Chuyện xảy ra ở Trường THCS Văn Phú, Tuyên Quang: Cần lập lại trật tự trong mối quan hệ gia đình và xã hội
(DNTO) - Đã nhiều ngày trôi qua nhưng câu chuyện xảy ra ở Trường THCS Văn Phú, Tuyên Quang vẫn chưa hạ nhiệt. Rất nhiều nguyên nhân có gốc rễ sâu xa cùng giải pháp căn cơ được đưa ra. Trong khi chờ đợi, trước mắt chúng ta cần tức thời khắc phục nhằm “cứu vãn tình thế”. Trong đó có việc lập lại trật tự các mối quan hệ gia đình và xã hội.
Sự việc cô giáo bị học sinh dồn vào góc tường, ném dép vào mặt xảy ra, khiến những người tâm huyết với ngành giáo dục, với thế hệ mai sau vô cùng đau đớn. Ngoài nỗi đau còn là sự lo lắng tột cùng về một nền tảng đạo đức đang bị lung lay, trật tự xã hội bị đảo lộn.
Trong rất nhiều nỗi lo, nhà văn Hoàng Anh Tú chỉ ra: “Hôm nay ức hiếp thầy cô, mai chúng sẽ đánh cha mẹ, và mốt chúng có thể bức hại bất cứ ai không vừa mắt”. Đó là đường đi tất yếu của một lối sống dùng bạo lực để giải quyết vấn đề.
Câu chuyện xảy ra được mọi người mổ xẻ dưới rất nhiều góc độ: Nổi rõ hơn hết là câu chuyện về bạo lực học đường, về vai trò của thầy cô giáo trong thời đại mới, về trách nhiệm và thái độ của phụ huynh, về năng lực quản lý của ban giám hiệu nhà trường, về những phát biểu hời hợt, thiếu công tâm của lãnh đạo địa phương, về bài học nêu gương của người lớn…
Hầu hết trên đây đều là những vấn đề thuộc về gốc rễ sâu xa, cần tốn nhiều thời gian công sức từ nhiều phía mới mong khắc phục được. Trong khi chờ đợi giải pháp có tính chất căn cơ, trước mắt chúng ta vẫn còn nhiều giải pháp có thể tức thời khắc phục nhằm cứu vãn tình thế. Trong đó phải kể đến việc lập lại trật tự trong các mối quan hệ gia đình và xã hội vốn ngày càng lỏng lẻo.
Trong gia đình, kính trên nhường dưới, có lớn có nhỏ, đã trở thành giềng mối của người Việt. Ngay cả cách xưng hô cũng khác người phương Tây, có phân biệt vai vế, trên dưới, ngang dọc rõ ràng. Mọi cư xử đều đặt ngang hàng vai vế mà phán xét. Cậu như mẹ, chú như cha. Trường hợp cha mẹ qua đời thì quyền huynh thế phụ… Giải quyết “lỗi lầm” của bố là phần việc của mẹ; Giải quyết sai trái của mẹ là phần việc của bố; em vi phạm thì anh chị nhắc nhở la mắng, anh chị vi phạm phải dành cho bố mẹ phân xử. Theo trật tự ấy thì người nào làm sai chỉ có người trên hoặc ngang vai vế mới có quyền phán xét, phân xử, người dưới không được phép hỗn hào, khinh suất.
Trong cơ quan đơn vị, công ty xí nghiệp, trường học… mọi việc được vận hành trơn tru cũng dựa vào nguyên tắc này. Tùy theo chức vụ, vị trí, tuổi tác mà ứng xử trong khi làm việc lẫn trong quan hệ tiếp xúc sao cho công việc có hiệu quả và môi trường luôn hòa khí.
Ngoài xã hội cũng không loại trừ nguyên tắc trật tự trên dưới này. Khi trong dân có xảy ra xung đột, nói chung là có Tổ trưởng Tổ dân phố, riêng biệt có hội phụ nữ, thanh niên, phụ lão v.v… Sự việc nghiêm trọng hơn thì có các cơ quan thi hành luật pháp, người dân được khuyên không nên tự ý xử nhau.
Bởi vậy, để mọi người có cách ứng xử thống nhất, các hội nhóm, cơ quan đơn vị, công ty xí nghiệp, trường học… đều đề ra nội quy, xét duyệt, khen thưởng, kỷ luật… Trong phạm vi đất nước đó là luật pháp bao gồm các quy định chuẩn mực về những việc được làm, những việc phải làm và những việc không được làm, nhằm đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Luật pháp cũng bao gồm những hình phạt, thậm chí sử dụng cả hình thức nhà tù để giam giữ cải tạo tội phạm.
Trở lại câu chuyện “xung đột, bạo hành” của cô trò Trường Văn Phú, chỉ cần theo đúng trật tự xã hội vấn đề sẽ đường giải quyết theo chiều hướng khác. Tức là khi ai vi phạm nội quy hoặc làm trái những quy chuẩn đạo đức - nói chung là sai phạm - thì tuần tự, lỗi của học sinh sẽ do giáo viên chủ nhiệm, nghiêm trọng hơn thì đưa ra hội đồng kỷ luật nhà trường phân xử. Lỗi vi phạm của giáo viên thì có ban giám hiệu, công đoàn, đoàn thanh niên, chi bộ đảng (nếu có). Nếu phạm vi cơ sở không giải quyết được thì đưa lên cấp quận (huyện), tỉnh, thành phố… Tuyệt đối không tự xử nhau một cách vô nguyên tắc, không trật tự như thế, nhất là trong môi trường giáo dục.
Chỉ cần chúng ta lập lại trật tự này, trước mắt sẽ giải quyết được tình trạng xảy ra không đáng có tương tự. Tất nhiên, vẫn phải giải quyết những nguyên nhân căn cơ nền tảng để trả lại môi trường giáo dục trong sạch, lành mạnh và văn minh.