Để nông nghiệp thực sự trở thành 'trụ đỡ' cho nền kinh tế
(DNTO) - Với đà tái cơ cấu nông nghiệp như hiện nay, cùng với các cơ hội mở ra từ nhiều hiệp định thương mại tự do Việt Nam đã ký kết và sự chủ động quyết liệt của ngành nông nghiệp, sẽ tạo ra 'sức kéo mới' giúp nông nghiệp tiếp tục trở thành trụ đỡ của nền kinh tế trong năm 2021.
Đẩy mạnh xây dựng chuỗi liên kết
Khó khăn do đại dịch Covid-19 hiện nay một lần nữa chứng minh vai trò then chốt của ngành nông nghiệp, khi không chỉ đảm bảo an ninh lương thực, mà còn giúp Việt Nam trở thành một trong những nước xuất khẩu nông sản dẫn đầu châu Á.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan đã phát biểu tại Nghị quyết Đại hội Đại biểu XIII của Đảng, xác định rõ quan điểm “chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp”.
"Chúng ta phải tạo ra những giá trị gia tăng, chứ không phải là dừng lại ở gia tăng sản lượng. Trong đó, đưa vào ứng dụng công nghệ, ứng dụng công nghiệp 4.0 và chú trọng sơ chế, bảo quản, đóng bao bì và thương mại điện tử. Chúng ta sẽ phân khúc thị trường để đáp ứng những yêu cầu của từng thị trường mở trong những Hiệp định đối tác mà Việt Nam đã tham gia. Từ đó, tạo ra một cú hích cho sản xuất nông nghiệp. Tất cả sẽ được kích hoạt trên từng cánh đồng, từng thửa ruộng, kích hoạt người nông dân, doanh nghiệp và hệ thống quản lý Nhà nước để hướng tới mục tiêu tạo ra giá trị gia tăng đột biến hơn", Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.
Thời gian vừa qua, nhiều địa phương trên cả nước đã triển khai thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Một trong những giải pháp quan trọng để đạt được mục tiêu đó là đẩy mạnh xây dựng chuỗi giá trị cho các sản phẩm nông nghiệp
"Việc đẩy mạnh liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm tạo ra những chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn là cần thiết để hướng đến nền sản xuất hàng hóa hiện đại mang lại giá trị tăng cao. Khi tham gia vào chuỗi liên kết, người nông dân được tiêu thụ sản phẩm với giá cả ổn định, ít rủi ro, được doanh nghiệp đầu tư giống, vật tư nông nghiệp để yên tâm sản xuất. Đồng thời, doanh nghiệp cũng chủ động được nguồn cung, chất lượng được quản lý. Bên cạnh những lợi ích đó, việc phát triển sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị còn góp phần quan trọng trong việc giải bài toán về chất lượng nông sản, nâng cao được giá trị gia tăng và phát triển nông nghiệp một cách bền vững trước những biến động của thị trường", Bộ trưởng nhận định.
Cần giải điểm "nghẽn" về chế biến
Nói về điểm nghẽn của ngành nông nghiệp thì chế biến là bài toán cần phải giải quyết đầu tiên. Bởi lẽ, Việt Nam có đủ các yếu tố cần thiết như đường bờ biển dài, kỹ năng của công nhân tốt, nhưng các khu chế biến vẫn chưa được đầu tư xứng với tiềm năng của ngành nông nghiệp.
Chính vì vậy, cần giải quyết bài toán này để góp phần giúp gia tăng giá trị của nông sản, từ đó hài hòa về mặt lợi ích của các bên, đặc biệt trong tình hình hiện nay, khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến xuất, nhập khẩu nông sản của nhiều quốc gia, công nghiệp chế biến lại càng chứng minh vai trò quan trọng của nó đối với nông, lâm, thủy sản.
Đánh giá về vấn đề này, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhận định: Giá trị gia tăng của nông sản nằm ở công nghệ chế biến. Chính việc chế biến nông sản để đa dạng hóa sản phẩm từ gạo, trái cây, rau củ… đã phần nào giải được bài toán tồn đọng, ùn ứ nông sản hay thiếu kho lạnh dự trữ. Nếu có công nghệ bảo quản tốt sẽ là "sức bật" giúp nông sản tạo ra nhiều giá trị, góp phần tăng thu nhập cho nông dân, ổn định nền kinh tế.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng tái khẳng định mô hình tăng trưởng của ngành nông nghiệp trong giai đoạn mới cần phải thay đổi. Cụ thể, thay đổi mô hình nông nghiệp tối ưu hoá chất lượng và giá trị gia tăng, nhờ tích hợp đa giá trị, thay cho nông nghiệp đơn giá trị, ưu tiên sản lượng, thiếu quan tâm đến yêu cầu giảm thiểu chi phí sản xuất;
Thay đổi mô hình nông nghiệp sinh thái; mô hình nông nghiệp dựa trên chuyển đổi số để điều chỉnh quy trình canh tác, phương thức kinh doanh nông sản, thông suốt dòng chảy kết nối cung - cầu; thay đổi mô hình nông nghiệp vừa bảo đảm hoàn thành các chỉ tiêu xuất khẩu, tăng trưởng, vừa trọn vẹn bổn phận đem đến bữa ăn an toàn, dinh dưỡng, ngon lành cho gần trăm triệu người dân Việt Nam...
Chuyển đổi mô hình tăng trưởng đặt ra yêu cầu thay đổi nhận thức, phương thức hoạt động các khối chuyên ngành: trồng trọt, chăn nuôi, thuỷ sản, bảo vệ thực vật, thú y, khuyến nông, phát triển nông thôn...