long An đã tuyên mức án chung thân với Lưu Phi Khải (34 tuổi) về tội giết người và tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng. Nguyên nhân giết người của Khải xuất phát từ câu hỏi thách thức của nạn nhân "Biết tao là ai không?".
Trước đó, ngày 17/8, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Thủ Dầu Một (Bình Dương) cũng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện lệnh tạm giam đối với ông Trần Tấn Phong (46 tuổi, ngụ Bình Dương) để tiếp tục điều tra, làm rõ hành vi “Gây rối trật tự công cộng”. Ông Trần Tấn Phong làm nghề kinh doanh bất động sản. Chỉ vì suýt va chạm với một xe khác cùng lưu thông trên đường, ông đã đuổi theo ép nạn nhân vào lề đường, đập vỡ kính ô tô, buộc lái xe quỳ lạy, xin lỗi và luôn miệng nói “Mày biết tao là ai không?”. Toàn bộ diễn biến vụ việc được camera an ninh ghi lại.
"Mày biết tao là ai không?", về mặt ngôn ngữ là một câu hỏi tu từ mang sắc thái khẳng định, hàm ý thách thức có phần đe dọa đối phương.
Có một giai thoại thú vị như sau: Trong một sân bay, vì không bằng lòng với cách xử lý của một nhân viên, vị hành khách la lên: "Mày biết tao là ai không?". Lập tức, cô nhân viên dùng loa phóng thanh kêu gọi: “Có một vị khách ở quầy số 2, hiện đang không biết bản thân mình là ai. Có ai biết ông ta là ai xin giúp đỡ…".
Nhiều cư dân mạng lớn tuổi cho biết, “Mày biết tao là ai không?” chính thức ra đời cách đây xấp xỉ 20 năm, từ vụ bà tổng giám đốc một tập đoàn bảo hiểm chửi bới tiếp viên trên máy bay, trong đó có câu "Mày biết tao là ai không?". Câu nói đã được ghi lại trong biên bản vụ việc.
Từ đó, "Mày biết tao là ai không?" trở thành câu nói cửa miệng của một bộ phận người có tí của nả, địa vị, mỗi khi cần thách thức, đe dọa ai làm phật ý họ.
Tuy nhiên, "Mày biết tao là ai không?" chỉ thật sự trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội khi thốt ra từ cửa miệng hành khách hạng thương gia và được cư dân mạng xốc lên thành một vụ việc đình đám. Số là, ông V.A.C, Chủ tịch HĐQT một công ty kinh doanh bất động sản bị tố sàm sỡ với một hành khách nữ trên máy bay. Khi bị phi hành đoàn lập biên bản và mời xuống máy bay, ông ta đã bật ra câu: "Mày biết tao là ai không? Mày tin tao gọi sếp to xử hết chúng mày không?". Câu chuyện xảy ra vào năm 2019.
“Mày biết tao là ai không?” bao gồm hai hàm ý: Một là cho biết bản thân người nói là người có thứ hạng cao hơn về danh tiếng, tiền của, thế lực (nôm na là đại gia hay quan chức). Tuy nhiên, cũng không loại trừ đó là những tay giang hồ, đâm thuê chém mướn (nôm na là xã hội đen) hay những kẻ “cố cùng liều thân” hung dữ, ngang ngược. Thậm chí “không là ai” vẫn sừng sộ, vênh vang: “Mày biết tao là ai không?”...
Hai là người nói muốn dùng mối quan hệ với một thế lực “khủng” cao hơn để đe dọa đối phương hoặc đòi hỏi sự ưu đãi. Cách mà họ hay dùng nhất là "Gọi điện thoại cho người thân".
Một người lái xe vi phạm luật giao thông, khi bị CSGT dừng xe xử lý: gọi điện cho người thân; Một người vi phạm nội quy khám chữa bệnh của bệnh viện, khi được nhắc nhở, cũng gọi điện cho người thân; Vào cơ quan hành chính xếp hàng chờ tới lượt lại gọi điện cho người thân…
Qua đây cho thấy, khi “Tao là ai?” (giá trị con người) được căn cứ trên chức vụ, cấp bậc, vai vế, tiền bạc… của cá nhân hoặc quyền lực địa vị của người thân thì đây thật sự là một bi kịch của sự giao tiếp xã hội và kỷ cương phép nước.
Hãy dạy cho những đứa trẻ từ khi chúng còn bé, sự bình đẳng của con người trước thiên nhiên, trước cuộc sống và trước luật pháp. Hãy rèn luyện cho trẻ có thói quen nhận lỗi và tự chịu trách nhiệm về hành vi của mình, không tự cao tự mãn, không dựa dẫm vào các thế lực xung quanh.
Tất nhiên muốn dạy cho con trẻ biết "chúng là ai", trước hết, bố mẹ cần biết "mình là ai". Giáo dục cần được tích lũy qua một quá trình. Nhưng xử lý, trừng phạt nghiêm minh cần tức thì trước mắt.