Đạo diễn Mai Thu Huyền - 10 năm cho một hành trình
(DNTO) - Háo hức khi nói về Kiều, tác phẩm đầu tay trong vai trò đạo diễn, Mai Thu Huyền cho rằng đến giờ này cô đã thở phào khi mọi việc diễn ra tốt hơn so với kế hoạch.
Đứa con tinh thần được Mai Thu Huyền ấp ủ hơn 10 năm đang chờ ngày ra mắt khán giả. Cùng với đó, là sự hồi hộp ngày càng tăng bởi đây là lần đầu tiên cô mang cả tâm huyết của mình để nàng Kiều xinh đẹp có thể xuất hiện trên màn ảnh.
Đủ duyên nên hạnh ngộ
Được xem là đề tài “khó nhằn” vì có khả năng làm khó ngay với những người nhiều kinh nghiệm, vì sao Mai Thu Huyền lại chọn Kiều để làm tác phẩm trình làng trong vai trò đạo diễn của mình?
Mai Thu Huyền: Tôi có ý định thực hiện một phim truyền hình về Kiều dài 40 tập từ năm 2010. Lúc bấy giờ, các khâu kịch bản, chọn cảnh và gặp gỡ một số diễn viên đã xong nhưng cuối cùng lại không thực hiện được. Tôi tiếc và canh cánh mãi trong lòng. Vì sao một tác phẩm hay như vậy vẫn chưa được khai thác thành phim?
Hơn 20 năm trước tôi từng nghe có người chuẩn bị làm phim về Kiều. Sau này, khi làm việc với NSƯT Phi Tiến Sơn, tôi mới biết thời điểm ấy bác Sơn và đạo diễn Vũ Châu đã bàn bạc việc thực hiện bộ phim từ Truyện Kiều. Hai bác cũng đã nhắm hai chị em tôi vào vai Thúy Kiều - Thúy Vân nhưng rồi mọi việc không thành. Đến năm 2019, nhiều dự án Kiều khởi động với các loại hình nghệ thuật khác nhau. Một lần nữa tôi nung nấu ý định sẽ làm một tác phẩm vào năm 2020 nhân kỷ niệm 200 năm ngày mất của cụ Nguyễn Du. Lần này, tôi chọn thể loại phim điện ảnh, vì thị trường điện ảnh những năm gần đây khá sôi động và có thể phát hành phim tại nước ngoài, đồng thời dự án có cơ hội hoàn thành nhanh, không kéo dài như phim truyền hình nhiều tập.
Ý tưởng là một chuyện nhưng cơ duyên nào để Mai Thu Huyền có được Kiều như hôm nay?
Nhiều lần tôi đã nghĩ đến chuyện bỏ cuộc. Như chị biết, muốn có tác phẩm, tôi phải đi đặt hàng kịch bản. Gõ cửa nhiều nhà biên kịch và nhiều nhà Kiều học nhưng tôi chưa tìm được kịch bản nào đúng như ý mình mong muốn. May thay lúc ấy bác Phi Tiến Sơn - người mà tôi mời làm cố vấn nghệ thuật cho dự án phim Kiều - đã động viên tôi và nói để bác thử viết kịch bản. Không thể diễn tả niềm sung sướng của tôi khi mọi thứ diễn ra trên giấy giống như là một bộ phim. Tôi mừng quá, quyết định đi tiếp với kế hoạch đã tính. Đúng là phải đủ duyên mới có được Kiều. Thật sự, tôi mang ơn đạo diễn Phi Tiến Sơn, nhờ bác mà mọi tâm huyết của tôi mới thành hiện thực.
Khán giả quan tâm và chờ đợi Kiều của Mai Thu Huyền ra mắt vì tò mò cuộc đời nàng Kiều sẽ được khai thác như thế nào. Vậy vấn đề cốt lõi chị muốn chuyển tải cho người xem là gì?
Nếu nói về tham vọng, chúng tôi muốn khai thác hết những chặng đường quan trọng trong cuộc đời của Kiều. Nhưng với một tác phẩm văn học đồ sộ như Truyện Kiều, một bộ phim chiếu rạp chỉ có thời lượng khoảng 90 phút không thể khai thác hết. Chúng tôi buộc phải chọn lát cắt. Tuy nhiên, chọn lát cắt nào là điều chúng tôi phải tính toán và bàn bạc thật kỹ.
Là một tác phẩm điện ảnh, phải có đủ những yếu tố hấp dẫn, ngôn ngữ hình ảnh, bối cảnh…, nhất là tác phẩm phải có hơi thở hiện đại, vì đối tượng khán giả là những người trẻ. Do đó, chúng tôi chọn thể loại phim cổ trang - fantasy. Điều này giúp êkíp có thể có hư cấu, sáng tạo để câu chuyện hấp dẫn hơn, mà vẫn tôn trọng những yếu tố cơ bản của tác phẩm gốc.
Khán giả cũng đã nhận ra phim xoay quanh cuộc tình giữa Thúy Kiều và Thúc Sinh. Đây là giai đoạn Kiều đã bị đẩy vào lầu xanh. Thúc Sinh là người có tài, nên cả hai có sự đồng cảm. Họ thực sự rung động vì nhau, Thúc Sinh đã đưa Kiều ra khỏi lầu xanh và trong nguyên tác đã có một lễ cưới, nhưng khi vợ cả là Hoạn Thư xuất hiện, mối tình này tan vỡ. Kiều lại tiếp tục cuộc đời lưu lạc...
Chấp nhận áp lực và thử thách
Kiều là tác phẩm danh tiếng, do đó khó tránh khỏi sự so sánh của khán giả. Chị có lường hết những thử thách, áp lực khi phim công chiếu?
Việc khán giả so sánh, ý kiến là điều tôi không bất ngờ. Khi bắt tay vào làm, nhiều người cũng đã khuyên không nên, vì sẽ có nhiều áp lực. Tuy nhiên, nếu không làm thì sẽ không bao giờ có tác phẩm. Mỗi đạo diễn làm phim dựa trên cảm tác về tác phẩm gốc vẫn có thể cho ra nhiều sản phẩm khác nhau, khán giả cũng có sự cảm thụ khác nhau, nên chúng tôi muốn mọi người chờ đợi đến khi phim ra mắt.
Thời gian qua, tôi được biết có đến 5 dự án phim lấy cảm hứng từ Truyện Kiều gồm 1 phim truyền hình và 4 phim điện ảnh. Không rõ các dự án khác thế nào, nhưng Kiều của êkíp chúng tôi thì đã hoàn thành. Khi công chiếu, khán giả sẽ thấy rõ quan điểm của các tác giả sẽ hoàn toàn khác nhau.
Tôi mong khán giả không quá kỳ vọng đây là một phiên bản điện ảnh chuyển thể hoàn toàn dựa trên nguyên tác. Hãy thưởng thức bộ phim với tâm thế xem êkíp này sẽ kể câu chuyện với quan điểm, góc nhìn như thế nào. Nếu đủ duyên, biết đâu chúng tôi sẽ tiếp tục theo đuổi dự án Kiều với những phần chưa khai thác.
Là dự án quan trọng, vì sao chị quyết định giao những vai chính cho các gương mặt mới? Cho đến hiện tại, chị có hài lòng với quyết định của mình không?
Việc chọn được vai Kiều cũng như các vai chính là điều quan trọng cho thành công của phim. Êkíp đã tổ chức nhiều buổi casting trên toàn quốc và cũng đã mời gần như một nửa nghệ sĩ của showbiz Việt đến thử vai. Nhiều bạn rất đẹp và tài năng, nhưng vì nhiều lý do khác nhau lại chưa phù hợp. Ngoài ra, tôi nghĩ nó còn là cái “duyên” nữa. Cả 2 nhân vật nam nữ chính Trình Mỹ Duyên và Lê Anh Huy đều là những gương mặt mới nhưng hai bạn ấy không chỉ thuyết phục tôi về ngoại hình mà còn ở cảm xúc rất chân thật và tình yêu, sự hy sinh cho vai diễn.
Cho đến giờ này, tôi hoàn toàn hài lòng với dàn diễn viên tham gia phim và rất cảm động vì ai cũng sống với nhân vật hết mình để có những thước phim tốt nhất.
Đoàn cũng thật sự may mắn khi đã quay xong trong khoảng thời gian giữa hai đợt giãn cách vì dịch Covid-19 với hơn 100 nhân lực, quay tại 6 bối cảnh lớn trải dài ở nhiều tỉnh thành từ Nam ra Bắc. Chúng tôi không ngờ những bối cảnh ấy sau này phải chịu ảnh hưởng nặng nề từ đợt thiên tai mưa lũ nặng nhất từ trước đến nay nên càng thêm trân quý những điều đã ghi nhận được.
Dự án này có điều gì khác so với các phim Mai Thu Huyền từng đầu tư?
Tôi đã làm 15 phim trong vai trò nhà sản xuất, nhưng Kiều là dự án khác biệt. Đây là phim đòi hỏi nguồn kinh phí cao, êkíp chuyên nghiệp với số lượng lớn nên phải có nhà đầu tư xứng tầm. Phim thật may mắn vì sau khi kêu gọi đầu tư đã nhận được sự ủng hộ. Việc này giúp tôi yên tâm làm đạo diễn.
Với Kiều, tôi không thể cùng lúc đảm đương vai trò sản xuất vì quá nhiều công việc. Tôi đã mời Trần Bửu Lộc làm điều hành sản xuất vì bạn ấy có nhiều kinh nghiệm sản xuất các dự án phim lớn. Trên hết, chúng tôi phải cân đối sao cho phim đáp ứng được yếu tố nghệ thuật và tìm được sự ủng hộ của khán giả. Chúng tôi xác định tác phẩm làm ra phải từ cái tâm của người nghệ sĩ chứ không chỉ vì mục đích thương mại.
Có 2 mai thu huyền trong 1
Thành công với vai trò diễn viên, nhà sản xuất và có được một cuộc sống nhiều người mơ ước, việc lấn sân sang vai trò đạo diễn có phải là cách để Mai Thu Huyền bổ sung bản lý lịch nghề nghiệp hoàn hảo?
Khác với trước đây, lần đi phim này ở vai trò đầu tàu, phải lo nhiều thứ. Cũng nhờ trời thương khiến tôi vào việc lại khỏe ra, đi làm phăm phăm khiến nhiều thành viên than trời vì có khi lịch quay kéo dài, chỉ ngủ được vài tiếng. Trong đoàn có một số anh em đùa tôi nên đổi tên Mai Thu Huyền thành Mai Thu Hành vì được cái “hành” mọi người lên bờ xuống ruộng.
Đây là mục tiêu tôi hướng đến khi theo học khóa đạo diễn tại Đại học Sân khấu Điện ảnh TP.HCM và hoàn thành một khóa học ngắn hạn tại Mỹ về công việc này. Phim có sự đồng hành, cố vấn của đạo diễn Phi Tiến Sơn cũng khiến tôi yên tâm hơn khi bắt tay vào việc.
Công việc của đạo diễn nữ đòi hỏi phải dấn thân nên việc chăm sóc con cái, gia đình, Mai Thu Huyền phải cân đối như thế nào?
Rất may, tôi được sự ủng hộ của chồng con khi theo nghề này. Khi biết tôi làm phim về Kiều, con gái đã mua sách Kiều về tặng mẹ nghiên cứu. Chồng tôi thì từ 18 năm nay luôn ủng hộ vợ, vì tôi luôn quyết định và độc lập về công việc và tài chính. Không chỉ trong đoàn phim mà công ty Tincom Media của tôi cũng vận hành suôn sẻ hơn 10 năm qua, điều đó đủ để tạo niềm tin cho gia đình và mọi người.
Tuy nhiên, với tôi, hạnh phúc gia đình vẫn luôn là lựa chọn quan trọng nhất. Để cân đối giữa công việc và gia đình, người phụ nữ phải sự sắp xếp mọi việc khoa học. Trước khi phim bấm máy, tôi đã trao đổi với chồng con và rất may phim bấm máy vào đúng dịp hè nên tôi đã đưa con ra Hà Nội nhờ ông bà nội và bà ngoại trông giúp.
Nhiều bạn bè khi quan sát cho rằng cứ như có 2 Mai Thu Huyền trong 1, vì khi về đến nhà và ngoài hiện trường là hai con người hoàn toàn khác nhau.
Khi là người truyền lửa cho đoàn phim hàng trăm người, tôi phải luôn đủ đầy năng lượng nhưng khi về nhà, trở thành người phụ nữ thì tôi lại tái tạo bằng cách làm đẹp, chăm sóc bản thân... để mềm mại dưới ánh nhìn của những người thân yêu.