Ly hôn xanh là gì ?

“Ly hôn xanh” là một thuật ngữ được dùng để chỉ những trường hợp các cặp vợ chồng ly hôn trong vòng 5 năm đầu chung sống trở xuống. Thường rơi vào các cặp đôi từ 18-30 tuổi.   

Không đợi đến các công trình nghiên cứu, quan sát trong thực tế, chúng ta cũng có thể thấy càng ngày tuổi thọ hôn nhân càng ngắn đi.

Một khảo sát gần đây cho thấy cứ hơn 3,3 cặp kết hôn sẽ có 1 cặp ra tòa, tỷ lệ này ở TP.HCM do Trung tâm tư vấn giáo dục tâm lý, thể chất điều tra có thấp hơn một chút: Cứ 2,7 cặp kết hôn thì có một cặp ly hôn. Nhóm người trẻ (18 - 30 tuổi) ly hôn sau 1 - 5 năm chung sống, thậm chỉ sau đám cưới vài ngày (ly hôn xanh) ngày càng tăng. Nó tạo nên sự lo lắng không nhỏ đối với những ai quan tâm tới nền tảng hôn nhân gia đình.

Từ nguyên nhân…

Viện nghiên cứu Gia đình và Giới thống kê cho thấy, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến các cuộc ly hôn xanh. Do quan điểm, lối sống không hợp nhau; do ngoại tình; kinh tế khó khăn: do bạo lực gia đình, yêu xa…

Tuy nhiên đó chỉ là những nguyên nhân “truyền thống” được dựa vào lời khai khi các cặp đôi ly hôn. Trên thực tế, nguyên nhân của các cuộc ly hôn xanh cốt lõi liên quan nhiều tới lối sống hiện đại.  

Yêu nhanh là một yếu tố dễ nhận thấy. Yêu qua ứng dụng hẹn hò ngày càng được các bạn trẻ chọn lựa. Báo cáo về thị trường di động (State of Mobile 2022) của Data.ai cho thấy, người trẻ Việt Nam thuộc nhóm 4 nước Đông Nam Á chi nhiều nhất cho Tinder - ứng dụng hẹn hò đang có ở hơn 190 nước.

Hẹn hò theo kiểu “công nghiệp” cần có đủ ‘trình độ’ phân tích, đánh giá dữ liệu thông tin từ “đối phương”, cần phải có nhận thức rạch ròi giữa sự hấp dẫn, ham muốn nhất thời với sự mong muốn gắn bó lâu dài, cần sự trung thực tuyệt đối của cả hai bên, mới mong có kết cục tốt đẹp. Nhưng thực tế cho thấy tính chất phiêu lưu trong các cuộc tình kiểu này là rất cao bởi sợi dây kết nối quá mong manh.

Tiếp theo là do lớp trẻ hiện đại coi trọng sự độc lập, tự chủ, đề cao tự do cá nhân và luôn bảo vệ cái tôi, họ không thích phụ thuộc và bị sở hữu. Tính cách quyết liệt, dứt khoát khiến họ không đủ kiên nhẫn cho đối phương thời gian gọt dũa tạo sự “ăn khớp”, càng không chấp nhận chịu đựng. Họ nôn nóng đi tìm cái mới để không phí thanh xuân.

Mặt khác, liên quan đến sự “thành công rực rỡ” của công cuộc đấu tranh bình đẳng giới, vai trò xã hội của người phụ nữ có sự thay đổi lớn khiến vai trò của họ trong gia đình cũng thay đổi theo.    

… đến hệ lụy và…

Ly hôn sau khi đã hết cách cứu vãn, để xóa bỏ ràng buộc bất hạnh, mưu cầu cuộc mới, hạnh phúc mới… là một giải pháp cần thiết, được luật pháp ủng hộ.

Tuy nhiên, khác với các người con có cha mẹ ly hôn sau nhiều năm chung sống, những đứa trẻ trong các cuộc ly hôn xanh của các cặp đôi trẻ thường là bé từ 1 đến 4 tuổi. Chúng sẽ gánh chịu sang chấn tâm lý đầu đời nặng nề hơn. Nhiều người cho rằng ly hôn khi con còn quá nhỏ, chúng chưa biết gì, sẽ ít ảnh hưởng hơn là suy nghĩ sai lầm.

Những cặp đôi ly hôn xanh còn trẻ thì tái hôn hầu như chiếm đến hơn 99%. Con cái rơi vào tình cảnh cha dượng mẹ kế, “con ông con bà con chúng ta” là không thể tránh khỏi.

Các cặp ly hôn xanh khi tái hôn không thể nuôi con phải gửi lại cho ông bà (cái này trong thực tế rất nhiều) còn vô hình trung biến các ông bà trở thành những “nạn nhân thụ động”.

… giải pháp

Tiến sĩ Tâm lý Nguyễn Thị Minh - Giảng viên Phân viện Học viện Hành chính tại thành phố Hồ Chí Minh nhận định, người trẻ không nên coi nhẹ các giá trị của hôn nhân. Các bạn cần hiểu rõ sự khác biệt có thể nói “một trời một vực” của cuộc sống hôn nhân với khi đang yêu nhau.

Cho nên việc chuẩn bị kỹ lưỡng tiền hôn nhân là rất cần thiết. Các bạn cần soạn thảo tạm gọi là một “hợp đồng hôn nhân” gồm các thỏa thuận về nguyên tắc ứng xử hai bên gia đình nội ngoại, ứng xử vợ chồng, về quan điểm sống, quan điểm giáo dục con cái, về công việc, về quyền riêng tư, đặc biệt về tài chính…

Khi mâu thuẫn xảy ra, trước khi quyết định ly hôn các cặp đôi nên dành một khoảng thời gian sống ly thân để cả hai có thể cân nhắc, suy nghĩ kỹ xem ly hôn có phải là giải pháp cuối cùng khi mọi việc đã rơi vào ngõ cụt hay không. Đặc biệt là hãy suy xét vấn đề trên cơ sở hạnh phúc và tương lai con cái là ưu tiên kèm theo.