Thứ sáu, 24/03/2023

TP HÀ NỘI _°C /_% weather

Doanh Nhân Trẻ
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

‘Vé thông hành’ cho hàng thực phẩm xuất khẩu ngày càng khó kiếm

Huyền Trang
- 17:36, 28/02/2023

(DNTO) - Vùng nguyên liệu thiếu hụt trong khi yêu cầu của bạn hàng ngày càng khắt khe khiến nhiều doanh nghiệp thực phẩm, nông sản Việt Nam chật vật khi xuất khẩu.

Doanh nghiệp thực phẩm đối diện với hàng rào kĩ thuật ngày càng khắt khe từ các thị trường nhập khẩu. Ảnh: T.L.

Doanh nghiệp thực phẩm đối diện với hàng rào kĩ thuật ngày càng khắt khe từ các thị trường nhập khẩu. Ảnh: T.L.

2 thế trở ngại

Tại Hội nghị Giao ban với hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tháng 2/2023, tổ chức ngày 28/2, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công thương) cho biết, dù tình hình thế giới đã có những phục hồi tích cực, tuy vậy, ngành chế biến thực phẩm được dự báo sẽ tiếp tục gặp những trở ngại về mặt vĩ mô và môi trường kinh doanh trong năm 2023.

Những cú sốc về chuỗi cung ứng tại các thị trường xuất khẩu làm giá nguyên, nhiên, vật liệu, giá cước vận chuyển tăng cao khiến giá thành hàng hóa ở mức cao, nhu cầu tiêu giảm, ảnh hưởng sức cạnh tranh của hàng hóa, sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam.

Bên cạnh đó, nhu cầu của các bạn hàng sụt giảm khiến các doanh nghiệp rơi vào tình trạng “đói đơn hàng”. Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), cho biết nhiều thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như EU, Hoa Kỳ, Trung Quốc đang gặp khó khăn. Điều này dẫn tới xuất khẩu nhiều nhóm hàng nông sản, thực phẩm trong 2 tháng đầu năm giảm mạnh tới 2 con số như cà phê, hạt điều giảm hơn 14%, gạo giảm gần 11%, cao su giảm hơn 23%; cá tra giảm hơn 64%, tôm giảm gần 55%...

Ngoài ra, dù sức cạnh tranh rất lớn trên thị trường xuất khẩu, các mặt hàng nông, lâm thủy sản của Việt Nam phần nhiều vẫn xuất khẩu chủ yếu sản phẩm thô và qua đường tiểu ngạch. Các mặt hàng nông, lâm, thủy sản và thực phẩm chế biến của Việt Nam vẫn đang phải chịu sức ép cạnh tranh gay gắt từ các nước trong khu vực ASEAN, Châu Á hay của chính khách hàng lớn của các doanh nghiệp Việt Nam là Trung Quốc.

Các thị trường nhập khẩu và tiêu thụ điều hàng đầu thế giới như Hoa Kỳ, EU, Trung Quốc… ngày càng gia tăng yêu cầu về tính bền vững đối với sản phẩm bao gồm các khía cạnh xã hội, môi trường và kinh tế trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Đây rõ ràng là thách thức nhưng cũng nên nhìn nhận như cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu thực phẩm chế biến của Việt Nam nắm bắt và phát triển.

Doanh nghiệp thiếu tiền để đi kiếm bạn hàng

Phát triển các vùng nguyên liệu đạt chuẩn giúp doanh nghiệp sản xuất thực phẩm đỡ gánh nặng trong sản xuất. Ảnh: T.L.

Phát triển các vùng nguyên liệu đạt chuẩn giúp doanh nghiệp sản xuất thực phẩm đỡ gánh nặng trong sản xuất. Ảnh: T.L.

Những thay đổi hành vi tiêu dùng cũng ảnh hưởng trái chiều đối với các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam, đặc biệt là xu hướng toàn cầu hiện đang rất ưu tiên các nguồn đạm thực vật thay thế cho nguồn đạm từ động vật, dẫn đến nhu cầu tăng cao đối với các sản phẩm có nguồn gốc hữu cơ.

Bà Nguyễn Thị Thu Liên, Trưởng ban Kết nối doanh nghiệp, Trưởng Văn phòng đại diện Hiệp hội Thực phẩm Minh bạch (AFT) tại Hà Nội, cho biết, hiện nay, có đơn hàng không cần giấy chứng nhận chất lượng vẫn có thể xuất khẩu, nhưng đây chỉ là con đường may rủi và không bền vững.

Tại Hiệp hội Thực phẩm Minh bạch, 100% sản phẩm xuất khẩu của các thành viên đều có tem truy xuất nguồn gốc, 40% là sản phẩm hữu cơ trong đó 90% có chứng nhận hữu cơ. Một số doanh nghiệp đang có sản phẩm xuất khẩu sản phẩm hữu cơ khá tốt như Vietcoco, Viethouse Organic… 50% hội viên đã và đang xuất khẩu, có doanh nghiệp đang xuất khẩu tới 20 quốc gia như Thuỷ sản Minh Phú, Thủy sản Vĩnh Hoàn…

“Với các sản phẩm được coi là “sạch”, bắt buộc phải có tiêu chuẩn và công cụ chứng minh. Hiện Công cụ mà các thành viên AFT đang sử dụng là truy xuất nguồn gốc kèm theo nhật kí sản xuất điện tử, chứ không phải truy xuất bằng việc chống chế là dán một cái tem để quét QR”, bà Liên cho hay.

Tuy nhiên, khó khăn mà các doanh nghiệp thực phẩm Việt Nam hiện đang gặp phải là thiếu vùng nguyên liệu và yếu về năng lực chế biến. Bởi để lựa chọn nguyên liệu sạch đưa vào sản xuất, chỉ có mã số vùng trồng là chưa đủ, phải có các chứng nhận như VietGab… thì mới có thể đưa vào sản xuất chế biến. Nhưng vùng nguyên liệu của Việt Nam chưa nhiều, buộc doanh nghiệp phải mua gom từ nhiều vùng miền. Điều này làm tăng giá sản xuất, nhất là trong bối cảnh chi phí vận chuyển tăng cao.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp muốn gia tăng doanh thu, thị phần xuất khẩu nhưng khó khăn trong việc tiếp cận khách hàng quốc tế.

“Do là thành viên của Hiệp hội nhỏ nên việc đi đến triển lãm, hội chợ ở nước ngoài chưa được ngân sách hỗ trợ, chủ yếu trông chờ vào năng lực doanh nghiệp. Mà lợi nhuận của doanh nghiệp bị bào mòn bởi đại dịch, cộng thêm chi phí nguyên nhiên liệu gia tăng… dẫn đến năng lực tài chính hạn chế để tìm kiếm người mua ở nước ngoài”, bà Thu Liên cho biết.

Đại diện AFT đề xuất Bộ Công thương thúc đẩy các hoạt động quảng bá sản phẩm, truyền thông thương hiệu thực phẩm chế biến Việt Nam.

“Chúng ta có nguồn nông sản đa dạng nhưng sản phẩm chế biến chưa có nhiều để thế giới phải trầm trồ. Hiện đã có những sản phẩm như nước nha đam hay nước măng tây với hàm lượng kẽm, magie cao có khả năng xuất khẩu… Vì vậy nên có có ưu tiên để thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm hữu cơ Việt Nam”, đại diện AFT kiến nghị.

Để quảng bá thương hiệu, sản phẩm hiệu quả, theo Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên, doanh nghiệp, hiệp hội cần bắt tay chặt chẽ hơn với các cơ quan xúc tiến thương mại và thương vụ Việt Nam ở nước ngoài. Đặc biệt, doanh nghiệp nên coi khoản chi phí cho hoạt động xúc tiến là khoản đầu tư chứ không phải chi phí.

“Các thương vụ cần có sản phẩm của doanh nghiệp để quảng bá đến bạn hàng. Tuy nhiên, với sản phẩm thực phẩm, phải tổ chức các buổi dùng thử, các buổi giao lưu ẩm thực để tiếp cận với thực khách và đối tác địa phương. Muốn làm được việc này thương vụ cũng cần chi phí. Nguồn chi phí của thương vụ cũng có hạn, vì vậy doanh nghiệp cũng cần tích cực phối hợp hơn để hoạt động quảng bá tốt hơn”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Công thương đề nghị các cơ quan thương vụ Việt Nam ở nước ngoài cần nắm bắt diễn biến nước sở tại, thị trường khu vực để đề xuất những phản ứng chính sách phù hợp, bảo vệ quyền lợi của đất nước cũng như hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu.

Tin khác

Doanh nhân - Doanh nghiệp
Theo TS Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), trong bối cảnh hiện nay, ngoài việc Chính phủ tiếp tục tháo gỡ khó khăn về tiếp cận vốn cho doanh nghiệp, sớm thực hiện các chính sách hỗ trợ lãi suất, thì bản thân các doanh nghiệp phải có biện pháp căn cơ để vượt khó.
22 giờ
Doanh nhân - Doanh nghiệp
GS-TS Đặng Lương Mô đánh giá cao hội thảo khoa học của HSIA và DHA Invest, nhằm đánh giá thực trạng, chia sẻ, tìm kiếm tiếng nói chung trong kế hoạch xây dựng đề án đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ngành công nghệ vi mạch bán dẫn.
23 giờ
Văn hoá - Xã hội
Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI-HCM) phối hợp cùng Công ty Cổ phần Giải pháp Dệt may Bền vững (Công ty STS) và Tengda Exhibition tổ chức Khai mạc Triển lãm Quốc tế vải cao cấp với chủ đề 'Dệt may Việt Nam: Mạnh hơn - Thông minh hơn - Xanh hơn' tại GEM Center, TP.HCM vào sáng 22/3.
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Đi qua con hẻm nhuốm màu thời gian, nơi hai bên tường là không gian đầy ắp gam màu, hình khối… của các họa sĩ đường phố, rồi men theo những âm thanh trầm đục của chiếc thang máy cổ dù có đôi lúc gây cho người viết chút hoang mang, bạn sẽ gặp Tsafari nằm ở cuối dãy - khiêm nhường nhưng đầy mê hoặc.
3 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Theo Luật sư, có người tham gia hoạt động bán hàng đa cấp nhưng nghĩ rằng đó là bán cơ hội làm giàu chứ không phải người bán sản phẩm.
3 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Khảo sát của VCCI cho thấy, có 44% doanh nghiệp trong nước và 38% doanh nghiệp FDI thừa nhận chưa tuân thủ đầy đủ các quy định môi trường. Đáng chú ý, mặc dù có tới 91% doanh nghiệp cho rằng bảo vệ môi trường là trách nhiệm của chính quyền địa phương, nhưng tỷ lệ doanh nghiệp cho rằng chính họ cũng cần có trách nhiệm lại thấp hơn.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tại Phiên Cấp cao Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên sáng 19/3, đại diện 6 Hiệp hội doanh nghiệp đã có nhiều kiến nghị nóng tới Thủ tướng Chính phủ, nhằm tìm hướng tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp.
5 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Việc đăng gì, nói gì trên mạng xã hội ảnh hưởng rất lớn đến cách mọi người nhìn vào bạn và lựa chọn sản phẩm của bạn, đặc biệt khi bạn là chủ doanh nghiệp.
6 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Chiều 17/3 tại TP. Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang, Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Hậu Giang đã tổ chức thành công Đại hội Khoá II, nhiệm kỳ 2022-2027.
6 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Eagle Day - Ngày ‘Đại bàng khoe sắc, không chỉ là ngày những cánh chim đại bàng từ mọi miền đất nước bay về cùng nhau chia sẻ những thành công, những bài học kinh doanh quý giá, mà còn là cơ hội kết nối, tìm ra những hướng đi mới để phát triển.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Việt Nam cần nhiều hơn một phương án, có thể là “cơ chế phát triển nhanh", cơ chế đấu thầu, ưu đãi giá, để khởi động ngành công nghiệp điện gió ngoài khơi.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
King Coffee và Tín Thành Group đã trở thành đối tác chiến lược trong lĩnh vực sản xuất và thương mại tại Mỹ. Dự án hợp tác đầu tiên giữa hai tập đoàn là xây dựng nhà máy đắp lốp và tái chế lốp xe tại tiểu bang Nam Carolina (Walkers Road Industrial Site, Barker Mill Pond Road and US Highway 321 Fairfax, South Carolina). 
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Theo đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, tất cả các chính sách hỗ trợ hầu như đã triển khai nhưng khả năng tiếp cận tín dụng của doanh nghiệp vẫn rất khó trăm bề. Theo đó, để tạo thuận lợi cho tiếp cận nguồn vốn, các ngân hàng có thể linh hoạt cho vay những gói tín dụng nhỏ.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Những bạn hàng lớn ngày càng đặt ra những yêu cầu khắt khe buộc doanh nghiệp Việt Nam nếu muốn làm ăn lâu dài phải đáp ứng tiêu chí của họ đề ra.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Phía Nga và Ukraine đều coi Việt Nam là một trong những đối tác kinh tế quan trọng để giúp họ phục hồi sau chiến tranh.
1 tuần