Thứ bảy, 30/09/2023

TP HÀ NỘI _°C /_% weather

Doanh Nhân Trẻ
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Đua nhau thổi giá loại trái cây tỷ USD: Các doanh nghiệp tự thua trên sân nhà

Hồng Gấm
- 17:29, 11/09/2023

(DNTO) - Dự kiến mang về hơn 2 tỷ USD, năm nay sầu riêng chính thức trở thành “trái cây tỷ USD” của Việt Nam. Nhưng việc "cò" đua nhau tăng giá quá nóng, liên kết thất bại hoàn toàn, đang gây nguy cơ và hệ lụy rất lớn, ảnh hưởng thương hiệu sầu riêng tại thị trường xuất khẩu.

 

Thời điểm này năm ngoái sầu Thái Dona giá chỉ khoảng 55.000 đồng/kg, năm nay có giá 80.000-90.000 đồng/kg thu mua tại vườn. Các thương lái tranh mua tranh bán. Ảnh; TL.

Thời điểm này năm ngoái sầu Thái Dona giá chỉ khoảng 55.000 đồng/kg, năm nay có giá 80.000-90.000 đồng/kg thu mua tại vườn. Các thương lái tranh mua tranh bán. Ảnh; TL.

Nhức nhối hệ lụy tranh mua, tranh bán

Thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, 7 tháng đầu năm 2023, sầu riêng - vua của các loại quả đã bứt phá ngoạn mục khi mang về cho đất nước hơn 1 tỷ USD và dự báo có thể đạt trên 2 tỷ USD trong năm nay. Cũng bởi sầu riêng mang giá trị xuất khẩu cao nên giá sầu riêng trong nước tại các vùng trồng cũng ở mức cao, luôn dao động từ 50.000-90.000 đồng/kg tuỳ loại. Trong khi theo tính toán, giá thành sản xuất chỉ vào khoảng 20.000 đồng/kg.

Thực tế, trong thời gian qua, việc tăng giá quá nóng mất kiểm soát là hiện tượng tranh mua, tranh bán, loạn giá, bẻ cọc sầu riêng, tạo ra nguy cơ và hệ lụy rất lớn, ảnh hưởng đến chất lượng, uy tín và thương hiệu sầu riêng Việt Nam trên thị trường xuất khẩu.

Thông tin về thực trạng sầu riêng hiện nay, tại Diễn đàn “Nhận diện thực trạng liên kết tiêu thụ, xuất khẩu sầu riêng 2023 và giải pháp phát triển hiệu quả, bền vững ngành hàng sầu riêng Việt Nam”, ngày 11/9, ông Vũ Đức Côn, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Lắk, thừa nhận những tháng đầu năm là mùa nghịch, giá sầu riêng lên tới 150.000-200.000 đồng/kg. Vào chính vụ, giá sầu riêng không biến động nhiều. Đây cũng là lúc sầu riêng Việt Nam trùng với mùa vụ của một số nước khu vực là Thái Lan, Malaysia.

“Sầu riêng tại Tây Nguyên gần như thu hoạch cuối cùng so với cả nước cũng như các quốc gia lân cận, nên giá luôn khá cao”, ông Côn nói.

Ông Côn chỉ rõ, ở Đắk Lắk có 3 hình thức thu mua sầu riêng. Thứ nhất, một số doanh nghiệp đặt cọc với người sản xuất, cách thời điểm thu hoạch 1-2 tháng bằng hợp đồng mua bán. Số tiền đặt cọc khoảng 30% giá trị theo sản lượng bán xô tại vườn. Thứ hai, một số hộ tự chốt giá với doanh nghiệp tại thời điểm sầu riêng bắt đầu ra hoa do người dân cần tiền để đầu tư phân bón, thuốc BVTV... chăm sóc cây. Thứ ba, một số đối tượng thương lái, "cò" vào tận vườn để chốt giá 80.000-90.000 đồng/kg. Ông Côn cho rằng, hình thức này đang gây nhiễu loạn thị trường.

Cũng bởi vậy, mối liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân trồng sầu riêng đã bị “bẻ gãy”. Ông Lê Anh Trung, Giám đốc đối ngoại của Công ty Vạn Hòa Holding, cho biết doanh nghiệp liên kết sản xuất với người nông dân, trong đó có chính sách đào tạo tập huấn, nâng cao năng lực sản xuất, xây dựng mã số vùng trồng, hỗ trợ vốn 50 triệu đồng/ha. Trải qua các vùng miền Tây, miền Đông lên Tây Nguyên, kế hoạch liên kết thất bại hoàn toàn và doanh nghiệp đang phải đi thu hồi vốn hỗ trợ cho nông dân.

Tập đoàn có hợp đồng bao tiêu liên kết. Trong hợp đồng có đánh giá tỷ lệ quả, chốt giá trước 15-20 ngày để thu hoạch. Song, trước thời điểm thu hoạch 2 tháng, thương lái, "cò" ồ ạt xuống các vườn để chốt, cọc hàng. Nông dân không chịu nổi khi sáng ông A vào trả 90.000 đồng/kg, chiều ông B lại trả 95.000, thậm chí 100.000 đồng/kg. Cứ mạnh ai người nấy thổi giá lên.

"Cuối cùng nông dân vẫn là người chịu thiệt thòi", ông Trung bức xúc và cho biết trong quá trình Tập đoàn thu hồi vốn, 40% người nông dân hiểu vấn đề, mong công ty tiếp tục hợp tác, song chính sách liên kết thất bại sẽ rất khó khăn trong việc tiếp tục đầu tư.

Đặc biệt, ông Nguyễn Hữu Chiến, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Tân Lập Đông (Đắk Lắk), nhấn mạnh, việc tranh mua, tranh bán diễn ra thường xuyên. Ngay cả các doanh nghiệp trong nước cũng đang "đánh nhau" và tự thua trên sân nhà.

Do các vấn đề trên, nên các thành viên HTX Tân Lập Đông mới chỉ đồng ý bán khoảng 20% sản lượng trong tổng số 1.400 tấn. Cùng với đó, HTX vấp phải tình trạng rất nhiều thương lái đến hỏi mua sầu riêng mà không quan tâm đến mã số vùng trồng. "Tôi hỏi tại sao sản phẩm đi xuất khẩu mà không quan tâm đến mã số, họ vỗ vai nói là việc mua bán mã số vùng trồng giờ quá đơn giản", ông Chiến bức xúc.

Ngoài ra, ông Chiến cũng nhận xét, việc mua bán mã số vùng trồng hiện nay quá đơn giản. Có những đơn vị “không cần làm gì” vẫn tham gia vào chuỗi cung ứng. Cụ thể, doanh nghiệp trả giá nào, họ sẵn sàng trả thêm 2.000 đồng/kg để mua sầu từ người dân.

Bộ trưởng nhấn mạnh phải tổ chức lại cấu trúc ngành hàng bền vững. Ảnh: TL.

Bộ trưởng nhấn mạnh phải tổ chức lại cấu trúc ngành hàng bền vững. Ảnh: TL.

Cấu trúc lại ngành hàng để tránh nhiễu loạn thị trường

Thực trạng một số doanh nghiệp, tổ chức cá nhân không hiểu biết về sầu riêng thi nhau nhảy vào làm, nâng giá và làm xáo trộn thị trường. Đây là sự cạnh tranh không lành mạnh. Để ngành hàng sầu riêng phát triển bền vững, các chuyên gia và cơ quan chức năng đề cập tới câu chuyện chuỗi liên kết trong sản xuất, về vấn đề quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, xem xét ban hành quy định tiêu chuẩn chất lượng trái sầu, tránh tình trạng cắt non...

Gợi mở các định hướng trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan mong muốn cộng đồng doanh nghiệp, người dân trồng sầu riêng, cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương bên cạnh sự háo hức khi có cơ hội xuất khẩu sầu riêng chính ngạch cũng cần lường trước những khó khăn, thách thức trong ngành hàng này.

Theo Bộ trưởng, chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn thể hiện qua “hợp tác – liên kết – thị trường”. Do đó, muốn ngành hàng sầu riêng phát triển, phải tổ chức lại cấu trúc ngành hàng bền vững. Trong đó, phải có sự hiện diện của cả sản xuất và tiêu thụ, nghĩa là có nông dân và doanh nghiệp. Tổ chức lại sản xuất không đơn thuần chỉ là cải tiến kỹ thuật gieo trồng mà là tạo ra không gian để nông dân, doanh nghiệp ngồi lại với nhau.

Muốn ngành hàng phát triển hiệu quả phải bắt đầu từ sản xuất, nghĩa là doanh nghiệp đến với người dân ngay từ khi xuống giống để hướng dẫn, tạo niềm tin. Còn nếu liên kết từ khâu tiêu thụ, thì lại rơi vào mối quan hệ thuận mua vừa bán.

Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần chuyển từ quan hệ thuận mua vừa bán sang quan hệ hợp tác. Nông nghiệp của chúng ta là manh mún, nhỏ lẻ, tự phát. Do đó, chính quyền địa phương, doanh nghiệp, hiệp hội phải tham gia từ đầu cùng nông dân để người dân có đầy đủ thông tin để điều chỉnh sản xuất.

Song song với đó, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhận định, mã số vùng trồng mới dừng ở việc khuyến khích mà chưa bắt buộc, nên tiến tới đây sẽ là yêu cầu bắt buộc. Tất cả phải đi vào tiêu chuẩn, quy chuẩn, không còn tình trạng tự phát.“Sầu riêng muốn đi xa, tạo thị trường bền vững, thì mọi chủ thể trong chuỗi giá trị cần phải chung sức chung lòng, hợp tác gắn bó để cùng đi lên. Trước tiên chính quyền địa phương phải thay đổi tư duy. Bởi lẽ, cơ quan quản lý nhà nước địa phương là người gần nhất với doanh nghiệp, HTX, hộ sản xuất; phải đưa họ vào không gian chung, tổ chức chung để truyền thông, thông tin, thống nhất trong sản xuất theo đúng yêu cầu thị trường.

Các địa phương có thể áp dụng cách tiếp cận mới với người dân thông qua các tổ khuyến nông cộng đồng, Chi cục trồng trọt, BVTV, Hội nông dân, doanh nghiệp… Từ đó, khoanh vùng trồng để quản lý, hướng dẫn cho người dân sản xuất tránh những rủi ro", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Tin khác

Doanh nhân - Doanh nghiệp
Ngày 29/9, PwC Việt Nam phối hợp với Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam và Phuc Khang Corporation tổ chức hội thảo “Doanh nghiệp Việt Nam và cuộc cách mạng ESG” tại Thành phố Hồ Chí Minh. Hội thảo tập trung thảo luận xoay quanh chủ đề thực hành ESG và chuyển đổi năng lượng đối với doanh nghiệp tư nhân.
15 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) vừa ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với 2 doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực nhập khẩu – phân phối sữa và nông sản tại Trung Quốc, để đưa sản phẩm sữa chua Vinamilk vào thị trường tỷ dân này. Hợp tác mở ra cơ hội lớn để các sản phẩm sữa chua “made in Vietnam” hiện diện và tạo vị thế riêng tại Trung Quốc.
20 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Sacombank luôn nỗ lực triển khai các giải pháp tài chính, các chương trình ưu đãi hấp dẫn, phù hợp với nhu cầu khách hàng. Một trong những giải pháp thiết thực và hiệu quả Ngân hàng đang thực hiện là đem đến đa dạng các dòng thẻ với nhiều tính năng vượt trội, góp phần cùng doanh nghiệp tách bạch tài chính, tối ưu hóa chi phí và lợi nhuận trong hoạt động kinh doanh.
20 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Chợ Bình Điền không chỉ là một địa điểm kinh doanh thực phẩm mà còn là một nhà cung cấp hàng hóa uy tín, chất lượng cho nhiều đối tác lớn, nhỏ. Chợ đã triển khai hoạt động tự doanh trên một số mặt hàng trái cây và rau củ quả. Chợ cũng đã áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý, giám sát và giao dịch hàng hóa, nâng cao hiệu quả và minh bạch hoạt động.
23 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Trung Quốc sở hữu công nghệ chế biến dược liệu tiên tiến nên thua mua nguyên liệu từ Việt Nam và chế biến thành sản phẩm cao cấp để xuất khẩu.
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Như một thế giới hoàn toàn khác. Khi một ngày bắt đầu kết thúc cũng là lúc mọi hoạt động của chợ Bình Điền tấp nập hơn bao giờ hết. Mọi giao thương, hoạt động của các thương nhân diễn ra gần như suốt đêm, để sớm tinh mơ của ngày hôm sau, các mặt hàng ở đây đã có mặt ở hầu khắp các chợ bán lẻ.
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tại lễ kỷ niệm 30 năm thành lập, Hội Doanh nghiệp trẻ Hà Nội (HanoiBa) đã được đón nhận Huân chương lao động hạng Nhì của Chủ tịch nước, vì những thành tích xuất sắc trong công tác hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp trẻ Thủ đô.
2 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Ngày 27/9, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) khai trương hai tòa nhà hội sở mới tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.  
2 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Chiều 27/9, trong khuôn khổ “Lễ kỷ niệm 30 năm Phong trào Doanh nghiệp trẻ Hà Nội", HanoiBa đã tổ chức Tọa đàm "Thế hệ các nhà Lãnh đạo Doanh nghiệp mới - The New Leaders", với hi vọng mang đến cho doanh nhân trẻ những kinh nghiệm học tập từ chuyên gia hàng đầu trong quản trị, điều hành doanh nghiệp.
2 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Lãnh đạo doanh nghiệp lớn đã có những chia sẻ ấn tượng trong Panel 2 với chủ đề “Hành động mới” thuộc Diễn đàn lãnh đạo Doanh nghiệp trẻ Việt Nam 2023, trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm 30 năm phong trào Doanh nghiệp trẻ Hà Nội hôm 27/9.
2 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Vùng Trung du và Miền núi Bắc Bộ là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng, có vai trò quyết định đối với môi trường sinh thái của cả vùng Bắc Bộ, nhưng đây vẫn là "vùng trũng" trong phát triển và là "lõi nghèo" của cả nước. Một trong những nguyên nhân là "năng lực kết nối giao thông còn hạn chế...
2 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Sau hơn một tháng phát động và chuẩn bị, chiều 26/9, tại Hà Tĩnh, Hội Doanh nhân trẻ tỉnh phối hợp với Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh, đồng chủ trì tổ chức họp báo và bốc thăm chia bảng Giải bóng đá Doanh nghiệp - Doanh nhân Hà Tĩnh lần thứ II, năm 2023.
3 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Chiều 25/9, tại Cao Bằng, Hội Doanh nhân trẻ tỉnh tham dự “Hội nghị đối thoại giữa lãnh đạo UBND tỉnh với doanh nghiệp, hợp tác xã năm 2023”. Chủ trì hội nghị có ông Hoàng Xuân Ánh - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh.
3 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tại giải vô địch các Câu lạc bộ (CLB) golf Hải Phòng (lần thứ 2) năm 2023, diễn ra ngày 24/9 trên sân Vinpearl Golf Hải Phòng, CLB Golf Doanh nhân trẻ Hải Phòng đã thi đấu xuất sắc với 6 chiến thắng.
3 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Thừa ủy quyền của Trung ương Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, ngày 24/9, tại Điện Biên, Hội Doanh nhân trẻ tỉnh tổ chức bàn giao ngôi nhà tình nghĩa cho 2 hộ gia đình ông Quàng Văn Tiên (Bản Phủ, xã Nọong Hẹt, huyện Điện Biên) và gia đình ông Lường Văn Hao (xã Pom Lót, huyện Điện Biên).
3 ngày