Thứ ba, 19/03/2024

TP HÀ NỘI _°C /_% weather

Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Vai trò của 'nhậu' trong văn hóa giao tiếp

Lương Gia Cát Tường
- 13:41, 16/05/2021

(DNTO) - Từ rất xa xưa trong quá trình chinh phục thiên nhiên, con người đã biết mượn men rượu để chống lại cái lạnh lẽo, để tạo sự hứng khởi trong lao động, để quên đi nỗi cô đơn giữa đồng không mông quạnh, giữa sông nước mênh mang, giữa rừng thiêng nước độc… Khi uống rượu biến thành 'nhậu' thì điều gì đã xảy ra?

Rượu là một trong những nét đẹp văn hóa của người Việt

Rượu không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày nhất là các dịp lễ, tết, cưới xin, hội hè… Rượu còn là cầu nối tâm linh giữa dương gian với chốn vĩnh hằng… Uống rượu đã trở thành một truyền thống, một nét văn hoá riêng của mỗi vùng miền.  

Rượu là biểu tượng của sự tri kỷ, tri âm: “Rượu ngon mà thiếu bạn hiền/ không mua không phải không tiền không mua”. Chung rượu cũng làm nên lớp diễn để đời của hai người bạn tri giao là hàn sĩ Nhuận Điền và quan trạng Trần Minh trong tuồng hát “Bên cầu dệt lụa”. Trong giao tiếp hằng ngày, uống rượu có quy ước hẳn hòi: "Trà tam rượu tứ", “Vô tửu bất thành lễ”. Rượu còn dùng làm thước đo bản lĩnh đàn ông: “Nam vô tửu như kỳ vô phong”…

Bây giờ, rượu không còn là đặc quyền của đàn ông nữa, ngày càng có nhiều phụ nữ gia nhập hàng ngũ “đệ tử Lưu Linh”. Dân gian có câu: “Miếng trầu là đầu câu chuyện”. Nhưng đối với “đệ tử Lưu Linh” thì chén rượu mới là đầu câu chuyện.

Uống rượu là một trong những nét đẹp văn hóa của người Việt. Ảnh: T.L

Uống rượu là một trong những nét đẹp văn hóa của người Việt. Ảnh: T.L

Khi "uống rượu" biến thành "nhậu"

Uống rượu từng được xem là một trong những nét đẹp văn hóa của người Việt từ xa xưa nhưng càng về sau nét đẹp văn hóa này đã bị biến tướng thành những cuộc nhậu, có khi dẫn đến bê tha chè chén, ảnh hưởng nghiêm trọng tới hiệu suất lao động, tới sức khỏe và đời sống tinh thần của con người, thậm chí còn bị xếp vào tệ nạn xã hội.

Nếu như trong văn hóa uống rượu người ta chú trọng nhiều đến lễ tiết, thì trong tiệc nhậu họ không câu nệ nghi thức, chỉ cốt sao có một cuộc vui trọn vẹn, người ta sát phạt thúc ép nhau cho bằng “chết” mới “đã nư”, bất chấp tửu lượng mỗi người mỗi khác.

Nếu như trong văn hóa uống rượu người ta nói những lời chúc tụng, cung kính hoa mỹ, thì trong cuộc nhậu là không khí náo nhiệt với những câu chuyện rôm rả đủ mọi thể loại đề tài trên trời, dưới biển, cùng với khẩu lệnh “Dzôôô! Dzôôô!” như một cách truyền cảm hứng. Nếu như rượu lễ thường chỉ uống suông thì cuộc nhậu nhất định phải có mồi màng cầm cự đưa cay.

Khi nào thì người ta nhậu? Có đến hàng tỷ lý do để nhậu, không thể liệt kê ra hết. Ngoài là một phương thức thư giãn được ưa chuộng thì người ta thường hay đưa ra một lý do hết sức chính đáng là để giao tiếp. Đặc biệt với giới doanh nhân, mời rượu nhau trong những buổi gặp gỡ khách hàng, đối tác, bàn luận công việc làm tiền đề cho các ký kết hợp đồng đã trở nên phổ biến. Với những người làm công việc có liên quan đến sáng tạo, nhiều người cũng mượn rượu để lấy cảm hứng sáng tác.

Với dân văn phòng càng có nhiều lý do để nhậu: Công ty tổng kết cuối năm, liên hoan tất niên, tân niên, nhậu chốt hợp đồng, nhậu thu hồi nợ… Nhậu nhóm: nhóm đồng nghiệp cũ, nhóm bạn học đường các cấp. Nhậu theo định kỳ, theo thói quen…  

“Lúc đi hết mình lúc về hết hồn”

Lạm dụng rượu, bia gây tổn hại sức khỏe thậm chí đến tính mạng con người (Thống kê của Viện Chiến lược chính sách y tế, có tới 4,4% người dân Việt Nam phải gánh chịu bệnh tật do hậu quả của rượu bia, 6% vụ tai nạn giao thông do sử dụng rượu bia), điều này ai cũng biết và không thể phủ nhận. Ngoài ra nó còn để lại nhiều hệ lụy về kinh tế, xã hội. Cũng theo báo cáo này, tại Việt Nam, 60% vụ bạo lực gia đình có liên quan đến nhậu nhẹt say xỉn không kiểm soát được hành vi.

Anh Hải là nhân viên sale của một công ty kinh doanh địa ốc than thở, tháng nào anh cũng phải tiêu tốn gần cả triệu tiền chi cho ăn nhậu mặc dù anh không mấy thích thú với chuyện này. Anh thử cương quyết từ chối vài lần liền bị tẩy chay, thậm chí bị gán “tội” không hòa đồng, keo kiệt…

Đằng sau tai nạn giao thông, nạn bạo hành, nền tảng gia đình lung lay, đằng sau “nỗi khổ” của những người như anh Hải, đáng báo động hơn, là tình trạng một bộ phận các thanh thiếu niên trẻ đang có xu hướng say sưa, đắm mình trong men bia rượu để “giải sầu”.

Thấy được tác hại khôn lường của sự lạm dụng rượu bia, bắt đầu ngày 1/1/2020, Luật phòng chống tác hại của rượu bia có hiệu lực, quy định cấm xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác uống rượu bia. Theo đó, Nghị định số 117 cũng đưa ra các hình thức xử phạt những hành vi vi phạm liên quan đến  phòng chống tác hại rượu, bia. Tuy nhiên, theo các chuyên gia ngành luật và các nhà xã hội học thì việc thực thi, xử phạt là không dễ dàng, cần có lộ trình từng bước cho thật hợp lý.

Biến “văn hóa nhậu” thành một thứ “kỹ năng mềm” tiến tới nhậu sao cho bảo đảm nhân quyền, văn minh, lành mạnh. (Ảnh: Internet)

Biến “văn hóa nhậu” thành một thứ “kỹ năng mềm” tiến tới nhậu sao cho bảo đảm nhân quyền, văn minh, lành mạnh. (Ảnh: Internet)

“Sống chung với lũ”

Thực tế, “văn hóa nhậu” đã ăn sâu vào đời sống dân ta trong một thời gian quá dài. Để bỏ nó đi trong một sớm một chiều không phải “nói được làm được”. Rất nhiều sức ép từ các mối quan hệ mà người trong cuộc phải gánh chịu: quan hệ bạn bè, đồng nghiệp, cấp trên cấp dưới, khách hàng đối tác, cơ hội thăng tiến... theo thói quen đều được giải quyết trên bàn nhậu.  

Không loại trừ ngay được thì chúng ta “Sống chung với lũ”  vậy. Bằng cách biến “văn hóa nhậu” thành một thứ “kỹ năng mềm” tiến tới nhậu sao cho bảo đảm nhân quyền, văn minh, lành mạnh. 

Nhân quyền thể hiện trong cuộc nhậu là tôn trọng sự lựa chọn, chấp nhận quyền từ chối của bạn nhậu. Chấp nhận sự khác biệt về tửu lượng về tình trạng sức khỏe cá nhân, không cào bằng, không ép uống. 

Nhậu văn minh là không biến bàn nhậu thành “võ đài” biểu diễn, phô bày “sức mạnh”, không vượt quá giới hạn, không nhậu bất chấp đến ăn nói lung tung, tay chân quờ quạng, nôn mửa, đổ gục tại chỗ. Đánh giá bạn nhậu ở sự tham gia nhiệt tình chứ không phải bằng số lượng rượu bia uống vào.

Nhậu lành mạnh là có chừng mực, có quan tâm bảo vệ sức khỏe, bảo vệ hạnh phúc gia đình. Đồng thời giữ cho mình phong độ nhất định trong công việc và trong cuộc sống.

Tin khác

Văn hoá - Xã hội
Sau những giây phút thăng hoa trong nhan sắc và các phần trình diễn, người đẹp đến từ Việt Nam, Trần Huyền Trang xuất sắc được trao danh hiệu Hoa hậu Đại sứ của cuộc thi Mrs International Global 2024.
18 giờ
Văn hoá - Xã hội
Sau thành công của loạt Lật mặt về doanh thu cũng như chất lượng phim, Lý Hải và ê kíp đã công bố nội dung phần 7 sắp ra mắt, với sự thay đổi lớn. Theo đó, câu chuyện gia đình tưởng như bình dị nhưng mang đến cho người xem nhiều tò mò, xem cách giải quyết câu chuyện như thế nào.
1 ngày
Văn hoá - Xã hội
Sáng nay (17/3), gần 25.000 thí sinh trên khắp toàn quốc đã tham gia Kỳ thi Toán Quốc tế Kangaroo - IKMC 2024. Đây là năm thứ 9 IKMC được tổ chức tại Việt Nam.
1 ngày
Văn hoá - Xã hội
An toàn vệ sinh thực phẩm thường liên quan trực tiếp tới việc nuôi trồng, cung cấp, chế biến hay bảo quản thực phẩm. Ngộ độc thực phẩm không phải là thiên tai. Ngộ độc thực phẩm do con người gây ra. Chỉ khi nào lương tâm con người thức tỉnh thì ngộ độc thực phẩm mới thôi là một "thảm họa".
2 ngày
Văn hoá - Xã hội
Các bé của Mái ấm Tình Mẹ 1 ở quận Gò Vấp, TP.HCM đã có những phút giây hào hứng khi được thưởng thức kịch ca nhạc “Đại Náo Long Cung” và nhận các phần quà vui nhộn. Chương trình do nghệ sĩ Đức Tiến cùng NSND Mỹ Uyên và các doanh nghiệp, nhà hảo tâm tổ chức tại Nhà hát kịch Sân khấu nhỏ 5B, sáng 16/3.
3 ngày
Văn hoá - Xã hội
Biển Đông đã mang đến nhiều nguồn lợi quý, đồng thời cũng không ít nỗi lo lắng cho ngư dân, tuy nhiên, James Borton cho rằng có một lo lắng còn lớn hơn đang hiện diện ở khu vực, đó là tình trạng suy thoái môi trường nghiêm trọng đã và đang diễn ra tại đây.
3 ngày
Văn hoá - Xã hội
Trải qua 4 tháng lên ý tưởng và thực hiện, dự án thời trang The New Generation Of Model được ekip trình làng bằng Triển lãm sách ảnh, video thời trang diễn ra tại thành phố Hồ Chí Minh.
4 ngày
Văn hoá - Xã hội
Đây là những sản phẩm được thiết kế và sản xuất bằng vật liệu thân thiện với môi trường, góp phần vào lối sống xanh, tiêu dùng xanh đang trở thành xu hướng ở nhiều quốc gia trên thế giới.
4 ngày
Văn hoá - Xã hội
Awkwafina, cái tên từng làm nên lịch sử khi là sao nữ gốc Á đầu tiên thắng Quả cầu vàng, đã chọn look#95 trong BST Xuân/Hè 2024 của Công Trí để góp mặt tại tiệc hậu Oscar 2024.
5 ngày
Văn hoá - Xã hội
4 năm sau album 'Truyện ngắn', ca sĩ Hà Anh Tuấn đã chính thức ra mắt album phòng thu thứ 8 mang tên Chân trời rực rỡ, hợp tác cùng huyền thoại âm nhạc Kitaro và nhạc sĩ Võ Thiện Thanh.
5 ngày
Văn hoá - Xã hội
Tai nạn giao thông hiện đang là nỗi lo thường trực của người tham gia giao thông, đặc biệt là hành khách đi xe công cộng. Để hạn chế thương vong khi xảy ra tai nạn giao thông, hành khách cần tập thói quen cài dây an toàn khi di chuyển bằng xe ô tô.
5 ngày
Văn hoá - Xã hội
Tác giả Lê Hữu Tỉnh vừa ra mắt tập tuỳ bút - tản văn "Rong chơi miền vui thú" nhàn đàm về những cái thú ở đời, trong đó có nhiều “nhã thú” thanh cao, quen thuộc trong cuộc sống thường nhật.
6 ngày
Văn hoá - Xã hội
Sau gần một thập kỷ rời xa làng giải trí, dành hầu hết thời gian để chăm lo cho tổ ấm gia đình, diễn viên Trang Nhung đã chính thức quay trở lại, trong dự án mới Quý cô thừa kế 2, được ông xã cô - Đạo diễn Hoàng Duy thực hiện.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Sự hình thành một “thủ phủ mua sắm” và “vũ trụ giải trí” giữa lòng Vinhomes Grand Park (TP. Thủ Đức) không chỉ thu hút cư dân tinh hoa mà còn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vùng, tạo việc làm cho cộng đồng và mở rộng không gian đô thị.
1 tuần
Văn hoá - Xã hội
Lãnh đạo Công ty cổ phần sách TP.HCM ( Fahasa) đã có cuộc gặp gỡ báo chí sáng 11/3, thông tin về việc một số tài khoản mạng xã hội mạo danh công ty lừa đảo khách hàng. Đơn vị cũng khẳng định, trong năm 2023, tình hình kinh doanh đơn vị phát triển khả quan với những thành tích ấn tượng.
1 tuần
Xem thêm