Vietcombank ghi nhận dẫn đầu ngành về lợi nhuận trước thuế với hơn 10,7 ngàn tỷ đồng, tuy nhiên, nợ xấu của nhà băng lại đạt hơn 15 ngàn tỷ đồng, tương đương tăng 24% so với thời điểm cuối năm ngoái. Trong đó, nợ nhóm 3 - nợ dưới tiêu chuẩn tăng khoảng 47%, nợ nhóm 4 - nợ nghi ngờ, tăng 21%, còn nợ nhóm 5 tăng 20% so với giai đoạn đầu năm, đạt mức 9.417 tỉ đồng. Tỷ lệ nợ xấu từ 0,99% lên 1,22%.

 BIDV có 13,5 ngàn tỷ đồng thu nhập lãi thuần, lợi nhuận trước thuế sau Vietcombank với 7,3 ngàn tỷ đồng. Dù vậy, nợ xấu tính đến cuối quý 1 lại vượt trội toàn ngành với 26,8 ngàn tỷ đồng, tăng 20% so với cuối năm ngoái. Đặc biệt trong khi nợ nhóm 4 của nhà băng này giảm nhẹ khoảng 3,6% thì nợ nhóm 3 bật tăng mạnh 65%; nợ nhóm 5 tăng gần 17%, nợ nhóm 5 cũng là nhóm nợ tăng liên tiếp trong nhiều quý gần đây của nhà băng.

Tại Vietinbank, nợ xấu tăng mạnh trong quý 1 năm nay từ mức khoảng 16,5 ngàn tỷ đồng trong quý 4/2023 lên mức 20,2 ngàn tỷ đồng. Trong đó, nợ nhóm 3 nhảy vọt từ 2,5 ngàn tỷ đồng lên 6,6 ngàn tỷ đồng, tương đương mức tăng 165%. Điểm tích cực là nợ nhóm 5, nợ không có khả năng thu hồi, của ngân hàng lại giảm nhẹ từ 9,3 ngàn tỷ đồng xuống 8,2 ngàn tỷ đồng tính cuối quý 1. Tỉ lệ nợ xấu ngân hàng tăng từ mức 1,13% hồi đầu năm lên 1,35% ở cuối quý.

Không chỉ các ngân hàng quốc doanh, nhóm ngân hàng thương mại cũng đối mặt với sự biến động mạnh của nợ xấu. Tại ACB, nợ dưới tiêu chuẩn và nợ nghi ngờ tăng mạnh lần lượt 25% và 36%, nợ có khả năng mất vốn tăng 21% tương đương tăng hơn 830 tỷ đồng trong 3 tháng đầu năm. Theo đó, tỉ lệ nợ xấu đến cuối quý 1/2024 tăng từ 1,2% lên 1,45%.

MBB có số dư nợ xấu trong quý 1 tăng 56% so với thời điểm đầu năm, lên trên 15,2 ngàn tỷ đồng, tuy nhiên nợ nhóm 5 tăng hơn gấp đôi, từ 2,8 ngàn tỷ đồng vào đầu năm lên hơn 6 ngàn tỷ đồng,  theo đó tỷ lệ nợ xấu tăng từ 1,6% lên 2,49%. và tỷ lệ bao phủ nợ ấu giảm xuống 80,1% vào cuối tháng 3/2024.

Tại VPBank, tổng nợ xấu đã có giảm nhẹ, tuy nhiên xảy ra sự dịch chuyển giữa các nhóm nợ, trong nợ nhóm 3 giảm mạnh từ 12 ngàn tỷ đồng xuống 9,8 ngàn tỷ đồng trong quý 1, thì nợ nhóm 4 và 5 lại tăng lên lần lượt 14% và 7%.

Việc nợ xấu tăng cao của nhiều ngân hàng trong quý 1/2024 có thể xem là chuyện đã được lường trước trong bối cảnh Thông tư 02/2022/TT-NHNN được kéo dài thêm thời hạn đến hết năm 2024 và cùng kì vọng kinh tế phục hồi. Bối cảnh hiện tại đang khiến nhiều chuyên gia đặt vấn đề về khả năng đạt đỉnh của nợ xấu trong năm.

"Chúng tôi cho rằng tỷ lệ nợ xấu có thể đạt đỉnh và sẽ giảm trong năm 2024 nhờ kỳ vọng lãi suất thấp giúp giảm gánh nặng trả nợ cho người đi vay và triển vọng kinh tế tốt hơn", các chuyên gia của Yuanta nhận định.

Bên cạnh nợ xấu, do ưu tiên cho lợi nhuận, việc trích lập dự phòng của một số ngân hàng vẫn chưa lớn, nhất là các ngân hàng thương mại ngoài.

Cụ thể, tại MBB tỷ lệ bao phủ nợ xấu từ 117% cuối năm 2023 giảm xuống 80% tính đến cuối quý 3; ACB cũng giảm từ 91% xuống còn 79%; SHB từ mức trên 70% xuống 69% Bắc Á Bank giảm từ 131% xuống còn 105%... Với nhóm Big 4, tỷ lệ bao phủ nợ xấu cùng bị giảm xuống, Vietcombank từ 230% xuống con 200%, BIDV từ 180% xuống còn 153% hay Vietinbank từ 167% xuống còn 151% thời điểm cuối quý 3.

Theo Yuanta, áp lực trích lập dự phòng đang được giảm bớt với các nhà băng nhờ vào kỳ vọng chất lượng tài sản được cải thiện. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo, các ngân hàng có tỷ lệ bao phủ nợ xấu thấp và tỷ lệ nợ xấu cao có thể sẽ cần phải tăng thêm chi phí dự phòng để đảm bảo an toàn cho hoạt động của mình.