Gian lận thi cử: Căn bệnh trầm kha cần điều trị dứt điểm
(DNTO) - "Để phá hủy bất kỳ quốc gia nào, không cần phải sử dụng đến bom nguyên tử hoặc tên lửa tầm xa. Chỉ cần hạ thấp chất lượng giáo dục và cho phép gian lận trong các kỳ thi... " được cho là câu nói bất hủ của Nelson Mandela, Tổng thống nước Cộng hòa Nam Phi, người được giải Nobel Hòa Bình năm 1993.
Sáng ngày 28/6, ở buổi thi môn Ngữ văn trong khuôn khổ kỳ thi tốt nghiệp phổ thông trên cả nước, theo lịch thi chính thức mà Bộ GD-ĐT công bố thì đề thi sẽ được phát cho thí sinh vào lúc 7h30 và thời gian làm bài thi bắt đầu được tính từ lúc 7h35. Tuy nhiên, vào khoảng 8h, ảnh chụp đề thi môn Ngữ văn đã được phát hiện lan truyền trên mạng xã hội.
Chiều cùng ngày, đề thi môn Toán cũng xuất hiện nghi vấn bị tuồn ra ngoài khi thí sinh đang làm bài thi. Vụ việc lập tức thu hút sự quan tâm chú ý của dư luận.
Sau đó, cơ quan chức năng đã vào cuộc điều tra xác minh cho biết, thí sinh ở phòng thi 1076, điểm thi Trường THPT thành phố Cao Bằng là người đã dùng điện thoại Iphone 11 mang theo chụp ảnh đề thi Ngữ văn rồi gửi ra ngoài để nhờ trợ giúp.
Về thông tin lọt đề toán, Cục An ninh chính trị nội bộ cho hay thí sinh chụp ảnh đề gửi đề thi ra ngoài thuộc hội đồng thi Yên Bái.
Tiếp theo đó, một thanh niên ở Hà Nội cũng đã tự nhận là người đăng tải hình ảnh đề thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn lên mạng xã hội và cho biết sẽ liên hệ với cơ quan công an để giải quyết sự việc.
Mặc dù cho đến thời điểm này, Bộ GD&ĐT chưa ghi nhận có thông tin giải đề hoặc hướng dẫn giải đề đưa từ bên ngoài vào phòng thi. Tuy nhiên, sự việc cũng cho thấy gian lận thi cử vào mỗi mùa thi cho đến nay vẫn là một căn bệnh trầm kha không có thuốc chữa mặc dù nó từng khiến không ít người phải vướng vòng lao lý.
Điển hình là vụ gian lận thi cử với quy mô chưa từng có trong lịch sử giáo dục trước đó, xảy ra tại 3 tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình trong kỳ thi THPT năm 2018. Đặc biệt, sự kiện này đã biến Hà Giang thành một “chảo lửa” tại thời điểm đó với 5 bị cáo bị tuyên án, trong đó kẻ chủ mưu lĩnh 8 năm tù. Tại Sơn La, có 11 người bị đề nghị truy tố. Còn ở Hòa Bình, sau 6 ngày xét xử, Tòa án nhân dân tỉnh Hòa Bình đã tuyên án đối với 15 bị cáo liên quan đến vụ gian lận điểm thi, trong đó người bị thời hạn tù cao nhất là 10 năm.
Gian lận thi cử là câu chuyện không mới. Tuy nhiên, nhiều năm trước đây nó chỉ xảy ra ở đối tượng học sinh với những trò gian lận được xem là “mánh khóe”, “thô sơ”, chưa thực sự “nguy hiểm” như “ngó” bài, hỏi bài của nhau, viết công thức toán trong lòng bàn tay hay chuyền giấy nháp ghi kết quả bài thi… Còn ngày nay, gian lận thi cử đã trở thành phổ biến, xảy ra cả với đối tượng người lớn, thậm chí người có chức quyền. Các hình thức gian lận cũng ngày càng tinh vi, khó nhận biết nhờ vào sự hỗ trợ của dịch vụ cung cấp các thiết bị công nghệ cao như tai nghe siêu nhỏ, camera đeo trên cúc áo, điện thoại "độ chế" phục vụ gian lận thi cử v.v… Các hình thức bao gồm sao chép luận văn, luận án, lấy công trình nghiên cứu của người khác làm thành của mình (khi bị phát hiện, tố cáo, thậm chí còn dùng quyền lực trấn áp người tố cáo), nhờ người thi hộ, mua bằng giả, phụ huynh câu kết với “quan chức” các ngành có liên quan mua bán điểm…
Với thí sinh, gian lận thi cử khi bị phát hiện, các em sẽ phải đối diện với việc bị đình chỉ thi, phải “muối mặt” chống đỡ trước sự dè bỉu của bạn bè, thầy cô và dư luận. Gian lận thi cử nếu trót lọt sẽ hình thành trong tương lai một thế hệ sinh viên tốt nghiệp ra trường thuộc “hàng chất lượng kém”; Một thế hệ công dân bước vào đời trong tâm thế xem hành vi gian lận là chuyện “bình thường”, là cứu cánh trong công việc như đã từng xảy ra các vụ gian lận thương mại, gian lận trong đấu thầu trang thiết bị y tế, gian lận tiền lương… Nổi cộm gần đây là tình trạng gian lận giá cước taxi diễn ra tại sân bay Tân Sơn Nhất…
Khi trở thành các ông bố bà mẹ, các bạn sẽ học lại bài học của cha mẹ mình: Quà cáp, tiền bạc chạy điểm, mua điểm… góp phần tạo ra một thế hệ con trẻ hư hỏng nhân cách, gian lận, bịp bợm tiếp theo. Cái vòng lẩn quẩn ấy sẽ khiến xã hội ra sao? Đất nước đi về đâu? Thật là một câu hỏi khó trả lời.
Ngăn chặn và loại bỏ hiện tượng gian lận thi cử như hiện nay là một câu chuyện dài, rất cần sự chung tay của toàn xã hội. Trước hết, cần loại bỏ “bệnh thành tích”, thói tật “sính bằng cấp” - là nguyên nhân sâu xa dẫn đến gian lận thi cử. Lấy sự trừng phạt của pháp luật qua các vụ án tiêu cực về gian lận thi cử vừa qua làm bài học cảnh tỉnh người lớn, cần nâng cao ý thức làm gương sáng cho con em noi theo.
Với các bậc phụ huynh, các vị hãy thôi góp phần tạo ra căn bệnh thành tích, mua, xin điểm cho con, đừng làm “tòng phạm” “giết chết” nhân cách và tương lai con mình.
Với các em học sinh còn trong độ tuổi thanh thiếu niên, cần rèn luyện, vun đắp lòng tự trọng, tính trung thực, thật thà, biết sống tự lập, sống có mục tiêu, lý tưởng rõ rệt, biết hoạch định tương lai, biết tự bước đi trên chính đôi chân của mình, không dựa dẫm để trở thành một người có giá trị thật sự. Đặc biệt, kiên quyết nói không với gian lận thi cử.