Bỏng ở trẻ nhỏ: Phòng bệnh hơn chữa bệnh
(DNTO) - Trong các loại tai nạn trẻ em thường gặp do sự sơ ý của người lớn thì bỏng là trường hợp thương tâm nhất. Chỉ cần để những tác nhân gây bỏng xa tầm tay trẻ em, kiểm tra tất cả các mối đe dọa nếu có và giữ trẻ cẩn thận thì hoàn toàn có thể không xảy ra tình trạng trẻ bị bỏng.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm trên thế giới, tai nạn bỏng chiếm vị trí hàng đầu trong những loại tai nạn xảy ra tại nhà ở trẻ em và là nguyên nhân đứng hàng thứ hai gây tử vong cho trẻ. Tại nước ta, Viện Bỏng quốc gia cũng thống kê cứ trong 100 nạn nhân bị bỏng phải nhập viện, có khoảng 2/3 là trẻ em. Kết quả thống kê của Bệnh viện Nhi đồng TP.HCM cho thấy cứ 5 bệnh nhân nhập viện do tai nạn, có 1 trẻ em bị bỏng phải điều trị nội trú.
Thực tế cho thấy, các tai nạn do bỏng gây ra hầu hết là do lỗi bất cẩn của cha mẹ. Tuổi thường gặp nhất là dưới 3 tuổi, vì ở lứa tuổi này trẻ rất hiếu động, muốn tìm hiểu sự vật xung quanh nhưng lại chưa nhận biết được sự nguy hiểm. Như trường hợp cháu bé 2 tuổi bỏng cồn gây tổn thương nghiêm trọng vùng mặt, ngực… do người lớn nướng hải sản ở gần đó sơ ý làm lửa cồn bắn vào bé.
Một bà mẹ khác ở Nghệ An, trong lúc chờ nước sôi trong bình nguội bớt để pha sữa thì bỏ ra ngoài nghe điện thoại. Trong nhà, cháu trai 19 tháng tuổi, cầm bình nước sôi lên uống khiến toàn bộ hầu họng, thực quản, thanh quản đều bị phù nề. Mặc dù được các bác sĩ khẩn trương tiến hành cứu chữa, nhưng sau khoảng 2 giờ nhập viện, cháu bé tử vong.
Một trường hợp cũng thương tâm không kém xảy ra ở Hà Tĩnh. Hôm đó, bố mẹ bận làm vườn gửi con 11 tháng tuổi cho bà nội trông nom. Bà quay ra ngoài nhưng sơ ý để ấm nước chè mới om nước sôi trên bàn, bé bò đến gần với phải, ấm nước sôi đổ ập vào người, bỏng nặng từ phần mặt xuống đến nửa thân.
Ngoài bỏng nước sôi thường gặp, trẻ còn bị bỏng do lửa, do điện, do hóa chất công nghiệp… Thậm chí do những vật gây bỏng đơn giản như nồi canh vừa nhắc trên bếp xuống, phích nước đang sôi, vòi nước nóng lạnh, bàn là đang nóng, ống pô xe máy, diêm quẹt, bật lửa gas, nến, xăng dầu…
Rõ ràng, nếu người lớn cẩn thận, chỉ cần để những tác nhân gây bỏng xa tầm tay trẻ em, kiểm tra tất cả các mối de dọa nếu có và giữ trẻ cẩn thận thì hoàn toàn có thể không xảy ra tình trạng trẻ con bị bỏng.
Khi trẻ con không may bị bỏng, cách xử trí ban đầu của cha mẹ rất quan trọng. Không ít trường hợp do thiếu hiểu biết, cha mẹ đã khiến cho vết bỏng của con nặng hơn thậm chí dẫn đến tử vong. Đối tượng này chủ yếu ở vùng nông thôn, dân trí thấp, không có điều kiện, ít quan tâm tiếp cận kiến thức dự phòng tai nạn xảy ra cho trẻ, trong đó có bỏng.
Thay vì dội nước lạnh, băng vết thương rồi đem trẻ bị bỏng đến bệnh viện thì rất nhiều nơi nhất là ở các khu vực nông thôn ngày nay, người ta vẫn còn tự điều trị bỏng ở nhà theo dân gian như đắp bùn non, bôi nước mắm, thoa giấm hoặc kem đánh răng lên vết bỏng.
Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ tử vong do bỏng tăng cao theo nhận định của các chuyên gia trong Hội nghị quốc tế bỏng với chủ đề "Điều trị và giải phẫu tái tạo phục hồi" tổ chức tại Hà Nội.
Đây cũng là vấn đề cần cảnh báo vì đã xảy ra gần như phổ biến trong thực tế xã hội.
Bỏng ở trẻ em nguy hiểm hơn bất cứ một tai nạn nào khác. Điều trị bỏng rất tốn kém. Vết thương do bỏng gây ra rất đau đớn. Nếu may mắn được cứu sống, bỏng cũng để lại di chứng nặng nề, sẽ phải điều trị lâu dài, để lại vết sẹo bỏng rất xấu.
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Các bậc cha mẹ, trước hết cần tự tìm hiểu trong sách vở, trên mạng Internet, tham dự các buổi nói chuyện chuyên đề… nhằm nâng cao hơn nữa ý thức, kiến thức về phòng tránh và cách xử trí ban đầu về tai nạn bỏng cho trẻ. Những nơi có nguy cơ, nhất là khu vực bếp nấu ăn, cần bố trí đồ đạc hợp lý ngoài tầm tay trẻ nếu trong nhà có trẻ con.
Bỏng không chỉ để lại di chứng nguy hiểm về thể chất có thể khiến trẻ tàn phế suốt đời mà còn ảnh hưởng tới tâm lý của trẻ sau này. Nên nhớ, ngoài một vài rủi ro khách quan, hầu hết tai nạn bỏng ở trẻ em hoàn toàn có thể phòng tránh được.