Từ kiến nghị đến kiến giải, từ phản ánh đến cam kết hành động

Tại các vòng đối thoại địa phương trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025, hàng loạt vấn đề “nóng” đã được doanh nghiệp nêu ra với điểm chung: họ không cần ưu ái, chỉ cần sự công bằng và minh bạch từ thể chế. Những “điểm nghẽn” về pháp lý, thủ tục, sự chậm trễ hành chính và nguy cơ hồi tố chính sách đang bào mòn niềm tin, khiến nhiều dự án đình trệ ngay từ khâu chuẩn bị.

Câu chuyện của ông Lưu Công Thành, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Quảng Ninh, là minh chứng. Dự án công viên 16,1 ha bị ách tắc chỉ vì cách hiểu khác nhau về tỷ lệ diện tích mặt nước. Luật cho phép 5%, nhưng sở ngành lại cắt xuống 3%, khiến dự án “giậm chân tại chỗ” hàng tháng trời.

Còn ông Nguyễn Văn Lợi, Giám đốc Công ty Đất Vàng Hải Dương, phản ánh mức thu tiền sử dụng đất bị đội lên gấp 3 - 4 lần, trong khi chính sách đền bù cho người dân chỉ vài chục nghìn đồng/m², thấp hơn giá một cân thịt. Những bất hợp lý ấy không chỉ kìm hãm nhà đầu tư mà còn tạo vòng xoáy bức xúc xã hội.

Không ít doanh nghiệp xuất khẩu nông sản cũng phải loay hoay với thủ tục xác nhận CO và hoàn thuế VAT. Việc nâng thuế nông sản chưa chế biến từ 0% lên 5% khiến sức cạnh tranh quốc tế suy giảm, dòng vốn tắc nghẽn, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa đứng trước nguy cơ “đứt gãy”…

Trong bối cảnh ấy, một số địa phương đã cam kết hành động: Phú Thọ mở rộng đào tạo nhân lực công nghệ cao, Gia Lai chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm” và áp dụng KPI cho cán bộ, Lạng Sơn lấy sự hài lòng của doanh nghiệp làm thước đo, Thanh Hóa chú trọng gắn kết đào tạo nhân lực với doanh nghiệp… Đây là tín hiệu tích cực, song để niềm tin hồi sinh, cần một sự thay đổi đồng bộ từ trung ương đến địa phương.

Trong vai trò chủ trì, Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam không chỉ là “cầu nối” mà còn là “người gạn lọc” để biến những bức xúc vụn vặt thành báo cáo chính sách có hệ thống. Từ đó, tiếng nói doanh nghiệp được chuyển tải đến các cấp lãnh đạo, làm cơ sở cho quyết sách lớn ở phiên cấp Bộ và cấp cao sắp tới.

Bứt phá từ “gót giày” thể chế đến “đường băng” công nghệ

Kinh tế tư nhân, đặc biệt là DNNVV và khởi nghiệp, đang gánh trên vai sứ mệnh trở thành một trong những động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Nhưng để thực sự cất cánh, khối doanh nghiệp này phải vượt qua ba lớp “rào cản vô hình”: thể chế chồng chéo, năng lực nội lực hạn chế và thách thức đổi mới sáng tạo.

Thủ tục hành chính rườm rà vẫn là nỗi ám ảnh: từ chấp thuận chủ trương đầu tư đến giải thể doanh nghiệp, từ phòng cháy chữa cháy đến môi trường, mọi công đoạn đều tốn kém thời gian và chi phí. Chính sách thay đổi liên tục, khó dự báo, khiến doanh nghiệp e ngại đầu tư dài hạn. Thậm chí, một khoản nợ thuế vài triệu đồng cũng có thể kéo theo lệnh cấm xuất cảnh, ảnh hưởng nặng nề đến danh dự và hoạt động kinh doanh.

Trong nội tại, nhiều DNNVV thiếu vốn, thiếu công nghệ, thiếu nhân sự chất lượng cao. Không ít doanh nghiệp gia đình vận hành dựa trên tình thân, thiếu minh bạch tài chính, ít quan tâm đến trách nhiệm xã hội. Trong khi đó, vốn cho nghiên cứu và đổi mới sáng tạo gần như chưa được khơi thông.

Trước thực trạng ấy, nhiều lãnh đạo địa phương đã thể hiện tư duy kiến tạo. Gia Lai bắt tay với đại học đào tạo AI và bán dẫn; Đắk Lắk đề xuất phân cấp quản lý tài sản công dôi dư để hội, hiệp hội và doanh nghiệp xã hội có thể khai thác; Tây Ninh hứa duy trì đối thoại thường xuyên, minh bạch với nhà đầu tư. Những cam kết này cho thấy một chuyển động hướng tới giảm tiền kiểm, tăng hậu kiểm, để doanh nghiệp được làm tất cả những gì pháp luật không cấm.

Trên nền đó, Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam giữ vai trò tiên phong kiến tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Hội chủ động xây dựng Sách Trắng và Tuyên bố chung, tạo vòng phản hồi chính sách “thời gian thực” giữa Nhà nước và doanh nghiệp. Nếu các cam kết này được thực thi, kinh tế tư nhân có thể thoát khỏi “gót giày thể chế” để bước lên “đường băng công nghệ” trong kỷ nguyên hội nhập và kinh tế số.

Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam: Từ cầu nối đối thoại đến động lực cải cách

Ít có tổ chức xã hội - nghề nghiệp nào được đặt ở vị trí trung tâm như Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam trong tiến trình tổ chức Diễn đàn Kinh tế tư nhân 2025. Với mạng lưới hàng nghìn hội viên trên khắp cả nước, Hội đã chứng minh năng lực tập hợp tiếng nói cộng đồng doanh nhân, biến chúng thành thông điệp mạnh mẽ gửi tới Chính phủ và các bộ, ngành.

Hội không chỉ “nghe và truyền đạt”, mà còn phân tích, sàng lọc và hệ thống hóa. Từ hàng nghìn kiến nghị, Hội chọn ra những vấn đề cốt lõi để xây dựng Sách Trắng Kinh tế tư nhân 2025 - “bản đồ hành động” phản ánh chân thực nhất mối quan hệ Nhà nước - doanh nghiệp. Với phương châm “đối thoại thực chất, giải pháp cụ thể, triển khai đến cùng”, nhiều kiến nghị đã được cam kết giải quyết ngay tại diễn đàn.

“Chúng tôi muốn mỗi ý kiến từ doanh nghiệp dù nhỏ nhất cũng trở thành một viên gạch xây nên chính sách”.

(Bà Phạm Thị Bích Huệ,
Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, Trưởng Ban Tổ chức VPSF 2025
khẳng định trong phiên họp báo công bố Diễn đàn ngày 30/6/2025).

Khi các phiên đối thoại cấp Bộ và cấp cao diễn ra tại Hà Nội vào tháng 9, kỳ vọng cộng đồng doanh nghiệp là tiếng nói từ cơ sở sẽ không chỉ dừng lại ở lời hứa. Chúng phải trở thành quyết sách, thành động lực cải cách, và xa hơn, thành bước ngoặt để kinh tế tư nhân Việt Nam thực sự trở thành trụ cột của nền kinh tế.

Khi các phiên đối thoại cấp Bộ và cấp cao diễn ra vào tháng 9 tại Hà Nội, kỳ vọng của cộng đồng doanh nghiệp là những tiếng nói từ cơ sở sẽ không chỉ dừng lại ở lời hứa. Chúng sẽ trở thành quyết sách, trở thành động lực cải cách, và xa hơn, là bước ngoặt để kinh tế tư nhân Việt Nam thực sự trở thành trụ cột quan trọng nhất của nền kinh tế.

Phiên đối thoại cấp Bộ & Phiên đối thoại cấp cao VPSF 2025 sẽ diễn ra trong 02 ngày 15 & 16/9/2025 tại Hà Nội. Đây là diễn đàn đối thoại chính sách giữa cộng đồng doanh nghiệp tư nhân và Lãnh đạo Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương, bàn thảo, định hình các sáng kiến lớn, tập trung vào 4 chủ đề trọng tâm:

1. Thể chế kiến tạo – Doanh nghiệp vươn mình

2. Khoa học công nghệ & Đổi mới sáng tạo – Sức bật để vươn mình

3. Mài sắc mũi nhọn chiến lược để vươn tầm quốc tế

4. Vươn tầm nội lực để vươn mình đột phá